“Η διασύνδεση των νότιων και δυτικών Κυκλάδων ολοκληρώνεται στο τέλος του 2025. Των Δωδεκανήσων ολισθαίνει κατά ένα έτος και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029. Η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των νησιών στο Βορειοανατολικό Αιγαίο επίσης ολισθαίνει και αναμένεται το 2030, ενώ η διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική αναμένεται να μπει σε εμπορική λειτουργία το 2026.
Στις Κυκλάδες, στο πλαίσιο της τρέχουσας φάσης, έχει ήδη διασυνδεθεί η Νάξος με τη Σαντορίνη και αναμένεται να διασυνδεθούν η Θήρα με τη Φολέγανδρο, η Φολέγανδρος με τη Μήλο, η Μήλος με τη Σέριφο και η Σέριφος με την Αττική ώς το τέλος του 2025»…
Ποιος τα λέει; Ο λόγος στην Ελένη Στεργιοπούλου, ειδική επιστήμονας της ΡΑΑΕΥ, στην παρουσία του χρονοδιαγράμματος για τη διασύνδεση των Μη Διασυνδεμένων Νησιών (ΜΔΝ), βάσει του σχετικού προγράμματος του ΑΔΜΗΕ για το 2025-2034 και του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
Τα μη διασυνδεμένα νησιά είναι σήμερα 44, που συνιστούν 28 αυτόνομα ηλεκτρικά συστήματα, τα οποία είναι στην πλειονότητά τους μικρά, είπε η κα Στεργιοπούλου και σημείωσε ότι:
«Τα μη διασυνδεμένα συνεχίζουν να ηλεκτροδοτούνται με καύσιμο πετρέλαιο από τοπικούς σταθμούς παραγωγής της ΔΕΗ. Λειτουργούν 30 θερμικοί σταθμοί τη ΔΕΗ και 696 σταθμοί ΑΠΕ. Παρά το πλήθος των σταθμών ΑΠΕ ωστόσο, η συμμετοχή τους στην εγκατεστημένη ισχύ είναι μόλις 15%. Συνίσταται κυρίως σε αιολικά πάρκα, λιγότερο σε φωτοβολταϊκά και αυτοπαραγωγή από φωτοβολταϊκά, ενώ υπάρχουν μόνο δύο υβριδικοί σταθμοί, σε Ικαρία και Κάλυμνο. Η χαμηλή συμμετοχή των ΑΠΕ στα ΜΔΝ συνδέεται με τους περιορισμούς που συνεπάγεται η απαραίτητη λειτουργία θερμικών σταθμών και των μονάδων τους, που εγγυώνται κατά κανόνα την ασφάλεια εφοδιασμού των νησιών.
Επομένως, η διασύνδεση με το εθνικό σύστημα μεταφοράς ενέργειας είναι κομβικής σημασίας για την απελευθέρωση ηλεκτρικού χώρου, ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη ανάπτυξη έργων ΑΠΕ. Αν αυτό συμβεί, θα σημαίνει αποφασιστική μείωση του κόστους παραγωγής στα νησιά, δηλαδή μείωση χρεώσεων των υπηρεσιών κοινής ωφελείας, δηλαδή άμεσο όφελος για καταναλωτές».
H ίδια εξήγησε ότι έχουν διασυνδεθεί 12 νησιά –και η Κρήτη. Ωστόσο, θα παραμείνουν χωρίς διασύνδεση επτά, ο Αγιος Ευστράτιος, τα Αντικύθηρα, η Αστυπάλαια, η Γαύδος, οι Οθωνοί, η Ερεικούσα και η Μεγίστη, καθώς βάσει οικονομοτεχνικής μελέτης, που διεξήχθη το 2019, έγινε σαφές πως είναι συμφερότερο αυτά τα νησιά να παραμείνουν αυτόνομα ηλεκτρικά συστήματα, παρά να διασυνδεθούν με το ηπειρωτικό σύστημα, λόγω κόστους.
Αποθήκευση ενέργειας, ευέλικτες μορφές παραγωγής, έξυπνες δικτυακές υποδομές
Στον χαιρετισμό του ο Αντιπρόεδρος της ΡΑΑΕΥ και Προεδρεύων του Κλάδου Ενέργειας, Δημήτρης Φούρλαρης χαρακτήρισε τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στα νησιωτικά συστήματα ως ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα της ενεργειακής στρατηγικής και σημείωσε πως η ΡΑΑΕΥ έχει κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου που επιτρέπει τη βιώσιμη ανάπτυξη των ΑΠΕ, εξασφαλίζοντας τη σταθερότητα και την ασφάλεια του ενεργειακού συστήματος. «Είναι σαφές ότι πρέπει να προχωρήσουμε ακόμη πιο γρήγορα. Τα περιθώρια ισχύος για νέες ΑΠΕ σε αρκετά νησιά είναι περιορισμένα λόγω τεχνικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων, αλλά και εξαιτίας της ανάγκης να διασφαλιστεί η αξιόπιστη λειτουργία των ηλεκτρικών συστημάτων και η ευστάθεια του δικτύου. Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε κάθε διαθέσιμη τεχνολογική λύση, όπως την αποθήκευση ενέργειας και τις έξυπνες δικτυακές υποδομές, ώστε να επιτρέψουμε την περαιτέρω διείσδυση τους» τόνισε υπογραμμίζοντας πως χρειάζεται διάλογος, διαφάνεια και συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες.
Ωστόσο περιορισμένα είναι τα περιθώρια διασύνδεσης ισχύος για νέες συνδέσεις ΑΠΕ σε πολλά από τα μη διασυνδεμένα νησιά, λόγω τεχνολογικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων και εξαιτίας της ανάγκης να διασφαλιστεί η αξιόπιστη λειτουργία των ηλεκτρικών συστημάτων και η ευστάθεια του ηλεκτρικού δικτύου, επισήμανε ο αντιπρόεδρος της ΡΑΑΕΥΥ Δημήτρης Φούρλαρης.
«Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε κάθε διαθέσιμη τεχνολογική λύση – αποθήκευση ενέργειας, ευέλικτες μορφές παραγωγής, έξυπνες δικτυακές υποδομές- για την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ. Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι η ενεργειακή μετάβαση δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συναίνεση και τη στήριξη των τοπικών κοινωνιών», τόνισε και συμπλήρωσε πως τα καινοτόμα έργα, πιλοτικά και εμβληματικά, που έχουν ήδη γίνει σε νησιά, «μας έχουν ήδη αποδείξει ότι η συνδυαστική αξιοποίηση των ΑΠΕ με αποθήκευση ενέργειας και των έξυπνων δικτύων μπορεί να εξασφαλίσει καθαρή, αξιόπιστη και οικονομικά αποδοτική ενέργεια. Αυτά τα παραδείγματα πρέπει να γίνουν πυξίδα για την ευρύτερη εφαρμογή βιώσιμων ενεργειακών λύσεων σε όλη τη χώρα».
Το παράδειγμα της Χίου, ο «βραχνάς» του ενεργειακού χώρου
«Στο θέμα των διασυνδέσεων πρέπει να πάμε στοιχισμένοι και με έναν βηματισμό, ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα, γιατί αυτή είναι η ενεργειακή δημοκρατία. Υπάρχει χάσμα και πρέπει μαζί να το κλείσουμε, για αυτό είναι απαραίτητη η όσο το δυνατόν πιο ταχεία διασύνδεση με τον εθνικό κορμό. Ένα νησί όπως η Χίος, που έχει κουλτούρα και παράδοση και θέλει τις ΑΠΕ εδώ και δεκαετίες, έχει σήμερα εγκλωβιστεί, γιατί δεν υπάρχει (ελεύθερος) ενεργειακός χώρος. Η ενεργειακή μετάβαση, η διείσδυση των ΑΠΕ και η απανθρακοποίηση των νησιωτικών ηλεκτρικών συστημάτων αποτελούν κρίσιμες προκλήσεις. Τα περισσότερα από τα νησιά εξακολουθούν να εξαρτώνται από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας» σημείωσε ο δήμαρχος Χίου Ιωάννης Μαλαφής.
«Επί δεκαετίες ζητάμε θεσμοθετημένο ενεργειακό χώρο. Φυσιολογικά και δημοκρατικά θα έπρεπε να είχε θεσμοθετηθεί για τους ΟΤΑ ζωτικός ενεργειακός χώρος, για να καταπολεμείται η ενεργειακή φτώχεια. Το αίτημα αυτό το ακούν όλες οι κυβερνήσεις με τον ίδιο τρόπο: δεν το ακούν (…) Για να υπάρχει κοινωνική συναίνεση (στις επενδύσεις ΑΠΕ) πρέπει να δοθεί ζωτικός ενεργειακός χώρος στους ΟΤΑ, για να μπορέσουν να πείσουν την κοινωνία για τη συμμετοχικότητα και να μπορέσουν να γίνουν μεγάλες επενδύσεις. Αυτό είναι το πρώτο βήμα, για να γίνει σωστά το δεύτερο» υποστήριξε.
Κατά τον κ. Μαλαφή, η μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στη Χίο, το πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας με έκταση 842 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ακτογραμμή 213 χλμ, δεν είναι απλά ένα τεχνικό ζήτημα, αλλά ένα στρατηγικό βήμα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και του κόστους ενέργειας, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία περιβάλλοντος.
«Το 2023 είχαμε παραγωγή περίπου 185.000 ΜWh (μεγαβατώρες), εκ των οποίων το 83% προέρχεται από το εργοστάσιο της ΔΕΗ και το 17% από ΑΠΕ, την ίδια στιγμή που στην υπόλοιπη Ελλάδα, τη διασυνδεμένη, ο μέσος όρος ήταν 57% από ΑΠΕ. Με τόσο μεγάλο χάσμα δεν καταπολεμάς την ενεργειακή φτώχεια, ούτε πετυχαίνεις ενεργειακή δημοκρατία (…) Και βεβαίως το κόστος της ενέργειας ήταν (για τη Χίο) 262 ευρώ / μεγαβατώρα, ενώ ο μέσος όρος στην υπόλοιπη Ελλάδα ήταν 120 ευρώ», υπογράμμισε και πρόσθεσε πως η μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ δεν απαιτεί μόνο τεχνικές λύσεις αλλά και εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών για την προσέλκυση επενδύσεων.
Η Διευθύντρια Διαχείρισης Νήσων της ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, Θεοδώρα Πατσάκα, τόνισε ότι τα προβλήματα στα μη Διασυνδεδεμένα νησιά είναι σημαντικά, γι’ αυτό και χρειάζεται συνεργασία πολλών παραγόντων για να δοθούν λύσεις και να επισπευσθούν οι διαγωνισμοί. Ανέφερε ότι ο ΔΕΔΔΗΕ συμβάλλει με τον καλύτερο τρόπο βάσει των δικών του αρμοδιοτήτων και είπε ότι είναι σε εξέλιξη πρόγραμμα που έχει στόχο να εισαχθούν στο σύστημα πιο μικρές και πιο ευέλικτες μονάδες ώστε να μπουν ΑΠΕ στα νησιά.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΦΝΗ ΑΟΤΑ ΑΕ, Κώστας Κομνηνός, υπογράμμισε το γεγονός ότι υπήρχε και υπάρχει αποσπασματικότητα, αναβλητικότητα και ατολμία για πολλά χρόνια στη χώρα σε ό,τι αφορά στην υλοποίηση έργων που αφορούν το πρασίνισμα των νησιών και θα έπρεπε η χώρα μας να έχει κάνει βήματα πιο γοργά και πιο γενναία. Επισήμανε ότι η τρέχουσα πρωτοβουλία GRecoislands αποτελεί μια ευκαιρία η οποία δεν θα πρέπει να πάει χαμένη και ανέδειξε την κρισιμότητα της ενεργούς συμμετοχής των Δήμων και τοπικών κοινωνιών στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση σχετικών στρατηγικών και έργων.
Ο Εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας ΕΣΠΑ, Κωνσταντίνος Βλάχος, σημείωσε: «H Γενική Γραμματεία ΕΣΠΑ προωθεί την πρωτοβουλία «GRecoIslands» με σκοπό τον ολιστικό μετασχηματισμό των νησιών ως πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης, ανθεκτικής στις κρίσεις. Η πρωτοβουλία αυτή θέτει στο επίκεντρο τη μετάβαση σε πιο «πράσινα» νησιά, με επαρκή και ασφαλή ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, προσιτή σε όλους τους πολίτες. Στο πλαίσιο αυτό, χαιρετίζουμε την Ημερίδα της ΡΑΑΕΥ στην οποία αναδεικνύεται η σπουδαιότητα της συμπληρωματικότητας του προγραμματισμού των ενεργειών μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων αλλά και του κατάλληλου συντονισμού των διαθέσιμων εργαλείων για την αποτελεσματική επίτευξη των κοινών στόχων, για την αναπτυξιακή προοπτική των νησιών μας».
Πηγή: ecopress.gr
){kind=link}