Δευτέρα, 7 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΠεριβάλλονΑιγαίο: Τα σόναρ σκοτώνουν τα δελφίνια

Αιγαίο: Τα σόναρ σκοτώνουν τα δελφίνια

|

Δεκατρία δελφίνια εντοπίστηκαν νεκρά τις τελευταίες ημέρες – Εξι στις βόρειες ακτές της Σάμου – Αδικαιολόγητος ο θάνατός τους – Δυσκολία στην ανακάλυψη των αιτίων 

Νεκρά δελφίνια ξεβράζει το Αιγαίο τις τελευταίες εβδομάδες, προκαλώντας έντονη ανησυχία για τις αιτίες και τις πιέσεις που ασκούνται στο πολύτιμο οικοσύστημα. Τα 13 έφτασαν τα νεκρά δελφίνια που καταγράφηκαν εσχάτως από το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», με πιο πρόσφατο περιστατικό την Τετάρτη. Τα έξι από αυτά εντοπίστηκαν στις βόρειες ακτές της Σάμου. «Πρόκειται για δελφίνια που δεν φέρουν ίχνη ηθελημένης θανάτωσης ούτε κάποιας σοβαρής ασθένειας. Στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν νεαρά ζώα και τίποτε δεν δικαιολογούσε τον πρόωρο θάνατό τους», λέει στην «Καθημερινή» η υδροβιολόγος Αναστασία Μήλιου, διευθύντρια ερευνών του «Αρχιπελάγους».

Την ίδια περίοδο συνήθως το Ινστιτούτο έβρισκε ένα ή δύο δελφίνια νεκρά. «Τα δελφίνια που βρήκαμε είχαν παρασυρθεί από τους βορειοδυτικούς ανέμους, από περιοχές του κεντρικού και του βορειοανατολικού Αιγαίου. Ομως, αν αναλογιστούμε την ακτογραμμή χιλιάδων χιλιομέτρων της περιοχής, με κυρίως δυσπρόσιτες ακτές, κατανοούμε πως τα νεκρά θαλάσσια θηλαστικά που βρήκαμε αποτελούν μόνο ένα μικρό μέρος του πραγματικού αριθμού. Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν στο σκάφος μας να βγει στο ανοιχτό πέλαγος και να έχει καλύτερη εικόνα», εξηγεί στην «Κ» ο διευθυντής του «Αρχιπελάγους» Θοδωρής Τσιμπίδης.

«Η αύξηση των εκβρασμών δελφινιών συμπίπτει χρονικά με τις εκτεταμένες ασκήσεις του τουρκικού πολεμικού ναυτικού που έγιναν το προηγούμενο διάστημα στο Αιγαίο. Ενώ και τα σημεία που βρέθηκαν τα νεκρά θηλαστικά, παραπέμπουν σε μεταφορά τους από τις περιοχές των ασκήσεων. Συνεπώς, αν και απαιτείται χρόνος για να γίνουν οι απαραίτητες αναλύσεις, ώστε να προσδιοριστεί πιθανή σύνδεση των θανάτων των δελφινιών με τις τουρκικές ασκήσεις, δεν μπορεί να αγνοηθεί αυτή η πρωτόγνωρη πίεση που δέχονται τα θαλάσσια οικοσυστήματα», υπογραμμίζει ο κ. Τσιμπίδης.

Οι ερευνητές του «Αρχιπελάγους» έχουν υπογραμμίσει επανειλημμένως πως η υπερσυγκέντρωση πολεμικών σκαφών στο Αιγαίο (από διάφορες χώρες), σε συνδυασμό με την άνοδο του τουρισμού και την υπεραλίευση, προκαλεί μεγάλες πιέσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα και ειδικά στα θηλαστικά. «Στις συγκεκριμένες ασκήσεις, όπως ανακοίνωσε το τουρκικό πολεμικό ναυτικό, συμμετείχαν πάνω από 100 τουρκικά πολεμικά πλοία, ενώ υπήρξαν βολές με πραγματικά πυρά, καθώς και συνεχόμενη (ανεξέλεγκτη) χρήση σόναρ, που προκαλεί έντονη υποβρύχια ηχορύπανση. Πολυάριθμες διεθνείς επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η ηχορύπανση από τις συγκεκριμένες συχνότητες των σόναρ του πολεμικού ναυτικού προκαλούν καταστροφικές συνέπειες στα θαλάσσια οικοσυστήματα, κυρίως στα θαλάσσια θηλαστικά, αλλά επηρεάζουν ακόμα και τα ψάρια και το ζωοπλαγκτόν», τονίζει ο κ. Τσιμπίδης. Τα σόναρ είναι συστήματα ηχοεντοπισμού υποβρυχίων, που χρησιμοποιούν τα πολεμικά πλοία και ελικόπτερα.

«Δεν επιθυμούμε να αξιοποιηθεί το γεγονός αυτό για εθνικιστικούς σκοπούς. Το Ινστιτούτο παρακολουθεί επί δεκαετίες τα προβλήματα που προκαλούνται από τις ανεξέλεγκτες στρατιωτικές ασκήσεις στο Αιγαίο. Στο παρελθόν έχουμε παρέμβει για τη διακοπή ασκήσεων βολής του ελληνικού στρατού σε προστατευόμενες νησίδες ή πέρυσι για ασκήσεις στη Χίο, όπου βομβαρδίστηκαν θαλάσσιες περιοχές, όταν είναι γνωστό πως οι εκρήξεις μέσα στη θάλασσα έχουν δραματικές συνέπειες. Γι’ αυτό δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια μπροστά σε τέτοια μαζική θανάτωση δελφινιών», υπογραμμίζει ο κ. Τσιμπίδης.

Βελτιωμένες πρακτικές

«Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι, παρότι παλαιότερα οι ασκήσεις του ελληνικού πολεμικού ναυτικού προκαλούσαν βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα, τα τελευταία χρόνια έχουν βελτιώσει τις πρακτικές για τον περιορισμό των επιπτώσεων: παύση χρήσης βομβών βυθού, διαχείριση της χρήσης σόναρ, απαγόρευση βολών σε προστατευόμενες περιοχές», λέει η κ. Μήλιου, σημειώνοντας πως αποτελεί «επείγουσα ανάγκη η αλλαγή νοοτροπίας να επεκταθεί στο σύνολο των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, η δραστηριότητα των οποίων αφήνει βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα».

Οι ερευνητές του «Αρχιπελάγους» ανησυχούν για τη διόγκωση της γενικότερης πίεσης στα ευαίσθητα οικοσυστήματα, έκφραση της οποίας είναι και η πρόσφατη ανησυχητική αύξηση των εκβρασμών δελφινιών.

Η πρώτη σύνδεση

Τον Μάρτιο του 1998 προκλήθηκε σάλος όταν δημοσιεύθηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Nature» μελέτη του διδάκτορα βιολογικής ωκεανογραφίας Αλέξανδρου Φραντζή (επικεφαλής σήμερα του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών «Πέλαγος»), η οποία συνέδεε τον θάνατο 13 ζιφιών (είδος φάλαινας), που είχαν εκβραστεί στον κόλπο της Κυπαρισσίας δύο χρόνια νωρίτερα, με τη χρήση σόναρ από σκάφη του ΝΑΤΟ, κατά τη διάρκεια άσκησης στην περιοχή. Το ΝΑΤΟ δεν αποδέχθηκε αρχικά τη μελέτη του κ. Φραντζή. Το 2000, όμως, υπήρξαν και πάλι μαζικές εκβράσεις νεκρών φαλαινών και δελφινιών στις Μπαχάμες, με εκ νέου συσχέτιση από ερευνητές με τα σόναρ. Το ίδιο συνέβη στα Κανάρια Νησιά (2002 και 2004) και σε άλλες περιοχές της Ισπανίας το 2006. Το ΝΑΤΟ τελικά υποχρεώθηκε το 2006 να εκδώσει οδηγία για τον τρόπο χρήσης των σόναρ, ενώ ανάλογη μεθοδολογία ακολουθεί και το ελληνικό πολεμικό ναυτικό. Παραμένει, βέβαια, το ερώτημα εάν οι οδηγίες αυτές είναι επαρκείς και σε ποιον βαθμό τηρούνται.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

ΣΕΚΑ: “Οι Κούροι να μείνουν στο Φλεριό”, στήριξη στο αίτημα κατοίκων και φορέων της Νάξου

Ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων ενώνει τη φωνή του με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μελάνων, ζητώντας τη διατήρηση των δύο αρχαϊκών Κούρων στον φυσικό τους χώρο στο Φλεριό.

Α.Π.Α.Σ. Νάξου: Ο Νίκος Φίλιππας φοράει τα χρώματα των Φαναριών

Ο 22χρονος διεθνής forward με ύψος 2.01 μ. προσθέτει ύψος, ποιότητα και μπασκετικό ένστικτο στην ομάδα της Νάξου ενόψει της νέας σεζόν στη National League 1

Σίφνος: Οικογενειακός Παράδεισος και Γαστρονομικός Προορισμός της Καρδιάς μας

Από την κορυφή της παγκόσμιας ταξιδιωτικής λίστας του Travel & Leisure μέχρι το SiFNaThLon 2025, η Σίφνος ενώνει φύση, παράδοση, αυθεντικότητα και αθλητισμό, δείχνοντας τον δρόμο για ένα βιώσιμο και ποιοτικό τουριστικό μέλλον.

Η Ρίκα Μάασε ενισχύει τον Α.Ο. Θήρας, μία διεθνής μεταγραφή με βλέμμα στο μέλλον

Η ταλαντούχα Γερμανίδα διαγώνια, με πλούσια εμπειρία σε Ελλάδα και Ευρώπη, έρχεται στη Σαντορίνη για να δώσει δύναμη και ποιότητα στην επίθεση του Α.Ο. Θήρας για τη σεζόν 2025-2026.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Έξι χρόνια διακυβέρνησης και το βλέμμα στο μέλλον

Από τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και τη στεγαστική πολιτική έως τις παρεμβάσεις στην εργασία και την ασφάλεια, ο Πρωθυπουργός καταγράφει τα επόμενα βήματα διακυβέρνησης

Ο Δημήτρης Μπάκουλης ανοίγει τον Μουσικό Περίβολο στη Νάξο

Μετά τις sold out εμφανίσεις του, ο ταλαντούχος τραγουδοποιός έρχεται την Παρασκευή 11 Ιουλίου για μια μοναδική ατμοσφαιρική συναυλία στο Γυμνάσιο Νάξου – με ελεύθερη είσοδο.

Η Αμοργός καθαρίζει τα μονοπάτια της: Ολοκληρώθηκε η 14η δράση του συλλόγου “Νήσος Αμοργός”

Με τη δύναμη των εθελοντών, καθαρίστηκε πλήρως το μονοπάτι Άγιος Ιωάννης Λευκών – Κάτω Ακρωτήρι Καταπόλων. Έρχεται οργανωμένος περίπατος για την ανάδειξή του.

Απεραθίτικοι σκοποί και τραγούδια της πατινάδας: Ένα βιωματικό μουσικό δρώμενο στην αυλή της Παναγιάς

Την Κυριακή 13 Ιουλίου 2025, η Απείρανθος γεμίζει νότες και μνήμες – Τρεις γενιές μουσικής παράδοσης ζωντανεύουν σε μια βραδιά αφιερωμένη στους σκοπούς της πατινάδας.

Ευρωπαϊκό κύμα επενδύσεων 5,5 δισ. ευρώ για τα νησιά: Διασυνδέσεις, «πράσινη» ενέργεια και ανανέωση στόλου στο επίκεντρο

Από τη Νάξο μέχρι το Αγαθονήσι και από τη Σίφνο έως την Ικαρία, η νησιωτική Ελλάδα προετοιμάζεται για μια μεγάλη «πράσινη» μετάβαση με τρία νέα ευρωπαϊκά ταμεία που φέρνουν έργα 8 δισ. ευρώ – με έμφαση στις διασυνδέσεις, τις ΑΠΕ και την ακτοπλοΐα.

Γιάννης Πάριος: Το θαλασσινό του ταξίδι με 16 τραγούδια-ανάσα Ελλάδας και καρδιάς (video)

Ο αγαπημένος ερμηνευτής παρουσίασε το νέο του άλμπουμ «Τα Θαλασσινά του Πάριου» με ένα αξέχαστο νησιώτικο γλέντι στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, με αναφορές στον πατέρα του, την καταγωγή του και τις ρίζες της μουσικής του πορείας.

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

Ο παππούς της Σχοινούσας που δεν σταματά να χορεύει – Ο 92χρονος Γιώργος Κωβαίος ξανά στη Γιορτή Φάβας (video)

Με την εγγονή του στο πλευρό, ο Γιώργος Κωβαίος, 92 ετών, συγκίνησε και φέτος στη Γιορτή Φάβας της Σχοινούσας, κρατώντας ζωντανή την ψυχή της παράδοσης (video)

Νάξος – Κωμιακή: «Έφυγε» ο Δημήτρης Ιωάννου Καρούσης, θλίψη για τον αγαπημένο “Τζήμα”

Αποχαιρετισμός σε έναν ήσυχο και αγαπητό συγχωριανό που δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του – Το χωριό τον τιμά με συγκίνηση

Αμολήθηκαν τα θηρία να φάνε ακόμα ένα καπετάνιο

Η πρόσκρουση του Champion Jet 3 στην Πάρο φέρνει ξανά στο φως την επικινδυνότητα των λιμανιών και την ανάγκη για θεσμική στήριξη των πλοιάρχων – Όχι άλλο στοχοποίηση των ανθρώπων της θάλασσας

«Εκεί που η θάλασσα είναι ζωή» – Φόρος τιμής στους ναυτικούς της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων (video)

Με αφορμή τη Ναυτική Εβδομάδα, ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων τιμά με συγκίνηση τους ανθρώπους που ζουν, εργάζονται και αγαπούν τη θάλασσα (video)

Ο θρυλικός Σκοπελίτης: Το πλοίο που δεν ξέχασε ποτέ τις Μικρές Κυκλάδες (video)

Από το 1956 μέχρι σήμερα, ο Σκοπελίτης συνεχίζει να συνδέει ζωές και νησιά, με κάθε καιρό και σε κάθε ανάγκη – ένα συγκινητικό αφιέρωμα στην εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα»

Η Σχοινούσα, η Δονούσα και η Ηρακλειά στο φως του ΣΚΑΪ – Εκεί που «υπάρχει Ελλάδα» (video)

Η εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα» ταξιδεύει ξανά στις Μικρές Κυκλάδες με ζωντανές εικόνες, ιστορίες ανθρώπων και χρώματα Αιγαίου που συγκινούν.

Ο Κώστας Μακεδόνας στη Νάξο, μία καλοκαιρινή βραδιά γεμάτη συναίσθημα και τραγούδι

Στις 16 Ιουλίου, το Γυμνάσιο Νάξου υποδέχεται τον Κώστα Μακεδόνα και τη Χριστιάνα Γαλιάτσου σε μια συναυλία με άρωμα Ελλάδας και μελωδίες που μιλούν στην ψυχή

«Όπου Υπάρχει Ελλάδα»: Η Νάξος στο επίκεντρο της πρώτης εκπομπής του Ιουλίου (video)

Η Ευλαμπία Ρέβη και ο Γιώργος Κουρδής ξεκινούν τον Ιούλιο από τη Νάξο – Τοπία, πολιτισμός, προβλήματα και πρόσωπα στο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων. (video)

ΔΕΔΔΗΕ: Προσωρινή διακοπή ρεύματος αύριο Τετάρτη 2 Ιουλίου σε περιοχές της Νάξου

Σύντομη διακοπή ρεύματος νωρίς το πρωί σε Άγιο Γεώργιο, Παραλία, Στελίδα και άλλες περιοχές της Χώρας – Μια απαραίτητη τεχνική παρέμβαση για την ασφάλεια του δικτύου.