ΥΠΕΝ: Τι προβλέπει το νέο νομοσχέδιο για τη γεωθερμία – Η περίπτωση της Νισύρου
Την απάντησή του έδωσε το ΥΠΕΝ στο βουλευτή Μ. Κόνσολα αναφορικά με τις ενέργειες της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στη Νίσυρο, αναλύοντας παράλληλα το νέο νομοσχέδιο που προετοιμάζει για τη γεωθερμία εν γένει. Θυμίζουμε ότι ο βουλευτής της ΝΔ είχε κάνει λόγο για ενέργειες που εγκυμονούν κινδύνους για το περιβάλλον και την τουριστική ανάπτυξη του νησιού, καθώς εκτιμά ότι η αξιοποίηση γεωθερμικών πεδίων υψηλής ενθαλπίας σε ενεργά ηφαιστειακά τόξα, συνιστά επικίνδυνη επιλογή. Και μάλιστα είχε τονίσει οτι οι αποφάσεις λαμβάνονται από την κεντρική διοίκηση χωρίς την γνώμη των κατοίκων…
Στην απάντησή του, το υπουργείο αναφέρει ότι στην Ελλάδα μέχρι σήμερα, έχουν εντοπιστεί 32 γεωθερμικά πεδία. Τα 30 από αυτά, τα οποία είναι χαμηλής ενθαλπίας, μπορούν να αξιοποιηθούν για άμεσες χρήσεις και να ενισχύσουν σημαντικά παραγωγικούς τομείς, όπως τον πρωτογενή τομέα, με τη μείωση του ενεργειακού κόστους στη γεωργία και τις ιχθυοκαλλιέργειες, καθώς και τη μεταποίηση. Το γεωθερμικό δυναμικό μπορεί ακόμη να καλύψει ανάγκες για θέρμανση κατοικιών, σχολείων και νοσοκομείων. Εντούτοις, παρά τη σημαντική συμβολή που μπορεί να έχει η ανάπτυξη της Γεωθερμίας, ως Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας (ΑΠΕ), τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο, σήμερα μόνο ένα μικρό μέρος του διαθέσιμου δυναμικού αξιοποιείται, κυρίως για ιαματικό τουρισμό, εξαιτίας των εμποδίων που έθετε το προηγούμενο νομικό πλαίσιο.
Με το νέο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ για τη γεωθερμία, το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση και αναμένεται να κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή, μετά και την ενσωμάτωση τυχόν σχολίων, εκσυγχρονίζεται το θεσμικό πλαίσιο έρευνας και αξιοποίησης της γεωθερμίας. Τίθενται ακόμη, αυστηροί κανόνες, ικανοί να εγγυηθούν την αναστροφή του κλίματος που δημιούργησαν οι αρνητικές εμπειρίες προηγούμενων ετών και να καλλιεργήσουν κλίμα εμπιστοσύνης στις τοπικές κοινωνίες για την αξιοποίηση αυτής της μορφής ΑΠΕ.
Ειδικότερα:
– Απλουστεύεται η κατηγοριοποίηση των γεωθερμικών πεδίων. Πιο συγκεκριμένα, τα γεωθερμικά πεδία θα διακρίνονται σε τοπικού (θερμοκρασία ρευστού 30-90°C) και εθνικού ενδιαφέροντος (θερμοκρασία ρευστού άνω των 90°C).
-Αυξάνεται η ελάχιστη θερμοκρασία καθορισμού γεωθερμικού δυναμικού κατά 5°C, δηλαδή από τους 25°C, αναπροσαρμόζεται στους 30°C, παρέχοντας τη δυνατότητα αξιοποίησης αρκετών αγροτικών γεωτρήσεων για άρδευση.
– Θεσπίζονται ανταποδοτικά οφέλη, από τα μισθώματα, για τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες αναπτύσσεται η γεωθερμία. Ποσοστό 10% του ποσού των ετήσιων αναλογικών μισθωμάτων θα διατίθεται στους Δήμους.
– Συντάσσεται Εθνικό Μητρώο Σημείων Αξιοποίησης Γεωθερμίας και συνοδή διαδικτυακή πύλη στο Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθώς και Εθνικό Μητρώο Καταγραφής και Παρακολούθησης Γεωθερμικών Σημείων και συνοδή διαδικτυακή πύλη στο ΙΓΜΕ.
Συστήνονται τέλος, Επιτροπές Αντιμετώπισης Προβλημάτων, οι οποίες θα είναι αρμόδιες για τη διασφάλιση της ασφαλούς και εντός πλαισίου αξιοποίησης της ανανεώσιμης πηγής.
Συγκεκριμένα όσον αφορά τη Νίσυρο, το ΥΠΕΝ σημειώνει τα εξής:
Η ΔΕΗ αρχικά το 1985 απέκτησε τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης της συγκεκριμένης περιοχής στη Νίσυρο, μετά από διεθνή πλειοδοτικό διαγωνισμό, όπως προβλέπεται από το Μεταλλευτικό Κώδικα, τα οποία στη συνέχεια, το 2011 μεταβιβάστηκαν στη ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε.. Υπογραμμίζεται ότι η ΔΕΗ Ανανεώσιμες δεν έχει προχωρήσει στην εκμετάλλευση του γεωθερμικού πεδίου της Νισύρου, καθώς βρίσκεται ακόμη σε διαδικασία έρευνας του δυναμικού, η οποία δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Είναι σαφές συνεπώς, ότι η εταιρία δεν έχει προβεί σε μονομερείς ενέργειες όπως λανθασμένα αναφέρεται στην Ερώτηση του κύριου Βουλευτή.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η εταιρεία δεν πρόκειται να προχωρήσει σε κανένα έργο στη Νίσυρο, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας της τοπικής κοινωνίας, όπως έχει δηλωθεί επανειλημμένα από όλες τις διοικήσεις της. Σημειώνει επιπλέον, ότι επιδιώκει διαρκώς την κοινωνική συναίνεση για την υλοποίηση των γεωθερμικών έργων, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω διαβούλευσης με τους τοπικούς φορείς. Η εταιρεία σε αυτή την κατεύθυνση, έχει ζητήσει από τη Δημοτική Αρχή τη διεξαγωγή μιας ανοικτής συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου, αίτημα το οποίο δεν έχει έως τώρα απαντηθεί.
Αναφορικά με το δεύτερο ερώτημα, σας ενημερώνουμε ότι το δυναμικό ενός γεωθερμικού πεδίου δεν είναι συνάρτηση της έκτασης του στην επιφάνεια της γης. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει σχεδιάσει και προτείνει την εγκατάσταση γεωθερμοηλεκτρικής μονάδας μικρής ισχύος (έως 5 MW), σε απομακρυσμένη τοποθεσία, εκτός Καλδέρας. Πρόκειται για μία μονάδα σύγχρονης τεχνολογίας ολικής επανεισαγωγής/μηδενικής ρύπανσης, η οποία μπορεί να διασφαλίσει την απρόσκοπτη ηλεκτροδότηση του νησιού, να συμβάλλει καθοριστικά στην επίλυση του ζητήματος πόσιμου νερού για τη Νίσυρο, μέσω της αφαλάτωσης και ακόμη να εφαρμοστεί για την τηλεθέρμανση κατοικιών και θερμοκηπίων. Τόσο οι γεωτρήσεις, όσο και ο σταθμός παραγωγής θα είναι αθέατα από τους οικισμούς και τον περιφερειακό δρόμο προς Μανδράκι, ώστε ακόμη και η οπτική όχληση να περιοριστεί στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο. Επιπλέον το γεωθερμικό ρευστό θα επανεισάγεται στο υπέδαφος και με την καινούργια τεχνολογία θα υπάρξει μηδενική εκπομπή αερίων στην ατμόσφαιρα. Τονίζεται ότι η γεωθερμική ενέργεια είναι ανανεώσιμη και ανεξάντλητη, δεδομένου ότι το γεωθερμικό ρευστό θερμαίνεται από τα έγκατα της γης και ανακυκλώνεται με την τεχνολογία επαναεισαγωγής.
Σχετικά με το εάν η αξιοποίηση του εν λόγω γεωθερμικού πεδίου εγκυμονεί κινδύνους λόγω των ιδιαίτερων γεωλογικών χαρακτηριστικών που παρουσιάζει το νησί της Νισύρου, τα αποτελέσματα των ερευνών επιστημονικών φορέων, όπως το ΙΓΜΕ, καθώς και Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων όπως το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), επιβεβαιώνουν ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος από τη διαδικασία έρευνας, την εγκατάσταση και τη λειτουργία μιας γεωθερμοηλεκτρικής μονάδας παραγωγής στη Νίσυρο.
Ειδικότερα, σε έγγραφό του το ΙΓΜΕ αναφέρει ότι η εκμετάλλευση του γεωθερμικού πεδίου της Νισύρου δεν είναι δυνατόν να επιφέρει φυσικο-χημικές ανισορροπίες τέτοιες που να μπορούν να προκαλέσουν ηφαιστειακή επαναδραστηριοποίηση του οικοδομήματος της Νισύρου. Το ΙΓΜΕ, στο ίδιο έγγραφο, ενημερώνει ότι στη Νίσυρο υπάρχει ένας μικρότερος κίνδυνος από φρεατικές ή υδροθερμικές εκρήξεις που δημιούργησαν, μέχρι τώρα, πάνω από 20 κρατήρες στην περιοχή Λάκκι. Και προσθέτει ότι η γεωθερμική εκμετάλλευση, θα μπορούσε σε αυτή την περίπτωση να έχει ευεργετικές επιπτώσεις, αφού τα αίτια που δημιουργούν τις φρεατικές εκρήξεις συνδέονται με έντονες πιέσεις από υδροθερμικά ρευστά που κυκλοφορούν σε κάποιο βάθος και διευκολύνονται από τη σεισμική δραστηριότητα. Το ΕΚΠΑ συμπληρώνει ότι η αξιοποίηση του γεωθερμικού πεδίου δεν έχει καμία αρνητική επίδραση και επίπτωση στις παραπάνω διεργασίες και αντίθετα, ως ένα βαθμό συμβάλλει στην εκτόνωση της ηφαιστειακής ενέργειας.
Σας γνωρίζουμε ακόμη, ότι με το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ για τη γεωθερμία, δίνεται η δυνατότητα αξιοποίησης χαμηλής ενθαλπίας, σε περιοχές που δεν υφίσταται χαρακτηρισμένο γεωθερμικό πεδίο χαμηλής ενθαλπίας, όπως στην περίπτωση της Νισύρου. Τονίζουμε τέλος, ότι τυχόν δραστηριότητα της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στο μέλλον, δεν εμποδίζει την παράλληλη αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού χαμηλής ενθαλπίας στη Νίσυρο από οποιοδήποτε άλλο φορέα.
Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα energypress.gr