Πέμπτη, 7 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΠολιτικήΑποψη - Μαν. Κρητικός: Η εξέγερση του Πολυτεχνείου και ο Συμβολισμός της

Αποψη – Μαν. Κρητικός: Η εξέγερση του Πολυτεχνείου και ο Συμβολισμός της

|

Αρθρο του Ναξιώτη καθηγητή Μανώλη Κρητικού στο Βήμα της Κυριακής (15/11) με τίτλο “Η εξέγερση του Πολυτεχνείου και ο συμβολισμός της”

Πλησιάζουν 50 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και ενώ οι δημοκρατικοί πολίτες συμφωνούν για την μεγάλη προσφορά της εξέγερσης, την ουσιαστική της συμβολή στην πτώση της Δικτατορίας και την επιστροφή στη Δημοκρατική ομαλότητα, υπάρχουν αρκετοί που αμφισβητούν ότι τα μηνύματα της επηρέασαν την πορεία της χώρας.

Του Μανώλη Κρητικού (*)

Σήμερα ο κόσμος και η Ελλάδα έχει αλλάξει, αλλά όπως συμβαίνει πάντα υπάρχουν διαχρονικά μηνύματα που παραμένουν αναλλοίωτα στο χρόνο που όταν αγνοηθούν θα παράγουν την ιδεολογική μήτρα που θα αναδείξει την αξία τους.

Κάθε χρόνο στις 17 Νοεμβρίου υπάρχει δημόσια συζήτηση για την εξέγερση του Πολυτεχνείου και πολλές φορές με μουσειακό περιεχόμενο ενώ η κοινωνία δείχνει μειωμένο ενδιαφέρον αφού η δημοσιότητα των ημερών περιορίζεται στα γεγονότα που συμβαίνουν κατά την διάρκεια του εορτασμού και όχι στην ανάγκη της επικαιροποίησης των διαχρονικών μηνυμάτων της και προσδιορισμού του σύγχρονου περιεχομένου τους.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η απάντηση από τον καθένα μας στο ερώτημα αν χρειάζεται να υπάρχει εορτασμός του Πολυτεχνείο και ποιους πρέπει να αφορά αυτός ο εορτασμός. Το κράτος μας δέχεται περιστασιακά και επιφανειακά τον ουσιαστικό εορτασμό της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Αμέσως μετά την μεταπολίτευση η ελληνική πολιτεία δεν υιοθέτησε τις εκδηλώσεις και τους εορτασμούς μνήμης για το Πολυτεχνείο απαγόρευε τις εκδηλώσεις και τις πορείες. Αργότερα, νομιμοποίησε τον εορτασμό του Πολυτεχνείου ικανοποιώντας την πλειοψηφία του κόσμου.

Θα προσπαθήσουμε να αντιληφθούμε τα μηνύματα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου σε μια εποχή που η δημοκρατία μας βάλλεται και με την παρουσία του COVID19. Οι πολιτικές δυνάμεις και οι πολιτικές νεολαίες έχουν την υποχρέωση να μεταφράζουν ορθά τα μηνύματα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν ένα ορόσημο για την εδραίωση της Εθνικής Ανεξαρτησίας, της Λαϊκής Κυριαρχίας και της Προόδου σε μια πολυτάραχη περίοδο. Προέκυψε από τη ανάγκη για ελευθερία, πρόοδο και δημοκρατία των φοιτητών, μαθητών και εργαζομένων που στάθηκαν με τόλμη απέναντι στο κατεστημένο πολιτικό σύστημα, στη δικτατορία και στην διαφθορά τους. Αντιστάθηκαν αυτοί που θεωρούσαν την δημοκρατία, την ανεξαρτησία, την κοινωνική δικαιοσύνη αδιαπραγμάτευτες αξίες. Στην εξέγερση πέρα από τους πολιτικά οργανωμένους συμμετείχε κόσμος που δεν ήταν πολιτικά ενταγμένος, αλλά αντιδρούσε στις συνθήκες της δικτατορίας δηλαδή στις φυλακίσεις, τις εξορίες πολιτών, τις απαγορεύσεις κομμάτων κ.λπ.

Η γενιά του Πολυτεχνείου ήταν μια προοδευτική χειραφετημένη γενιά με σεβασμό στους αγώνες προηγούμενων γενεών κύρια της Εθνικής Αντίστασης και του 114, αλλά δυστυχώς κυριάρχησε στις αμέσως επόμενες γενιές, τις άφησε πολλές φορές χωρίς ανταγωνιστικό αγωνιστικό αντικείμενο αφού υπερείχε το δικό της, χωρίς κριτική και εκβάθυνση στην πολιτική σκέψη, και σε ρόλο διεκπεραιωτή και κομπάρσου στη πολιτική δράση.

Βέβαια, είναι γεγονός ότι υπάρχουν στην Ιστορία γενιές που δεν ξεχώρισαν και δεν καταγράφονται γιατί οι συνθήκες δεν τους έδωσαν την χρυσή στιγμή-ευκαιρία ορόσημο, όπως για παράδειγμα έδωσε στην γενιά του 114. Στο ερώτημα λοιπόν ποια τα οφέλη της γενιάς του Πολυτεχνείου σήμερα, θα τονίζαμε ότι είναι ο συμβολισμός που εκπέμπει η εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Σήμερα οι συντελεστές της εξέγερσης του Πολυτεχνείου δεν παίζουν ουσιαστικό ρόλο στο πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας και αυτό κάνει πιο καθαρό τον ρόλο της ως Σύμβολο αγώνα για Ελευθερία, Δημοκρατία, Κοινωνική Δικαιοσύνη, Πρόοδο. Αυτός είναι ένας επιπρόσθετος λόγος αυτόν τον συμβολισμό να τον διαφυλάξουμε για το μέλλον. Δηλαδή, οφείλουμε να διαφυλάξουμε τον πυρήνα του Συμβόλου που είναι η υποχρέωση και το δικαίωμα των πολιτών να συμμετέχουν ελεύθερα στα κοινά, την πολιτική και στις αποφάσεις που αφορούν το μέλλον τους σε καθεστώς κοινωνικής δικαιοσύνης και ίσων ευκαιριών.  

Στην εποχή του COVID19, δημιουργούνται όλες οι προϋποθέσεις και δυστυχώς και με ιατρική συμβουλή για εσωστρέφεια και υποταγή στο μικρόκοσμο μας.  Σήμερα λειτουργεί η εκτελεστική εξουσία, υπάρχει μερικός περιορισμός στη νομοθετική και δικαστική εξουσία και δεν υπάρχει ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων και ιδεών. Εκτιμάμε ότι αυτό μπορεί να εξελιχθεί σε μία ουσιαστική αναστροφή για έντονη δράση και συμμετοχή στα κοινά όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες, αυτή θα πρέπει να είναι το σημείο φάρος-ορόσημο της νέας γενιάς. Θα χρειαστεί οι πολίτες να πιάσουμε το νήμα από εκεί που το αφήσαμε στην προ COVID19 εποχή για να συμβάλουμε στην τροχοδρόμηση της χώρας μας στην πρόοδο και ανάπτυξη σε συνθήκες δημοκρατίας.

(*) ΟΝαξιώτης Μανώλης Κρητικός είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο “Βήμα της Κυριακής” 15/11


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Κρανίδι, ο βασιλικός καλοκαιρινός παράδεισος – Στον φακό του ολλανδικού τύπου το βασιλικό ζεύγος

Αντιδράσεις για τις παρατεταμένες διακοπές του βασιλιά και της βασίλισσας εκτός Ολλανδίας – «Μάθημα» από τους άλλους Ευρωπαίους μονάρχες ζητούν οι ειδικοί.

ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου: Τέλος 3 ευρώ για ημερήσιους επισκέπτες στα νησιά: Μονόδρομος ή αδικία;

Η ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου μελετά θεσμικό πλαίσιο για «τοπικό ανταποδοτικό τέλος» σε νησιωτικούς δήμους που σηκώνουν το βάρος του μαζικού τουρισμού χωρίς αντίστοιχη ενίσχυση υποδομών

Τέλος στις προμήθειες για αναλήψεις από ΑΤΜ από τις 11 Αυγούστου – Η νέα ρύθμιση από το Υπουργείο Οικονομικών

Από 11 Αυγούστου, οι πολίτες θα μπορούν να κάνουν αναλήψεις χωρίς χρεώσεις από ελληνικές τράπεζες, ενώ θεσπίζεται πλαφόν 1,50€ για αναλήψεις από τρίτους παρόχους – Μέτρα για δίκαιες και διαφανείς χρεώσεις.

Δημόσια Παιδεία ή Εκπαιδευτικό Προϊόν; Οραματισμός και ανισότητες στο νέο τοπίο της εκπαίδευσης

Ο καθηγητής Μανώλης Κρητικός αναλύει τις διαχρονικές αστοχίες της εκπαιδευτικής πολιτικής, την προοπτική των μη κρατικών πανεπιστημίων και την ανάγκη δημιουργίας ενός Εθνικού Συστήματος Παιδείας

Νάξος – Θυρανοίξια στο Γλινάδο: Το παλαιό μοναστηριακό συγκρότημα (“Οι Αγιοι Σαράντα”) ζωντανεύει ξανά

Με βαθιά συγκίνηση και λαμπρότητα πραγματοποιούνται τα θυρανοίξια του αναστηλωμένου μοναστηριακού συγκροτήματος των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων στο Γλινάδο Νάξου, το Σάββατο 9 Αυγούστου.

Koufonisia Classical Music Festival 2025: Πέντε χιλιετίες ελληνικού ήχου, 10 χρόνια μουσικής μνήμης (πρόγραμμα)

Το Φεστιβάλ Κλασικής Μουσικής Κουφονησίων επιστρέφει με επετειακή διοργάνωση και κορυφώνεται με μια μοναδική συναυλία στην ιερή νήσο Κέρο.

Γεωργιάδης προς ΠΟΕΔΗΝ: «Φέτος τα λιγότερα κενά στα νησιά – Μη δυσφημείτε τη χώρα»

Αναλυτική απάντηση του Υπουργού Υγείας στις καταγγελίες για τις ελλείψεις προσωπικού σε 16 νησιά – Σύμβαση στη Νάξο, βελτιώσεις σε Κέρκυρα, Σαντορίνη, Μήλο.

Δανακός Νάξου – Ο ναός του Αγίου Ιωάννη «μίλησε» ξανά μετά από 1.200 χρόνια

Ένα εκκλησάκι του 8ου αιώνα ξαναζωντανεύει με τη βοήθεια των αρχαιολόγων, των κατοίκων και της πίστης – Έργο μνήμης, πολιτισμού και αντίστασης

ΕΠΑΛ Κυκλάδων – Πανελλαδικές 2025: 7 στους 10 απέτυχαν, ανισότητες και ελπίδες στα νησιά, το .. θαύμα της Αμοργού (πίνακες)

Με μόλις 29% επιτυχία, τα ΕΠΑΛ των Κυκλάδων δείχνουν τη σκληρή πραγματικότητα της επαγγελματικής εκπαίδευσης στα νησιά – Ποιες σχολικές μονάδες ξεχώρισαν, ποιοι έμειναν πίσω

«ΖΗΣΕ ΜΕ ΑΓΑΠΗ»: Καμπάνια κατά της βίας από το 1ο Γυμνάσιο Νάξου (video)

Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων στέλνει ισχυρό μήνυμα ευαισθητοποίησης με τη στήριξη μαθητών, εκπαιδευτικών και της τοπικής κοινωνίας. (video)

Έκτακτο: Συλλήψεις υπευθύνων αρχαιολόγων και μελών της Εφορείας Κυκλάδων για τα πλέγματα στην Πορτάρα

Ραγδαίες εξελίξεις στην υπόθεση προστασίας του μνημείου – Αντιδράσεις και επόμενες κινήσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων

«Γκαζιά στο χωριό, προσγείωση στον στύλο – Ένα ακόμα crash test στους δρόμους της Νάξου»

Όταν η τουριστική ταχύτητα συναντά την επαρχιακή… στενότητα: Τροχαίο έξω από το Γαλανάδο υπενθυμίζει τι σημαίνει "δρόμοι made in 1965".

Hellenic Highspeed: Επιχείρηση ανάσυρσης του καταπέλτη με εκσκαφέα στα Κατάπολα

Από το απόγευμα του Σαββάτου παραμένει ακινητοποιημένο το πλοίο – Επιχείρηση ανάσυρσης του καταπέλτη με εκσκαφέα στα Κατάπολα

Τρεις Καπετάνιοι, μία θάλασσα, μία φωτογραφία από τα Κουφονήσια που λέει όσα δεν ειπώθηκαν ποτέ

Μια ξεχωριστή στιγμή στα Κουφονήσια με φόντο το Αιγαίο και την αθόρυβη καθημερινή ηρωικότητα τριών αυθεντικών ναυτικών, που έγιναν συνώνυμα με την ασφάλεια, τη συνέχεια και το φιλότιμο στα νησιά μας.

Προς Πώληση: Παραδοσιακή Κατοικία – Ανεμόμυλος στον Άγιο Αρσένιο Νάξου

Χαρακτηριστική κατοικία σε μοναδική τοποθεσία, με ανεξάρτητο ξενώνα, άμεση πρόσβαση σε παραλίες και εντυπωσιακή θέα προς θάλασσα και Χώρα Νάξου.

Η αλήθεια πίσω από μία φωτογραφία – Όταν το χιούμορ δεν φτάνει στην καρδιά της ιστορίας

Μια εικόνα, χίλιες λέξεις… αλλά μερικές φορές οι πιο σημαντικές λέξεις είναι αυτές που δεν ειπώθηκαν.

Κυκλάδες: Γυρίζουν την πλάτη στα «χρυσά» νησιά, “χαμένη” και η Αμοργός, σταθερή η Νάξος

Υψηλές τιμές και οικονομική πίεση στρέφουν Έλληνες και ξένους σε εναλλακτικούς, οικονομικότερους προορισμούς

Κλαυδία και Oge: Ρομαντική βόλτα στα σοκάκια της Νάξου (foto instagram)

Το αγαπημένο ζευγάρι της ελληνικής showbiz απολαμβάνει καλοκαιρινές διακοπές στο κυκλαδονήσι – Πιασμένοι χέρι-χέρι στη βραδινή τους βόλτα

Μαρτυρία-στήριξη στο Νοσοκομείο Νάξου: «Χειρουργήθηκα και σώθηκα – Στηρίξτε το!»

Την ώρα που η ΠΟΕΔΗΝ καταγγέλλει ελλείψεις και «παύση χειρουργείων», ένας Ναξιώτης πολίτης μιλά για την εμπειρία ζωής στο Γενικό Νοσοκομείο Νάξου και απευθύνει έκκληση στήριξης

Ο Tom Hanks στη Νάξο: Στιγμές απλότητας, χαμόγελα και μια σέλφι στην Απείρανθο

Ο χολιγουντιανός σταρ επισκέφθηκε τη Νάξο την Τετάρτη 30 Ιουλίου, ανακαλύπτοντας τη μαγεία του Σαγκρίου και της Απειράνθου – Ένα γεύμα, μια σέλφι και πολλές όμορφες αναμνήσεις