Μεγάλη συζήτηση έχει ξεκινήσει όσον αφορά τα αιτία θανάτου του φυσητήρα, ο οποίος βρέθηκε σε κατάσταση προχωρημένης σήψης στην Σαντορίνη και πλέον έχει ταφεί σε χώρο δίπλα από το ΧΥΤΑ του νησιού – Τι λέει ο δύτης Αποστόλης Στυλιανόπουλος που βρήκε πρώτος τον φυσητήρα αλλά και ο Κώστας Καπίρης, βιολόγος-ιχθυολόγος και διευθυντής Ερευνών στο ΕΛΚΕΘΕ.
Μεγάλη κουβέντα γίνεται για το θέμα των πλαστικών που καλύπτουν καθημερινά όλο και μεγαλύτερο χώρο στην επιφάνεια της γης. Πόσο μάλλον στην θάλασσα. Και μάλιστα αυτή η αύξηση προκαλεί όλο και περισσότερα προβλήματα. Και είναι ένας από τους βασικούς λόγους θανάτου θαλάσσιων ερπετών ή και κητοειδών… Μάλιστα, οι χελώνες caretta caretta είναι αυτές που πληρώνουν το … μάρμαρο. Το 2017 εντοπίστηκαν νεκρές 758 χελώνες από το απειλούμενο είδος, ενώ 7 ξεβράστηκαν μόνο τον τελευταίο μήνα.
Τι συνέβη όμως στον φυσητήρα, κητοειδές (μήκους εννέα μέτρων και βάρους επτά τόνων) που βρέθηκε πριν από μερικές ημέρες στη Σαντορίνη; Υπάρχει περίπτωση να πέθανε από ασφυξία όπως είχε συμβεί πριν από μερικά χρόνα σε άλλο κητοειδές που είχε βρεθεί στην Μύκονο ή έφυγε από παθολογικά αίτια; Κουβέντα μεγάλη… Η μία περίπτωση είναι να έφυγε από ασφυξία και ασιτία από την στιγμή που εάν είχε καταπιεί πλαστικά θα είχε κλείσει η δίοδος (οισοφάγος) προς το στομάχι και ουσιαστικά θα πέθαινε με αφόρητους πόνους. Αλλο αίτιο έχει να κάνει με τραυματισμό ελέω ταχύπλοου κάτι που είναι συνηθισμένο φαινόμενο εάν σκεφτεί κανείς ότι τα συγκεκριμένα κήτη κοιμούνται στην επιφάνεια της θάλασσας σε στάση όρθια (σ.σ. σαν να βλέπεις έναν κορμό δέντρου) με το κεφάλι προς το πάνω ώστε να μπορούν να αναπνέουν. Μία σύγκρουση όμως με κήτος που μπορεί να φτάσει έως και τα δέκα μέτρα δεν είναι και ότι πιο συνηθισμένο. Οπότε;
Σε επικοινωνία που είχαμε (Aegean Voice 107.5) με τον δύτη Αποστόλη Στυλιανόπουλο, ο οποίος βρήκε τον φυσητήρα μας τόνισε ότι “η υπόθεση για τον καθορισμό της αιτίας θανάτου δεν είναι εύκολη. Ηταν σε προχωρημένη σήψη όταν την βρήκαμε σε απόκρημνο σημείο και στη συνέχεια την μεταφέραμε με την βοήθεια του Λιμεναρχείου και του Λιμενικού Ταμείου αλλά και του Δήμου Θήρας σε χώρο που βρίσκονταν δίπλα από τον ΧΥΤΑ του νησιού. Εξέταση έγινε από κτηνίατρο αλλά όχι κάτι περισσότερο. Λόγω του όγκου δεν μπορεί να γίνει άνοιγμα του στομαχιού για να δούμε τι περιέχει εντός και συν τοις άλλοις πολλοί λίγοι στην Ελλάδα είναι αυτοί που έχουν την ικανότητα για να προχωρήσουν σε μία τέτοια κίνηση. Ακόμη και το φύλο του κήτους δεν είναι καθορισμένο. Εχουμε στείλει στοιχεία στο Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών “Πέλαγος” για να μας πουν κυρίως την ηλικία του και ότι άλλο έχει σχέση με το συγκεκριμένο κήτος”.
Ομως έχουμε και δήλωση του Κώστα Καπίρη, βιολόγο – ιχθυολόγο και διευθυντή Ερευνών στο Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών ΕΛΚΕΘΕ) που μιλώντας στην “Καθημερινή” τόνισε ότι “Τη φάλαινα εξέτασε κτηνίατρος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πέθανε από παθολογικά αίτια» και στη συνέχεια έδωσε στοιχεία που αφορούν θέματα στατιστικής… Κάνοντας μία βόλτα στη βάση δεδομένων για τα κητώδη και θαλάσσια ερπετά που ξεβράζονται στις θάλασσές μας ανέφερε ότι πέρυσι καταγράφηκαν 1.009 νεκρά είδη, εκ των οποίων 758 ήταν καρέτα καρέτα, 50 πρασινοχελώνες, 60 ζωνοδέλφινα, 49 ρινοδέλφινα, 22 φώκιες, 7 κοινά δελφίνια, 4 ζιφιοί (είδος δελφινιού), 2 στακτοδέλφινα και μία φάλαινα φυσητήρας. Πρόπερσι ο αντίστοιχος συνολικός αριθμός ήταν 813, με τα στοιχεία να προέρχονται από τις επίσημες καταγραφές των λιμενικών αρχών. «Ο αριθμός των κητωδών και θαλάσσιων ερπετών που εντοπίζονται νεκρά παραμένει τα τελευταία χρόνια σε γενικές γραμμές σταθερός. Τα περισσότερα βέβαια σκοτώνονται το καλοκαίρι λόγω της αύξησης των ταχύπλοων και της αλιείας».
Ανεξάρτητα με τη συγκεκριμένη περίπτωση, πάντως, τα πλαστικά που βρίσκονται στις θάλασσές μας αποτελούν έναν ολοένα και μεγαλύτερο κίνδυνο για τα κητώδη και τις χελώνες. «Τον τελευταίο μήνα συλλέξαμε 15 νεκρές χελώνες, οι μισές καρέτα καρέτα», λέει ο Θοδωρής Τσιμπίδης, διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος». «Στο στομάχι όλων εντοπίσαμε πλαστικά – σε μια μάλιστα μετρήσαμε 87 κομμάτια. Δουλεύουμε 25 χρόνια στο Αιγαίο και η ρύπανση από πλαστικά είναι πρωτόγνωρη. Τα νησιά μας κάθε καλοκαίρι μετατρέπονται σε απέραντους σκουπιδότοπους».