Τον κώδωνα του κινδύνου για τις φάλαινες στα ελληνικά ύδατα, κρούει ο ωκεανογράφος, δρ. Αλέξανδρος Φραντζής, μιλώντας στην εφημερίδα Guardian – Αλλαγές δρομολογίων στα πλοία ώστε να μην επηρεάζονται τα θαλάσσια κήτη
Πριν από σχεδόν δύο μήνες, και στην Σαντορίνη εντοπίζεται σε απόκρημνη περιοχή ένας φυσητήρας (κητοειδές μήκους εννέα μέτρων και βάρους επτά τόνων) ο οποίος δημιούργησε γύρω από το θάνατό του έναν τεράστιο μύθο. Πέθανε από βρώση πλαστικών με αποτέλεσμα την ασφυξία και την ασιτία ή από παθολογικά αίτια; Αίτια που όμως έχουν να κάνουν με την έλλειψη συγκέντρωσης και απουσία προσανατολισμού από τους ήχους που κάνουν τα ταχύπλοα και ενίοτε τα κρουαζιερόπλοια με τα κητοειδή να μπερδεύονται… Η δεύτερη αιτία μοιάζει πιο λογική και με δεδομένο ότι στη Σαντορίνη είναι σπάνιο φαινόμενο να βρίσκουμε τόσο μεγάλα κήτη..
Μάλιστα, για το συγκεκριμένο κήτος, ο δύτης Αποστόλης Στυλιανόπουλος (σ.σ. ήταν αυτός που βρήκε τον φυσητήρα) μας είχε δηλώσει ότι «Ήταν σε προχωρημένη σήψη όταν το βρήκαμε σε απόκρημνο σημείο και στη συνέχεια μεταφέρθηκε με την βοήθεια του Λιμεναρχείου και του Λιμενικού Ταμείου αλλά και του Δήμου Θήρας σε χώρο που βρίσκονταν δίπλα από τον ΧΥΤΑ του νησιού. Εξέταση έγινε από κτηνίατρο αλλά όχι κάτι περισσότερο. Λόγω του όγκου δεν μπορεί να γίνει άνοιγμα του στομαχιού για να δούμε τι περιέχει εντός και συν τοις άλλοις πολλοί λίγοι στην Ελλάδα είναι αυτοί που έχουν την ικανότητα για να προχωρήσουν σε μία τέτοια κίνηση. Ακόμη και το φύλο του κήτους δεν είναι καθορισμένο».
Και σήμερα μέσα από την βρετανική εφημερίδα Guardian ο γνωστός ωκεανογράφος δρ. Αλέξανδρος Φραντζής κρούει τον κώδωνα κινδύνου για τις φάλαινες στα ελληνικά ύδατα. Είναι άλλωστε αρκετές, περισσότερες από όσες νομίζουμε και μόνιμοι κάτοικοι στα νερά του Αιγαίου και Ιονίου Πελάγους χιλιάδες χρόνια..
«Σε ένα γραφείο, σε έναν απότομο λόφο ενός παραθαλάσσιου προαστίου της Αθήνας, ένα μικροσκοπικό μπλε φως αναβοσβήνει από έναν υπολογιστή. Ο Δρ. Αλέξανδρος Φραντζής, ωκεανογράφος επισημαίνει: το φως, παρακολουθεί τη θαλάσσια κυκλοφορία σε πραγματικό χρόνο. Είναι το κλειδί για την προστασία των θαλασσών», γράφει ο Guardian.
Το τερματικό καταγράφει τη θέση, την πορεία και την ταχύτητα ενός σκάφους που εισέρχεται στα ελληνικά ύδατα, με τον κ. Φραντζή να σημειώνει ότι «είναι ζωτικής σημασίας για τη χαρτογράφηση της πυκνότητας της ναυτιλίας σε περιοχές που κατοικούνται από φάλαινες».
Ο ωκεανογράφος υπογραμμίζει ότι στα ελληνικά ύδατα υπάρχουν λιγότερες από 300 φάλαινες που αντιμετωπίζουν πληθώρα απειλών καθώς κινδυνεύουν να εμπλακούν σε δίχτυα ψαράδων μέχρι και από τα πλαστικά απόβλητα. Τουλάχιστον μία φάλαινα σκοτώνεται κάθε χρόνο ως αποτέλεσμα σύγκρουσης με πλοίο, γεγονός που οδηγεί στην εξαφάνιση του είδους. Στην Ελλάδα υπάρχει ο πρόσθετος κίνδυνος της ηχητικής ρύπανσης από πλοία του ΝΑΤΟ που διεξάγουν υποβρύχιες ασκήσεις, οι οποίες έχουν στοχοποιηθεί για αποπροσανατολισμό των φαλαινών. Απειλή αποτελούν και οι σεισμικές έρευνες που θα διεξαχθούν μετά τον εντοπισμό υποβρύχιων υδρογονανθράκων.
Σύμφωνα με τον κ. Φραντζή όμως, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι μια ενδεχόμενη σύγκρουση με πλοίο, ιδιαίτερα στην περιοχή της δυτικής Πελοποννήσου, που βρίσκονται φάλαινες και αποτελούν μία από τις πλέον πολυσύχναστες διαδρομές στη ναυτιλία. Το ζήτημα απασχολεί και την κυβέρνηση, που καλείται να υποβάλλει προτάσεις στο Διεθνή Οργανισμό Ναυσιπλοΐας για την αναδρομολόγηση των λωρίδων ναυτιλίας αυτό το καλοκαίρι. Ο κ. Φραντζής και η ομάδα του βοήθησαν στον εντοπισμό των υδάτων που είναι πιο εύκολη η σύγκρουση με πλοία, ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο μετατόπισης της κίνησης των πλοίων πέντε μίλια πιο μακριά.
Να σημειώσουμε τέλος ότι με βάση τα στοιχεία στην …βάση δεδομένων για τα κητώδη και θαλάσσια ερπετά που ξεβράζονται στις θάλασσές μας από το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) το 2017 καταγράφηκαν 1.009 νεκρά είδη, εκ των οποίων 758 ήταν καρέτα καρέτα, 50 πρασινοχελώνες, 60 ζωνοδέλφινα, 49 ρινοδέλφινα, 22 φώκιες, 7 κοινά δελφίνια, 4 ζιφιοί (είδος δελφινιού), 2 στακτοδέλφινα και μία φάλαινα φυσητήρας. Και τα περισσότερα έχουν σχέση με ατυχήματα ελέω ταχύπλοων…