Δευτέρα, 23 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΣαντορίνη - Αμοργός: Ωκεανογραφική αποστολή υποθαλάσσιας εξερεύνησης

Σαντορίνη – Αμοργός: Ωκεανογραφική αποστολή υποθαλάσσιας εξερεύνησης

|

Μια διεθνής ομάδα ερευνητών συμμετέχει σε νέα ωκεανογραφική αποστολή στο Αιγαίο με στόχο να εξερευνήσει τα υποθαλάσσια ηφαιστειακά κέντρα της Σαντορίνης και το υποθαλάσσιο ρήγμα της Αμοργού, να κατανοήσει τις γεωλογικές διεργασίες που μπορούν να προκαλέσουν κατολισθήσεις, ηφαιστειακές εκρήξεις και τσουνάμι, αλλά και να αναπτύξει συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για την ενίσχυση της ασφάλειας των παράκτιων περιοχών.

Επικεφαλής της ωκεανογραφικής αποστολής MSM132 είναι το Κέντρο Ωκεάνιων Ερευνών GEOMAR Helmholtz του Κιέλου στη Γερμανία, ενώ συνεργάζεται και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι ερευνητές, που βρίσκονται εν πλω στο γερμανικό ερευνητικό σκάφος «MARIA S. MERIAN», θα δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στο υποθαλάσσιο ενεργό ηφαίστειο του Κολούμπου, το οποίο έχει εκραγεί το 1650 έπειτα από ένα χρόνο έντονης σεισμικότητας.

Τέσσερα είναι τα κεντρικά ερωτήματα στα οποία θα επικεντρώσουν τις έρευνές τους οι επιστήμονες.

Μπορούν οι σεισμοί να προκαλέσουν κατολισθήσεις;

Οι ερευνητές χρησιμοποιούν βαθυμετρικούς χάρτες υψηλής ανάλυσης και σεισμικές μετρήσεις για να εκτιμήσουν αν οι τεκτονικές κινήσεις θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν τις πλαγιές του υποθαλάσσιου ηφαιστείου του Κολούμπου προκαλώντας την κατάρρευσή τους.

Πώς επηρεάζει η ηφαιστειακή δραστηριότητα τη σταθερότητα του ηφαιστείου;

Η διεθνής επιστημονική ομάδα χαρτογραφεί την έντονη υδροθερμική δραστηριότητα εντός του κρατήρα του Κολούμπου, όπου καυτό νερό και αέρια αλλοιώνουν τα πετρώματα. Στόχος είναι να εντοπιστούν αδύναμα σημεία στην ηφαιστειακή δομή που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πιθανούς γεωκινδύνους.

Ποια είναι η σχέση μεταξύ των σεισμών και των ηφαιστειακών εκρήξεων;

Οι δισδιάστατες και τρισδιάστατες σεισμικές απεικονίσεις θα διερευνήσουν τον τρόπο με τον οποίο τα ρήγματα και οι ηφαιστειακές διεργασίες αλληλοεπηρεάζονται και αυτό αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα για την κατανόηση των πιθανών ακραίων γεωλογικών φαινομένων.

Πώς μπορεί να ανιχνευθεί έγκαιρα η ηφαιστειακή δραστηριότητα;

Οι ερευνητές δοκιμάζουν ένα καινοτόμο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης που χρησιμοποιεί αισθητήρες θαλάσσιου πυθμένα τελευταίας τεχνολογίας για τη συλλογή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τους σεισμούς, τις κινήσεις του εδάφους και τα ηφαιστειακά αέρια. Η τεχνολογία αυτή έχει σχεδιαστεί για να επιτρέψει την αξιόπιστη παρακολούθηση των υποθαλάσσιων ηφαιστείων.

«Η πολυετής συνεργασία της επιστημονικής ομάδας του Πανεπιστημίου της Αθήνας στη θαλάσσια έρευνα με τα γερμανικά ινστιτούτα στο ηφαιστειακό πεδίο της Σαντορίνης οδήγησε στην επιτυχή έγκριση ενός φιλόδοξου ερευνητικού προγράμματος για την κατανόηση και την παρακολούθηση ακραίων θαλάσσιων γεωκινδύνων με στόχο την έγκαιρη προειδοποίηση των κατοίκων», περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Παρασκευή Νομικού, η οποία συμμετέχει στην ωκεανογραφική αποστολή και μελετά το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου από το 2001.

Όπως εξηγεί η ίδια, κατά τη διάρκεια της ωκεανογραφικής αποστολής θα εγκατασταθούν σύγχρονοι υποθαλάσσιοι σεισμογράφοι, οι οποίοι είναι εξοπλισμένοι με ειδικούς σένσορες για να μετράνε τη σεισμικότητα του χώρου, τις μετακινήσεις του εδάφους αλλά και τις φυσικοχημικές παραμέτρους του νερού. Επίσης, θα πραγματοποιηθεί τρισδιάστατη και δισδιάστατη σεισμική απεικόνιση του υποθαλάσσιου ρήγματος της Αμοργού που ενεργοποιήθηκε το 1956 και είχε καταστροφικές συνέπειες για τη Σαντορίνη, ενώ θα δημιουργηθεί και λεπτομερές φωτομωσαϊκό του ενεργού υδροθερμικού πεδίου του Κολούμπου με τη χρήση νέων καινοτόμων υποβρύχιων ρομπότ. «Τα αποτελέσματα της θαλάσσιας έρευνας θα συνδυαστούν με τις μετρήσεις του υποθαλάσσιου παρατηρητηρίου SANTORY, στο οποίο ηγείται το ΕΚΠΑ», προσθέτει η κ. Νομικού.


Το ιστορικό των δράσεων 

Σχετικά με την επιλογή της περιοχής για τη διεξαγωγή της αποστολής MSM132, ο επικεφαλής επιστήμονας, καθηγητής Κρίστιαν Μπερντ (Christian Berndt), ο οποίος είναι επικεφαλής της Ερευνητικής Μονάδας Θαλάσσιας Γεωδυναμικής του Κέντρου Ωκεάνιας Έρευνας GEOMAR Helmholtz του Κιέλου, σημειώνει σε σχετική ανακοίνωση ότι «η περιοχή έχει ιστορικό πολυάριθμων ηφαιστειακών εκρήξεων, ορισμένες από τις οποίες ήταν ιδιαίτερα εκρηκτικές στο παρελθόν».

Η ωκεανογραφική αποστολή MSM132 είναι η πρώτη από τις τρεις προγραμματισμένες ωκεανογραφικές αποστολές που θα γίνουν στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «MULTI-MAREX», το οποίο μελετά τα θαλάσσια ακραία φαινόμενα και τους φυσικούς κινδύνους στην περιοχή της Μεσογείου. Υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Dr Heidrun Kopp, 50 ερευνητές από διάφορους κλάδους συνεργάζονται για τη μείωση των κινδύνων από θαλάσσιους γεωκινδύνους, όπως σεισμοί, ηφαιστειακές εκρήξεις και τσουνάμι. Το «MULTI-MAREX» συνδυάζει καινοτόμες τεχνολογίες, όπως συστήματα παρακολούθησης βασισμένα σε τεχνητή νοημοσύνη και εργαλεία υποβρύχιας επικοινωνίας, με την κοινωνική συνεργασία σε τοπικό επίπεδο. Στόχος είναι η βελτίωση της πρόβλεψης κινδύνου, η ενίσχυση των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και η ανάπτυξη ισχυρών μέτρων προστασίας από κοινού με τις αρχές και τις τοπικές κοινότητες.

Το έργο αυτό είναι ένα από τα τέσσερα έργα της τρίτης ερευνητικής αποστολής της γερμανικής ερευνητικής συμμαχίας «mareXtreme- Pathways to Improved Risk Management for Marine Extreme Events and Natural Hazards», η οποία χρηματοδοτείται από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Παιδείας και Έρευνας (BMBF) και τα πέντε βόρεια γερμανικά κρατίδια.

ΠΗΓΗ ΑΠΕ-ΜΠΕ

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος – Μονή: «Στο ύψος της μουσικής», μία αυθεντική μουσική βραδιά στον ELaiolithos

Το Σάββατο 28 Ιουνίου, η καρδιά της παράδοσης χτυπά στο ELaiolithos – Ένα γλέντι όπως παλιά, με είσοδο ελεύθερη και νότες που αγγίζουν ψυχή και μνήμη (αφίσα)

SEAJETS: Σε χρόνο ρεκόρ η μεταφορά πυροσβεστικών δυνάμεων στη Χίο με το “SUPERRUNNER JET 2”

Άμεση ανταπόκριση της SEAJETS στο κάλεσμα της Πολιτείας – Ισχυρές δυνάμεις της Πυροσβεστικής με οχήματα έφτασαν στη Χίο με το ταχύπλοο SUPERRUNNER JET 2 για την αντιμετώπιση της μεγάλης πυρκαγιάς

Ρομποτική επέμβαση από απόσταση 11.000 χλμ. ο γιατρός στις ΗΠΑ, ο ασθενής στην Αφρική (!!!)

Μια νέα εποχή στη χειρουργική ανοίγει με την πρώτη εγκεκριμένη διηπειρωτική τηλεχειρουργική επέμβαση – Με ασύλληπτη ακρίβεια και τεχνολογία, η επιστήμη γκρεμίζει τα σύνορα.

Ελλάδα: Παραβατικότητα 77% στη χρήση κοινόχρηστων χώρων από καταστήματα

Το Ελεγκτικό Συνέδριο καταγράφει σοβαρές αδυναμίες στον έλεγχο, τη διαφάνεια και την αποκατάσταση των παραβάσεων σε δήμους της χώρας

ΥΠΑ: Αυξήθηκε κατά 24,8% η επιβατική κίνηση στο αεροδρόμιο Νάξου το Μάιο

Θεαματική άνοδος της κίνησης στα μικρά περιφερειακά αεροδρόμια – Πρωτιά για Νέα Αγχίαλο, σημαντική αύξηση και στα Ιωάννινα και τον Άραξο

ΔΕΔΔΗΕ: Προσωρινή διακοπή ρεύματος (24/06) στις Τρίποδες και την περιοχή Μπλουμάς

Η διακοπή θα πραγματοποιηθεί από τις 10:00 έως τις 13:30 λόγω τεχνικών εργασιών στο δίκτυο – Ανακοίνωση του Πρακτορείου της ΔΕΔΔΗΕ στη Νάξο.

Στα πορτοκαλί φανάρια… φρενάρουμε ή περνάμε; Τι λέει ο νέος ΚΟΚ

Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας διευκρινίζει πότε ο οδηγός πρέπει να σταματά, πότε μπορεί να συνεχίσει και τι κυρώσεις προβλέπονται.

Ανεβαίνοντας… στο ποδήλατο: Η Μυτιλήνη επενδύει στον εναλλακτικό τουρισμό

Με επίσημη πιστοποίηση και στρατηγικές παρεμβάσεις, ο Δήμος Μυτιλήνης αναδεικνύει το νησί ως προορισμό φιλικό προς το ποδήλατο, επενδύοντας σε ήπιες μορφές τουρισμού και αειφορία

Ο ζωγράφος της θάλασσας: Ο Ιγκόρ Μπορίσοφ και το όνειρο της Κιμώλου

Από τις πασαρέλες της μόδας στα τιρκουάζ νερά των Κυκλάδων, ο Γάλλος καλλιτέχνης αφηγείται πώς η Ελλάδα, η μυθολογία και ένα μικρό νησί τον οδήγησαν στην απόλυτη έμπνευση και προσωπική αναγέννηση.

Ανδρος – Γαύριο: Ένα έργο πνοής για το νέο λιμάνι ξεκινά να γίνεται πραγματικότητα

Με χρηματοδότηση 700.000 ευρώ ξεκινά η μελέτη για την αναβάθμιση και επέκταση του λιμανιού – Το έργο βάζει τέλος στις δυσλειτουργίες και στηρίζει το μέλλον της Άνδρου

Συνεχής Ενημέρωση: Μεγάλη Πυρκαγιά στην Ορεινή Νάξο, επίκεντρο τη Ράχη του Προφήτη Ηλία στη Μονή (video)

Εναέρια και επίγεια μέσα μάχονται με τις φλόγες στη ράχη της Μονής – Από όχημα που πήρε φωτιά η πιθανή αιτία της πυρκαγιάς (video)

Εκτακτο: Φωτιά σε εξέλιξη στον Κυνίδαρο

Επιχειρούν επίγειες και εναέριες δυνάμεις – Συνδρομή από υδροφόρες των ΟΤΑ για την κατάσβεση της δασικής πυρκαγιάς

«Μπαμπά, τι φαΐ θα φάμε σήμερα;». Το νέο σπιτικό στέκι στη Χώρα Νάξου με καρδιά και ουσία

Όταν η καθημερινή ερώτηση του παιδιού γίνεται γευστική απάντηση για όλη την οικογένεια.

Naxos Meat: Μια νέα επιχειρηματική σελίδα για τη Νάξο, στήριγμα στην τοπική παραγωγή

Η οικογένεια Βασαλάκη επενδύει στον πρωτογενή τομέα, ενισχύοντας το ντόπιο προϊόν με ποιότητα και όραμα

“O Χαρχαλιάς”: Η νέα ταβέρνα στη Μέση Ποταμιά που μαγειρεύει με καρδιά και μνήμες

Στην πράσινη καρδιά της Νάξου, μια αυθεντική ταβέρνα σερβίρει γεύσεις που μυρίζουν πατρίδα, με σεβασμό στην τοπική παράδοση και ζεστή φιλοξενία που σε κάνει να νιώθεις σαν στο σπίτι σου.

Νάξος: Όταν τα σκουπίδια… μιλούν, μήνυμα με σακούλες σε ασυνείδητο οδηγό

Παρκάρισμα "καρφί" δίπλα στους κάδους και η πιο ευφάνταστη απάντηση των κατοίκων: δύο σακούλες σκουπιδιών στο καπό αυτοκινήτου. Νάξος, έχεις ταλέντο!

Όταν τα Raptor συνάντησαν τη Νάξο – Μια τριήμερη εξόρμηση γεμάτη περιπέτεια και Κυκλαδίτικη ψυχή

Με 18 οχήματα και 70 μέλη, το Raptor Club Greece εξερεύνησε τις ομορφιές της Νάξου σε ένα μοναδικό Summer Tour γεμάτο εικόνες, προκλήσεις και φιλοξενία

Ηρώ Μουκίου: «Στη Νάξο βρήκα ξανά τη γαλήνη, όπως στη ζωγραφική και τη θάλασσα»

Η αγαπημένη ηθοποιός μιλά στον Νίκο Σκορδιαλό για τον ρόλο της στη σειρά «Άγιος Έρωτας», την επιστροφή της στην τηλεόραση, την αγάπη της για τη ζωγραφική και τη βαθιά σχέση της με την πίστη και τη νέα γενιά.

Αμοργός – Σεισμός: “Ήρεμη η εικόνα”, λέει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος

Η δόνηση σημειώθηκε νότια-νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης, με εστιακό βάθος 15,6 χλμ – Δεν αλλάζει η εικόνα ύφεσης στην περιοχή, επισημαίνουν οι σεισμολόγοι

Τραγωδία στο Κουφονήσι: 88χρονη ανασύρθηκε νεκρή από τη θάλασσα

Χωρίς τις αισθήσεις της ανασύρθηκε ηλικιωμένη γυναίκα από τη θαλάσσια περιοχή «Άμμος» στο Κουφονήσι. Ο θάνατός της διαπιστώθηκε στο Ιατρείο Κουφονησίου. Προανάκριση από το Λιμεναρχείο Νάξου.