Οι δήμοι και οι επιχειρήσεις τους αποτελούν τις κύριες εστίες διαφθοράς στον δημόσιο τομέα όπως προκύπτει από την Εκθεση του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ) για το 2017 – Περισσότερες παρανομίες-παρατυπίες αφορούσαν αναθέσεις έργων, προμήθειες, σύναψη συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, δόμηση και χωροταξία, καθώς και τη διαδικασία χορήγησης αδειών σε καταστήματα υγιειονομικού ενδιαφέροντος.
«Λαβράκια» έβγαλαν οι έλεγχοι του Σώματος Επιθεωρητών – Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης για την τριετία 2015-2017. Για ακόμη μια φορά, πρωταθλητές στη διαφθορά στο Δημόσιο αναδεικνύονται οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οι Επιχειρήσεις τους, ενώ όσον αφορά στον έλεγχο των πόθεν έσχες προέκυψε ότι 65 υπάλληλοι, «ξέχασαν» να δηλώσουν εισοδήματα 13 εκατομμυρίων ευρώ. Το έργο που έχει κάνει το Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης την περασμένη τριετία σχετικά με τους ελέγχους στη Δημόσια Διοίκηση παρουσιάστηκε σε ειδική εκδήλωση στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης.
Συμπεράσματα
Σε 161 από τις 324 εκθέσεις (εκτός από αυτές που αφορούν σε ελέγχους περιουσιακής κατάστασης) που ολοκληρώθηκαν το 2017 διατυπώθηκαν συνολικά 521 προτάσεις. Σε αυτές δεν υπολογίζονται οι προτάσεις που αφορούσαν σε αναζήτηση πειθαρχικών ή/και ποινικών ευθυνών. Προκύπτει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό προτάσεων αφορά στην τήρηση και στην ποιότητα των διοικητικών διαδικασιών (47,41%) ενώ το αμέσως μεγαλύτερο ποσοστό αφορά στη νομιμότητα δράσης των υπηρεσιών που ελέγχθηκαν (26,30%).
Από τα παραπάνω αναδεικνύεται το πρόβλημα της μη τήρησης της νομιμότητας όπως επίσης και το γεγονός ότι οι διοικητικές διαδικασίες, συνηγορούντος συχνά ενός πολύπλοκου ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, ατελούς θεσμικού/κανονιστικού πλαισίου (23,42%), είναι πολύπλοκες και χρονοβόρες με δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα και την αποδοτικότητα των παραγόμενων υπηρεσιών.
Από το σύνολο των προτάσεων που αφορούν στη νομιμότητα, περίπου το 45% αυτών αφορούν στην αποκατάσταση της νομιμότητας σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού και στις επιχειρήσεις τους. Σημειώνεται πάντως ότι το 54% των ελέγχων που διενεργήθηκαν αφορούσε σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ Βαθμού και Επιχειρήσεις.
Από τις εκθέσεις επιθεώρησης-ελέγχου σε ποσοστό (33,64%) από αυτές, αναζητήθηκαν ευθύνες υπαλλήλων/οργάνων της Διοίκησης για πειθαρχικά παραπτώματα ή/και ανέκυψαν ενδείξεις για ποινικές ευθύνες οπότε οι σχετικές εκθέσεις γνωστοποιήθηκαν στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών για την ποινική αξιολόγηση των σχετικών πράξεων και παραλείψεων.
O Ειδικός Γραμματέας Δημόσιας Διοίκησης Δημοσθένης Κασσαβέτης αναφέρθηκε στο έργο των επιθεωρητών, καθώς και στο γεγονός ότι οι επιθεωρητές πολλές φορές καλούνται από τη Δικαιοσύνη να χειριστούν μεγάλες υποθέσεις που απαιτούν χρόνο προκειμένου να ολοκληρωθούν. «Η αποτελεσματική αντιμετώπιση, των φαινομένων παθογένειας της Δημόσιας Διοίκησης, τα οποία πλήττουν την λειτουργική της χρησιμότητα, αποτελούν προϋπόθεση για ποιοτικές κρατικές λειτουργίες και ως εκ τούτου άμεση προτεραιότητα.
Για την αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης, έχουν γίνει σημαντικά βήματα, με την ψήφιση σημαντικών νομοθετημάτων, στο πλαίσιο συγκεκριμένης πολιτικής για τη διοικητική μεταρρύθμιση», τόνισε.
Στο σημείο αυτό, επεσήμανε τη σημασία και τον ρόλο του ελέγχου της Δημόσιας Διοίκησης. Ο έλεγχος είναι αναγκαίος και χρήσιμος, προκειμένου να διασφαλισθεί η εντός της καθορισμένης πορείας, νόμιμη εκτύλιξη της διοικητικής δράσης. Σκοπός όλων των μορφών ελέγχου είναι αν η δράση της Δημόσιας Διοίκησης, οδηγεί στην υλοποίηση των δημοσίων πολιτικών, βάσει των ισχυόντων νομικών κανόνων. Σκοπός η διαρκής αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης, του κράτους δικαίου και της Δημοκρατίας, μέσω διαρκών μεταρρυθμιστικών πολιτικών.
Χαρίτσης: Ο αγώνας κατά της διαφθοράς στη Δημόσια Διοίκηση είναι διαρκής και επίμονος
«Η μάχη κατά της κακοδιαχείρισης, της αδιαφάνειας, της σπατάλης ανθρώπινων και υλικών πόρων και πρωτίστως ο αγώνας κατά της διαφθοράς και της αθέμιτης συναλλαγής στη δημόσια διοίκηση είναι ένας αγώνας διαρκής, επίμονος», τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών, Αλέξης Χαρίτσης, μιλώντας στην εκδήλωση του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, με θέμα «Η Δημόσια Διοίκηση μέσα από το Ελεγκτικό Έργο του ΣΕΕΔΔ – Διαπιστώσεις, Προτάσεις, Προοπτικές».
Ο κ. Χαρίτσης σημείωσε ότι η ανοχή ή η ελλειμματική αντιμετώπιση της διαφθοράς και της κακοδιοίκησης ευνοούσαν σε μεγάλο βαθμό τις συνθήκες αναπαραγωγής ενός συστήματος που ήταν «πελατειακό, αδιαφανές, συναλλασσόμενο με διάφορα κέντρα και παράκεντρα εξουσίας».
Η πάταξη όμως των φαινομένων αυτών, πρόσθεσε ο υπουργός, σε συνδυασμό με τη βελτίωση της ποιότητας του διοικητικού έργου, «είναι προϋποθέσεις ομαλής και απρόσκοπτης λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος και αφορούν τη ζωή και την καθημερινότητα του κάθε πολίτη, που έχει την αξίωση από το δημόσιο τομέα να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην αποστολή του».
Τόνισε, ακόμα ότι το υπουργείο δίνει πολύ μεγάλη σημασία στην τήρηση της νομιμότητας στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και γι αυτό, με τον «Κλεισθένη Ι» συστάθηκαν επτά Αυτοτελείς Υπηρεσίες Εποπτείας ΟΤΑ, με επικεφαλής πτυχιούχους αυξημένων προσόντων, οι οποίοι πρέπει υποχρεωτικά να έχουν επαφή με κάποιο κλάδο του δικαίου και οι οποίοι περιβάλλονται από νομικούς αυξημένων προσόντων.
Δεν παρέλειψε να εξάρει το έργο του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, που έχει καταξιωθεί, όπως υπογράμμισε, στη συνείδηση των πολιτών, αλλά και των κρατικών λειτουργών, «που συμμερίζονται, μαζί με την κυβέρνηση, την αγωνία για διαφάνεια, αξιοκρατία και αποτελεσματικότητα στη δημόσια διοίκηση».
Ο κ. Χαρίτσης υπογράμμισε την ψήφιση και εφαρμογή του νόμου για το Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης, με τον οποίο, όπως είπε, σπάνε νοοτροπίες και μηχανισμοί δεκαετιών και εξασφαλίζεται η αποκομματικοποίηση του κρατικού μηχανισμού, ενώ αναφέρθηκε και στη λειτουργία του συστήματος ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων «ΙΡΙΔΑ», με το οποίο γίνεται εξοικονόμηση πόρων και χρόνου, που μπορούν όπως τόνισε, να αξιοποιηθούν πολύ πιο δημιουργικά.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι όπως προέκυψε από έλεγχο, το δημόσιο ζημιώθηκε μισό εκατομμύριο ευρώ ζημιώθηκε το δημόσιο από τη μη είσπραξη Τέλους Ακίνητης Περιουσίας από Δήμο της Αττικής. Συγκεκριμένα, ο Δήμος προέβη στην αναδρομική βεβαίωση Τ.Α.Π. μόλις το έτος 2013, συνολικού ποσού 443.329,48 ευρώ για τα έτη 2008-9ος/2011, ωστόσο, από τα στοιχεία που τέθηκαν υπόψη μας για το ίδιο χρονικό διάστημα, το συνολικό ποσό που θα έπρεπε να είχε βεβαιωθεί ανέρχεται στο ποσό των 682.843,00 ευρώ, δηλαδή δεν βεβαιώθηκε το ποσό των 239.513,52 ευρώ.