Τρίτη, 29 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΑπόψειςΟι εξόριστοι και η μικρή Κυκλάδα που τίμησε την μνήμη τους

Οι εξόριστοι και η μικρή Κυκλάδα που τίμησε την μνήμη τους

|

Η Υπατία γράφει για την Ανάφη, τον τόπο εξορίας, την δύναμη των κατοίκων σήμερα να τιμήσουν τη μνήμη ανθρώπων που αγωνίστηκαν για τα πιστεύω τους…

Είναι εκείνη η ώρα… που σηκώνονται απ’ το θρόνο τους όλες οι Αναφιώτισσες.

Η Βίγλα, η Βαγιά, η Καμένη, η Χαλέπα… και τριγυρνάνε γύρω απ’ τα μνήματα. Ψυχών εξόριστων, βασανισμένων. Μαζί τους και η Παναγιά η Καλαμιώτισσα να σέρνει πρώτη το μοιρολόι γύρω απ’ το δράμα της μάνας, του πατέρα, του αγωνιστή, του κομμουνιστή, του αντιστασιακού όπως θέτε πείτε το.

Δεν είχαν μνήμα όλοι αυτοί οι λέφτεροι. Μα τώρα έχουν. Χθες το πρωί έγιναν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου στην Ανάφη. Τον τόπο εξορίας τους.

Μα δε λες ότι ήταν κομμουνιστές… θα μου σφυρίξει ένας φίλος.

Ήταν αγωνιστές κι αυτό μου φτάνει… θα του σφυρίξω εγώ και ο καβγάς θα ανάψει.

Γέμισε κόσμο χτες το νησί της Ηλέκτρας Αποστόλου και των τόσων άλλων που μαρτύρησαν εκεί. Και μαζί κόκκινα σημαιάκια. Ο δήμαρχος πρώτος στο βήμα, μετά ο Κουτσούμπας. Πλήθος κόσμου με μόνο αντήλιοτο χέρι στα μάτια. Γλέντι στήνεται μετά τα αποκαλυπτήρια του μνημείου. Νησιώτικα τραγούδια ξεχύνονται στα ανηφορικά σοκάκια.

Φεύγω από κει… τα σημαιάκια με χαλάνε και η ομπρέλα μιας κυρίας. Εγώ θέλω να αφουγκραστώ τα βράχια και το λυγμό τους. Θα ορκιζόμουνα πως μπορώ να ακούσω το λυγμό τους.

Μπράβο στην Ανάφη προλαβαίνω να πω. Τουλάχιστον αυτή η μικρή Κυκλάδα τιμά τη μνήμη των εξόριστων. Όχι σαν μερικές άλλες…

Τρέχω να βρω τη Βίγλα, τη Βαγιά, την Καμένη. Αυτές ξέρουν να μου πουν. Αυτές άκουγαν το λυγμό της Ηλέκτρας, όταν το 1939 έφτασε στο νησί με τη νεογέννητη κόρη της Αγνή. Εξόριστες κι οι δυό.

Κάπου σ’ εκείνα τα βράχια ακούμπησε το δάκρυ της η μάνα που θα γίνει η γυναίκα – σύμβολο της αντίστασης. Όταν θα βασανιστεί αργότερα στα μπουντρούμια της Γκεστάπο.

– Μάνα εσύ και δε μετανιώνεις. Δεν υπογράφεις. Δε σκέφτεσαι το παιδί σου.

– Το παιδί μου σκέφτομαι και γι’ αυτό δεν υπογράφω…

Κοριτσάκι γλυκό τρικυμισμένο…εκεί στα ίδια βράχια θα ακούστηκε και το πρώτο γέλιο σου πριν σε πάρουν μια νύχτα κρυφά από την αγκαλιά της μαμάς σου.

Πόσες νύχτες αφέγγαρες κάτω από το φως ενός λύχνου, πόσες μυσταγωγικές κουβέντες θα γίνανε. Σκέφτομαι. Και πόσα πεισμωμένα στόματα με ένα κομμάτι ξερό ψωμί μόνο, σ’ ένα φαγωμένο στρώμα πάνω, θα θέριεψαν την κραυγή τους.

Κι εγώ τρέχω στη Βαγιά και τον Κάλαμο να αφουγκραστώ τα κοχύλια της θάλασσας που σέρνουν ακόμη εκείνη την κραυγή. Και μαζί τα άδολα γέλια της μικρής Αγνής.

Η κοινωνική ανθρωπολόγος του νησιού Μάργκαρετ Κένα… αυτός ο ζωντανός θρύλος που έφτασε στο νησί, όταν δεν είχε ακόμα ρεύμα και περιέσωσε μεταξύ άλλων το σπάνιο φωτογραφικό υλικό των εξόριστων…θα μου πει μια μέρα του 2019 γύρω από ένα φλυτζάνι καφέ…

«Το τελευταίο πράγμα που θέλω να δω πριν πεθάνω μετά τους αγαπημένους μου είναι ο Κάλαμος».

Ο Κάλαμος… αυτός που βαστεί γερά και ανυπομόνεφτα την απίστευτη βιοποικιλότητα του νησιού και μαζί όλα τα δάκρυα και τον πόνο των ανθρώπων.

Γυρίζω ξανά στα γνώριμα σοκάκια. Είναι νύχτα. Ησύχασαν τα βιολιά και τα λαούτα. Κι ακούω πίσω μου τα φουστάνια της Φιορέντζας των Κρίσπι να θροΐζουν… τις ιαχές του γενουάτη αρχιπειρατή της Ανάφης Ντε λο Κάβο… και βλέπω μες το σκοτάδι τις σαγίτες του Απόλλωνα να δείχνουν το δρόμο.

Το δρόμο προς όλες τις Ηλέκτρες του κόσμου που ακροπατούν στα βράχια και σφίγγουν τη γροθιά τους κι απαντέχουν σε πείσμα των καιρών. Σε όλες τις Ηλέκτρες που δεν υπογράφουν σε καμιά σκλαβιά και μένουν λέφτερες μέχρι το τέλος.

Εδώ είναι το νησί σας.

Ηλέκτρες.

Αυτός είναι ο δρόμος.

Κι άλλον δεν έχει κανένα.

Υπατία


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Ο Ματθαίος Γιαννούλης στον Ετήσιο Χορό του Κόρωνου, γλέντι μέχρι το πρωί! (αφίσα)

Ο Εξωραϊστικός Πολιτιστικός Σύλλογος Κορώνου προσκαλεί όλο το νησί σε μια αξέχαστη μουσικοχορευτική βραδιά με τον αγαπημένο Ματθαίο Γιαννούλη και την ορχήστρα του. (αφίσα - video)

Καταγγελία του Δήμου Τήνου κατά ΔΕΔΔΗΕ για τις επαναλαμβανόμενες διακοπές ρεύματος

Ο Δήμος Τήνου καταγγέλλει επίσημα τη ΔΕΔΔΗΕ και προχωρά σε μηνύσεις – Στα όρια της κατάρρευσης η τοπική κοινωνία λόγω συνεχών βλαβών στο δίκτυο

Hellenic Seaways: Το “HIGHSPEED 4” αντικαθιστά το “HELLENIC HIGHSPEED”, ποιος ο λόγος;

Αλλαγή πλοίου στη γραμμή Πειραιάς – Κυκλάδες – Κατάπολα – Επιστροφή, σύμφωνα με ανακοίνωση της Hellenic Seaways

Σημαντικές παρεμβάσεις στα γήπεδα Φιλωτίου και Αγερσανίου – Έτοιμα για τη νέα σεζόν

Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες συντήρησης στους συνθετικούς χλοοτάπητες – Έρχεται και νέα περίφραξη στο Φιλώτι

Η Σαντορινιά κυρία της μουσικής στη Μάνη: Ένα ταξίδι με τη Μαρίζα Κωχ

Μια μουσική συνάντηση καρδιάς με τη Σαντορινιά δημιουργό, γεμάτη τραγούδια, παραδόσεις και μνήμες από όλη την Ελλάδα.

Από τα πεύκα στο… τσιμέντο: Η περιβαλλοντική κατάρρευση των νησιών μας σε 30 χρόνια

Μέσα σε τρεις δεκαετίες, το Αιγαίο έχασε πάνω από 138.000 στρέμματα δάσους και απέκτησε 85.000 στρέμματα δόμησης – δραματικά ευρήματα για την αστικοποίηση, τη βιοποικιλότητα και το μέλλον του τουρισμού

Ποιος είναι ο άνθρωπος που καθαρίζει κάθε μέρα, εδώ και 20 χρόνια τη γειτονιά του

Ο “αθόρυβος ήρωας” μιας γειτονιάς στο Ηράκλειο που δίνει μάθημα πολιτισμού με τις πράξεις του.

Ορεινός Αξώτης: «Δούλες» της ξενιτιάς, η σκοτεινή πορεία των Ναξιωτισσών κοριτσιών προς την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη

Μια άγνωστη, σκληρή ιστορία: Από τις ελπίδες για δουλειά και πρόοδο, στις εξαφανίσεις, τις αρπαγές και τα δίκτυα εκμετάλλευσης – μέσα από αποκαλυπτικά δημοσιεύματα του 1902.

World Travel Awards: Ποια είναι η Ευρωπαϊκή πόλη που αναδείχθηκε για 2η χρονιά κορυφαίος πολιτιστικός προορισμός

Ξεπέρασε το Παρίσι, τη Λισαβόνα και την Αθήνα, χάρη στην πολιτιστική της ενέργεια, την αρχιτεκτονική της και τα θρυλικά φεστιβάλ της.

Φορολογικές Υποχρεώσεις Ιουλίου: Η «τελευταία προθεσμία» χτυπά στις 31 του μήνα

Εισόδημα, ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ, ρυθμίσεις και εκπτώσεις: Όλα όσα πρέπει να πληρώσουν οι φορολογούμενοι μέχρι το τέλος Ιουλίου, σύμφωνα με την ΑΑΔΕ.

“Μαχαιριά” στο λιμάνι της Νάξου: Σοβαρό επεισόδιο βίας μεταξύ νεαρών εργαζομένων

Ένα μεσημέρι του Ιουλίου μετατράπηκε σε σκηνικό τρόμου για περαστικούς και ντόπιους, όταν διαπληκτισμός ανάμεσα σε δύο υπαλλήλους γραφείου ενοικίασης εξελίχθηκε σε αιματηρό περιστατικό.

Δικαστική δικαίωση για τους κατοίκους του Καλοξύλου, ακυρώθηκε η άδεια λειτουργίας του νέου τυροκομείου της ΕΑΣ Νάξου

Μετά από μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Πειραιά ακύρωσε την άδεια λειτουργίας του υπό ανέγερση τυροκομείου, δικαιώνοντας πλήρως τους περιοίκους

Δονούσα: Ο τραυματισμός κοπέλας από ομπρέλα (!!!) αποκαλύπτει μια τρύπα στο σύστημα

Μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά σε απομονωμένη παραλία της Δονούσας και σώθηκε χάρη στην αλληλεγγύη ντόπιων και τουριστών — αλλά η πολιτεία έλειπε. Και την επόμενη φορά;

Νάξος – Τραγαία: Όταν η προσπάθεια γράφει ιστορία, Επιτυχίες για τους μαθητές του Γενικού Λυκείου (πίνακας)

Με δάκρυα συγκίνησης, χαμόγελα και βαθιά υπερηφάνεια, οι μαθητές του ΓΕΛ Τραγαίας πέτυχαν σπουδαίες εισαγωγές στις Πανελλαδικές 2025 — αποδεικνύοντας πως τα μεγάλα όνειρα ανθίζουν και στα μικρά σχολεία

Αμοργός: Ένταση και επεισόδια στο πανηγύρι της ψημένης ρακής μετά από πολιτικό σύνθημα

Απρόσμενη τροπή πήρε το παραδοσιακό γλέντι στα Κατάπολα, όταν συνθήματα υπέρ της Παλαιστίνης προκάλεσαν αντιδράσεις, λογομαχίες και τελικά, διακοπή της γιορτής.

Πολεοδομική επανεκκίνηση σε Αντίπαρο και Μικρές Κυκλάδες: Νέα Ειδικά Σχέδια για Ηρακλειά, Σχοινούσα, Κουφονήσια και Δονούσα

Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, ξεκινά ένα ολιστικό πολεοδομικό σχέδιο που αλλάζει το αναπτυξιακό τοπίο σε πέντε νησιά των Κυκλάδων

Ανυπόφορη η “ανάσα” στις Κυκλάδες, ο καύσωνας “έγραψε” 40 βαθμούς στη Μέση της Νάξου (!!!)

Ακραίες θερμοκρασίες σάρωσαν το Αιγαίο: 40άρια σε Μέση Νάξου, Δαμαριώνα, Κουφονήσια – Πνιγηρές συνθήκες ακόμα και στις πιο δροσερές νησιωτικές ανάσες

Όταν το GPS σε οδηγεί… σε αδιέξοδο: Τουρίστας σφήνωσε όχημα σε σοκάκι της Νάξου

Αμερικανός οδηγός ακολούθησε πιστά τις οδηγίες πλοήγησης και κατέληξε… στα στενά της Φουντάνας – Η φωτογραφία που έγινε viral και η ανάγκη για καλύτερη καθοδήγηση στους τουρίστες

Νάξος: Παραίτηση Φλεριανού από τη θέση του Αντιδημάρχου Ισότητας, ποιους λόγους επικαλείται (έγγραφο παραίτησης)

Ο Βασίλης Φλεριανός παραιτήθηκε από την προεδρία της Δημοτικής Επιτροπής Ισότητας, επικαλούμενος αντικειμενική αδυναμία άσκησης των καθηκόντων του – Συζητείται η αντικατάστασή του στο σημερινό (23/07) Δημοτικό Συμβούλιο.

Οι ψίθυροι της πέτρας: Η γλυπτική …ποίηση του Γιάννη Φραντζέσκου στον Καλόξυλο

Ο πολυδιάστατος Ναξιώτης δημιουργός σε μια μοναδική έκθεση γλυπτικής, ακολουθώντας το κάλεσμα των λίθων και της μνήμης – 26 και 27 Ιουλίου στην αίθουσα «Δρακούλη»