Πρέπει λοιπόν να αποφασίσουμε αν μας αρέσει μια κλειδαρότρυπα κοινωνικής διάδρασης που υποβαθμίζει το δημόσιο λόγο ή αν θέλουμε να είμαστε υπεύθυνοι απέναντι στην κοινότητά μας. Η δημιουργία και συντήρηση μιας αρένας υπό το πέπλο της ανωνυμίας όπου θίγονται υπολήψεις προσώπων, πυροβολεί το διάλογο στα πόδια και δεν οδηγεί πουθενά.
Ξεκίνησε η θητεία της νέας διοίκησης του Δήμου Άνδρου, με την προσδοκία να είναι δημιουργική και ωφέλιμη για το νησί μας. Το δημοτικό συμβούλιο θα κληθεί να πάρει πολλές και ενίοτε δύσκολες αποφάσεις το επόμενο διάστημα, και κάθε πολίτης καλείται να συμβάλλει εποικοδομητικά, με την ενεργό συμμετοχή του στα δημοτικά δρώμενα.
Του Σπύρου Τσαούση
Η διαβούλευση στο Συμβούλιο και η εν γένει παρουσία των συμβούλων στη δημόσια σφαίρα, είναι αναγκαίο να αποτελέσουν παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο επιθυμούμε να συζητάμε. Είναι σημαντικό όμως να κατανοήσουμε συλλογικά τη σπουδαιότητα του διαλόγου.
Το Σύνταγμα και η κοινοτική νομοθεσία, προστατεύουν την ελευθερία της ανώνυμης / ψευδώνυμης έκφρασης, καθώς η υποχρεωτικά επώνυμη έκφραση ενδέχεται να επηρεάζει αρνητικά το περιεχόμενο του μηνύματος και να οδηγεί σε περιορισμό της πολυμορφίας του δημόσιου διαλόγου, αν υπάρξουν δυσμενείς συνέπειες στο πρόσωπο που διατυπώνει γνώμη.
Ωστόσο βασική παράμετρος του απαραβίαστου της ελεύθερης έκφρασης είναι ο θεμιτός σκοπός και η αναλογικότητα. Δηλαδή η ανώνυμη / ψευδώνυμη παρέμβαση να βρίσκεται σε εύλογη σχέση με τον σκοπό, ώστε η αναμενόμενη ωφέλεια να μην υπολείπεται της βλάβης που προκαλεί. Έτσι όταν διατυπώνονται συλλήβδην χαρακτηρισμοί και ανυπόστατες κατηγορίες, τότε οι διαχειριστές των σχολίων και προφίλ που τα δημοσιεύουν, φέρουν και την ευθύνη της χρησιμότητάς τους στο δημόσιο διάλογο.
Ο αναθεωρημένος κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών της, εστιάζει στα στοιχεία και όχι στο συνολικό ψηφιακό μας αποτύπωμα. Όμως θεμελιώδης αξία, από το πρώτο κιόλας άρθρο, της Χάρτας Δικαιωμάτων είναι ο σεβασμός και η προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Συχνά κάνουμε αναφορά στην Άνδρο του πολιτισμού, επικεντρώνοντας την προσοχή μας στην ιστορία και τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του νησιού, αλλά όχι στον πολιτισμό της καθημερινής μας συμπεριφοράς.
Πρέπει λοιπόν να αποφασίσουμε αν μας αρέσει μια κλειδαρότρυπα κοινωνικής διάδρασης που υποβαθμίζει το δημόσιο λόγο ή αν θέλουμε να είμαστε υπεύθυνοι απέναντι στην κοινότητά μας. Η δημιουργία και συντήρηση μιας αρένας υπό το πέπλο της ανωνυμίας όπου θίγονται υπολήψεις προσώπων, πυροβολεί το διάλογο στα πόδια και δεν οδηγεί πουθενά.
Υπάρχουν ευρωπαϊκές χώρες που εξετάζουν λύσεις στο πρόβλημα των ανώνυμων σχολίων του διαδικτύου, κυρίως για τον περιορισμό της ρητορικής μίσους και της εγκληματικότητας. Για παράδειγμα, να εγγράφεται πρώτα κάποιος με πραγματικά στοιχεία (ονοματεπώνυμο, διευθύνσεις, κλπ), ώστε να μπορεί να κάνει σχόλια στις ιστοσελίδες εκείνες που πληρούν ένα ικανό όριο εγγεγραμμένων χρηστών, ετήσιων εσόδων ή λαμβάνουν επιχορηγήσεις. Το θέμα ωστόσο δεν είναι νομικό αλλά ζήτημα παιδείας.
Προσωπικά για λόγους αυτοσεβασμού αλλά και σεβασμού σε όσους με παρρησία εκφράζονται δημόσια, θα προσπαθήσω να συμμετέχω εκεί που θεωρώ ότι προάγεται ο διάλογος με έναν παρονομαστή αξιοπρέπειας. Και θα υπερασπίζομαι όσους ασκούν γόνιμη κριτική και τεκμηριώνουν πολιτισμένα ένα επιχείρημα, ακόμη και αν διαφωνώ μαζί τους.
Το πλαίσιο του δημόσιου διαλόγου είναι ζωτικό για τη δημοκρατία και έχει παιδαγωγικό ρόλο στην κοινωνία μας, γι’ αυτό και είναι απαραίτητο να μας απασχολεί όλους.
*Ο Σπύρος Τσαούσης είναι Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Άνδρου με την παράταξη «Η Άνδρος της Ζωής μας».
