Δευτέρα, 7 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΣύρος: Βαρέα μέταλλα στο βυθό, "καυτά" ερωτήματα στην στεριά

Σύρος: Βαρέα μέταλλα στο βυθό, “καυτά” ερωτήματα στην στεριά

|

Τη σοβαρή ρύπανση του πυθμένα του λιμανιού της Σύρου επιβεβαιώνει μελέτη του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Το ερώτημα τώρα είναι τι μέλλει γενέσθαι, καθώς η νομοθεσία απαγορεύει μεν την απόρριψη ρύπων στη θάλασσα, δεν προβλέπει όμως κάποια διαδικασία για τους ρύπους που έχουν συσσωρευθεί στον βυθό, χωρίς να είναι εξακριβωμένο ποιος ευθύνεται. Παράλληλα με την έκθεση έληξε και το πρώτο «επεισόδιο» στη διαμάχη που δημιουργήθηκε ανάμεσα σε περιβαλλοντική οργάνωση της Σύρου και στην εταιρεία που διαχειρίζεται τα τελευταία τρία χρόνια τα ναυπηγεία της.

Η υπόθεση ξεκίνησε από μια δειγματοληψία που πραγματοποίησε στα τέλη του 2019 η οργάνωση Aegean Rebreath στον βυθό του λιμανιού (και δημοσιοποιήθηκε από την «Καθημερινή» στις 20.2.2022). Τα αποτελέσματα των αναλύσεων ήταν ιδιαιτέρως ανησυχητικά, καθώς σε μια σειρά από βαρέα μέταλλα οι τιμές ξεπερνούσαν κατά πολύ τις φυσιολογικές. Οπως ήταν επόμενο, η υπόθεση προκάλεσε αναστάτωση στην τοπική κοινωνία και ακολούθησε η παρέμβαση του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Παρότι η πραγματοποίηση μιας μελέτης από το ΕΛΚΕΘΕ για την κατάσταση του νερού και του πυθμένα αναδείχθηκε ως η μόνη λύση για να δοθούν απαντήσεις, τελικά τόσο η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου όσο και ο Δήμος Σύρου δήλωσαν αδυναμία να τη χρηματοδοτήσουν. Τελικώς τη μελέτη ανέθεσε στο ΕΛΚΕΘΕ η εταιρεία ONEX, η οποία διαχειρίζεται τα ναυπηγεία της Σύρου από το 2020. Το ΕΛΚΕΘΕ πραγματοποίησε δειγματοληψίες τον Απρίλιο του 2022 με δύο σκάφη του, τόσο στο θαλασσινό νερό όσο και στον πυθμένα του λιμανιού, επιφανειακά και σε βάθος 20-30 εκατοστών.

Η μελέτη δείχνει μια ανάμεικτη εικόνα. Το μεν θαλασσινό νερό βρίσκεται σε καλή κατάσταση, όμως η ρύπανση στον πυθμένα είναι σοβαρότερη από αυτή που έδειξε η πρώτη δειγματοληψία. Η περιεκτικότητα των ιζημάτων του πυθμένα σε χρώμιο είναι 460 ppm (μέρη ανά εκατομμύριο), υπερδιπλάσιες λ.χ. από τα λιμάνια του Πειραιά και της Πάτρας και τον κόλπο της Ελευσίνας. Πολύ υψηλές ήταν και οι τιμές του χαλκού (216 ppm, μικρότερες μόνο από το λιμάνι του Πειραιά), ενώ υψηλές βρέθηκαν ανά σημεία και οι τιμές του νικελίου και του ψευδαργύρου.

Η έκθεση δεν υποδεικνύει την πηγή της ρύπανσης. «Οι αναλύσεις στους πυρήνες των ιζημάτων δείχνουν ότι η επιβάρυνση του ιζήματος αντιστοιχεί σε χρονική περίοδο πολλών δεκαετιών. Η πηγή ρύπανσης θα πρέπει να αναζητηθεί στις πολλαπλές ανθρωπογενείς δραστηριότητες στην περιοχή. Είναι εξαιρετικά πιθανό οι μεγάλες τιμές του χρωμίου να σχετίζονται με την παλαιότερη λειτουργία βυρσοδεψείων στην παράκτια ζώνη», αναφέρει. Ως γενικό συμπέρασμα η μελέτη καταλήγει ότι «εφόσον διασφαλιστεί η συνέχιση της καλής περιβαλλοντικής κατάστασης στο θαλασσινό νερό, αναμένεται με την πάροδο του χρόνου και η βελτίωση της ποιότητας των ιζημάτων».

Είναι όμως τα βυρσοδεψεία η μόνη «αναγνωρίσιμη» πηγή ρύπανσης στο λιμάνι της Σύρου; «Για το χρώμιο είναι μια πολύ πιθανή πηγή. Για τα υπόλοιπα έχουν παίξει ρόλο όλες οι δραστηριότητες που διαχρονικά υπήρχαν στην περιοχή, της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης συμπεριλαμβανομένης», λέει στην «Κ» ο Γιάννης Χατζηανέστης, χημικός ωκεανογράφος στο ΕΛΚΕΘΕ και επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας. «Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι ο πυθμένας εκεί υφίσταται ρύπανση τουλάχιστον 50-60 χρόνια».

Παρά τα εξαιρετικά δυσάρεστα αποτελέσματα για τη ρύπανση του βυθού στο λιμάνι της Σύρου, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου έδειξε… ανακουφισμένη, καθώς βρέθηκε στη μέση μιας διαμάχης ανάμεσα στο Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου και στην εταιρεία ΟΝΕΧ για το ποιος φταίει για τη ρύπανση. «Δεν υπάρχει νομοθεσία για τα όρια της ρύπανσης στον πυθμένα, ούτε η Περιφέρεια έχει ανάλογη αρμοδιότητα – αφήστε που η διεύθυνση Περιβάλλοντος έχει έναν υπάλληλο για 2.500 καταγγελίες. Για εμάς το θέμα θεωρείται λήξαν», λέει στην «Κ» ο περιφερειάρχης Γιώργος Χατζημάρκος.

Το ερώτημα τώρα είναι αν θα αποκατασταθεί η περιβαλλοντική ζημιά. Με δεδομένο ότι η ρύπανση δεν μπορεί να αποδοθεί σε κάποια συγκεκριμένη πηγή, δεν είναι δυνατόν να κινηθεί η διαδικασία αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς (με βάση την ευρωπαϊκή αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»). Το μόνο που αλλάζει είναι ότι σε περίπτωση εργασιών εκβάθυνσης του λιμένα στο μέλλον, τα ιζήματα που θα απομακρυνθούν θα πρέπει να τύχουν ειδικής διαχείρισης και όχι να απορριφθούν αλλού στη θάλασσα.

Αγωγές

Μια ενδιαφέρουσα πτυχή της υπόθεσης, πάντως, αφορά τη σύγκρουση ανάμεσα στο Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου και στην εταιρεία ONEX. Αφορμή, ανακοινώσεις και συνεντεύξεις μελών του Παρατηρητηρίου, που υπέδειξαν ως πιθανό συνυπαίτιο για τη ρύπανση και τη ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα. Η εταιρεία στράφηκε νομικά κατά του Παρατηρητηρίου (στέλνοντας επτά εξώδικα και υποβάλλοντας τρεις αγωγές, ζητώντας αποζημίωση ύψους 3 εκατ. ευρώ). Η υπόθεση έφθασε στη Βουλή και χαρακτηρίστηκε «SLAPP», δηλαδή στρατηγική αγωγή προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού. Τελικά το Πρωτοδικείο Σύρου απέρριψε τη μία από τις τρεις αγωγές και έκανε εν μέρει δεκτές τις άλλες δύο (με αποτέλεσμα και οι δύο πλευρές να εκφράζουν την ικανοποίησή τους για την απόφαση). Το αίτημα αποζημίωσης απορρίφθηκε, η ΟΝΕΧ όμως ανακοίνωσε ότι θα ασκήσει έφεση.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

ΣΕΚΑ: “Οι Κούροι να μείνουν στο Φλεριό”, στήριξη στο αίτημα κατοίκων και φορέων της Νάξου

Ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων ενώνει τη φωνή του με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μελάνων, ζητώντας τη διατήρηση των δύο αρχαϊκών Κούρων στον φυσικό τους χώρο στο Φλεριό.

Α.Π.Α.Σ. Νάξου: Ο Νίκος Φίλιππας φοράει τα χρώματα των Φαναριών

Ο 22χρονος διεθνής forward με ύψος 2.01 μ. προσθέτει ύψος, ποιότητα και μπασκετικό ένστικτο στην ομάδα της Νάξου ενόψει της νέας σεζόν στη National League 1

Σίφνος: Οικογενειακός Παράδεισος και Γαστρονομικός Προορισμός της Καρδιάς μας

Από την κορυφή της παγκόσμιας ταξιδιωτικής λίστας του Travel & Leisure μέχρι το SiFNaThLon 2025, η Σίφνος ενώνει φύση, παράδοση, αυθεντικότητα και αθλητισμό, δείχνοντας τον δρόμο για ένα βιώσιμο και ποιοτικό τουριστικό μέλλον.

Η Ρίκα Μάασε ενισχύει τον Α.Ο. Θήρας, μία διεθνής μεταγραφή με βλέμμα στο μέλλον

Η ταλαντούχα Γερμανίδα διαγώνια, με πλούσια εμπειρία σε Ελλάδα και Ευρώπη, έρχεται στη Σαντορίνη για να δώσει δύναμη και ποιότητα στην επίθεση του Α.Ο. Θήρας για τη σεζόν 2025-2026.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Έξι χρόνια διακυβέρνησης και το βλέμμα στο μέλλον

Από τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και τη στεγαστική πολιτική έως τις παρεμβάσεις στην εργασία και την ασφάλεια, ο Πρωθυπουργός καταγράφει τα επόμενα βήματα διακυβέρνησης

Ο Δημήτρης Μπάκουλης ανοίγει τον Μουσικό Περίβολο στη Νάξο

Μετά τις sold out εμφανίσεις του, ο ταλαντούχος τραγουδοποιός έρχεται την Παρασκευή 11 Ιουλίου για μια μοναδική ατμοσφαιρική συναυλία στο Γυμνάσιο Νάξου – με ελεύθερη είσοδο.

Η Αμοργός καθαρίζει τα μονοπάτια της: Ολοκληρώθηκε η 14η δράση του συλλόγου “Νήσος Αμοργός”

Με τη δύναμη των εθελοντών, καθαρίστηκε πλήρως το μονοπάτι Άγιος Ιωάννης Λευκών – Κάτω Ακρωτήρι Καταπόλων. Έρχεται οργανωμένος περίπατος για την ανάδειξή του.

Απεραθίτικοι σκοποί και τραγούδια της πατινάδας: Ένα βιωματικό μουσικό δρώμενο στην αυλή της Παναγιάς

Την Κυριακή 13 Ιουλίου 2025, η Απείρανθος γεμίζει νότες και μνήμες – Τρεις γενιές μουσικής παράδοσης ζωντανεύουν σε μια βραδιά αφιερωμένη στους σκοπούς της πατινάδας.

Ευρωπαϊκό κύμα επενδύσεων 5,5 δισ. ευρώ για τα νησιά: Διασυνδέσεις, «πράσινη» ενέργεια και ανανέωση στόλου στο επίκεντρο

Από τη Νάξο μέχρι το Αγαθονήσι και από τη Σίφνο έως την Ικαρία, η νησιωτική Ελλάδα προετοιμάζεται για μια μεγάλη «πράσινη» μετάβαση με τρία νέα ευρωπαϊκά ταμεία που φέρνουν έργα 8 δισ. ευρώ – με έμφαση στις διασυνδέσεις, τις ΑΠΕ και την ακτοπλοΐα.

Γιάννης Πάριος: Το θαλασσινό του ταξίδι με 16 τραγούδια-ανάσα Ελλάδας και καρδιάς (video)

Ο αγαπημένος ερμηνευτής παρουσίασε το νέο του άλμπουμ «Τα Θαλασσινά του Πάριου» με ένα αξέχαστο νησιώτικο γλέντι στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, με αναφορές στον πατέρα του, την καταγωγή του και τις ρίζες της μουσικής του πορείας.

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

Ο παππούς της Σχοινούσας που δεν σταματά να χορεύει – Ο 92χρονος Γιώργος Κωβαίος ξανά στη Γιορτή Φάβας (video)

Με την εγγονή του στο πλευρό, ο Γιώργος Κωβαίος, 92 ετών, συγκίνησε και φέτος στη Γιορτή Φάβας της Σχοινούσας, κρατώντας ζωντανή την ψυχή της παράδοσης (video)

Νάξος – Κωμιακή: «Έφυγε» ο Δημήτρης Ιωάννου Καρούσης, θλίψη για τον αγαπημένο “Τζήμα”

Αποχαιρετισμός σε έναν ήσυχο και αγαπητό συγχωριανό που δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του – Το χωριό τον τιμά με συγκίνηση

Αμολήθηκαν τα θηρία να φάνε ακόμα ένα καπετάνιο

Η πρόσκρουση του Champion Jet 3 στην Πάρο φέρνει ξανά στο φως την επικινδυνότητα των λιμανιών και την ανάγκη για θεσμική στήριξη των πλοιάρχων – Όχι άλλο στοχοποίηση των ανθρώπων της θάλασσας

«Εκεί που η θάλασσα είναι ζωή» – Φόρος τιμής στους ναυτικούς της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων (video)

Με αφορμή τη Ναυτική Εβδομάδα, ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων τιμά με συγκίνηση τους ανθρώπους που ζουν, εργάζονται και αγαπούν τη θάλασσα (video)

Ο θρυλικός Σκοπελίτης: Το πλοίο που δεν ξέχασε ποτέ τις Μικρές Κυκλάδες (video)

Από το 1956 μέχρι σήμερα, ο Σκοπελίτης συνεχίζει να συνδέει ζωές και νησιά, με κάθε καιρό και σε κάθε ανάγκη – ένα συγκινητικό αφιέρωμα στην εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα»

Η Σχοινούσα, η Δονούσα και η Ηρακλειά στο φως του ΣΚΑΪ – Εκεί που «υπάρχει Ελλάδα» (video)

Η εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα» ταξιδεύει ξανά στις Μικρές Κυκλάδες με ζωντανές εικόνες, ιστορίες ανθρώπων και χρώματα Αιγαίου που συγκινούν.

Ο Κώστας Μακεδόνας στη Νάξο, μία καλοκαιρινή βραδιά γεμάτη συναίσθημα και τραγούδι

Στις 16 Ιουλίου, το Γυμνάσιο Νάξου υποδέχεται τον Κώστα Μακεδόνα και τη Χριστιάνα Γαλιάτσου σε μια συναυλία με άρωμα Ελλάδας και μελωδίες που μιλούν στην ψυχή

«Όπου Υπάρχει Ελλάδα»: Η Νάξος στο επίκεντρο της πρώτης εκπομπής του Ιουλίου (video)

Η Ευλαμπία Ρέβη και ο Γιώργος Κουρδής ξεκινούν τον Ιούλιο από τη Νάξο – Τοπία, πολιτισμός, προβλήματα και πρόσωπα στο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων. (video)

ΔΕΔΔΗΕ: Προσωρινή διακοπή ρεύματος αύριο Τετάρτη 2 Ιουλίου σε περιοχές της Νάξου

Σύντομη διακοπή ρεύματος νωρίς το πρωί σε Άγιο Γεώργιο, Παραλία, Στελίδα και άλλες περιοχές της Χώρας – Μια απαραίτητη τεχνική παρέμβαση για την ασφάλεια του δικτύου.