Απίστευτο… Σε μία γωνιά της Ανάφης (βλ ακρωτήρι Δράπανο) τα μέλη του Dive in Action (Σαντορίνη) με την αρωγή του νεοσύστατου club Sea Change της Ανάφης και την επίβλεψη του Ιδρύματος Λασκαρίδη στη πρώτη τους …καταδρομική ανέσυραν περίπου 200 κιλά πλαστικά (!!!) – Τι λένε οι μαθητές του Γυμνασίου με λυκειακές τάξεις Ανάφης που συγκροτούν και το Sea Change Club.. (δείτε φωτό)
Έχετε ποτέ αναρωτηθεί πως θα ήταν η ζωή μας χωρίς πλαστικό; Πως θα κουβαλάγαμε το νερό ή τον καφέ μας; Τα ψώνια ή το φαγητό;
Ιδίως τώρα που η ζωή μας τρέχει με έναν άκρατο καλπασμό και λίγες είναι οι ώρες που περνάμε στο σπίτι;
Παλιά βάζαμε το ψωμάκι μας σε μια υφασμάτινη «βούργια» και το παίρναμε στα χωράφια. Για το νερό κρατάγαμε πήλινα κανάτια ή φλασκιά από δέρμα ζώων και καύκαλο κολοκύθας.
Μα σήμερα…έχετε αναλογιστεί ποτέ πόσα κιλά… μην πω τόνους… πλαστικό και προϊόντα μιας χρήσεως πετάει ο καθένας από μας, μέσα σε ένα έτος;
Πλαστικό. Ένα υπέροχο υλικό. Ελαφρύ, πρακτικό, αδρανές, αδιάσπαστο, ανθεκτικό, αναλλοίωτο…Φαίνεται ότι από τότε που ανακαλύφτηκε, αρχές της δεκαετίας του ’50, είναι αδύνατο να ζήσουμε πια χωρίς αυτό.
Μα μήπως αυτά ακριβώς τα προτερήματά του να είναι και η αχίλλειος πτέρνα του; Ή μάλλον η δική μας;
Τις τελευταίες δεκαετίες το πλαστικό θα φέρει τέτοια επανάσταση στη βιομηχανία και κατ’ επέκταση στη ζωή μας, που έχουμε περάσει πλέον σε μία αλόγιστη παραγωγή και χρήση. Και το όφελος από την εξοικονόμηση άλλων πόρων όπως το γυαλί, το αλουμίνιο κ.α. φαντάζει πολύ μικρό σε σχέση με την ανεπίστροφη ζημιά που έχει προκαλέσει στο περιβάλλον. Ζημιά που σοκάρει ακόμη και τον πιο ανήσυχο ή υποψιασμένο ακτιβιστή που φώναζε καιρό πριν.
Ωκεανοί από πλαστικό. Μεγάλες υδάτινες χωματερές τα ποτάμια μας. Γιατί εκεί θα καταλήξει το πλαστικό. Στο νερό. Και ως αδιάσπαστο που είναι θα συνεχίσει να ταξιδεύει μετά εις τους αιώνες των αιώνων, δημιουργώντας καμιά φορά ολόκληρα νησιά από πλαστικά σκουπίδια που εγκλωβίζονται από τις δίνες και τα ρεύματα του Ειρηνικού, του Ατλαντικού ακόμη και της Μεσογείου.
Σκουπίδια του κόσμου που ταξιδεύουν και μολύνουν στο διάβα τους. Με το πέρασμα του χρόνου θα γίνουν ακόμη πιο επικίνδυνα γιατί θα σπάσουν σε κομμάτια άλλα μικρά, σε μέγεθος μικροσκοπίου που θα ταΐσουν το πλαγκτόν και τα ψάρια μας, κι άλλα μεγάλα που θα μπουρδουκλώσουν τις μέδουσες, θα πνίξουν τις χελώνες και θα στραγγαλίσουν τις φώκιες μας. Πλωτοί δολοφόνοι δηλ. Για το αισθητικό μέρος δε, δεν το συζητάμε.
Σκουπίδια από πλαστικό που ταξιδεύουν …και δε χρειάζεται να είστε στον Ειρηνικό για να τα δείτε. Μπορείτε κι εδώ.
Δράπανο. Ανάφη Κυκλάδων. Σε μια από τις πολλές δράσεις της, η περιβαλλοντική οργάνωση Dive in Action, που εδρεύει στη γειτονική Σαντορίνη, με τον δάσκαλο καταδύσεων Δημήτρη Καμπανό και την ατρόμητη καταδύτρια σύζυγό του Αντριάννα, θα έρθουν τον Οκτώβρη στην Ανάφη και σε συνεργασία με το κοινωφελές ίδρυμα της οικογένειας Λασκαρίδη και το περιβαλλοντικό της πρόγραμμα Sea Change Greek Islands, θα πραγματοποιήσουν καθαρισμούς ακτών και βυθών όπως του Ρούκουνα και του Δράπανου.
Εκεί στο βορειότερο ακρωτήρι του νησιού, το Δράπανο, όπου φωλιάζουν και ζευγαρώνουν αιώνες τώρα οι φώκιες μονάχους, αδιάσπαστο μέρος μιας τροφικής αλυσίδας που μόνο απαρασάλευτη δεν μπορείς να την πεις…γιατί το αποτύπωμα του ανθρώπου πάνω της είναι σαν την πατούσα ενός ελέφαντα…εκεί λοιπόν σ’ αυτήν την ακτή, μιας από τις πιο εντυπωσιακές αλλά και απρόσιτες παραλίες του Συμιακού, ξεβρασμένα πλαστικά ετών πολλών και κιλών.
Όχι! Δεν ήταν σκουπίδια της Ανάφης. Μα της Μεσογείου ολόκληρης που τα βόρεια ρεύματα παρέσυραν και εγκλώβισαν εκεί. Σκουπίδια από πλαστικό που οι ετικέτες τους μαρτυρούν και την προέλευσή τους, μας ταξιδεύουν χρόνια πίσω σε προϊόντα τόσο παλιά που δεν υπάρχουν πια και κάποια που δεν ήταν καν της χώρας μας.
Όχι ξαναλέω δεν είστε στον Ειρηνικό Ωκεανό. Είστε στο Δράπανο στην Ανάφη. Που είναι τώρα καθαρό. Ακτή και βυθός. Χάρη στον υποβρύχιο καθαρισμό της Dive in Acttion και το καΐκι του κυρ Τάσου και της Σοφίας Κολυδά…που στα πλαίσια της εθελοντικής αυτής δράσης ανέσυραν από το βυθό και συνέλεξαν από την ακτή περίπου 200 κιλά σκουπίδια από πλαστικό…
Μπορούμε άραγε να αλλάξουμε κάτι; Μάλλον προλαβαίνουμε; Γιατί κι αν ακόμη σταματάγαμε σήμερα την παραγωγή πλαστικού, οι εκατομμύρια τόνοι σκουπιδιών που έχουν ήδη απορριφθεί στο περιβάλλον ανά τον κόσμο, θα συνεχίσουν να ζουν και να μολύνουν αιώνια. Το πλαστικό βλέπετε δεν εξαφανίζεται! Ίσως να θρυμματίζεται μόνο και να δημιουργεί μικροπλαστικά επικίνδυνα για κάθε κρίκο της τροφικής αλυσίδας ή να εκλύει επικίνδυνες χημικές ουσίες όπως η δισφαινόλη Α, που αν κάναμε μια εξέταση αίματος οι περισσότεροι από μας θα είχαμε σε περίσσεια στο αίμα μας. Ουσίες καρκινογόνες όλες, μεταλλαξιογόνες για τα έμβρυα και ισχυρά οιστρογονικές για τα μωρά και τα παιδιά μας.
Προλαβαίνουμε άραγε να αλλάξουμε κάτι; Κι από πού να αρχίσουμε; Βάζοντας χέρι στις βιομηχανίες πρώτα ή αφυπνίζοντας τη συνείδηση του καταναλωτή που εκείνος εν τέλει τις συντηρεί; Βήματα γίνονται τελευταία βέβαια. Όπως η ανακύκλωση, οι οργανικές σακούλες κ.ά. Όπως και οι ένα σωρό φωνές ακτιβιστών και οργανώσεων που προειδοποιούν.
Όμως εδώ χρειάζονται άλματα και όχι βήματα για να μπορέσουμε να ανακόψουμε την ξέφρενη πορεία που έχουμε πάρει. Την κατρακύλα μάλλον.
Και το άλμα για να είναι μεγάλο πρέπει να αρχίσει από τα παιδιά. Ευαισθητοποιώντας τα σημερινά παιδιά και τους αυριανούς καταναλωτές μας. Αυτά τα ίδια παιδιά που θα σώσουν αύριο τον κόσμο που εμείς παραδώσαμε. Γιατί απλούστατα δε θα ‘ χουν άλλη επιλογή. Κι αυτό ακριβώς είναι το μεγάλο χρέος το δικό μας προς αυτά τα παιδιά. Να τα αφυπνίσουμε και να τα κάνουμε καλύτερους καταναλωτές από ότι εμείς είμασταν.
Σ’ αυτό το πλαίσιο και μ’ αυτό το σκοπό έγινε το SeaChange Club Anafis. Τρία παιδιά του σχολείου μας που γίναν μέλη στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του ιδρύματος Λασκαρίδη που επισκέφτηκε το νησί τον περασμένο Οκτώβριο. Τρία παιδιά που μπήκαν περήφανα στον κύκλο αυτών που θα σώσουν αύριο τον κόσμο. Η Νικολέττα, η Μαρία και η Αντωνία. Γέννημα θρέμμα του νησιού μας και ελπίδα του μαζί. Που από δω και στο εξής θα εκπαιδευτούν στον αγώνα για την προστασία της θαλάσσιας ζωής ανταλλάσσοντας έναν αρραβώνα διαρκείας με το ίδρυμα Λασκαρίδη. Ότι θα είναι από δω και στο εξής τα μάτια του δηλ. για την συνεχή επιστασία, παρατήρηση και καθαρισμό των βυθών και των ακτών του νησιού μας.
Και κάπως έτσι τα μικρά δειλά βήματα στην αρχή, γίνονται άλματα έπειτα. Γιατί από την πρώτη εκπαίδευση στην παρατήρηση και καταγραφή στις παραλίες του Γιαλού και του Ρούκουνα με τους εκπαιδευτές του Sea Change Greek Islands, σε μια επόμενη δράση, η Dive in Action, τέλη Μαΐου, με το πρόγραμμα Envinet 2020 που αφορά αποκλειστικά την Ανάφη και χρηματοδοτεί το ξενοδοχείο Santo Maris στη Σαντορίνη, η Αντωνία μας, πήρε τα πρώτα μαθήματα υποβρύχιου καθαρισμού. Δηλ. υπό την καθοδήγηση του κ. Δημήτρη Καμπανού βούτηξε με μπουκάλες στα 4 μέτρα αρχικά και έκανε τα πρώτα της βήματα στην παρατήρηση του βυθού. Και την επόμενη φορά τα μέτρα αυτά θα γίνουν 16 κ.ο.κ.
Και κάπως έτσι τα βήματα θα γίνουν άλματα…
Ας ακούσουμε όμως και τα ίδια τα παιδιά του SeaChange Club Anafis. Που φέτος έκαναν μια γερή εξοικονόμηση πλαστικού στο σχολειό και το σπίτι τους με τα επαναχρησιμοποιούμενα ποτηράκια από μπαμπού που δώρισε στο σχολείο μας το ίδρυμα Λασκαρίδη.
Νικολέττα Β’ Λυκείου: «Γίνεται πια φανερό ότι ο πλανήτης μας δεν αντέχει άλλο τις ανθρώπινες παρεμβάσεις ούτε τις συνέπειες του σύγχρονου τρόπου ζωής»
Μαρία γ’ Γυμνασίου: «Η Γη παρέχει αρκετά πράγματα για τις ανάγκες του ανθρώπου (τροφή, νερό, ζωή…). Γι’ αυτό από τη μεριά μας θα πρέπει να προσέχουμε, να αγαπούμε, να εκτιμούμε και να φροντίζουμε τον πολύτιμο πλανήτη μας»
Αντωνία Ά Λυκείου: «Βιώνοντας την εμπειρία της κατάδυσης συνειδητοποιώ την αθέατη μόλυνση των βυθών μας και αισθάνομαι έτσι υπεύθυνη για τις επιπτώσεις που έχουν οι καθημερινές μας συνήθειες πάνω στο περιβάλλον»
Χαιρόμαστε βαθιά που το Sea Change Greek Islands και το Dive in Action επέλεξαν φέτος την Ανάφη και παρέσυραν τα παιδιά μας στην επιστασία των βυθών και της θαλάσσιας ζωής.
Μας έμαθαν πως η άμμος μπορεί να φαίνεται καθαρή αλλά άμα τη δεις στο μικροσκόπιο ίσως είναι γεμάτη μικροπλαστικά.
Μας έμαθαν ότι τα δαχτυλίδια και τα καπάκια από τα μπουκάλια μπορεί να αποβούν μοιραία για τη ζωή των θαλάσσιων ειδών μας.
Μα κυρίως μας έμαθαν ότι είναι πλέον καιρός που… κάτι πρέπει να αλλάξει.
Ευχαριστούμε Sea Change !
Ευχαριστούμε Dive in Action !
SeaChange Club Anafis : Νικολέττα Γαβαλά, Μαρία Ρούσσου, Αντωνία Κολυδά.