Σοβαρή ανησυχία προκαλεί στην Ελλάδα η αυξανόμενη αβεβαιότητα που δημιουργείται από τη μεγάλη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό της μείγμα. Το τελευταίο διάστημα, παραγωγοί ΑΠΕ στη χώρα σταματούν σκοπίμως τη λειτουργία των μονάδων τους προκειμένου να αποφύγουν οικονομικές ζημιές από αρνητικές τιμές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που ενδέχεται να αποσταθεροποιήσει ολόκληρο το σύστημα.
Ο διαχειριστής του ελληνικού δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (IPTO) έχει σημάνει συναγερμό και μελετά κατεπειγόντως νέα ρυθμιστικά μέτρα για να περιορίσει τα ξαφνικά και ταυτόχρονα «σβησίματα» των ΑΠΕ, που αυξάνουν τον συστημικό κίνδυνο διακοπών στην ηλεκτροδότηση. Ο προβληματισμός εντάθηκε σε πρόσφατη συνάντηση του IPTO με aggregators (συσσωρευτές ενέργειας), οι οποίοι παραδέχθηκαν ότι έχουν περιορισμένο έλεγχο σε πραγματικό χρόνο επί των χαρτοφυλακίων τους.
Η ελληνική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας βασίζεται πλέον κατά περισσότερο από 50% στις ΑΠΕ, με κυρίαρχες τις ηλιακές, αιολικές και υδροηλεκτρικές πηγές. Αυτή η μετάβαση είναι περιβαλλοντικά θετική, αλλά αναδεικνύει ένα νέο, κρίσιμο ζήτημα: την αστάθεια της παραγωγής και τη δυσκολία πρόβλεψης, ειδικά όταν δεν υπάρχει ικανοποιητική αποθήκευση ενέργειας ή επαρκής ευελιξία στο δίκτυο.
Το θέμα με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αν και απαραίτητες για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, είναι εξ ορισμού διακοπτόμενες – δηλαδή εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες και δεν μπορούν να ρυθμιστούν εύκολα. Όταν η προσφορά υπερβαίνει τη ζήτηση, οι τιμές πέφτουν ακόμα και σε αρνητικά επίπεδα, οδηγώντας παραγωγούς σε ζημιές. Για να το αποφύγουν, απενεργοποιούν τα συστήματά τους, κάτι που σε μεγάλη κλίμακα μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ισορροπία του συστήματος.
Το φαινόμενο αυτό δεν είναι ελληνική ιδιαιτερότητα. Παρόμοια κατάρρευση του δικτύου σημειώθηκε στις 28 Απριλίου στην Ιβηρική χερσόνησο, όπου διακοπή ρεύματος επηρέασε την Ισπανία, την Πορτογαλία και μέρη της Νότιας Γαλλίας, αφήνοντας περισσότερους από 50 εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς ηλεκτρικό για περίπου 10 ώρες. Σύμφωνα με τον ισπανικό διαχειριστή REE, η αιτία ενδέχεται να σχετίζεται με ξαφνική απώλεια παραγωγής από ΑΠΕ.
Στην Ελλάδα, την Πρωτομαγιά, πολλοί παραγωγοί ΑΠΕ διέκοψαν εκ προθέσεως τη λειτουργία τους, ώστε να μην επιβαρυνθούν με το κόστος διάθεσης ενέργειας σε αρνητικές τιμές. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη ευελιξία στο σύστημα, αλλά και για πλαίσιο που να επιτρέπει στους aggregators να διαχειρίζονται δυναμικά την παραγωγή τους.
Η λύση δεν είναι να μειωθούν οι ΑΠΕ, αλλά να συνοδευτούν από επενδύσεις σε αποθήκευση (μπαταρίες), “έξυπνα” δίκτυα, ισχυρές διασυνδέσεις και τεχνικά εργαλεία πρόβλεψης. Παράλληλα, πρέπει να επανεξεταστεί το πώς λειτουργεί η χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα που τιμωρούν τους παραγωγούς καθαρής ενέργειας.
Το ερώτημα παραμένει: θα μείνει η Ελλάδα στο σκοτάδι εξαιτίας της “καθαρής” ενέργειας;
Η απάντηση εξαρτάται από το πόσο γρήγορα και αποφασιστικά θα δράσουν οι θεσμοί και η αγορά για να θωρακίσουν ένα ενεργειακό μοντέλο που αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς.
Πηγή: Dnes.bg
