Yπάρχουν συσχετισμοί ανάμεσα στα σημαντικά γεγονότα της ζωής, όπως είναι η απώλεια του γονιού ή η παραμέληση του προς το παιδί και στην ανάπτυξη ψυχιατρικών συμπτωμάτων στα παιδιά και στους ενήλικες και υπάρχουν συνδέσεις μεταξύ των προβλημάτων πρόσδεσης στην παιδική ηλικία και των ενήλικων παθήσεων όπως η κατάθλιψη, η αγοραφοβία και οι ψυχοπαθητικές διαταραχές.
Της Μαρίας Γρίβα (#)
Αν ο δεσμός μητέρας- βρέφους είναι ασφαλής, τότε το παιδί κατά την ενήλικη ζωή του πορεύεται με ασφάλεια, αυτονομία ανεξαρτησία και κοινωνικοποίηση. Αν ο δεσμός είναι αγχώδης, κατά την ενήλικη ζωή και κατά την παιδική, αναπτύσσονται αναπτυξιακές δυσκολίες και ψυχιατρικές ασθένειες. O αγχώδης δεσμός προκύπτει από σοβαρή διατάραξη της γονικής φροντίδας: για παράδειγμα αν ένας γονιός πεθάνει ή προκύψει ένα διαταραγμένο διαζύγιο.
Επίσης αγχώδη δεσμό συναντάμε όταν η ποιότητα της φροντίδας από τη μητέρα και από τον πατέρα προς το παιδί περιλαμβάνει κατάθλιψη ή όταν οι γονείς δεν ανταποκρίνονται με ευστοχία στις ανάγκες του κάθε αναπτυξιακού σταδίου του παιδιού, όταν απειλούν ότι θα αυτοκτονήσουν ή απειλούν ότι θα το εγκαταλείψουν, όταν οι γονείς γίνονται παιδιά και τα παιδιά γίνονται φροντιστές γονέων ή το κοροϊδεύουν και γελούν με τις δυσκολίες και τα παράπονα του.
Είναι λάθος να λένε οι γονείς “το γλυκούλι μου! με καταλαβαίνει, με στηρίζει, με συμπονάει, είναι καλό παιδί και με κοιτάει στα μάτια όταν κλαίω”. Αυτή η στάση δυσχεραίνει τη φυσιολογική ανάπτυξη των παιδιών. Τα μπερδεύει, τα αγχώνει και τα καθιστά σχεδόν ανάπηρα προς τις δικές τους ανάγκες. Δηλαδή ξεχνούν τις ανάγκες τους και εστιάζουν στις ανάγκες των σημαντικών άλλων, δηλαδή των γονιών τους και αργότερα στη ζωή τους, φροντίζουν άλλους περισσότερο από τον εαυτό τους.
Η μητρική και η πατρική ανταπόκριση, καθώς και η ικανότητά τους να εναρμονίζονται με το παιδί, θεωρούνται βασικά χαρακτηριστικά για τον καθορισμό της ασφάλειας των σχέσεων δεσμού.
Στην ψυχοθεραπεία οι άνθρωποι μαζί με το θεραπευτή συνδημιουργούν το συναισθηματικό χώρο που δεν είχαν την ευκαιρία ως παιδιά, έτσι ώστε να εκφραστεί όλο το δυσφορικό συναίσθημα, όλοι οι φόβοι που καταπιέστηκαν επί χρόνια, τα άγχη που δεν εκφράστηκαν σταδιακά κατά το μεγάλωμα και σιγά-σιγά μαθαίνει ο άνθρωπος να συνδέεται με πιο υγιή, ασφαλή και πιο χαρούμενο τρόπο με τους ανθρώπους.
Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται χρόνος, έτσι ώστε να συνδεθεί ο άνθρωπος με τις ρίζες του, με τα συναισθήματά του, να καταλάβει πως και γιατί έχει διαμορφωθεί η προσωπικότητά του μέχρι σήμερα, πώς συνδέεται και πόσο εμπιστεύεται και πως ακουμπάει στις άλλες σχέσεις και να βάλει πλώρη με τη δική του θέληση και ευθύνη να αλλάξει ότι τον βαραίνει και κάνει την καθημερινότητά του δυσλειτουργική και ανυπόφορη.
(#) Μαρία Γρίβα
Ψυχολόγος Παιδοψυχολόγος / Οικογενειακή θεραπεύτρια
www.psychologos-paidopsychologos.gr
www.psychologos-paidopsychologos.gr
e mail: info@psychologos-paidopsychologos.gr
τηλ: 210 777 3498 & 6946 000 712