«Η πανσέληνος της 14ης Νοεμβρίου δεν είναι μόνο η πιο κοντινή και φωτεινή πανσέληνος του 2016, αλλά για την ώρα και η πιο κοντινή του 21ου αιώνα», λέει η NASA και θα είναι άδικο να χαθεί αυτή η ξεχωριστή στιγμή
Εάν νομίζουμε ότι το Αυγουστιάτικο φεγγάρι είναι το πιο γεμάτο και πιο ερωτικό, κάνετε λάθος… Και αυτό γιατί το φεγγάρι του Νοεμβρίου και δη αυτό της 14ης προσφέρει ένα θέαμα μοναδικό… Θα είναι η μεγαλύτερη και πιο φωτεινή σελήνη των τελευταίων 70 ετών (!!!)και αυτό γιατί θα πλησιάσει πολύ κοντά στη Γη. Η Σελήνη θα φαίνεται έως 7% μεγαλύτερη και 16% φωτεινότερη σε σχέση με την μέση πανσέληνο. Η σούπερ-πανσέληνος θα φθάσει στο μέγιστό της στις 15:52 ώρα Ελλάδος στις 14 Νοεμβρίου. Έτσι και στις 13 και στις 14 Νοεμβρίου το φεγγάρι θα είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Ωστόσο, όπως γράφει το site της NASA, «η πανσέληνος της 14ης Νοεμβρίου δεν είναι μόνο η πιο κοντινή και φωτεινή πανσέληνος του 2016, αλλά για την ώρα και η πιο κοντινή του 21ου αιώνα».
Τελευταία φορά που η ανθρωπότητα είδε αυτό το φαινόμενο ήταν το 1948, ενώ η επόμενη φορά που το φεγγάρι θα βρεθεί πάλι τόσο κοντά και θα φαίνεται τόσο μεγάλο και φωτεινό, θα είναι τον Νοέμβριο του 2034, σύμφωνα πάντα με τη NASA. Οπότε; Δεν θα είναι άδικο να μην το δούμε; Εντυπωσιακή ήταν επίσης η πανσέληνος της 16ης Οκτωβρίου, ενώ θεαματική θα είναι και η επόμενη της 14ης Δεκεμβρίου, αν και όχι όπως η αυριανή…
Η Σελήνη ακολουθεί μια ελλειπτική τροχιά και η απόστασή της από τον πλανήτη μας δεν είναι σταθερή. Έτσι, τόσο το κοντινότερο σημείο της (περίγειο), όσο και το πιο μακρινό (απόγειο), εμφανίζουν αυξομειώσεις από μήνα σε μήνα. Η μέση απόσταση Γης-Σελήνης είναι 384.400 χιλιόμετρα, αλλά αυξάνεται κατά 5% περίπου στο απόγειο και μειώνεται κατά 5% στο περίγειο.
Σούπερ- Σελήνη
Τι είναι όμως ο όρος Σούπερ Σελήνη (Super Moon) ή υπέρ- Σελήνη; Σίγουρα δεν είναι επιστημονικός, αλλά δημιουργήθηκε το 1979 από τον αστρολόγο Ρίτσαρντ Νόλε. Ο όρος «supermoon» μπήκε στο λεξιλόγιο μας μόνον τα τελευταία χρόνια. Αρχικά ο όρος χρησιμοποιούνταν από την αστρολογία και σήμαινε το νέο φεγγάρι ή την πανσέληνο που σημειωνόταν ενώ το φεγγάρι ήταν στο 90% του περιγείου (δηλαδή κοντά στη Γη). Πλέον supermoon ονομάζουμε κάθε πανσέληνο που το φεγγάρι βρίσκεται πιο κοντά στη Γη από το μέσο όρο της απόστασης του πλανήτη μας με το δορυφόρο του. Από την άλλη, υπερπανσέληνος συμβαίνει όταν η Σελήνη βρίσκεται στο περίγειο, δηλαδή στο κοντινότερο σημείο της από τη Γη, με αποτέλεσμα η διάμετρος του φεγγαριού να φαίνεται μεγαλύτερη.
Καθώς η τροχιά του φεγγαριού είναι ελλειπτική, άλλοτε πλησιάζει τη Γη κατά 30.000 μίλια εγγύτερα (περίγειο) και άλλοτε απομακρύνεται (απόγειο). Όταν ο Ήλιος και η Σελήνη ευθυγραμμίζονται και η Σελήνη είναι και στο περίγειο της, τότε έχουμε υπερπανσέληνο ή supermoon!
Μια υπερπανσέληνος μπορεί να φαίνεται έως και 14% μεγαλύτερη και 30% φωτεινότερη σε σχέση με μια πανσέληνο όταν το φεγγάρι βρίσκεται στο απόγειό του.
Ωστόσο το ότι μια πανσέληνος φαίνεται μεγαλύτερη είναι θέμα οπτικής… απάτης. Αυτό που στην πραγματικότητα συμβαίνει δεν είναι ότι το φεγγάρι είναι μεγαλύτερο αλλά ότι όταν η Σελήνη βρίσκεται σχετικά πιο κοντά στον ορίζοντα, μπορεί να συγκριθεί με διάφορα άλλα χαρακτηριστικά που βρίσκονται εκεί, όπως δέντρα, κεραίες και διάφορα κτίσματα και τότε φαίνεται πιο μεγάλη.
Σελήνη και άνθρωπος
Στην αρχαιότητα η Σελήνη λατρεύτηκε σαν θεά. Για τους αρχαίους Έλληνες και τους Ρωμαίους η Σελήνη ήταν η θεά του κυνηγιού Άρτεμις που με το φως της βοηθούσε τους κυνηγούς να βλέπουν μεσ’ τη νύχτα. Στην κλασική εποχή, οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι μπόρεσαν να διαλευκάνουν αρκετά από τα μυστήρια της Σελήνης, ανάμεσα στα οποία ήταν και ο μηχανισμός των φάσεων της.