Από αύριο και επίσημα ξεκινά η λειτουργία του ΧΥΤΑ Νάξου… Τα πρώτα φορτία απορριμμάτων θα περάσουν την πόρτα της εισόδου του ΧΥΤΑ στη κορφή Ξύδη… Και ένα όνειρο για τους κατοίκους του νησιού γίνεται πραγματικότητα… Το ζητούμενο δεν είνα άλλο από την ορθή λειτουργία του
Μοιάζει με όνειρο… Μοιάζει με το ωραιότερο παραμύθι… Μοιάζει με το τέλος μίας εφιαλτικής εποχής… Και είναι όμως πέρα για πέρα αλήθεια. Η Νάξος και ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων περνάει σε μία άλλη εποχή. Μπαίνει στις ράγες προς το μέλλον όσον αφορά την διαχείριση των απορριμμάτων, έστω κι εάν επί της ουσίας είναι κάπως αργά. Αλλά για τη γκρίνια στο τέλος… Σήμερα απλά είναι ημέρα χαράς. Ο λόγος; Μα γιατί από αύριο και επίσημα θα λειτουργήσει ο ΧΥΤΑ στη κορφή Ξύδη. Ένα έργο που πέρασε από δεκάδες κύματα, έδειξε προς στιγμή ότι θα έχει τη μοίρα του γεφυριού της Άρτας, όμως με το πείσμα –ενδεχομένως- κάποιων και τη δύναμη των ανθρώπων (ανάμεσά τους είναι και οι άνθρωποι της τεχνικής εταιρείας) που κουβάλησαν το βάρος τόσο των αποφάσεων όσο και των πράξεων ο ΧΥΤΑ ανοίγει… Και στο χέρι μας είναι να τον κρατήσουμε ζωντανό. Περισσότερο από την 1η Μαΐου του 2017….
Ανοίγει
Και ο μίτος του παραμυθιού ξεκινάει να ξετυλίγεται. Γιατί είναι ένα παραμύθι που ξεκίνησε πριν από αρκετά χρόνια (δεκαετίες) όταν ελήφθη η απόφαση υπό το βάρος των ευροπροστίμων όλη η Ελλάδα να απαλλαγεί από τις χωματερές. Η Νάξος είχε τότε 11 (!!!) Και σήμερα θα μπει στη λογική να μην έχει καμία (ούτε ανεπίσημα) αλλά να έχει έναν ΧΥΤΑ. Αρκεί όπως είπαμε να γίνει σωστή διαχείριση. Και αυτή ξεκινάει από την έννοια «ανακύκλωση» που όμως δεν την γνωρίζουμε ακόμη. Εμείς οι μεγαλύτεροι. Γιατί οι μικροί κάτι έχουν ακούσει, οπότε μέλλον υπάρχει…
Ο ΧΥΤΑ λοιπόν αφού πέρασε μέσα από λαϊκά δικαστήρια, μέσα από ιστορίες που προκαλούν ακόμη και …ανέκδοτα για τον τρόπο αντίδρασης (σ.σ. κάποιοι χτυπούν σήμερα το κεφάλι τους που είχαν πει όχι) έφτασε στο τέλος του. Έστω κι εάν υπάρχει ακόμη σε εκκρεμότητα δικαστικές αποφάσεις.
Αλλά έφτασε στο τέλος του όσον αφορά το χώρο όπου θα ξεκινήσει η λειτουργία του ΧΥΤΑ. Και η εποπτεύουσα εταιρεία (Εγνατία Οδός ΑΕ») παραδίδει το χώρο για χρήση. Για τα κλειδιά έχουμε ακόμη καιρό… Μέχρι και τον Απρίλιο του 2017. Την περασμένη εβδομάδα, στις 22 Νοεμβρίου, ημέρα Τρίτη εκδόθηκε από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η άδεια λειτουργίας του ΧΥΤΑ (Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) με διάρκεια πέντε ετών, ενώ μόλις χθες βρέθηκε κλιμάκιο της αρμόδιας Επιτροπής από τη Περιφέρεια στο χώρο εργασίας για τις τελευταίες λεπτομέρειες και τους απαραίτητους ελέγχους.
Βήματα
Και είπαμε ότι όλα είναι έτοιμα. Μέσα από το κείμενο που έχει αναρτηθεί στη Διαύγεια μπορεί να δει κανείς τους όρους λειτουργίας. Για το χρόνο ζωής που είναι τα 23 περίπου χρόνια εάν όλα κυλούν ομαλά. Για το ετήσιο όριο που μπορεί να χειριστεί και αυτό είναι στα 15.000 m3 στερεών απόβλητων το χρόνο ή 530.000 στα +20 χρόνια. Θα λαμβάνει και τα απορρίμματα από τα τέσσερα νησιά των Μικρών Κυκλάδων που σήμερα πηγαίνουν (!!!) στην Αμοργό. Και το κυριότερο; Θα δέχεται όλα τα απορρίμματα εκτός από μπάζα, κλαδιά και ζωικά απόβλητα. Άρα, ο Δήμος οφείλει να βρει χώρο για αυτά τα είδη αποβλήτων ώστε να μην μετατραπεί ο ΧΥΤΑ σε ΧΑΔΑ εκ νέου. Και βέβαια θα πρέπει να γίνουν σιγά σιγά τα βήματα για την επόμενη γενιά που δεν είναι άλλη από το ΧΥΤΥ. Κι αυτό μπορεί να γίνει σε δύο περίπου χρόνια όταν μάθουμε τι σημαίνουν οι διαφορές ανάμεσα σε απλά γράμματα («Α» και «Υ») και το κυριότερο κατανοήσουμε στην καθημερινότητά μας τη λέξη «ανακύκλωση».
Η διαλογή λοιπόν είναι απαραίτητη… και εμείς σας κάνουμε μία πρώτη βόλτα… Για τα εγκαίνια και τις άλλες ιστορίες τα αφήνουμε στους πολιτικούς. Σ’ αυτούς που έβαζαν στοίχημα ακόμη και τη καρέκλα τους για τη λειτουργία του ΧΥΤΑ. Η ουσία είναι ότι το έργο παραδίδεται. Με μικρή καθυστέρηση αφού συν τοις άλλοις τον περασμένο Μάρτιο η φύση έβαλε το χέρι της. Θα μπορούσε να έχει παραδοθεί ακόμη και ένα μήνα νωρίτερα. Όμως, αποφασίστηκε να γίνουν όλα με κάθε λεπτομέρεια. Όπως κι έγιναν… Α αα και βέβαια να πούμε ότι πολύ απλά τώρα πρέπει να ολοκληρωθεί και η ανάπλαση της τελευταίας χωματερής (ΧΑΔΑ) στη θέση «Ξηρόκαμπος» για να λειτουργήσουν με σωστό τρόπο και τα σφαγεία. Γιατί αυτή τη στιγμή έχουμε την αίσθηση ότι είναι βυθισμένα στο … σκουπίδι.
Το …βιογραφικό του
Και τέλος, να σημειώσουμε ότι το όλο έργο ήταν προϋπολογισμού 10,4 εκ. €. (σ.σ. στην ουσία κόστισε 9.5 εκατ. ευρώ). Η σύμβαση για τον ΧΥΤΑ υπογράφτηκε στις 16/5/2014 και είχε προθεσμία περαίωσης την 30/6/2016 για την κατασκευή και έως 31/12/2016 για την δοκιμαστική λειτουργία. Με την απόφαση του Περιφερειάρχη, προεγκρίθηκε παράταση τεσσάρων μηνών, έως 31/10/2016, για την κατασκευή και έως 30/4/2017 για τη δοκιμαστική λειτουργία.
Το έργο, το οποίο αρχικά ήταν ενταγμένο στο ΕΠ ΠΕΡΑΑ του ΕΣΠΑ 2007 – 2013, με φορέα υλοποίησης την «Εγνατία Οδός ΑΕ» αφορά στην κατασκευή ΧΥΤΑ σε γήπεδο έκτασης περίπου 170 στρεμμάτων, που βρίσκεται στη θέση «Κορφή Ξύδη» Δήμου Νάξου. Η επιφάνεια του ενεργού ΧΥΤΑ εκτιμάται σε 44 στρέμματα περίπου, με μέση ετήσια δυναμικότητα 15.450 τόνους αστικών στερεών αποβλήτων. Ο συνολικός όγκος ΧΥΤΑ για 20 έτη λειτουργίας εκτιμάται σε 463.500m3 συμπεριλαμβανομένου του υλικού περιοδικής επικάλυψης, εκτός της τελικής.
Οι εργασίες για την κατασκευή του XYTA περιλαμβάνουν έργα χωματουργικά, στεγάνωσης πυθμένα και πρανών, εγκαταστάσεις χώρου εισόδου, συλλογής και διαχείρισης των στραγγισμάτων, αποστράγγιση χώρου, κτιριακά, ηλεκτρομηχανολογικά, ελέγχου λειτουργίας και αποκατάστασης, έργα οδοποιίας, πρασίνου και περίφραξης. Επίσης προβλέπεται η προμήθεια ενός αυτοκινούμενου μηχανήματος διάστρωσης και συμπύκνωσης απορριμμάτων.
Ο ΧΥΤΑ Νάξου έχει προταθεί για ένταξη στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη 2014 – 2020» (ΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ) του νέου ΕΣΠΑ, ως έργο phasing (τμηματοποιημένο).
