Καθαρά Δευτέρα 18 Μαρτίου και οι δρόμοι οδηγούν στην πανέμορφη Κωμιακή. Εκεί όπου ο χρόνος έχει σταματήσει και τα δρώμενα μας γυρίζουν πίσω στο χρόνο. Και η αλήθεια είναι ότι απλά είναι καταπληκτικά…
Ο Σύλλογος Γυναικών Κωμιακής σε συνεργασία με το Πνευματικό Κέντρο Κορωνίδας, μας προσκαλούν σε μία ξεχωριστή δράση με τίτλο “Μπροβάλετε στα δώματα”… Η δεύτερη δράση μετά απ’ αυτή της Τσικνοπέμπτης ενώ η επόμενη; Είναι έκπληξη;
Τίτλος: «Μπροβάλετε στα δώματα»
Χρόνος: Καθαρή Δευτέρα 18 Μαρτίου 2024 (ώρα έναρξης 14.00)
Τόπος: Στο δώμα τω Ροδινώ
Διοργάνωση: Σύλλογος Γυναικών Κωμιακής και Πνευματικό Κέντρο Κορωνίδας
Παρουσίαση Πρότασης:
• Θεαματική είσοδο μοσκάρων στον χώρο της εκδήλωσης με τζαμπουνοντούμπακα
• Παρουσίαση των μοναδικών στο νησί μας χορών (Κοτσάκια Κωμιακής /Βιτζηλαιαδίστικος / Βλάχα Κωμιακής/ και θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά ο ξεχασμένος αποκριάτικος χορός Δάφνη – Δαφνοπούλα) από χορευτική ομάδα
• Παρουσίαση των αθυρόστομων αποκριάτικων χορευτικών τραγουδιών
Η καθημερινότητα των πολιτών της Νάξου έχει αλλάξει προς το καλύτερο όσον αφορά τον τομέα της Υγείας. Ο λόγος; Το Naxos Medical,το πολυιατρείο που με το καλημέρα έκανε τη διαφορά.
“Ηρθε” με σκοπό να λειτουργήσει επικουρικά τόσο σε ζητήματα που έχουν σχέση με το Νοσοκομείο Νάξου όσο και με τους υπόλοιπους γιατρούς στον ιδιωτικό τομέα.. Και τα κατάφερε..
Mία από τις πιο σημαντικές προσθήκες στο δυναμικό του είναι αυτή του στρατιωτικού – γιατρού Ρευματολόγου Κωνσταντίνου Γεωργανά, ο οποίος θα βρίσκεται για μία ακόμη φορά στη Νάξο αύριο Τρίτη 19 Μαρτίου..
Την Τρίτη 19 Μαρτίου θα πραγματοποιήσει το προγραμματισμένο του Ιατρείο στο Naxos Medical ο Στρατιωτικός Ιατρός – Ρευματολόγος Κωνσταντίνος Γεωργανάς.
📲Για πληροφορίες και ραντεβού επικοινωνήστε μαζί μας στο 22850 22200 ή μέσω email στο info@naxosmedical.com
Ποιος είναι ο Κωνσταντίνος Γεωργανάς;
Σπουδές
Ιατρική Σχολή Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (1978-1984)
Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων, Θεσσαλονίκη (1978-1984)
Κέντρο Εκπαίδευσης Αεροπορικής Ιατρικής, Αθήνα (Σεπ 1985-Φεβ 1986)
Πτυχίο Ιατρικής 1984
Στρατιωτικό
Εν Αποστρατεία Αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας (Υποπτέραρχος εα)
Αύξηση του κατώτατου μισθού από 4% έως 5% εισηγείται το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) στο τελικό πόρισμα της διαβούλευσης για το ύψος του νέου βασικού μισθού. Με βάση την εισήγηση, ο κατώτατος μισθός μπορεί να διαμορφωθεί από 811 έως 820 ευρώ έναντι των 780 ευρώ που είναι σήμερα.
Η εισήγηση του ΚΕΠΕ, την οποία αποκαλύπτει ο «Ελεύθερος Τύπος», παραδίδεται στο υπουργείο Εργασίας και μέσα στην εβδομάδα η αρμόδια υπουργός, Δόμνα Μιχαηλίδου, αναμένεται να κάνει τη δική της εισήγηση προς το Υπουργικό Συμβούλιο, που θα αποφασίσει και την τελική αύξηση.
Όλα ανοιχτά…
Η τελική απόφαση θα ανακοινωθεί την επόμενη Παρασκευή και δεν αποκλείεται να υπάρξουν εκπλήξεις για μεγαλύτερη αύξηση, για τον επιπρόσθετο λόγο ότι η κυβέρνηση αρχίζει να εγκαταλείπει πλέον τις έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις και τα επιδόματα των εορτών και κινείται σε μέτρα μόνιμου χαρακτήρα, που θα ενισχύουν σε σταθερή βάση τα χαμηλά κυρίως εισοδήματα.
Ολες οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η αύξηση θα κινείται πέριξ των 50 ευρώ, με τον νέο κατώτατο μισθό να διαμορφώνεται περίπου στα 830 ευρώ από την 1η Απριλίου.
Η πυξίδα των αποφάσεων θα είναι ο δείκτης της ακρίβειας, μιας και ο πληθωρισμός τροφίμων «τρέχει» με 10% και ροκανίζει κυρίως το εισόδημα των χαμηλόμισθων. Δεν θα παραγνωρίζονται όμως οι αντοχές των επιχειρήσεων, και κυρίως των μικρομεσαίων, καθώς ο στόχος είναι να δοθεί αύξηση που μπορεί να πληρωθεί στους μισθούς από τους εργοδότες.
Το πλέον πιθανό ενδεχόμενο είναι ο νέος μισθός να κινείται μεταξύ των 825 και 830 ευρώ, από τα 780 ευρώ που είναι τώρα.
Επιδόματα
Με τον κατώτατο μισθό αμείβονται περίπου 550.000 εργαζόμενοι. Ταυτόχρονα, η αύξηση του κατώτατου μισθού επηρεάζει το επίδομα ανεργίας που λαμβάνουν περίπου 140.000 άτομα, τα ειδικά επιδόματα για περίπου 300.000 εποχικά εργαζομένους, ενώ συνδεδεμένη με τον κατώτατο μισθό είναι και η ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας, που μετά την επέκτασή της και στις μητέρες ελεύθερους επαγγελματίες και στις αγρότισσες θα χορηγείται για 9 μήνες σε περίπου 60.000 δικαιούχες μητέρες με ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό.
Τριετίες
Με τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, αυτομάτως αυξάνονται και οι τριετίες, καθώς αντιστοιχούν στο 10% του εκάστοτε βασικού μισθού. Η προσαύξηση 10% ανά τρία χρόνια προϋπηρεσίας εξαντλείται στο 30% για όσους έχουν από 3 τριετίες (δηλαδή από 9 έτη προϋπηρεσίας) και άνω.
Οι τριετίες είχαν ανασταλεί μετά το 2012 και επανήλθαν από 1ης/1/2024.
Ως προς τα επιδόματα, το βασικότερο είναι το επίδομα ανεργίας, το οποίο, με το σενάριο για κατώτατο μισθό στα 820 ευρώ, θα ανέλθει στα 503 ευρώ, ενώ με μισθό στα 830 ευρώ το επίδομα θα φτάσει στα 509 ευρώ από 479 ευρώ που είναι τώρα.
Στο επίδομα ανεργίας δίδεται και προσαύξηση 10% για κάθε εξαρτώμενο μέλος που έχει στη φορολογική του δήλωση ο άνεργος. Αυτό σημαίνει ότι με επίδομα ανεργίας στα 509 ευρώ και δύο προστατευόμενα μέλη, ένας άνεργος θα λαμβάνει 610 ευρώ αντί των 574 ευρώ που λαμβάνει σήμερα.
Μπορούν τα θαλάσσια λιβάδια να βοηθήσουν στην επίτευξη των στόχων για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής; Είναι ο «μπλε άνθρακας» πολύτιμος σύμμαχος στον περιορισμό των συγκεντρώσεων του «μαύρου» διοξειδίου του άνθρακα, του πιο βασικού από τα αέρια του θερμοκηπίου που προκαλούν την κλιματική αλλαγή;
Πόσο και πώς μπορούν να συνεισφέρουν τα υποθαλάσσια «δάση» στην αποθήκευση άνθρακα; Μια πολύ σημαντική έρευνα στην Ελλάδα υπολογίζει για πρώτη φορά τη συνεισφορά των θαλασσίων λιβαδιών ποσειδωνίας και υπογραμμίζει πως εάν καταφέρουμε να σταματήσουμε την υποχώρηση και καταστροφή τους, τότε θα μπορούσαν να καλύψουν έως και το 37% του εθνικού στόχου αύξησης της απορρόφησης αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030!
Θα μπορούσαν να καλύψουν έως και το 37% του εθνικού στόχου αύξησης της απορρόφησης αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, σύμφωνα με έρευνα του ΕΛΚΕΘΕ.
Συνήθως όταν σκεπτόμαστε για τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής και περιβαλλοντικής κρίσης στρεφόμαστε προς τα δάση και την ανάγκη προστασίας τους – και καλά κάνουμε. Υπάρχει όμως κι ένας πολύ λιγότερο συζητημένος παράγοντας, που είναι η ικανότητα των θαλασσίων οικοσυστημάτων να απορροφούν και να αποθηκεύουν άνθρακα, αυτό που ονομάζουμε «μπλε άνθρακα», και μάλιστα σε πολύ μεγάλες ποσότητες (25% του συνόλου των εκπομπών). Τα θαλάσσια λιβάδια, αυτά που συχνά χαρακτηρίζουμε λανθασμένα ως φύκια, κατακρατούν μεγάλο μέρος του διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Μεταξύ αυτών, το είδος posidonia oceanica, το οποίο είναι ενδημικό στη Μεσόγειο και στα ύδατα της χώρας μας, είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό σ’ αυτόν τον ρόλο.
«Ο “μπλε άνθρακας” αποθηκεύεται μέσα στα ιζήματα των θαλασσίων λιβαδιών, που ειδικά στην περίπτωση της ποσειδωνίας σχηματίζουν εντυπωσιακούς υφάλους. Εκεί κατακρατείται ο άνθρακας που παράγουν τα ίδια τα φυτά, αλλά κι αυτός που προέρχεται από άλλες πηγές, όπως χερσογενές υλικό ή από την αποσύνθεση άλλων θαλασσίων οργανισμών που παγιδεύονται στο ίζημα», εξηγεί στην «Καθημερινή» η Ευγενία Αποστολάκη, κύρια ερευνήτρια του ΕΛΚΕΘΕ.
Η μελέτη
Στην Ελλάδα έχει υπολογιστεί πως τα λιβάδια ποσειδωνίας εκτείνονται σε περίπου 2.600 τετραγωνικά χιλιόμετρα, κατά μήκος περίπου του 70% της ακτογραμμής. Η δρ Αποστολάκη, σε συνεργασία με τον δρα Βασίλη Γερακάρη (ΕΛΚΕΘΕ), τον Παύλο Θεόφιλο Ευθυμιάδη (μεταπτυχιακό φοιτητή Πανεπιστημίου Κρήτης), τον δρα Ιωάννη Σέμπο (επιστημονικό υπεύθυνο εθνικής απογραφής αερίων του θερμοκηπίου, ΕΜΠ), τη Δέσποινα Βλαχάκη (υπεύθυνη τομέα LULUCF) και τον δρα Οσκαρ Σεράνο (Εθνικό Συμβούλιο Ερευνας της Ισπανίας, CSIC) μελέτησαν 42 λιβάδια ποσειδωνίας κατά μήκος τεσσάρων περιοχών του Νοτίου Αιγαίου: Σαρωνικός Κόλπος, Αρχιπέλαγος Κυκλάδων, Αρχιπέλαγος Δωδεκανήσων και Κρήτη. «Προσδιορίσαμε τη φυσική διακύμανση των αποθηκών οργανικού άνθρακα (Corg) σε 42 λιβάδια ποσειδωνίας. Στις περιοχές που μελετήσαμε η μέση τιμή αποθήκευσης στο ένα μέτρο ιζήματος είναι περίπου 11 κιλά Corg και ο μέσος ρυθμός αποθήκευσης τα τελευταία 500 χρόνια ήταν περίπου 25 γραμμάρια Corg ανά τετραγωνικό μέτρο το έτος. Εφαρμόζοντας χωρικά μοντέλα, υπολογίσαμε ότι το σύνολο των λιβαδιών του Νοτίου Αιγαίου έχει αποθηκεύσει 6.633 kt (χιλιοτόνοι) οργανικού άνθρακα με ρυθμό 18 kt Corg το έτος», λέει η κ. Αποστολάκη.
Οπως σημειώνει η ερευνήτρια του ΕΛΚΕΘΕ, «η συρρίκνωση των εκτάσεων των θαλασσίων λιβαδιών συνεχίζεται. Αρνητικοί παράγοντες είναι η κλιματική αλλαγή –με αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων και τους πιο συχνούς θαλάσσιους καύσωνες–, οι ιχθυοκαλλιέργειες, τα αγκυροβόλια των σκαφών και τοπικές αλιευτικές πιέσεις, αν και η αλιεία της τράτας έχει απαγορευθεί στα ρηχά».
Τοπικοί παράγοντες
Για να σταματήσει η καταστροφή της ποσειδωνίας απαιτείται η εκτίμηση του μεγέθους της υποβάθμισης και απώλειας των λιβαδιών της και βέβαια σχέδια διαχείρισης, προστασίας και αποκατάστασης ανά περιοχή. Η καλή κατάσταση των υποθαλάσσιων «δασών» παίζει σημαντικό ρόλο, ενώ επιδρούν και άλλοι τοπικοί παράγοντες. Οι ερευνητές του ΕΛΚΕΘΕ είδαν, για παράδειγμα, πως τα θαλάσσια λιβάδια στις Κυκλάδες ήταν πιο αποτελεσματικά στην κατακράτηση άνθρακα από αυτά του Σαρωνικού. Επίσης, στα μεγαλύτερα βάθη η συγκράτηση άνθρακα είναι μικρότερη. Τα λιβάδια που βρίσκονται σε πιο ρηχά νερά και δέχονται και τις μεγαλύτερες πιέσεις έχουν ανάγκη μεγάλης προστασίας. Δυστυχώς, ακόμη στην Ελλάδα αυτά τα θέματα δεν προσεγγίζονται ουσιαστικά από την πολιτεία, παρά την πολύ μεγάλη αξία των θαλασσίων οικοσυστημάτων, όπως αναδεικνύει και η πρόσφατη έρευνα επιστημόνων του ΕΛΚΕΘΕ για το Νότιο Αιγαίο.
Διοργάνωση: Πολιτιστικός Οικολογικός Σύλλογος Αγιου Αρσενίου (με την αρωγή της ΕΑΣ Νάξου)
Στην κεντρική πλατεία του χωριού. Με μεζέδες, χορό και γλέντι. Παράλληλα με τον Αγερσανιώτικο καρναβάλι…
Η αφίσα της εκδήλωσης
Οσο για τις Αποκριές στο Αγερσανί;
Μέσα από τη σελίδα agersaniotis.blogspot.com διαβάζουμε μέσω της εργασίας που είχε κάνει η φιλόλογος Φιλίππα Καραμπάτση
«Από την Κυριακή του Τελώνη που ανοίγει το Τριώδι μέχρι την Καθαρή Δευτέρα οι χωριανοί το ρίχνουνε λίγο έξω. Τρώνε καλά φαγητά και γλεντούνε.
Τις μέρες αυτές μασκαρεύονται και τριγυρνάνε στα σπίτια. Μασκαρεύονται σατανάδες, γάιδαροι, ψαράδες, γαμπροί και νυφάδες αλλά μασκαρεύονται και κορδελλάτοι (οι άντρες) και κορδελλάτισσες (οι γυναίκες).
Την Τσικνοπέμπτη τσικνώνουνε τα φαγητά των. Τηγανίζουνε συκώτια και κρέατα και κάνουνε ομελέτα με αυγά, γάλα, άνιθο και αλεύρι.
Την Κυριακή της Κρεατινής ντύνονται κορδελλάτοι μόνο οι άντρες. Φορούνε στη μέση γύρους κεντητούς και από πάνω ένα πουκάμισο άσπρο.
Όλο το πουκάμισο και ο γύρος είναι σκεπασμένα με χρωματιστές ταφταδένιες κορδέλλες και άλλα στολίδια.
Την Κυριακή της Τυροφάγου ντύνονται τα κορίτσια. Και αυτά φορούνε γύρους με μπόλικες κορδέλλες χρωματιστές. Φορούνε και στα κεφάλια ωραίες ψάθες (καπέλα) στολισμένες με λουλουδάκια και χρυσές κλωστές.
Τη βδομάδα της Τυροφάγου κάναμε μακαρόνια άσπρα με τυρί και τρώμε. Τα μακαρόνια τα φτιάχνουμε μόνοι μας με ζύμη. Φτιάχνουμε τη ζύμη μέσα σε σκάφη. Μετά τη βάζουμε πάνω σε μια πιατέλα, την κόβουμε με το μαχαίρι λίγη-λίγη και την κάνουμε σφόγια. Πλάθουμε την ανοίγουμε στο τραπέζι και όταν στεγνώσει την κόβουμε ψιλή-ψιλή σε μακαρόνια και τα ξεραίνουμε στον ήλιο.
Την βδομάδα αυτή τρώμε τυρί και πίνουμε και γάλα.
Την Κυριακή της Τυροφάγου δίνουμε άσπρα μακαρόνια και ρυζόγαλο που φτιάχνουμε στις όρνιθες για να γεννούνε πολλά αυγά.
Την Καθαρή Δευτέρα σηκωνόμαστε πρωί πρωί και ξεθερμίζουμε (καθαρίζουμε).Καθαρίζουμε τα κιούπια μας, τα μεθύρια και όλο το σπίτι.
Μετά παίρνουμε ένα ντουρά με ελιές, κρεμμύδια και ψωμί και τραβάμε για έξω από το χωριό.
Πρώτα που ήτανε η Αλυκή και είχε θαλασσινά τραβούσαμε κατά κει.
Εκεί μαζευότανε όλο το χωριό. Παίζαμε dουμπάκι και dζαμπούνα και χορεύγαμε. Λέαμε καλαμπούρια και ένα σωρό τραγούδια .Ερχόντουσαν και πολλοί μασκαρεμένοι και μας κάνανε και γελούσαμε.
Ψαρεύαμε θαλασσινά, αχοιβάδες, καβούρια, αχινούς και στρωνόμαστε στο φαγοπότι.
Μέχρι αργά το βράδυ ήμαστε εκεί και μετά όλοι μαζί πηγαίναμε με τραγούδια και χορούς στο χωριό.
Με τις μασκαράδες και το γλέντι της Καθαρής Δευτέρας σταματούσαμε τα γλέντια για όλη τη Σαρακοστή μέχρι το Πάσχα”
Κορδελάτοι στις Τρίποδες πολλά χρόνια πριν,ένα μικρό απόσπασμα από Γαλλικό ντοκιμαντέρ..πρόσωπα διαφορετικά,άνθρωποι που έχουν φύγει,όλοι όμως με την ίδια χαρά,αυτή που προσφέρει η παράδοσή μας,η τήρηση των εθίμων του κάθε τόπου που ειδικά σήμερα είναι τόσο σημαντική!
Δύο αγωνιστικές πριν από τη λήξη της National league 1 όσον αφορά τη κανονική περίοδο και η ομάδα της Νάξου, ο ΑΠΑΣ Νάξου Terranaxia είδε την 2η θέση να χάνεται μέσα από τα χέρια του. Η 3η ήττα στα τέσσερα τελευταία παιχνίδια φέρνει τον “ΑΠΑΣ” στην δύσκολη θέση απέναντι σε Αιγάλεω και Δάφνη καθότι έχει κι ένα παιχνίδι … λιγότερο.
Η ήττα από το Παγκράτι χθες Σάββατο με 73-63 τον κρατάει για την ώρα στην 3η θέση αλλά εξαρτάται από τους άλλους διεκδικητές. Το Αιγάλεω καθάρισε την 1η θέση από τη στιγμή που πέρασε από τη Δάφνη ενώ το Παλαιό Φάληρο και ο ΟΦΗ θα παλέψουν για την 3η θέση..
Το ευχάριστο για τον ΑΠΑΣ; Την τελευταία αγωνιστική (30/03) αγωνίζεται εντός έδρας με την Κηφισιά, την ώρα που ο ΟΦΗ αντιμετωπίζει τον Πρωτέα και το Παλαιό Φάληρο το Αιγάλεω και η Δάφνη έχει ρεπό… Ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα…
Τι έγινε χθες Σάββατο; Ο ΑΠΑΣ Νάξου Terranaxia έπεσε σε ..τοίχο. Ηττήθηκε από το ψυχωμένο και πολύ βελτιωμένο Παγκράτι στο Μετς με 73-63, σε ένα παιχνίδι που οι «ροσονέρι» είχαν τον έλεγχο της κατάστασης, ακόμη και όταν ο ΑΠΑΣ μείωσε σε 61-59 και έχασε αρκετές ευκαιρίες να προσπεράσει ή να ισοφαρίσει. Ο Χαικάλης με το μοναδικό του τρίποντο έγραψε το 67-59, ενώ ο καθοριστικός Λιακόπουλος ήταν αυτός που με ντράιβ και 2/2 βολές καθάρισε τη νίκη που δίνει το δικαίωμα στους νικητές με 2/2 νίκες και ισάριθμες ήττες του ΕΦΑΟΖ να πάρουν και πλεονέκτημα έδρας. Ο εξαιρετικός Γιαννόπουλος σκόραρε 22 πόντους (3 τριπ.) για το Παγκράτι, με τους Λιακόπουλο (18 π., 1 τριπ.) και Μιλάνοβιτς (12 π.) να ακολουθούν. Για τον ΑΠΑΣ, ο Χαρούνι είχε 13 πόντους και από 11 πόντους, Τζόρτζεβιτς (1 τριπ.) και Γκαβασιάδης.
* Οι πρώτες 6 ομάδες προκρίνονται στα playoffs, όπου ΔΕΝ μεταφέρονται οι αγώνες της κανονικής περιόδου… Στην 1η φάση διασταυρώνονται 3ος-6ος, 4ος-5ος σε σειρές best of 3, στη 2η 1ος-νικητής 4ος-5ος, 2ος-νικητής 3ος-6ος σε σειρές best of 3 και στην 3η οι νικητές σε σειρά best of 5
* Στην Elite League ανεβαίνουν οι 3 νικητές των playoffs και η ομάδα που θα κερδίσει τον έξτρα όμιλο μεταξύ των 3 ηττημένων από τις σειρές τελικών κάθε ομίλου * Στα playouts συμμετέχουν οι τελευταίες 4 ομάδες (10ος-13ος, 11ος-12ος) σε σειρές best of 3, με τις ηττημένες των 2 σειρών να υποβιβάζονται στη National League 2
Απόκριες.. Η Νάξος κινείται στο ρυθμό των Κορδελάτων ή Κορδελάδων ή Φουστανελάδων όταν μιλάμε για τον Κυνίδαρο. Διαφορές; Κάθε χωριό στην πανέμορφη και γεμάτο πολιτισμό Νάξο έχει τον δικό του τρόπο έκφρασης. Με την αρωγή του Ορεινού Αξώτηπάμε έως τον Κυνίδαρο…
‘’Οι Απόκριες είναι μέρες χαράς . Για το χωριό μας όμως τον Κυνίδαρο , είναι μέρες γλεντιού και ξεφαντώματος και μόνο όσοι έχουν την τύχη να ζήσουν εκεί αυτές τις μέρες μπορούν να διαπιστώσουν πόσο αλλιώτικα διασκεδάζουν οι χωριανοί μας . Την πιο γλυκιά νότα αυτής της θαυμάσιας μελωδίας του Κυνιδαριώτικου αποκριάτικου γλεντιού την δίνουν οι φουστανελάδες ή κορδελάδες , όπως τους λένε . Γι’ αυτό αξίζει ν’ αφιερώσουμε σ’ αυτούς λίγα λόγια .
Φουστανελάδες ντύνονται συνήθως οι πιο λεβέντες του χωριού . Φορούν φουστανέλα , φέσι και γιλέκο , όλα παλαιά , των πάππων και προπάππων τους . Στη φούντα του φεσιού και στο πίσω μέρος του γιλέκου , κρεμούν πολλές πολύχρωμες μεταξωτές κορδέλες . Στο εμπρός μέρος του γιλέκου ράβουν κεντητά μαντηλάκια .
Επίσης στο εμπρός μέρος του φεσιού και του γιλέκου καρφιτσώνουν διάφορα χρυσαφικά . Όποια γυναίκα αναλαμβάνει να στολίσει ένα φουστανελά προσπαθεί να ξεπεράσει κάθε άλλη στην τέχνη του στολισμού .
Οι φουστανέλες φτιάχνονται συνήθως από παλαιά κρεβατοστρώσια με δαντέλες και κοφτά κεντήματα που λέγονται ‘’γύροι’’ .
Οι φουστανελοφόροι οφείλουν να προσέχουν και να σέβονται την ενδυμασία τους , η οποία συνήθως φέρει σπουδαία τιμαλφή . Προσέχουν στις επισκέψεις τους σε ξένα χωριά να μη πίνουν πολλά οινοπνευματώδη ποτά και να μην έρχονται σε συμπλοκή με άλλους . Γι ‘ αυτόν άλλωστε τον λόγο έχουν μαζί τους και τους σωματοφύλακές τους. Συνέβη κάποτε σε κάποιο φουστανελοφόρο, ο οποίος δεν σεβασθεί την ενδυμασία που του ετοίμασε η μνηστή του και την γύρισε στο χωριό σε αθλία κατάσταση, να φτάσει αυτή σε σημείο να τον χωρίσει και να μη τον δεχθεί πια στο σπίτι της. ‘’
Κείμενο γραμμένο από τον δημοδιδάσκαλο Ιωάννη Διακονικολάου και δημοσιευμένο στην εφημερίδα ΝΑΞΙΑΚΟ ΜΕΛΛΟΝ τον Φεβρουάριο του 1975 .
Η νεολαία Θολαρίων αναβιώνει και φέτος το έθιμο του Καπετάνιου την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Για άλλη μια χρονιά θα διασκεδάσουμε με παραδοσιακή μουσική, τοπικά εδέσματα και άφθονο κρασί.
Στο βιολί: Γιακουμής Γαβράς / Στο λαούτο: Μανώλης Δεσποτίδης
Αναχώρηση για τον Άγιο Δημήτριο: 11:30 Επιστροφή στο χωριό: 14:00
Η αφίσα της εκδήλωσης
Τι αναφέρει το έθιμο;
Σε ένα μικρό ξωκλήσι του Αγ. Δημητρίου γύρω στης 11π.μ., έξω από τα θολάρια, μαζεύονται οι νεαροί άνδρες του χωριού καθώς σε εκείνο το σημείο ντύνεται τόσο ο Καπετάνιος όσο και ο μπαϊλακτάρης. Η ενδυμασία του πρώτου περιλαμβάνει γιλέκο, ζωνάρι, φουστανέλα και ένα φέσι που φοράει στο κεφάλι του. Ο μπαϊλακτάρης με τη σειρά του φοράει βράκα, έχει και αυτός ζωνάρι, γιλέκο και φέσι, ενώ κρατάει και ένα κοντάρι το οποίο στολίζεται στη κορυφή του με ένα τυρί, ένα χειροποίητο φουρνιστό ψωμί και χταποδάκι.
Το τυρί συμβολίζει τη Τυρινή εβδομάδα, το ψωμί τη δύναμη, ενώ το χταπόδι τη Σαρακοστή που ακολουθεί, πριν το Πάσχα. Τέλος, θα στολισθεί και το άλογο του Καπετάνιου.
Ο Μπαϊλακτάρης είναι ουσιαστικά ο μπροστάρης της πομπής και κατόπιν έρχεται ο Καπετάνιος με τη συνοδεία από βιολιά και λαούτα. Πριν δοθεί το γιλέκο στον Καπετάνιο (όπου πλέον ορίζεται κάθε χρόνο) μαντινάδες ντύνουν με υπέροχο τρόπο την έναρξη της πομπής με τη συνοδεία από βιολί και λαούτο. Μια μαντινάδα έχει ως εξής:
« Άγιε Δημήτριε εύγα εις την αυλή σου
που διασκεδάζουνε ξένοι και οι χωριανοί σου»
Η πομπή με κατεύθυνση τα Θολάρια φεύγει από το ξωκλήσι και θα φθάσει περίπου στης 2 μ.μ. στο Σελάδι (αρχή των Θολαρίων). Εκεί θα περιμένουν ντυμένες οι Καπετάνισσες (ελεύθερες ακόμη, ντόπιες γυναίκες).
Τα κεράσματα ξεκινούν εδώ από τα μαγαζιά του χωριού και από τον κόσμο και περιλαμβάνουν την παραδοσιακή Αμοργιανή ψημένη ρακή! Η πομπή συνεχίζει τη διαδρομή της μέσα από τα πολυάριθμα στενά του χωριού και μαζί της τα παραδοσιακά κεράσματα ρακής και τοπικού οίνου δίνουν και παίρνουν αυτή τη φορά και από τις νοικοκυρές των γύρω σπιτιών!
Η παρέα του Καπετάνιου θα τρέξει τρεις συνεχόμενες φορές με τα άλογα σε μια ευθεία όπως επιβάλλει η παράδοση, ενώ κατόπιν όλοι μαζί θα κατευθυνθούν στην πανέμορφη εκκλησία των Αγίων Αναργύρων και ειδικότερα στην αυλή της. Ο ίδιος και η παρέα του θα σύρουν τον χορό σε παραδοσιακούς νησιώτικους ρυθμούς (εδώ χορεύεται και ο φημισμένος Κίτσος της Αμοργού), ενώ σε λίγο θα φθάσει η ώρα επιλογής της Καπετάνισσας από τις ελεύθερες γυναίκες που αναφέραμε πιο πριν.
Οι ελεύθερες γυναίκες κάθονται στη σειρά, με τον Καπετάνιο μετά από λίγο να πετάει το μαντήλι που κρατάει προς το μέρος εκείνης της μιας και μοναδικής που του έκλεψε τη καρδιά! Με αυτό τον τρόπο αποκαλύπτεται δημοσίως ο έρωτάς του!
Στην αυλή της εκκλησίας ξεκινάει το παραδοσιακό νησιωτικό γλέντι (το οποίο στη συνέχεια απλώνεται σε διάφορα σημεία του χωριού και τα τοπικά μαγαζιά) πλούσιο σε ρακή ψημένη, κρασί, εδέσματα και μεζέδες και βασικό χαρακτηριστικό την Αμοργιανή παράδοση.
Χορτοπιτάκια, τυροπιτάκια, λουκουμάδες και ξεροτήγανα έχουν τη τιμητική τους σε μεγάλες ποσότητες ώστε να ικανοποιηθούν όλοι, ενώ όπως είναι φυσικό ο κόσμος διασκεδάζει μέχρι πρωίας!
Άξιο αναφοράς είναι ότι η νέοι ηλικιακά χορευτές παροτρύνουν εκείνους σε μεγαλύτερη ηλικία να μπουν στο χορό!
Τα παλαιότερα χρόνια η έναρξη του εθίμου γίνονταν στον Άη Γιάννη στο Ακρωτήρι (Θολάρια), ενώ η διαλογή για την επιλογή του Καπετάνιου ήταν αρμοδιότητα του παπά χωριού όπου και πέταγε το γιλέκο. Η παράδοση κρατιέται ζωντανή στα βάθη των χρόνων με ρίζες ακόμη και από την αρχαιότητα!
Ευχαριστούμε τη σελίδα go-amorgos.gr – φωτογραφίες – video: Dimitris Tholaria
