Παρασκευή, 4 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΠεριβάλλονΣαντορίνη: "Λιώνουν" οι τεκτονικές πλάκες κάτω από το νησί

Σαντορίνη: “Λιώνουν” οι τεκτονικές πλάκες κάτω από το νησί

|

Χάρη σε μια σύγχρονη επιστημονική μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, Έλληνες και ξένοι γεωεπιστήμονες κατάφεραν να «φωτίσουν» τις διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα κάτω από τη Σαντορίνη, αλλά και γενικότερα στο σημείο σύγκρουσης της αφρικανικής με την ευρασιατική τεκτονική πλάκα.

Χάρη σε μια σύγχρονη επιστημονική μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, Έλληνες και ξένοι γεωεπιστήμονες κατάφεραν να «φωτίσουν» τις διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα κάτω από τη Σαντορίνη, αλλά και γενικότερα στο σημείο σύγκρουσης της αφρικανικής με την ευρασιατική τεκτονική πλάκα. 

Η γεωχημική τεχνική επιτρέπει να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα για το πώς λιώνουν οι πλάκες, καθώς η πρώτη καταβυθίζεται κάτω από τη δεύτερη.

Η διεθνής ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή δρα Ιωάννη Μπαζιώτη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Lithos”, εφάρμοσε την πρωτοποριακή γεωχημική μέθοδο έρευνας στα πετρώματα της Σαντορίνης.

«Σκοπός της μελέτης αυτής», όπως δήλωσε ο κ.Μπαζιώτης στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, «ήταν να έρθουν σε επαφή δύο μεγάλοι, και συνάμα διαφορετικοί μεταξύ τους, κλάδοι της επιστήμης της Γεωλογίας. Ο κλάδος της Πετρολογίας-Γεωχημείας, μέσω της μελέτης της χημείας των πετρωμάτων, μας οδήγησε στο να απαντήσουμε ερωτήματα που απασχολούν το κλάδο της Γεωφυσικής-Σεισμολογίας».

Η Ελλάδα, μία κατ’ εξοχήν σεισμογενής χώρα, οφείλει την υψηλή σεισμικότητά της κυρίως στη σύγκλιση δύο τεκτονικών πλακών, συγκεκριμένα στην υποβύθιση της Αφρικανικής τεκτονικής πλάκας κάτω από την αντίστοιχη Ευρασιατική.

Γι’ αυτό, όπως λέει ο Έλληνας γεωεπιστήμονας, ο οποίος προ μηνών είχε συμμετάσχει σε αποστολή της NASA στην Ανταρκτική, «η κατανόηση του μηχανισμού ενός σεισμού στην πιο ενεργή σεισμικά περιοχή της Ευρώπης συνδέεται με την κατανόηση της συμπεριφοράς της ζώνης υποβύθισης της τεκτονικής πλάκας της Αφρικής μέσω της ανάλυσης των γεωφυσικών-σεισμολογικών δεδομένων».

Όπως τόνισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι υπήρξε συμφωνία μεταξύ των εκτιμώμενων συνθηκών που υπολογίστηκαν από τα πετρολογικά-γεωχημικά μοντέλα της νέας εργασίας, με τα υφιστάμενα γεωφυσικά δεδομένα που έχουν ήδη προκύψει από τοπικές σεισμικές καταγραφές».

Η πλέον πρόσφατη μεγάλη έκρηξη της Σαντορίνης συνέβη τον 16ο ή 17ο αιώνα π.Χ. Σύμφωνα με τον κ.Μπαζιώτη, «μέλημα των επιστημόνων ήταν ανέκαθεν η αποκρυπτογράφηση της “καρδιάς” του ηφαιστείου της Σαντορίνης, αυτής της καρδιάς που στην περίπτωση του ανθρώπινου σώματος τροφοδοτεί με αίμα όλα τα ζωτικά όργανα, ενώ στην περίπτωση του ηφαιστείου τροφοδοτεί με μάγμα την επιφάνεια της γης. Που βρίσκεται όμως ο μαγματικός θάλαμος της Σαντορίνης στον οποίο αποθηκεύεται το μάγμα; Και ποιές διαδικασίες προηγούνται της συγκέντρωσης του μάγματος στο θάλαμο;»

Στα ερωτήματα αυτά επιχείρησε να απαντήσει η νέα μελέτη στην οποία συμμετείχαν ερευνητές από το Τμήμα Γεωχημείας της Υπηρεσίας της Ιαπωνίας για τις Επιστήμες της Γης και της Θάλασσας (Japan Agency for Marine-Earth Science and Technology), το Τμήμα Γεωλογικών και Πλανητικών Επιστημών του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) των ΗΠΑ και το Ινστιτούτο Ορυκτολογίας του γερμανικού Πανεπιστημίου του Μίνστερ.

Οι επιστήμονες πήραν δείγματα από τα ηφαιστειακά πετρώματα στην επιφάνεια της Σαντορίνης και τα ανέλυσαν με πλήθος τεχνικών ως προς τα θεμελιώδη συστατικά τους (ορυκτά) και τη γεωχημεία τους (κύρια στοιχεία και ιχνοστοιχεία). Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας -για πρώτη φορά στην Ελλάδα- ένα ειδικό γεωχημικό μοντέλο που αναπτύχθηκε από τον ιάπωνα καθηγητή Jun-Ichi Kimura, προχώρησαν σε προσομοίωση της συμπεριφοράς των κύριων στοιχείων και των ιχνοστοιχείων.

Με τον τρόπο αυτό, προέκυψε η εκτίμηση ότι η τεκτονική πλάκα της Αφρικής απελευθερώνει ρευστά από ένα βάθος περίπου 145 χιλιομέτρων. Αυτό το βάθος ταυτίζεται με εκείνο που προκύπτει από τη μελέτη των σεισμικών δεδομένων (σεισμοί ενδιάμεσου βάθους), σκιαγραφώντας έτσι την ανώτερη επιφάνεια της υποβυθιζόμενης τεκτονικής πλάκας της Αφρικής κάτω από την Ευρασιατική.

Στη συνέχεια, τα ρευστά που απελευθερώνονται από το βάθος των 145 χιλιομέτρων, ακολουθούν μία σχεδόν κατακόρυφη πορεία προς τα πάνω σε μικρότερα βάθη, φθάνοντας μέχρι το βάθος περίπου των 56-69 χιλιομέτρων. Αυτό το βάθος, το οποίο προέκυψε από τα γεωχημικά μοντέλα, βρίσκεται σε αρμονία με τη σεισμικότητα που παρατηρείται στα 70 χιλιόμετρα (το κατώτερο όριο των σεισμών μικρού βάθους) και αποδίδεται στο όριο λιθόσφαιρας-ασθενόσφαιρας.

Σύμφωνα με τη μελέτη, από το βάθος των 56-69 χιλιομέτρων ο μανδύας της Γης λειώνει, δημιουργώντας τήγματα που συγκεντρώνονται σε ένα προσωρινό μαγματικό θάλαμο. Κάποια στιγμή αυτά αρχίζουν να ανεβαίνουν σε μικρότερα βάθη και να συγκεντρώνονται στο μαγματικό θάλαμο κάτω από το ηφαίστειο της Σαντορίνης, ο οποίος βρίσκεται σε εκτιμώμενο βάθος 0,7 χιλιομέτρων, πριν τελικά αυτά εξαχθούν στην επιφάνεια κατά τη διάρκεια μιας έκρηξης του ηφαιστείου.

Ο Δρ. Μπαζιώτης τόνισε πως «με τη μελέτη μας, χρησιμοποιώντας πετρολογικά και γεωχημικά δεδομένα, συμβάλλουμε στη βαθύτερη κατανόηση της λειτουργίας της ζώνης υποβύθισης στον ελληνικό χώρο. Επιπλέον, η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε, μπορεί να εφαρμοστεί γενικότερα σε οποιοδήποτε αντίστοιχο σύστημα ζώνης υποβύθισης και σύγκλισης τεκτονικών πλακών της Γης, με απώτερο σκοπό μία εν τω βάθει κατανόηση της δομής ενός συστήματος ζώνης υποβύθισης».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Καλόγηρος Νάξου: Παραδοσιακή συνταγή με μοσχάρι, μελιτζάνα και τυριά Πιτταρά

Ο Ναξιώτης chef Δημήτρης Παπαδόπουλος μας αποκαλύπτει το μυστικό ενός εκλεκτού πιάτου με άρωμα Νάξου

Νάξος – Karagoutis Training Camp: Ολοκληρώθηκε με επιτυχία, πάνω από 70 παιδιά στο κλειστό γυμναστήριο

Μεγάλη συμμετοχή, καθημερινές προπονήσεις και εξαιρετικό κλίμα στο αναπτυξιακό καμπ μπάσκετ για αγόρια και κορίτσια 8–16 ετών

Tinos Cup 2025: Παιδιά, πάθος και ρεκόρ συμμετοχών!

Με εντυπωσιακή συμμετοχή και νέες προσθήκες, το 13ο τουρνουά ανέδειξε την Τήνο σε πυλώνα αθλητικής και πολιτιστικής εξωστρέφειας.

Σαντορίνη – Καμάρι: Νησιώτικο γλέντι προς τιμήν Του Αγίου Παγκρατίου

Ο Παγκράτιος Πολιτιστικός & Περιβαλλοντικός Σύλλογος Καμαρίου σας προσκαλεί σε μια βραδιά γιορτής με ζωντανή μουσική, παραδοσιακούς ρυθμούς και νησιώτικο κέφι – Τρίτη 9 Ιουλίου, Κεντρική Πλατεία Καμαρίου.

Σαντορίνη – ΔΕΔΔΗΕ: Διακοπή στο δίκτυο ηλεκτροδότησης – Που και πότε

Διακοπή ρεύματος στη Σαντορίνη, σε διάφορες περιοχές λόγω τεχνικών εργασιών στο δίκτυο από τον ΔΕΔΔΗΕ

Σίκινος – Β. Μαράκης: “Το λιμάνι που περιμέναμε – Ξεκινά η επέκταση τον Σεπτέμβριο” (video)

Ο Δήμαρχος Σικίνου Βασίλης Μαράκης μιλά για την πολυαναμενόμενη επέκταση του λιμανιού και τις εξελίξεις σε βασικά ζητήματα του νησιού

Φλόγες στη Ραφήνα: Εκκενώσεις, άνεμοι και ανεξέλεγκτη πορεία προς τα Σπάτα

Μάχη με τον χρόνο και τους ανέμους δίνουν οι πυροσβεστικές δυνάμεις – Κάτοικοι εκκενώνουν σπίτια, η Μαραθώνος έχει κοπεί στα δύο και το 112 ήχησε ξανά

Γ. Καρνέζης: “Οι σκέψεις μου για το μέλλον των Κούρων στη Χώρα της Νάξου”

Και η απάντηση στη δημοσίευση στη Naxos Press της πολιτικού του κόμματος Κίνημα Δημοκρατίας, κ. Κατερίνας Γιαννακά

Πανναξιακός ΑΟ: Ασημένιος ξανά ο Σωτήρης Γεντέκος, στο βάθρο του Πανελληνίου Πρωταθλήματος Κ20

Ο 17χρονος αθλητής του Πανναξιακού Α.Ο. κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στη σφυροβολία με εξαιρετική επίδοση στις Σέρρες

Τήνος: Αναστάτωση με τη παρουσία για 3η ημέρα τουρκικών αλιευτικών κοντά στην ακτή (!!!)

Καταγγελίες για τουρκικά σκάφη σε απόσταση αναπνοής από τις ακτές – Η επίσημη θέση του Λιμενικού για τη μεταφορά κλωβών από τη Μάλτα

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

Blue Star Ferries: Ακινητοποιημένα αύριο τα πλοία στο Νότιο Αιγαίο λόγω καιρικών συνθηκών

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες φέρνουν ακυρώσεις σε όλα τα κυριακάτικα δρομολόγια των Blue Star Naxos, Myconos, Delos και Paros – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ταξιδιώτες

Ουρές για μια αλλαγή εισιτηρίου στο λιμάνι της Νάξου, η κακοκαιρία φέρνει ταξιδιωτικό… μποτιλιάρισμα

Η απαγόρευση απόπλου λόγω των θυελλωδών ανέμων φέρνει αναστάτωση σε εκατοντάδες επισκέπτες που σχηματίζουν ουρές στα πρακτορεία της Νάξου για να αλλάξουν τα δρομολόγιά τους

Ρευματοκλοπές σε τουριστικά νησιά: Ξενοδοχεία, καφέ και σούπερ μάρκετ «φούσκωσαν» το ταμείο τους σε βάρος όλων

Eκατοντάδες παραβάσεις σε Κρήτη, Ρόδο, Νάξο, Μύκονο, Σαντορίνη και άλλα νησιά – Ηλεκτρική ενέργεια αξίας άνω του 1 εκατ. ευρώ κλάπηκε από επιχειρήσεις υψηλής κατανάλωσης

Ακυρώνονται τα δρομολόγια των HighSpeed 3 και 4 λόγω κακοκαιρίας

Η Hellenic Seaways ενημερώνει για την αναστολή των δρομολογίων της Κυριακής 29 Ιουνίου και τις προσωρινές αλλαγές στη ροή του προγράμματος των ταχυπλόων

Algérie Ferries: Καθησυχαστική ανακοίνωση για την κράτηση του “El Venizelos” στη Μασσαλία

Η εταιρεία ξεκαθαρίζει ότι οι θερινές διαδρομές δεν επηρεάζονται – Πρόκειται για προγραμματισμένο τεχνικό έλεγχο.

BLUE STAR 1: Με καθυστέρηση και αλλαγές το αποψινό δρομολόγιο, χωρίς προσέγγιση στην Ανάφη

Λόγω του απαγορευτικού απόπλου, το πλοίο αναχωρεί τελικά στις 22:00 από Πειραιά, με τροποποιημένες ώρες άφιξης και χωρίς στάση στην Ανάφη

Fast Ferries: Λόγω καιρικών συνθηκών “δεμένα” αύριο τα πλοία…

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες καθηλώνουν τα πλοία της Fast Ferries και το ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ – Αναλυτικά τα ακυρωμένα δρομολόγια για την Κυριακή 29 Ιουνίου

Ο παππούς της Σχοινούσας που δεν σταματά να χορεύει – Ο 92χρονος Γιώργος Κωβαίος ξανά στη Γιορτή Φάβας (video)

Με την εγγονή του στο πλευρό, ο Γιώργος Κωβαίος, 92 ετών, συγκίνησε και φέτος στη Γιορτή Φάβας της Σχοινούσας, κρατώντας ζωντανή την ψυχή της παράδοσης (video)

Η κυρία Στέλλα της Νάξου: Η ζωντανή κλωστή της μνήμης και του Μικρασιατικού πολιτισμού

Στην ήσυχη διασταύρωση Καππαδοκίας και Μικρασιατών Προσφύγων, η Στέλλα Τσουνέλλη – Φουτάκογλου κρατά ανοιχτή τη γυάλινη πόρτα της ζωής, της μνήμης και της τέχνης