Παρασκευή, 4 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΠαράξεναΣαντορίνη: Οταν οι κάτοικοι ζητούσαν τη κατασκευή σιδηρογραμμικής γραμμής

Σαντορίνη: Οταν οι κάτοικοι ζητούσαν τη κατασκευή σιδηρογραμμικής γραμμής

|

Υπόμνημα των κατοίκων της Σαντορίνης πριν από 120 χρόνια (!!!) με το οποίο ζητούσαν τη δημιουργία σιδηροδρομικής συγκοινωνίας μαζί με την κατασκευή λιμανιού στη θέση Εξωμίτης – Μία γραμμή που θα κάλυπτε το βόρειο με το νότιο μέρος του νησιού και θα άλλαζε την μορφή του

Πώς θα σας φαινόταν αν μαθαίνατε ότι οι κάτοικοι της Σαντορίνης ζητούσαν να κατασκευαστεί σιδηροδρομική γραμμή που να συνδέει τη βόρεια πλευρά του νησιού με τη νότια; Στα μάτια ενός σύγχρονου παρατηρητή η εικόνα του τρένου ίσως να μην ταίριαζε και τόσο πολύ στα στερεότυπα που έχουμε συνηθίσει για το ωραιότερο – ίσως – ελληνικό νησί.

Και όμως, το 1900 οι κάτοικοι της Σαντορίνης έστειλαν υπόμνημα στην κυβέρνηση της εποχής, ζητώντας σιδηροδρομική συγκοινωνία μαζί με την κατασκευή λιμανιού στη θέση Εξωμίτης, το νοτιότερο ακρωτήριο του νησιού, με τη μέθοδο της σύμβασης παραχώρησης και με στόχο να καταστεί στρατηγικός «παίκτης» στο διαμετακομιστικό εμπόριο της εποχής. Ενδιαφέρον αποκτά και η πρόταση για την κατασκευή του μέσα από μία μορφή ΣΔΙΤ (σ.σ. είναι και της μόδας) ενώ έχουμε και την οικονομική μελέτη για να μην λέτε ότι ήταν απλά μία πρόταση για την πρόταση… Τώρα, το ερώτημα είναι τι θα είχε συμβεί στη Σαντορίνη, εάν είχε γίνει πραγματικότητα η πρόταση. Προφανώς και δεν θα το μάθουμε ποτέ…

Και ιδού η απόδειξη…. «Το Βήμα» εντόπισε το σπάνιο ντοκουμέντο στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, το οποίο υπογράφεται από 800 Σαντορινιούς, «εν Θήρα τη 22 Ιουλίου 1900». Εναν χρόνο πριν, το 1899, γαλλική αποστολή είχε επισκεφθεί το νησί, μελετώντας πιθανές τοποθεσίες για τη δημιουργία λιμένος, στο πλαίσιο της οποίας σχεδιαζόταν και σιδηροδρομική γραμμή εύρους 0,75 μέτρων.

Οπως αναφέρεται στο υπόμνημα, η σιδηροδρομική συγκοινωνία «εν Θήρα» κρίνεται «απαραίτητος». Το 1899 ο αρχιμηχανικός «της γαλλικής αποστολής κ. Κελλενέκ… μετά μακράν και επισταμένην μελέτην» πρότεινε «την σύνδεσιν του εν Εξωμίτη λιμένος διά σιδηροδρομικής οδού πλάτους 0,75 εκατοστών του μέτρου και μήκους 27 χιλιομέτρων, μεθ’ όλων των κωμοπόλεων και κωμών της νήσου, αντί δαπάνης 1,4 εκατ. δραχμών» σημειώνεται.

Γεωστρατηγική «σφήνα» σε τρεις ηπείρους

Με το νέο λιμάνι και τον σιδηρόδρομο, «η Θήρα θέλει αναδειχθή ως διάμεσος μεταξύ Αφρικής, Κρήτης, Ασίας και Ελλάδος ναυτικός σταθμός, δυνάμενος ως εκ της φύσει οχυράς θέσεώς του να χρησιμεύση και εις το Κράτος προς αποθήκευσιν γαιανθράκων, πολεμοφοδίων, τροφών κλπ.», προέβλεπαν οι κάτοικοι στο υπόμνημα.

«Διά του συνδέοντος τον λιμένα μετά των κωμοπόλεων και χωρίων της νήσου σιδηροδρόμου θέλει επέλθει το μέγα καλόν ότι η κυκλοφορία των κατοίκων και η μεταφορά ετέρων προϊόντων και των εμπορευμάτων θέλει τελείσθαι ταχέως, ακινδύνως και ήττον δαπανηρώς. Μη κατασκευαζομένης δε σιδηροδρομικής οδού, η εν οιαδήποτε θέσει της νήσου κατασκευή λιμένος είναι άδωρον δώρον» τόνιζαν.

«Aνευ σιδηροδρομικής συγκοινωνίας οπουδήποτε της νήσου και αν κατασκευασθή ο λιμήν ουδέν όφελος θέλει προκύψει, διότι οι κάτοικοι της Θήρας, η εμπορία και η παραγωγή πλειότερον εξυπηρετηθήσονται εκ της τοιάσδε συγκοινωνίας ή από του λιμένος, όστις ούτε την μεταφοράν του κυρίου και μεγάλου εξαγωγικού προϊόντος, της πορσελάνης (τόνοι 50-60.000 ετησίως), θέλει ανακουφίσει ποσώς, ούτε την του οίνου, ούτε την των κατοίκων ελευθέραν, ταχείαν, γενικήν και ακίνδυνον κυκλοφορίαν καθ’ άπαντα τα μέρη της νήσου, ούτε το εισαγωγικόν εμπόριον, ου σπουδαιότατον μέρος αποτελούσι τα σιτηρά εν γένει, τα αλίπαστα, το έλαιον και αι ελαίαι, ο τυρός, τα όσπρια, η ξυλεία κλπ.» έγραφαν.

«Κατασκευαζομένης σιδηροδρομικής οδού προς σύνδεσιν του λιμένος Εξωμίτου μεθ’ απασών των κωμοπόλεων και κωμών της νήσου, αι αποστάσεις εκμηδενισθήσονται και η μεταφορά των εμπορευμάτων και η κυκλοφορία των κατοίκων θέλουσι τελείσθαι κατά 2/3 ή νυν ήττον δαπανηρώς» έλεγαν στο υπόμνημα.

Aλλωστε, «οδός αμαξιτή εν Θήρα δεν δύναται να διατηρηθή έστω και επί μίαν εβδομάδα ως εκ της φύσεως του εδάφους», ενώ «ουδεμία των ήδη υπαρχουσών ημιονικών οδών διατελεί εν υποφερτή οπωσούν καταστάσει μεθ’ όλας τας δαπανηράς εκάστοτε επιδιορθώσεις» τόνιζαν.

Το χρηματοοικονομικό μοντέλο της παραχώρησης

Οι «πρόσοδοι του τοιούτου σιδηροδρόμου» θα ήταν «βεβαιότατοι». «Κατασκευαζομένης εν Θήρα σιδηροδρομικής οδού, η σημερινή κίνησις των κατοίκων τριπλασιασθήσεται, διότι ο σιδηρόδρομος δημιουργεί συγκοινωνίαν, το δε αναμφήριστον τούτο γεγονός δεν υπόκειται εις συζήτησιν. Ωστε υπολογίζοντες βεβαιοτάτην και εγγυωμένη κίνησιν 200 μόνον ημερησίως ατόμων προς 1 δραχμήν κατ’ ελάχιστον όριον, έχομεν ισόποσον είσπραξιν ημερησίαν» σημείωναν.

«Σημειωτέον ότι δεν υπελογίσαμεν τας εκτάκτους εισπράξεις, τας προελευσομένας εκ της κυκλοφορίας απειράριθμων ατόμων, μετεχόντων των πολυαρίθμων σημείων της νήσου. Προστιθεμένων και των κομίστρων επί τη μεταφορά προϊόντων και εμπορευμάτων ήτις ήδη συντελείται δι’ υπερτριακοσίων καθ’ ημέραν και κατ’ ελάχιστον όριον ζώων, ο σιδηρόδρομος έξει κι εντεύθεν ημερησίαν είσπραξιν δραχμών 200 κατά το ελάχιστον όριον» τονίζεται στο υπόμνημα.

«Αρα εν συνόλω ημερησίαν είσπραξιν αναμφισβήτητον και ηγγυημένην έξει ο σιδηρόδρομος δραχμών 400, ήτοι ετησίως δραχμών 146.000, χωρίς εις το ποσόν τούτο να συμπεριληφθώσιν έσοδα εξ ενοικίων καφενείων, αποθηκών, εκ πανηγύρεων κλπ.» επισημαίνουν οι συγγραφείς του.

«Διά τοιούτου δε ποσού εισπράξεων από του πρώτου έτους της λειτουργίας της σιδηροδρομικής οδού, καλύπτονται επαρκέστατα αι δαπάναι της συντηρήσεως εκ δραχμών 55.000 και ο τόκος του εξ 1,4 εκατ. δραχμών δαπανηθησομένου υπό εταιρίας κεφαλαίου επί τη κατασκευή ταύτης. Διά αμφότερα ταύτα απαιτείται ετησίως ποσόν εκ δραχμών 139.000, ήτοι κατά 7 χιλιάδες μείον των εισπραχθησομένων» υπολόγιζαν.

Εταιρεία θα αναλάμβανε κατασκευή και εκμετάλλευση

Το σχέδιο θα προχωρούσε με την παραχώρηση «της τε κατασκευής και εκμεταλλεύσεως της σιδηροδρομικής οδού εις εταιρίαν». «Ούτε το Λιμενικόν Ταμείον ούτε οι κάτοικοι θέλουσιν επιβαρυνθή διά βαρών υλικών. Τοιουτοτρόπως, δε απομένει μόνον η δαπάνη προς αποκατάστασιν του αρχαίου, φυσικού και ασφαλεστάτου λιμένος εν τη θέσει Εξωμίτης» έγραφαν.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Κελλενέκ, το λιμάνι θα κόστιζε 1,8 εκατ. δραχμές, συμπεριλαμβανομένων «εις το ποσόν τούτο δραχμών 500.590 διά την κατασκευήν κρηπιδωμάτων, δραχμών 214.200 διά την εκβάθυνσιν των παρακτίων και της αποβάθρας και δραχμών 85.819 δι’ απρόοπτα».

«Εάν όμως αφαιρεθώσι τα τρία ταύτα κονδύλια, αφιεμένης εν προσεχεί χρόνω της εκτελέσεως των διά τούτων σκοπουμένων συμποσούμενα εις δραχμές 800.609, η διά τον λιμένα εν Εξωμίτη δαπάνη απολείπεται μόνον εις δραχμές 999.391, χωρίς να εκπεσθή η κατά την δημοπρασίαν του έργου επελευσομένη εργολαβική μείωσις» σημείωναν.

Τότε, το Λιμενικό Ταμείο Θήρας είχε «κεφάλαιον εκ δραχμών 410.000» και «προστιθεμένων εις τούτο και των μετά την αφαίρεσιν των δαπανών της διαχειρίσεως του Ταμείου ετησίων εισπράξεων 5 ετών, καθότι τόσος απαιτηθήσεται χρόνος προς κατασκευήν του λιμένος, ήτοι δραχμών 150.000, το ολικόν κεφάλαιον έσται μετά πενταετίαν 560.000 δραχμές».

Ως εκ τούτου, «προς κάλυψιν του δαπανηθησομένου, ως ανωτέρω ερρήθη, ποσού των 999.391 δραχμών δέον να συνομολογηθή μετά τινος των εν Αθήναις Τραπεζών χρεωλυτικόν δάνειον εκ 450 ή και 500.000 δραχμών, όπερ εντός 18 ή 20 ετών θέλει αποσβεσθή χωρίς να γένηται προσφυγή εις την έκτακτον τοπικήν φορολογίαν» υπολόγιζαν. Για τον λιμένα στον Εξωμίτη «δαπανηθήσεται μόνον έν περίπου εκατ. δραχμές μετά σιδηροδρομικής συγκοινωνίας και άνευ της επιβαρύνσεως της εισαγωγής ή εξαγωγής της νήσου» τόνιζαν.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

«Όπου Υπάρχει Ελλάδα»: Ζωντανά από την Πάρο για 2η μέρα στον ΣΚΑΪ (video)

Η εκπομπή με την Ευλαμπία Ρέβη και τον Γιώργο Κουρδή ταξιδεύει στην Πάρο, ανακαλύπτοντας ιστορίες ανθρώπων, γεύσεις, φυσική ομορφιά και δράσεις με κοινωνικό αποτύπωμα.

Ν. Μαρτάκης (MTC Group): «Η Ελλάδα χρειάζεται επανατοποθέτηση με επίκεντρο την ποιότητα και την ασφάλεια» (video)

Ο πρόεδρος της MTC Group προειδοποιεί για τους εξωγενείς κινδύνους στον τουρισμό και καλεί σε στρατηγική αναβάθμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, με στόχο μεγαλύτερα έσοδα και ουσιαστική διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό.

Χωρίς πλαστικό, με αγάπη: Το Ίδρυμα Α. Λασκαρίδη στη 12η Γιορτή Φάβας Σχοινούσας

Με κεραμικά ποτήρια και υποβρύχιους καθαρισμούς, το Κοινωφελές Ίδρυμα Α. Λασκαρίδη ενισχύει για 4η χρονιά τη βιωσιμότητα στο νησί της Σχοινούσας, γιορτάζοντας τοπικά έθιμα με οικολογική συνείδηση.

Εκλογές στο ΚΑΠΗ Νάξου: Την Τρίτη 15 Ιουλίου η ανάδειξη της νέας 7μελούς επιτροπής

Μόνο τα ταμειακώς ενήμερα μέλη μπορούν να συμμετέχουν – Δικαίωμα υποψηφιότητας για όσους έχουν συμπληρώσει ένα χρόνο εγγραφής

Γερμανία – Πολωνία: Γκολ και θέαμα στο 2.32 για την πρεμιέρα του Euro Γυναικών

Με "μηχανή του γκολ" τη Γερμανία και μια φορμαρισμένη Πολωνία, η αποψινή πρεμιέρα του 3ου ομίλου προμηνύει μεγάλη μάχη και ανοιχτό σκορ!

Η “φωλιά” του Φασιανού στην Κέα: Εκεί όπου το κυκλαδικό φως γίνεται τέχνη

Το σπίτι-ατελιέ του σπουδαίου Αλέκου Φασιανού στην Ιουλίδα της Κέας ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό και προσκαλεί μας να γνωρίσουμε την ψυχή του καλλιτέχνη μέσα από τους χώρους του.

FPT Πάρος 2025: Ο Lennart Neubauer κυρίαρχος στο Freestyle και ετοιμάζεται για το επόμενο τρόπαιο

Η Πάρος φιλοξένησε έναν αξέχαστο σταθμό του Freestyle Pro Tour με ένταση, δημιουργικότητα και ανατροπές — νικητής της διοργάνωσης ο Lennart Neubauer, αλλά ο Ιταλός Jacopo Testa επικράτησε στο εντυπωσιακό Game of Surf

Πνιγμοί στην Ελλάδα: Η σιωπηλή τραγωδία του καλοκαιριού

Κάθε καλοκαίρι, εκατοντάδες ζωές χάνονται στη θάλασσα. Ο ΕΟΔΥ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ενώ η Ελλάδα εξακολουθεί να κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις στην Ευρώπη σε θανατηφόρους πνιγμούς

Σερίφου υπόθεση: Στο επίκεντρο Υπουργείου Ναυτιλίας οι λιμενικές ανάγκες του νησιού

Ο Δήμαρχος Σερίφου Κωνσταντίνος Ρεβίνθης έθεσε στον Β. Κικίλια το ζήτημα στέγασης του Λιμεναρχείου, τη δημιουργία κατοικιών για τους λιμενικούς και την ανακατασκευή του αναψυκτηρίου

Κατερίνα Γιαννακά: «Δεν αποχωριζόμαστε τους Κούρους, είναι η ψυχή της Νάξου»

Ηχηρή απάντηση της Κατερίνας Γιαννακά στις απόψεις του κ. Καρνέζη για τη μεταφορά των Κούρων – «Οι Ναξιώτες δεν βλέπουν τα μνημεία ως τουρίστες, αλλά ως ζωντανά κομμάτια της καθημερινότητάς τους»

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

Blue Star Ferries: Ακινητοποιημένα αύριο τα πλοία στο Νότιο Αιγαίο λόγω καιρικών συνθηκών

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες φέρνουν ακυρώσεις σε όλα τα κυριακάτικα δρομολόγια των Blue Star Naxos, Myconos, Delos και Paros – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ταξιδιώτες

Ουρές για μια αλλαγή εισιτηρίου στο λιμάνι της Νάξου, η κακοκαιρία φέρνει ταξιδιωτικό… μποτιλιάρισμα

Η απαγόρευση απόπλου λόγω των θυελλωδών ανέμων φέρνει αναστάτωση σε εκατοντάδες επισκέπτες που σχηματίζουν ουρές στα πρακτορεία της Νάξου για να αλλάξουν τα δρομολόγιά τους

Ρευματοκλοπές σε τουριστικά νησιά: Ξενοδοχεία, καφέ και σούπερ μάρκετ «φούσκωσαν» το ταμείο τους σε βάρος όλων

Eκατοντάδες παραβάσεις σε Κρήτη, Ρόδο, Νάξο, Μύκονο, Σαντορίνη και άλλα νησιά – Ηλεκτρική ενέργεια αξίας άνω του 1 εκατ. ευρώ κλάπηκε από επιχειρήσεις υψηλής κατανάλωσης

Ακυρώνονται τα δρομολόγια των HighSpeed 3 και 4 λόγω κακοκαιρίας

Η Hellenic Seaways ενημερώνει για την αναστολή των δρομολογίων της Κυριακής 29 Ιουνίου και τις προσωρινές αλλαγές στη ροή του προγράμματος των ταχυπλόων

BLUE STAR 1: Με καθυστέρηση και αλλαγές το αποψινό δρομολόγιο, χωρίς προσέγγιση στην Ανάφη

Λόγω του απαγορευτικού απόπλου, το πλοίο αναχωρεί τελικά στις 22:00 από Πειραιά, με τροποποιημένες ώρες άφιξης και χωρίς στάση στην Ανάφη

Fast Ferries: Λόγω καιρικών συνθηκών “δεμένα” αύριο τα πλοία…

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες καθηλώνουν τα πλοία της Fast Ferries και το ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ – Αναλυτικά τα ακυρωμένα δρομολόγια για την Κυριακή 29 Ιουνίου

Ο παππούς της Σχοινούσας που δεν σταματά να χορεύει – Ο 92χρονος Γιώργος Κωβαίος ξανά στη Γιορτή Φάβας (video)

Με την εγγονή του στο πλευρό, ο Γιώργος Κωβαίος, 92 ετών, συγκίνησε και φέτος στη Γιορτή Φάβας της Σχοινούσας, κρατώντας ζωντανή την ψυχή της παράδοσης (video)

Η κυρία Στέλλα της Νάξου: Η ζωντανή κλωστή της μνήμης και του Μικρασιατικού πολιτισμού

Στην ήσυχη διασταύρωση Καππαδοκίας και Μικρασιατών Προσφύγων, η Στέλλα Τσουνέλλη – Φουτάκογλου κρατά ανοιχτή τη γυάλινη πόρτα της ζωής, της μνήμης και της τέχνης

Αμολήθηκαν τα θηρία να φάνε ακόμα ένα καπετάνιο

Η πρόσκρουση του Champion Jet 3 στην Πάρο φέρνει ξανά στο φως την επικινδυνότητα των λιμανιών και την ανάγκη για θεσμική στήριξη των πλοιάρχων – Όχι άλλο στοχοποίηση των ανθρώπων της θάλασσας