Ο Πιέρ Υβ Κουστώ αθόρυβος πρωταγωνιστής την περασμένη Τρίτη (24/10) στην διάρκεια της προβολής του ντοκιμαντέρ «Φύλακες του Αιγαίου» στη Σαντορίνη – η μάχη για τη δημιουργία του θαλάσσιου Πάρκου στο νησί και η …υπογραφή που λείπει για την υλοποίησή του
Φύλακες του Αιγαίου…. Όρος που εντυπωσιάζει. Αναζητείς την πηγή αυτής της έκφρασης. Και η απάντηση δίνεται μέσα από το ομότιτλο ντοκιμαντέρ του Όμηρου Ευαγγελινού, κινηματογραφιστή και ερευνητή.. Και το οποίο προβλήθηκε την περασμένη Τρίτη 24 Οκτωβρίου στο Villagio Cinema στο Καμάρι της Σαντορίνης και αποτέλεσε φόρο τιμής, και στη μνήμη του πρωτεργάτη στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος των Κυκλάδων, Πέτρου Νικολαΐδη.
Της Ελένη Μπλάντα
Ο Πέτρος Νικολαΐδης ήταν ο άνθρωπος από την Ελληνική αποστολή που βρέθηκε μαζί με τον Ζακ Υβ Κουστώ στο Καλυψώ, όλη την περίοδο που το «Καλυψώ» και ο Κουστώ έκαναν έρευνες στην Ελλάδα.
Παρόντες στην προβολή ήταν ο κ. Όμηρος Ευαγγελινός, ο κ.Πιέρ Κουστώ γιος του Ζακ-Υβ Κουστώ, προσωπικός φίλος και συνεργάτης του Πέτρου Νικολαΐδη καθώς και οραματιστής της δημιουργίας της Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής. Ο Πιέρ Υβ Κουστώ έχει δημιουργήσει τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό «Cousteau Divers», με σκοπό να ενώσει τους δύτες όλων των χωρών και να προστατεύσουν την θαλάσσια ζωή. Ο κ. Δημήτρης Καμπανός, ο κ.Κυριάκος Πρέκας πρόεδρος των αλιέων της Σαντορίνης, ο κ. Απόστολος Στυλιανόπουλος, ο κ. Βαγγέλης Παράβας, καθώς και άλλα μέλη του σύλλογου Θηραϊκής Θάλασσας.
Πλήθος παρευρισκομένων παρακολούθησαν το ντοκιμαντέρ που με τις πλούσιες και έντονες εικόνες από τα Κυκλαδίτικα νησιά της Άνδρου, Νάξου, Κουφονησιών, Σχοινούσας και Σαντορίνης ταξίδεψαν μαζί με τον σκηνοθέτη. Το ταξίδι στα Κυκλαδίτικα νησιά διήρκησε αρκετά χρόνια με προσωπικό κόστος και αμέριστη προσπάθεια τόσο του κινηματογραφιστή όσο και του κ. Νικολαΐδη με επισκέψεις στα νησιά, συναντήσεις με τους ψαράδες, τοπικούς συλλόγους, τοπικούς φορείς. Η αφοπλιστική λιτότητα της πραγματικότητας στη σημερινή αλιεία με την υπερβολική αλιεία, τη μη σωστή γνώση για το περιβάλλον καθώς και η αφθονία χρήσεως εκρηκτικών υλικών, οδήγησαν στην σημερινή καταστροφική πραγματικότητα. Τόσο η αμεσότητα του σκηνοθέτη όσο και οι γνώσεις που παρέχονται στο ντοκιμαντέρ έκαναν τους παρευρισκομένους να συνειδητοποίησαν την επιτακτική ανάγκη του Θαλάσσιου πάρκου.
Όπως ανάφερε ο Κ. Ευαγγελινός πριν την προβολή του ντοκιμαντέρ η υπεραλιεία δεν συνεπάγεται μόνο την καταστροφή του θαλάσσιου κόσμου αλλά ταυτόχρονα χάνονται και πολλές θέσεις εργασίας. Οι ντόπιοι αντί να φεύγουν από τα νησιά για εύρεση εργασίας θα μπορούσαν να απορροφηθούν κάνοντας πράγματα που είναι ενδιαφέροντα και να σπουδάσουν πάνω σε αυτά. Επίσης ανταλλαγές φοιτητών από όλο τον κόσμο που θα έρχονται να μελετάνε και να ζούνε την εμπειρία μιας τέτοιας περιοχής μαζί με τους νέους του νησιού θα αλλάξουν τελείως την αντίληψη της τοπικής κοινωνίας. Η δημιουργία του θαλάσσιου πάρκου θα είναι ένα έργο με διάρκεια ζωής, παρακαταθήκη για τα παιδιά μας που θα αποκομίσουν τα οφέλη της προσπάθειας μας μελλοντικά όλες οι επόμενες γενιές και θα αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση όχι μόνο για άλλες περιοχές της Ελλάδος αλλά και του κόσμου.
Ακολούθησε συζήτηση για τη δημιουργία περιοχής προστατευόμενης από την Καλντέρα ως το Ακρωτήρι προκειμένου να υποβοηθηθεί η ανάπτυξη του θαλάσσιου Περιβάλλοντος του νησιού. Ο Κ. Κουτσώ τόνισε πως ο υποθαλάσσιος κόσμος της Σαντορίνης είναι καταπληκτικός με πολλά διαφορετικά περιβάλλοντα όπως σπηλιές και ιδιαίτερες ηφαιστειακές δομές. Με την δημιουργία προστατευόμενης περιοχής που θα περιλαμβάνει όλα τα διαφορετικά είδη περιβάλλοντος θα είναι όχι μόνο χρήσιμο για τη όλα τα στάδια ζωής των ψαριών αλλά θα βοηθήσει στην αυτοίαση της περιοχής.
Σύμφωνα με διεθνή στοιχεία μια θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή μετά από 5 χρόνια προστασίας μπορεί να εμφανίσει αύξηση των ιχθυαποθεμάτων σε ποσοστό μέχρι και 500% αν προστατευτεί από τα συρόμενα εργαλεία περιοχές όπως η Ποσειδώνια περιοχή όπου τα ψάρια αφήνουν τα αυγά τους. Η τοπική κοινωνία της Σαντορίνης δείχνει τον δρόμο για την δημιουργία θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών. Αν και οι ίδιοι οι ψαράδες είχαν συνειδητοποιήσει από νωρίς ότι η θάλασσα δεν είχε πλέον ψαριά και δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν ούτε το στοιχειώδη εισόδημα αρχικά ήταν επιφυλακτικοί για τη δημιουργία μιας περιοχής προστασίας.
Μετά από 7 χρονιά διαβουλεύσεων με την τοπική κοινωνία και οι 134 ψαράδες που ανήκουν στο σύλλογο των παρόχθιων αλιέων της Σαντορίνης έχουν συμφωνήσει και συνυπογράψει για τη δημιουργία θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής. Η μόνη υπογραφή που λείπει είναι αυτή του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης. Άτυπα μπορούμε να πούμε πως αυτή η περιοχή είναι προστατευόμενη αλλά τυπικά πότε;
