Η φωτιά που έκαψε ουκ ολίγα στρέμματα στην περιοχή γύρω από το Σκαδό και την Κόρωνο αποτελεί παρελθόν – Άμεση ανάγκη για έναρξη εργασιών με στόχο να προλάβουμε τις βροχές του χειμώνα και το κυριότερο να βρεθεί τρόπος καλύτερης αντίδρασης σε περίπτωση πυρκαγιάς για την αποφυγή επέκτασή της και κυρίως μεγάλων καταστροφών σε θέματα υποδομής
Όταν βρέθηκα μετά από χρόνια στη Νάξο έχοντας τελειώσει το …αγροτικό μου ως επαγγελματίας στην Αθήνα και μιλώντας με τους αρμόδιους φορείς της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, το πρώτο που μου επισήμαναν σε θέματα πυροπροστασίας ήταν ότι «η Νάξος είναι τυχερή γιατί έχει φωτιές κυρίως τον Οκτώβριο ή Νοέμβριο. Είναι συγκεκριμένου …τύπου, είναι μικρής έκτασης και γίνεται με την παλιά λογική των βοσκών: ανανέωση της χλωρίδας»… Και είναι αλήθεια. Με βάση το ιστορικό των πυρκαγιών στη Νάξο ελάχιστες ήταν αυτές που είχαν απασχολήσει τη κοινή γνώμη για την έκτασή τους και την επικινδυνότητά τους…
Όμως, τα χρόνια πέρασαν. Και κάτι άλλαξε. Οι φωτιές πλέον είναι πιο συχνές και κυρίως εντός της καλοκαιρινής περιόδου. Είτε ως ατυχήματα στους οικισμούς και δη στην Χώρα, είτε στα βουνά αλλά σε μεγαλύτερη έκταση. Έχουμε φύγει δηλαδή από το παλιό μοντέλο του …βοσκού που έκαιγε ένα ή δύο στρέμματα και τέλος.
Πέρυσι τον Νοέμβριο η βόρεια του πλευρά της Νάξου έζησε ένα 48ωρο κόλασης που είχε ως αποτέλεσμα περίπου 80.000 καμένα στρέμματα. Απειλήθηκαν μερικά σπίτια στην Χίλια Βρύση αλλά κυρίως διέλυσε την χλωρίδα της περιοχής. Ακόμη και σήμερα, σχεδόν έναν χρόνο τα σημάδια είναι ορατά και κυρίως σε θέματα υποδομής. Και το χειμώνα που μας πέρασε οι δυνατές βροχές του Ιανουαρίου έφεραν το …βουνό ακόμη και μέσα στην Κωμιακή. Ο λόγος; Η έλλειψη αντιπλημμυρικών εργασιών και μέτρων προστασίας. Τα είχαμε πει και πέρυσι. Μετά τη φωτιά. Ομως δεν έγινε τίποτα. Δυστυχώς.
Τώρα; Εδώ και μερικές ώρες, η φωτιά στην Κόρωνο – Σκαδό και ολίγο από Κεραμωτή αποτελεί παρελθόν. Ήταν ενδεχομένως η πιο δύσκολη των τελευταίων ετών λόγω της μορφολογίας του εδάφους. Ξεκίνησε από ένα ή δύο μέτωπα, σχεδόν με το πρώτο φως της ημέρας του Σαββάτου σε σημείο σχετικά δύσκολο (κάτω από το δρόμο Κορώνου – Σκαδού) απειλήθηκε ένα σπίτι με δύο γέροντες και στη συνέχεια μπήκε στη λαγκάδα προς την Κόρωνο. Εκεί ήταν το σημείο κλειδί. Μεσημέρι Σαββάτου και τα αεροπλάνα που ήρθαν δεν μπόρεσαν άμεσα να βοηθήσουν. Χάθηκε χρόνος. Περίπου 3-4 ώρες. Αλλά ήταν αναμενόμενο λόγω της μορφολογίας της περιοχής.
Στη συνέχεια, η φωτιά ανέβηκε προς τον Άγιο Νεκτάριο (στο κοιμητήριο της Κορώνου) … έγλυψε τα πρώτα σπίτια του χωριού (από το Σκαδό) και ελέω αλλαγής ανέμου πήρε το δρόμο για την Κεραμωτή.. Εκεί δέχτηκε μαζική επίθεση από ελικόπτερα (τρία τελικά) και αεροπλάνα ενώ η έλευση και πεζοπόρων τμημάτων της ΕΜΑΚ αλλά και η βοήθεια από τα γειτονικά νησιά (Πάρο – Τήνο) και σε συνδυασμό με τους εθελοντές που έτρεξαν έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα… Τα στελέχη του Πυροσβεστικού Κλιμακίου Νάξου στη πρώτη γραμμή από το πρώτο λεπτό… Και έως τώρα που γράφονται αυτές οι λέξεις. Έχουν συμπληρώσει 48 ώρες… Και συνεχίζουν…Αντιμετωπίζοντας με επιτυχία την πιο δύσκολη φωτιά στην σύγχρονη ιστορία του νησιού…
Ο απολογισμός; Εκατοντάδες καμένα στρέμματα, αμπέλια, ελιές, μελίσσια και ότι άλλο. Ευτυχώς δεν θρηνήσαμε θύματα. Η κάπνα και οι φλόγες φόβισαν αρκετά τους κατοίκους της Κορώνου αλλά έως εκεί. Όλος ο μηχανικός λειτούργησε σωστά. Από την Πολιτική Προστασία με επικεφαλής τον κο Τσελέντη, τον Δήμο με τους Δήμαρχο και αρμόδιους αντιδημάρχους και δημοτικούς σύμβουλους παρόντες έως την Περιφέρεια (παρών και ο Επάρχος) και το ΕΚΑΒ. Όλοι εκεί…
Και τώρα; Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα… Η αποκατάσταση της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος ήρθε μετά από μεγάλη προσπάθεια και αφού είχαν μείνει τα χωριά Κορώνου, Σκαδού, Κεραμωτής, Μέσης, Κωμιακής και Απόλλωνα χωρίς ρεύμα για περίπου 36 ώρες… Όμως η ζημιά μεγάλη. Και γεννάται το ερώτημα: μπορούμε να πάμε σε υπογειοποίηση καλωδίων όπως ο ΟΤΕ; Κι εάν όχι, μήπως να επανεξετάσουμε την χαρτογράφηση των στύλων μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος καθότι όπως είναι αυτή τη στιγμή είναι ευάλωτοι στη φωτιά;
Ενα από τα ζητήματα που πρέπει να λυθεί είναι αυτό της τιμωρίας των ενόχων… Οι περισσότεροι στα καφενεία λένε ότι “αυτοί που βάζουν τις φωτιές είναι γνωστοί σε όλους”… Το πρόβλημα όμως δεν είναι το τι λένε στα καφενεία. Αλλωστε από προπονητές και πρωθυπουργούς ή Δημάρχους έχουμε ουκ ολίγους και όλους καλούς όταν είναι στην …εξέδρα. Το ζήτημα είναι η πράξη. Τι γίνεται εκεί. Και θα πρέπει να αναζητηθούν οι ένοχοι. Και να τιμωρηθούν. Γιατί η απουσία τιμωρίας δίνει περισσότερα δικαιώματα σε αυτούς που αρέσκονται να παίζουν με τη φωτιά…. Δεν γίνεται όλες οι φωτιές να ξεκίνησαν από …λάθος ή τυχαία. Ειδικα όταν όλοι βλέπουν δύο ή τρία ταυτόχρονα μέτωπα… Κάποια στιγμή πρέπει να έχουμε και την απόδοση δικαιοσύνης.
Με το θέμα της υδροδότησης μήπως κάτι να γίνει καλύτερο; Η Κόρωνος έμεινε από νερό. Λογικό αφού υπήρχε η πίεση λόγω της φωτιάς. Όμως, και η Κωμιακή έμεινε από νερό γιατί έπεσε το ρεύμα. Και οι υδροφόρες έτρεχαν. Εδώ και χρόνια αρνούμαστε να αποδεχτούμε ότι υπάρχει πρόβλημα όσον αφορά την τροφοδοσία των οικισμών αυτών. Και πάντα λέμε «όλα καλά». Όμως, δεν είναι. και το ξέρουμε. Απλά το κρύβουμε κάτω από το χαλάκι. Είναι μία καλή ευκαιρία.
Αντιπυρικές ζώνες…. Μήπως ήρθε η ώρα να το κοιτάξουμε; Είπαμε έως τώρα δεν είχαμε μεγάλες πυρκαγιές. Όμως σε ένα ημερολογιακό έτος είχαμε δύο μεγάλες φωτιές. Και τα αποτελέσματα δεν ήταν και τα καλύτερα…. Μήπως να ξεκινήσουμε και εκεί την βελτίωση των υποδομών;
Και βέβαια οφείλουμε να προστατεύσουμε άμεσα την χλωρίδα της περιοχής. Να μην επιτρέψουμε την καταπάτηση των καμένων. Ανεξάρτητα εάν είναι δασικά ή όχι. Μπορεί ακόμη (εν έτη 2017) να μην έχουμε κτηματολόγιο, αλλά γνωρίζουμε τι είναι δασικό ή όχι. Δεν χρειάζεται να ρωτήσουμε κανέναν… ειδικό. Ας πάρει πρωτοβουλία ο Δήμος και να πει «αυτά δεν θα τα αγγίξει κανείς» και να ακολουθήσει σωστή αναδάσωση. Χωρίς να κρυβόμαστε. Έχουμε ανάγκη το «πράσινο». Είμαστε το μοναδικό νησί των Κυκλάδων με τέτοια χλωρίδα και πανίδα. Μην την καταστρέφουμε μόνοι μας…
Και τέλος; Θα πρέπει όλοι μαζί να στηρίξουμε τους ραδιοερασιτέχνες. Οι οποίοι είδαν τα μηχανήματά τους να καταστρέφονται. Βρέθηκαν το επίκεντρο της φωτιάς πάνω στο βουνό.. Και η φωτιά τους διέλυσε. Οι ραδιοερασιτέχνες είναι ενταγμένοι στη δύναμη της Πολιτικής Προστασίας. Προσφέρουν χρόνια τώρα σημαντικό έργο στη πρόσληψη έκτακτων γεγονότων. Και η παρουσία τους είναι έντονη. Τους οφείλουμε ένα «ευχαριστώ». Και αυτό μπορεί να είναι μέσω μίας οικονομικής ενίσχυσης ώστε να σταθούν στα πόδια τους…
Οι φωτογραφίες είναι από την ιστοσελίδα στα social Media του Σοφοκλή Κουφόπουλου και τον ευχαριστούμε