Κοινό νόμισμα; Βραζιλία και Αργεντινή αφήνουν τις κόντρες και ετοιμάζουν κάτι ξεχωριστό. Μπορεί να λειτουργήσει το “Πέσο Ρεάλ”;

Οι οικονομολόγοι προεξοφλούν πως το σχέδιο δεν θα είναι βιώσιμο, με προεξάρχοντα τον Ολιβιέ Μπλανσάρ, επικεφαλής της οικονομικής ομάδας του ΔΝΤ, που έσπευσε να εκφέρει την άποψη ότι «είναι τρελό».

Πολιτικοί αναλυτές, όμως, επισημαίνουν πως δεν πρέπει να υποτιμηθεί η πρόθεση δύο χωρών της Λατινικής Αμερικής για ενοποίηση των οικονομιών τους, με στόχο βέβαια τον ίδιο που, λιγότερο ή περισσότερο φανερά, έχουν πάντα τα ρηξικέλευθα αυτά σχέδια: να αποδυναμώσουν την παγκόσμια κυριαρχία του αμερικανικού νομίσματος. Ο λόγος για το σχέδιο που ανακοίνωσαν στις αρχές της εβδομάδας οι πρόεδροι της Αργεντινής και της Βραζιλίας για δημιουργία κοινού νομίσματος των χωρών τους, σε μια πολιτική συγκυρία ενδεχομένως ιδιαίτερα ευνοϊκή για το εγχείρημα.

Οπως επισημαίνει το σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, δεν είναι η πρώτη φορά που εξετάζεται ένα τέτοιο σχέδιο, καθώς αντίστοιχες ιδέες έχουν κατά καιρούς μελετηθεί, έστω κι αν δεν υλοποιήθηκαν. Στην προκειμένη περίπτωση ενδέχεται να διευκολύνει την υλοποίηση της τολμηρής ιδέας το γεγονός ότι για πρώτη φορά μετά επτά και πλέον χρόνια οι δύο χώρες έχουν αριστερούς προέδρους. Και οι Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα και Αλμπέρτο Φερνάντεζ, πρόεδροι της Βραζιλίας και της Αργεντινής αντιστοίχως, φαίνονται πρόθυμοι να σχηματίσουν ενιαίο μέτωπο.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους στις αρχές της εβδομάδας, ο Βραζιλιάνος πρόεδρος εξέφρασε την ελπίδα ότι οι υπουργοί Οικονομικών των δύο χωρών καθώς και οι επικεφαλής των κεντρικών τραπεζών τους έχουν «την ευφυΐα, την ικανότητα και την καλή διάθεση» να αρχίσουν τις απαιτούμενες εργασίες για τη δημιουργία ενός ενιαίου νομίσματος. Από την πλευρά του, ο Αργεντινός ομόλογός του παραδέχθηκε πως δεν γνωρίζει «πώς θα λειτουργήσει ένα κοινό νόμισμα με τη Βραζιλία», αλλά πρόσθεσε πως οι δύο χώρες θα συνδεθούν με «βαθύτερους δεσμούς στρατηγικής σημασίας που θα διαρκέσουν δεκαετίες».

Οι δύο ηγέτες τόνισαν, πάντως, πως όταν θα υλοποιηθεί το κοινό τους νόμισμα, θα χρησιμοποιείται αρχικά για εμπορικές συναλλαγές και θα κυκλοφορεί παράλληλα με το ρεάλ της Βραζιλίας και το πέσο της Αργεντινής.

Την ίδια στιγμή, πηγές προσκείμενες στην προηγούμενη, συντηρητική κυβέρνηση της Βραζιλίας δήλωσαν στη βρετανική εφημερίδα πως ο Πάολο Γκουέντες, υπουργός Οικονομικών υπό τον ακροδεξιό Μπολσονάρο, είχε επανειλημμένως ταχθεί υπέρ ενός σχεδίου κοινού νομίσματος. Υποστήριζε μάλιστα πως ένα κοινό νόμισμα θα διευκόλυνε την επιβολή δημοσιονομικής πειθαρχίας, ενώ θα ευνοούσε τις οικονομίες της περιοχής στο μέλλον, όταν σε παγκόσμιο επίπεδο θα υπάρχουν έτσι κι αλλιώς λιγότερα νομίσματα.

Οσον αφορά την Αργεντινή, ο Φεντερίκο Στουρζενέγκερ, που διετέλεσε διοικητής της κεντρικής τράπεζας την τετραετία 2015-2018 υπό τη συντηρητική κυβέρνηση του Μαουρίσιο Μάκρι, είχε ταχθεί υπέρ της δημιουργίας μιας κοινής κεντρικής τράπεζας μεταξύ της ομάδας χωρών Mercosur, δηλαδή Αργεντινής, Βραζιλίας, Ουρουγουάης και Παραγουάης.

Η ιδέα είναι άλλωστε ιδιαίτερα δημοφιλής ανάμεσα στα αριστερά κόμματα των χωρών της Λατινικής Αμερικής, που θεωρούν πως ένα κοινό νόμισμα για τις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές θα ενίσχυε την εθνική τους κυριαρχία στην οικονομία ως ενιαίο μέτωπο χωρών και θα επέσπευδε το όνειρο μιας στενότερης πολιτικής ένωσής τους.

Σημειωτέον ότι ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Βραζιλίας, Πάολο Γκουέντες, είχε προτείνει την ονομασία «πέσο ρεάλ» που θα ένωνε τις ονομασίες των δύο νομισμάτων, Αργεντινής και Βραζιλίας. Από το περασμένο έτος, άλλωστε, ο σημερινός υπουργός Οικονομικών της Βραζιλίας, Φερνάντο Χαντάτ, έχει προτείνει ένα κοινό νόμισμα που θα ονομάζεται «σουρ» ή «νότος», και, όπως επισημαίνουν οι FT, ήταν σαφής ο υπαινιγμός των εντάσεων που χωρίζουν τη χώρα από τον βόρειο γείτονά της.

Σχολιάζοντας τα σχέδια των δύο χωρών ο Ροντρίγκο Βάγκνερ, ειδικός επί θεμάτων δημιουργίας νέων νομισμάτων, επισήμανε πως η Αργεντινή θα ωφελείτο ιδιαιτέρως από ένα κοινό νόμισμα, καθώς «χρειάζεται μια εξωτερική άγκυρα για να μπορέσει να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στην οικονομία της».

Οι εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών έχουν άλλωστε δεχθεί πλήγμα εξαιτίας της χρόνιας έλλειψης δολαρίων και γενικότερα σκληρού νομίσματος στην επανειλημμένως πτωχεύσασα Αργεντινή. Το 2022 περιορίστηκαν σε περίπου 30 δισ. δολ., όταν μία δεκαετία νωρίτερα βρίσκονταν στα 40 δισ. δολ. Σύμφωνα με τον Πιερπάολο Μπαρμπιέρι, ιδρυτή της εταιρείας τεχνολογίας χρηματοπιστωτικών Uala στην Αργεντινή, είναι πρόωρη οποιαδήποτε κατηγορηματική απόρριψη του σχεδίου, καθώς «η Βραζιλία έχει ανάγκη μια μεγαλύτερη αγορά για τις εξαγωγές της και μια κοινή μονάδα στις συναλλαγές θα αποτελούσε το τελικό όχημα για να το επιτύχει».

Με πληροφορίες από την “Καθημερινή” – Photo Credit REUTERS