Η δημιουργία στην Ελλάδα ερευνητικού κέντρου διεθνούς κλάσης για την τεχνητή νοημοσύνη είναι στα σχέδια του 37χρονου καθηγητή στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών του MIT Κωνσταντίνου Δασκαλάκη – Η αποκάλυψη έγινε από τον ίδιο σε φιλανθρωπική εκδήλωση της οργάνωσης «Μαζί για το Παιδί».
Την πρόθεσή του να ιδρύσει ένα ερευνητικό κέντρο διεθνούς κλάσης για την τεχνητή νοημοσύνη στην Ελλάδα αποκάλυψε ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, ο 37χρονος καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών του MIT. Μιλώντας σε φιλανθρωπική εκδήλωση της οργάνωσης «Μαζί για το Παιδί» το βράδυ της Παρασκευής στο ξενοδοχείο Hilton, ο Δασκαλάκης ανέφερε ότι το κέντρο, όπως το οραματίζεται, θα διαθέτει περίπου 30 ερευνητές και 150 φοιτητές και θα έχει τη μορφή ιδιωτικά χρηματοδοτούμενου κοινωφελούς οργανισμού.
Οπως είπε ο Δασκαλάκης, ο απώτερος σκοπός του, πέρα από την παραγωγή τεχνολογίας αιχμής και τη δημιουργία συστάδας καινοτόμων εταιρειών γύρω από το κέντρο, είναι η συμβολή στην αναστροφή του brain drain. Επισημαίνεται ότι σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο ΑΠΕ προ τριών μηνών εξέφραζε την απαισιοδοξία του για την ανακοπή της εκροής των πιο ταλαντούχων νέων μυαλών από τη χώρα, που έχει λάβει τρομακτικές διαστάσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης. Δήλωνε ωστόσο πρόθυμος να αναλάβει πρωτοβουλίες σε αυτήν την κατεύθυνση, υπό προϋποθέσεις.
Η αποκάλυψή του για το υπό σχεδιασμόν ερευνητικό κέντρο –που προκάλεσε το χειροκρότημα του κοινού– ήλθε στο τέλος μιας ομιλίας στην οποία εστίασε στην υπό εξέλιξη επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ). Ο καθηγητής του ΜΙΤ, που έλαβε πέρυσι το βραβείο Rolf Nevanlinna της Διεθνούς Μαθηματικής Ενωσης, ανέδειξε κάποια από τα θαύματα που ήδη μπορούν να επιτελέσουν οι έξυπνες μηχανές. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε η παρουσίαση αλγορίθμων οι οποίοι, έχοντας «δει» έναν επαρκή αριθμό φωτογραφιών υπαρκτών προσώπων, μπορούν να «φανταστούν» απολύτως αληθοφανείς εικόνες ανθρώπων που δεν υπάρχουν. Δέος προκάλεσε και ο αλγόριθμος που μπορεί να μετατρέπει φωτογραφίες σε πίνακες με την τεχνοτροπία συγκεκριμένων ζωγράφων.
Ο Δασκαλάκης, πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα τόσο των ουτοπιστών όσο και των τεχνοφοβικών που προβλέπουν ότι οι μηχανές είναι έτοιμες να κατακτήσουν τον κόσμο, υπενθύμισε ότι βρισκόμαστε στο τρίτο κύμα της επανάστασης του AI και ότι αμφότερα τα προηγούμενα τα διαδέχθηκε ένας μακρύς «χειμώνας» – μία περίοδος κατά την οποία η τεχνολογία είχε σταματήσει να εξελίσσεται. Oπως ανέφερε, η τεχνητή νοημοσύνη έχει μέτριες επιδόσεις στην κατανόηση κειμένου, τη μετάφραση και τη σύνθεση: «Οι αλγόριθμοι καταλαβαίνουν μόνο πολύ μικρά αποσπάσματα, όχι νουβέλες». Εκεί δε που οι επιδόσεις τους είναι απογοητευτικές είναι «στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και στη μεταφορά γνώσεων που έχουν αποκτηθεί σε ένα πεδίο σε άλλα». Ο άνθρωπος, εξήγησε ο Δασκαλάκης, μπορεί να κάνει χρήση των δεξιοτήτων που απέκτησε μαθαίνοντας να κάνει ποδήλατο, όταν κάνει σκι. Αντιθέτως, όπως είπε, «οι αλγόριθμοι αποκτούν συγκεκριμένες γνωστικές εμπειρίες», τις οποίες δεν μπορούν να μεταφέρουν σε άλλα αντικείμενα. Παρομοίασε τη στενή νοημοσύνη που διαθέτουν σήμερα οι μηχανές με μαθητές χαμηλής ευφυΐας.
Σε επίπεδο κοινωνικό και ρυθμιστικό, ο Δασκαλάκης εστίασε σε τέσσερα κρίσιμα ζητήματα σχετικά με τη διαχείριση των δυνατοτήτων της τεχνητής νοημοσύνης: στην αξιοπιστία, στην ηθική, στην ιδιωτικότητα και στην αμεροληψία. Οπως εξήγησε, η διοχέτευση ανεπαρκών ή μη αντιπροσωπευτικών δεδομένων σε έναν αλγόριθμο σημαίνει ότι οι αποφάσεις του θα είναι λανθασμένες – με ενδεχομένως ολέθριες συνέπειες.
Για παράδειγμα, έδειξε βίντεο ενός αυτόνομου οχήματος της Tesla το οποίο δεν αναγνωρίζει μία νταλίκα σταθμευμένη στα αριστερά του δρόμου ως εμπόδιο και καρφώνεται επάνω της χωρίς να φρενάρει. «Οι απαντήσεις που θα δώσουμε σε αυτά τα ζητήματα θα καθορίσουν το μέλλον», κατέληξε ο Δασκαλάκης. Οσο για τον φόβο σύγκρουσης ανθρώπων και μηχανών, είπε ότι δεν θα τεθεί τέτοιο ζήτημα, γιατί στις επόμενες δεκαετίες «δεν θα υπάρχει ξεκάθαρη διαφοροποίηση μεταξύ των δύο».
Σε ερώτηση για την ελληνική ανώτατη εκπαίδευση, o Δασκαλάκης επαίνεσε εμμέσως τη μεταρρύθμιση Διαμαντοπούλου («έγιναν μεγάλα, σωστά βήματα») και κατηγόρησε πολιτικούς και πανεπιστημιακούς ότι συνέπραξαν για την αναίρεση των θετικών διατάξεων του νόμου. Τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν προετοιμάζουν τους φοιτητές για την αγορά εργασίας, τόνισε, αλλά «για να γίνουν πολιτικοί».
Με πληροφορίες από την εφημερίδα “Καθημερινή) – (φωτ. Panoulis Photography)
