Με ηλικία άνω των 15 αιώνων συνολικά, τέσσερα πλατάνια στην Θεσσαλονίκη αναμένεται μέσω απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης να προστατευθούν και να διατηρηθούν ως φυσική κληρονομιά – Η ιστορία τους
Σε διατηρητέα μνημεία της φύσης αναμένεται να ανακηρυχθούν τέσσερα υπεραιωνόβια πλατάνια της Θεσσαλονίκης,τα οποία βρίσκονται στην περιοχή των Κάστρων, μπροστά από την κεντρική πορτάρα, στην πλατεία Ναυαρίνου, στην οδό Αποστόλου Παύλου στην είσοδο του τουρκικού προξενείου και στην πλατεία Τσιρογιάννη, στην περιοχή του Λευκού Πύργου.
Η κήρυξη των πλατανιών σε διατηρητέα μνημεία της φύσης θα συζητηθεί στην αυριανή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης και στόχος της διοίκησης του κεντρικού δήμου είναι να προστατευθούν και να διατηρηθούν στο διηνεκές ως φυσική κληρονομιά για την περιοχή και για τις μέλλουσες γενιές. Για το λόγο αυτό εκπονήθηκε μελέτη και ειδική έκθεση από μια ομάδα δασολόγων – περιβαλλοντολόγων και ειδικών επιστημών, σε συνεργασία με τον δήμο Θεσσαλονίκης.
Τα υπό μελέτη αιωνόβια πλατάνια βρίσκονται όλα εντός των τειχών της παλιάς πόλης και μάλιστα σε εκείνο το κομμάτι της πόλης το οποίο δεν κάηκε το έτος της μεγάλης πυρκαγιάς (1917).
Οι ηλικίες των δέντρων και η επικινδυνότητά τους
Η δενδροχρονολόγηση των πλατανιών έγινε με την επιστημονική μέθοδο των τρυπανιδίων.
Σύμφωνα με τους μελετητές οι ηλικίες των τεσσάρων δέντρων, αθροιζόμενες, υπερβαίνουν τους 15 αιώνες!
Μεγαλύτερης ηλικίας είναι ο πλάτανος στα Κάστρα η ηλικία του οποίου προσδιορίζεται στα 828 έτη και ακολουθούν ο πλάτανος της πλατείας Ναυαρίνου που εκτιμάται στα 310 έτη, της πλατείας Τσιρογιάννη στα 235 έτη και του τούρκικου προξενείου στα 205 έτη.
Ο πλάτανος στα Κάστρα – Κεντρικός δρόμος της συνοικίας ήταν η σημερινή οδός Ακροπόλεως όπου βρίσκεται και το δέντρο.
Οι μελετητές αξιολόγησαν και το βαθμό επικινδυνότητας των τεσσάρων δέντρων, μέσω τετραβάθμιας κλίμακας (1.Χαμηλή, 2.Μέτρια, 3.Υψηλή, 4.Ακραία). Σύμφωνα με τη μελέτη, για τον πλάτανο στα Κάστρα ο κορμός του αξιολογήθηκε να είναι ακραίας επικινδυνότητας, το ριζικό σύστημα αξιολογήθηκε ως υψηλής επικινδυνότητας και τα κλαδιά του αξιολογήθηκαν ως χαμηλής επικινδυνότητας.
Για τον πλάτανο στο τουρκικό προξενείο ο κορμός του αξιολογήθηκε να είναι υψηλής επικινδυνότητας, όπως και το ριζικό του σύστημα, σε αντίθεση με τα κλαδιά του που αξιολογήθηκαν ως χαμηλής επικινδυνότητας.
Ο πλάτανος στο τουρκικό προξενείο βρισκόταν στα σύνορα τριών συνοικιών: της Koca Kasim Pasa, της Porta Kapi και της Ahmed Subaşi.
Ως μέτριας επικινδυνότητας, όσον αφορά τον κορμό, αλλά και τα κλαδιά του αξιολογήθηκε ο πλάτανος στην πλατεία Τσιρογιάννη, σε αντίθεση με αυτόν της πλατείας Ναυαρίνου ο οποίος θεωρείται υψηλής επικινδυνότητας.
Ο πλάτανος απέναντι από τον Λευκό Πύργο, στην σημερινή πλ. Τσιρογιάννη. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας εκεί υπήρχε η ελληνική συνοικία Νέας Παναγίας
Με βάση όλα τα ανωτέρω, σε συνδυασμό και με το διαθέσιμο παλαιότερο φωτογραφικό υλικό επιβεβαιώνεται, σύμφωνα με τους μελετητές, ότι τα τέσσερα πλατάνια διαθέτουν όλα εκείνα τα απαραίτητα χαρακτηριστικά προκειμένου να ανακηρυχθούν σε «Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης».
Στην πλατεία Ναυαρίνου, επί τουρκοκρατίας το πλατάνι έστεκε δίπλα στη δημόσια κρήνη Büyük Çeşme, δηλαδή μεγάλη βρύση.
Λόγω της σπουδαιότητάς τους, αλλά και του βαθμού επικινδυνότητας που παρουσιάζουν, οι μελετητές προτείνουν την άμεση λήψη μέτρων για την προστασία καθώς και την ανάδειξή τους. Σε αυτά περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων προστατευτικές κατασκευές για τη στήριξη του κορμού αλλά και των κλαδιών του, τοποθέτηση ειδικού φωτισμού καθώς και πινακίδων ερμηνείας στις οποίες να αναγράφονται πληροφορίες λαογραφικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος κ.ο.κ.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ, voria.gr
