Τρίτη, 16 Σεπτεμβρίου, 2025
ΑρχικήΠαράξεναΜέδουσες: Αν και ανεγκέφαλες, μαθαίνουν γρήγορα

Μέδουσες: Αν και ανεγκέφαλες, μαθαίνουν γρήγορα

|

Στα ζεστά νερά της Καραϊβικής, οι μέδουσες περιφέρονται στις ρίζες των μαγκρόβιων κυνηγώντας μικρά καρκινοειδή. Είναι μικρές σε μέγεθος και εύκολα θα μπορούσαν να τραυματίσουν το μαλακό τους σώμα. Δεν έχουν εγκέφαλο όπως τον γνωρίζουμε και παρά την απλοϊκή τους όραση, μπορούν και πλοηγούνται με ασφάλεια ακόμη και στα λασπόνερα. Οπότε, πώς τα καταφέρουν;

 Ο Άντερς Γκαρμ και οι συνεργάτες του ερευνητές απαντούν: Τα χωρίς εγκέφαλο πλάσματα, παρά την απουσία κεντρικού νευρικού συστήματος, είναι σε θέση να μάθουν, όπως περιγράφουν σε έρευνα που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή στο επιστημονικό περιοδικό Current Biology.

 Οι επιστήμονες δεν εξεπλάγησαν που η μέδουσα της Καραϊβικής (Tripedalia cystophora), ένας μικρότερος, μη φονικός συγγενής της θανατηφόρας Αυστραλιανής μέδουσας, έχει την ικανότητα να μαθαίνει. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των πειραμάτων τους, έμειναν εμβρόντητοι με την ταχύτητα μάθησης, μόλις μερικών λεπτών, και προσαρμοστικότητας.

 Το πείραμα

Προκειμένου να κατανοήσουν καλύτερα τις γνωσιακές ικανότητες των μεδουσών, οι επιστήμονες αναπαρήγαγαν το φυσικό τους περιβάλλον στο εργαστήριο, δημιουργώντας τρία σενάρια μελέτης σε μικρές δεξαμενές όπου και κατέγραψαν τις αντιδράσεις των ασπόνδυλων επί 7,5 λεπτά.

Αρχικά, τοποθέτησαν στο εσωτερικό μιας μικρής δεξαμενής εικόνες με εναλλασσόμενες κάθετες λωρίδες. Στο πρώτο σενάριο, οι λωρίδες αυτές ήταν μεγάλης αντίθεσης, χρώματος άσπρου και μαύρου, ώστε να δημιουργηθεί ένα τεχνητό περιβάλλον με ρίζες των μαγκρόβιων σε καθαρό νερό.

Σε δεύτερο, οι λωρίδες ήταν γκρίζες και λευκές – προσομοίωση περιβάλλοντος θολού νερού. Και στο τρίτο σενάριο, οι μέδουσες τοποθετήθηκαν σε μια δεξαμενή χωρίς ρίγες, με μονόχρωμο γκρίζο τοίχωμα.

Στην πρώτη περίπτωση, στη δεξαμενή με την έντονη αντίθεση, οι μέδουσες απέφυγαν εύκολα να συγκρουστούν στα τοιχώματα.

Στη δεύτερη, με την ηπιότερη αντίθεση και το υποτιθέμενο «θολό νερό», τα πλάσματα αρχικά προσέκρουσαν στα τοιχώματα πιθανώς επειδή δεν μπορούσαν να διακρίνουν καλά τις γκρίζες λωρίδες, προσαρμόζοντας ωστόσο ταχύτατα τη συμπεριφορά τους και σε λιγότερο από οκτώ λεπτά αποφεύγοντας την πρόσκρουση στα τοιχώματα.

Όσο για το τρίτο σενάριο, τα πλάσματα έπεφταν επανειλημμένα στα τοιχώματα, χωρίς να δείξουν σε κάποια περίπτωση αλλαγή συμπεριφοράς.

«Δεν υπήρχε οπτικό ερέθισμα ώστε να μάθουν κάτι. Οπότε, απλώς συνέχισαν να προσκρούουν σε πράγματα και να μην ανταποκρίνονται. Μόνον όταν είχαν ένα συνδυασμό οπτικών και μηχανικών ερεθισμάτων, μπορούσαν στην πραγματικότητα να μάθουν κάτι,» εξηγεί ο συν-επικεφαλής της έρευνας, Γιαν Μπιελέκι, ηλεκτροφυσιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Κιέλου της Γερμανίας.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές εξέτασαν τι ρόλο είχε η όραση στην πλοήγηση των μεδουσών, πυροδοτώντας τα λεγόμενα rhopalia, τις αισθητηριακές δομές με τις οποίες «βλέπουν» τα θαλάσσια αυτά πλάσματα. Σε αυτό το πείραμα οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως «μέσα από τα Rhopalia μαθαίνουν οι μέδουσες».

Στο ευρύτερο πλαίσιο, η ανακάλυψη αυτή θα βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν την εξέλιξη της μάθησης.

Σημειώνεται πως οι μέδουσες εμφανίζονται σε απολιθώματα ηλικίας 500 εκατ. χρόνων και ίσως ήταν τα πρώτα πλάσματα που αποσπάστηκαν από την πρώιμη πολυκύτταρη ζωή και άρχισαν να εξελίσσονται ξεχωριστά.

Πηγή: Smithsonian Magazine


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Ευλογιά αιγοπροβάτων: Στο τραπέζι και lockdown μετακινήσεων

Συναγερμός στο ΥΠΑΑΤ μετά την έξαρση κρουσμάτων. Σχέδιο άμεσης δράσης με ελέγχους, σταθμούς απολύμανσης και αυστηρή βιοασφάλεια· προειδοποίηση Τσιάρα για καθολική παύση μετακινήσεων αν δεν ανακοπεί η διασπορά.

Σύρος στο ισπανικό Viajar: «Βασίλισσα των Κυκλάδων» με ιστορία, αρχιτεκτονική και… off-season γοητεία

Το κορυφαίο ταξιδιωτικό περιοδικό της Ισπανίας (με έναν από τους πιο επιδραστικούς ταξιδιωτικούς ιστότοπους παγκοσμίως) αφιερώνει διαδοχικά θέματα στη Σύρο, αναδεικνύοντας Ερμούπολη, Άνω Σύρο, μουσεία και παραθαλάσσια χωριά — με απήχηση 5,1 εκατ. αναγνωστών.

Αμοργός: Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου επιστρέφει για 16η χρονιά

Από 13 έως 18 Νοεμβρίου 2025, η Αμοργός γίνεται ξανά σημείο συνάντησης για τον τουριστικό και πολιτιστικό κινηματογράφο, με ισχυρή διεθνή συμμετοχή και ελληνική παρουσία.

Τέλος Κρουαζιέρας: 20,24 εκατ. σε 52 ημέρες, Πού κατευθύνονται τα έσοδα

Ο υφυπουργός Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής Στέφανος Γκίκας μιλά για τα πρώτα έσοδα, την κατανομή τους σε Δήμους–λιμάνια–τουρισμό και το σχέδιο «πράσινης» αναβάθμισης στόλου και υποδομών.

«Θηραϊκές Τελετουργίες»: Παράδοση και μέλλον της Σαντορίνης στο Βιομηχανικό Μουσείο Τομάτας

Η έκθεση υδατογραφιών της Άρτεμης Χατζηγιαννάκη γίνεται αφετηρία μιας εκδήλωσης στις 19 Σεπτεμβρίου 2025

Σαντορίνη: Το Ίδρυμα «Λούλας & Ευαγγέλου Νομικού» στήριξε την ολοκλήρωση του νέου νηπιαγωγείου Μεσαριάς

Με χρηματοδότηση 135.000 €, το Ίδρυμα συνέβαλε καθοριστικά στην αποπεράτωση του έργου, υπενθυμίζοντας την υποχρέωση αναγνώρισης της συνεισφοράς του.

Καναπές… στο δάσος: «φυσικό σαλόνι» στην έξοδο της Κωμιακής ζητά …σωστό καθιστικό

Κάτω από τα πανύψηλα πλατάνια στο δρόμο Κωμιακής–Απόλλωνα εμφανίστηκε… σαλονάκι. Όμορφη ιδέα, λάθος υλικά: πρόταση για πετρόχτιστα πεζούλια ή ξύλινα παγκάκια, με πρωτοβουλία συλλόγων και Τοπικών Κοινοτήτων.

Νάξος – Αύγουστος 2025: περισσότερες αφίξεις, Ισχυρότερο το σύνολο του καλοκαιριού (πίνακες)

Στο λιμάνι της Νάξου οι επιβάτες αυξήθηκαν 5,2% τον Αύγουστο σε σχέση με πέρυσι, ενώ το τρίμηνο Ιουνίου–Αυγούστου έκλεισε με +6,5% συνολικά. Τι δείχνει η δεκαετία.

Νερό–«χρυσάφι» στις Κυκλάδες: λειψυδρία, πισίνες και αφαλατώσεις εκτοξεύουν τους λογαριασμούς

Μήλος στα 4,5€/m³, Κουφονήσι έως 9,67€/m³: γιατί οι λογαριασμοί «φεύγουν», τι ζητούν κάτοικοι και επαγγελματίες, και ποιες λύσεις συζητούνται.

Εθνικό Απολυτήριο: Αλλαγές-τομή στο Λύκειο και στις εισαγωγές στα ΑΕΙ από το 2026

Ανεξάρτητη αρχή εξετάσεων, τράπεζα θεμάτων, ψηφιακός φάκελος μαθητή και βάση του 10 συνθέτουν το νέο πλαίσιο για το εθνικό απολυτήριο.

«Έφυγε» ο Γιώργος Κωβαίος – Ο χορευταράς παππούς της Σχοινούσας που έγινε σύμβολο ζωής και παράδοσης

Μέχρι τα 92 του χρόνια χόρευε με πάθος στη Γιορτή Φάβας, δίπλα στην εγγονή του Ποθητή – Ένας άνθρωπος που ένωσε γενιές μέσα από τη μουσική και την αγάπη για τον τόπο του.

Νάξος – Εντοπίστηκε ζωντανός ο αγνοούμενος στο Προφήτη Ηλία μετά από 4 ημέρες

Συγκλονιστική διάσωση από το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Νάξου – Στο σημείο σπεύδει ελικόπτερο για τη μεταφορά του στο Νοσοκομείο.

Το στυγερό έγκλημα του Φλώριου Σοϊλέ «Σκιά» στο Φιλώτι

Πώς μια ερωτική ιστορία κατέληξε σε βασανιστήρια, δολοφονία και λαϊκή εξέγερση στη Νάξο του 1902

Στη Δράμα κάνει πρεμιέρα σήμερα το ντοκιμαντέρ «Σμύριδα, μάρμαρο και αμπέλι» με επίκεντρο τη Νάξο (video)

Η μικρού μήκους ταινία του Ορέστη Ρούσκα καταγράφει ιστορίες ανθρώπων που αντιστέκονται στον υπερτουρισμό και δείχνουν τον δρόμο για έναν βιώσιμο τουρισμό στο νησί.

Κακαβιά: Συνελήφθη 37χρονη με ένταλμα από τον Ανακριτή Πλημμελειοδικών Νάξου

Η γυναίκα, υπήκοος Βουλγαρίας, εντοπίστηκε στο συνοριακό σημείο ελέγχου Κακαβιάς και οδηγήθηκε στην Εισαγγελία Ιωαννίνων

Κωμιακή: «Έφυγε» η «Κούλα του Σταματοβασίλη» που σημάδεψε με την παρουσία της το χωριό

Συγκινητικό αντίο στην Κυριακή Πρεβενιού, από τον Γιώργο Κρητικό μέσα από τα social media

Αναφορά στο Ευρωκοινοβούλιο για την Αμοργό: Αντίδραση σε λιμενικά και οδικά έργα με χρηματοδότηση της Ε.Ε.

Ο Νικόλαος Γαβαλάς, εκ μέρους περιβαλλοντικών συλλόγων και εκατοντάδων πολιτών, καταγγέλλει την καταστροφική επίδραση αναπτυξιακών έργων στην Αμοργό και ζητά παρέμβαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Minoan Lines: Δύο νέα πλοία στη γραμμή Ηράκλειο–Μήλος–Πειραιάς μέχρι το 2028

«Στολίδια για το Ηράκλειο» τα χαρακτήρισε ο διευθύνων σύμβουλος Λουκάς Σιγάλας – Στόχος η αύξηση της επιβατικής κίνησης και η πράσινη μετάβαση στη ναυτιλία

Γυμνάσιο Σκαδού: 22 μαθητές φέτος δίνουν ζωή στο σχολείο της Ορεινής Νάξου

Από το παλιό δημοτικό του Σκαδού στο σύγχρονο Γυμνάσιο: Ένα σχολείο που κρατά ζωντανή την εκπαίδευση στα ορεινά χωριά της Νάξου