Παρασκευή, 11 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΑπόψειςΝάξος: Αντιμετώπιση λειψυδρίας και παραγωγή ενέργειας

Νάξος: Αντιμετώπιση λειψυδρίας και παραγωγή ενέργειας

|

Η έλλειψη των βροχοπτώσεων τα τελευταία χρόνια σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση νερού, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, έχει δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα σε αρκετά νησιά του Αιγαίου με αποτέλεσμα η λειψυδρία (ύδρευση-άρδευση) να παρουσιάζεται σαν εφιάλτης και να απαιτείται μία αποτελεσματική αντιμετώπισή της.

Αρθρο του Dr Πέτρου Ι. Αξαόπουλου (#) 

Επίσης,  κάποια νησιά όπως είναι η Σέριφος και η Σίφνος, έχουν κηρυχθεί κατά τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού από την Πολιτική Προστασία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Από την ενεργειακή πλευρά, η χώρα μας έχει θέσει στόχους για την ενεργειακή μετάβαση στην οποία πρωταγωνιστές θα είναι οι ώριμες τεχνολογίες της ηλιακής και αιολικής ενέργειας, προκειμένου η συμμετοχή της πράσινης ενέργειας στην τελική κατανάλωση ενέργειας να φτάσει ως το 2030 το 45,4% από 42,5% που είναι ο ευρωπαϊκός στόχος(1).

Παράλληλα, με τους παραπάνω στόχους, τους τελευταίους μήνες έχει δοθεί από το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος μεγάλη έμφαση για επενδύσεις με επιδοτήσεις, στην αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας μέσω μπαταριών ή/και αντλησιοταμιευτικών συστημάτων.

Έπειτα από τα παραπάνω, το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος ανακοίνωσε πρόσφατα σχέδιο που προβλέπει την αντιμετώπιση της λειψυδρίας στα  νησιά, με συνδυασμένα συστήματα αφαλάτωσης – Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) ή αφαλάτωσης – αντλησιοταμίευσης – ΑΠΕ. Έτσι, έπειτα από 25 χρόνια υιοθετείται το σχέδιο που είχε προταθεί από το Εργαστήριο Ήπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (2).

Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, μπορεί να κατασκευασθεί σε μια κατάλληλα επιλεγμένη περιοχή, σύστημα αντλησιοταμίευσης, αποτελούμενο από δυο ταμιευτήρες νερού με υψομετρική διαφορά. Πλησίον του ταμιευτήρα που είναι χαμηλά και κατά προτίμηση κοντά στη θάλασσα, εγκαθίσταται σύστημα αφαλάτωσης που τροφοδοτείται με ηλεκτρική ενέργεια προερχόμενη από ανεμογεννήτριες ή/και από το σύστημα  αντλησιοταμίευσης. Το παραγόμενο αφαλατωμένο νερό τροφοδοτεί τον χαμηλό ταμιευτήρα ενώ αντιστρεπτή αντλία/υδροστρόβιλος ανεβάζει το νερό στον ταμιευτήρα μεγάλου υψομέτρου. Από αυτόν τον ταμιευτήρα, δίκτυο αγωγών μεταφοράς και διανομής οδηγεί το νερό με φυσική ή εξαναγκασμένη ροή για ύδρευση και άρδευση.

Περιγραφή τεχνολογιών

Η αφαλάτωση είναι μια τεχνολογία  με την οποία παράγεται πόσιμο νερό από υφάλμυρο ή θαλασσινό νερό με κατανάλωση ενέργειας η οποία εξαρτάται κυρίως από τη χρησιμοποιούμενη μέθοδο και την ποιότητα του νερού. Μία από τις μεθόδους που χρησιμοποιείται συχνά είναι αυτή της αντίστροφης ώσμωσης η οποία στην περίπτωση του θαλασσινού νερού καταναλώνει περίπου 2-3 kWh για κάθε κυβικό μέτρο πόσιμου νερού. Στο Αιγαίο λειτουργούν συνολικά 57 μονάδες αφαλάτωσης, ενώ στη Σαντορίνη η αφαλάτωση, που είχε κατασκευαστεί µε προοπτική 15ετίας, κάλυψε τελικά το νησί µόνο για 5 χρόνια, καθώς η κατανάλωση νερού έχει υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία.

Η αντλησιοταμίευση είναι μια ώριμη τεχνολογία που αντλεί νερό από ένα ταμιευτήρα μικρού υψομέτρου σε ένα  άλλο μεγαλύτερου υψομέτρου, αποθηκεύοντας έτσι νερό που σε κατάλληλες χρονικές περιόδους, η πτώση του στον ταμιευτήρα μικρού υψομέτρου παράγει ηλεκτρική ενέργεια. Οι ενεργειακές απώλειες στο σύστημα αυτό είναι 15% – 30%. Τα αντλησιοταμιευτικά συστήματα έχουν ξεκινήσει να εφαρμόζονται από τις αρχές του 1930. Μία ενδιαφέρουσα  εφαρμογή που συνδυάζει αντλησιοταμίευση με ανεμογεννήτριες, είναι σε ένα νησί των Καναρίων Νήσων, το El Hierro, που το συνδυασμένο αυτό σύστημα του επιτρέπει την ηλεκτρική αυτονομία του, αποφεύγοντας έτσι την εισαγωγή και μεταφορά στο νησί 6000 τόνων πετρελαίου ετησίως. Παρόμοιο σύστημα έχει εγκατασταθεί στην Ικαρία, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί.

Σχετικά με τις ΑΠΕ, και συγκεκριμένα με τις ανεμογεννήτριες ή τα φωτοβολταϊκά, παράγεται καθαρή ηλεκτρική ενέργεια, αφού η χρησιμοποιούμενη πρωτογενής ενέργεια είναι ο άνεμος ή η ηλιακή ακτινοβολία. Όμως, λόγω του στοχαστικού χαρακτήρα της ηλεκτροπαραγωγής από ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά, θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη αποθήκευσης της ηλεκτρικής ενέργειας μέσω μπαταριών ή αντλησιοταμίευσης.

Πλεονεκτήματα – μειονεκτήματα

Ο συνδυασμός των παραπάνω τριών ώριμων και αξιόπιστων τεχνολογιών μπορεί να δώσει λύση στα νησιά μας, παράγοντας νερό για ύδρευση  και άρδευση καθώς και καθαρή ηλεκτρική ενέργεια. Το μεγάλο πλεονέκτημά του είναι ότι η λειτουργία του απαιτεί άνεμο ή/και ήλιο καθώς και παροχή θαλασσινού νερού, διαθέτοντας έτσι μια πλήρη ενεργειακή ανεξαρτησία. Επίσης, εκτός από το πολύτιμο αγαθό του νερού που  προσφέρει ο συνδυασμός αυτός, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και κάποια παράπλευρα οφέλη, όπως η βελτίωση του οδικού δικτύου στην περιοχή με οφέλη για τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, τη μελισσοκομία, τη γεωργία, και την πυροπροστασία. Βεβαίως, δεν θα πρέπει να αγνοηθούν οι επιπτώσεις στο περιβάλλον από καθένα υποσύστημα, αλλά αντίθετα να μελετηθούν σε βάθος οι επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και να αξιολογηθούν αναλόγως.

Έτσι, η αφαλάτωση απορρίπτει ποσά άλμης τα οποία διοχετευόμενα στη θάλασσα έχουν επιπτώσεις για τις οποίες έχουν αναφερθεί αρκετοί ερευνητές, όπως η πιθανή διαταραχή των τοπικών οικοσυστημάτων. Επίσης, στα αντλησιοταμιευτικά συστήματα, απαιτείται λεπτομερής γεωλογική μελέτη καθώς και η επίδραση στο περιβάλλον, δεδομένου ότι απαιτούν σημαντικές εκτάσεις εγκατάστασης. Τέλος, για τις ανεμογεννήτριες ή/και τα φωτοβολταϊκά, θα πρέπει να μελετηθεί η οπτική όχλησή τους. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι η τεχνολογία έχει προχωρήσει με αποτέλεσμα την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών όχι μόνο στην ξηρά αλλά  και στην θάλασσα. Επίσης, θα πρέπει να τονισθεί ότι επειδή το  σχέδιο αυτό είναι ένα πολυσύνθετο έργο και η υλοποίησή του είναι πολυκριτηριακή απόφαση, απαιτείται συνεργασία μεταξύ μελετητών με εξειδίκευση σε παρόμοια έργα.

Η περίπτωση της Νάξου

Η Νάξος, με το ισχυρό αιολικό και ηλιακό δυναμικό αλλά κυρίως με το έντονο γεωφυσικό ανάγλυφο που διαθέτει, σχεδόν σε ολόκληρη την ΒΔ και ΒΑ ακτογραμμή αλλά και την θάλασσα που την περιβάλλει, παρουσιάζει ένα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον προκειμένου να μελετηθεί αναλυτικά ο τεχνικοοικονομικός και περιβαλλοντικός σχεδιασμός ενός ή περισσοτέρων συνδυασμένων συστημάτων. Έτσι, αντί για την κατασκευή μεγάλων φραγμάτων των οποίων η λειτουργία παρουσιάζει μεγάλη αβεβαιότητα λόγω της εξάρτησής τους από τις βροχοπτώσεις, σκόπιμο είναι να μελετηθεί και ο προτεινόμενος σχεδιασμός. Επιπλέον, η ανάκτηση του νερού από την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, θα μπορούσε να συνεισφέρει στην άρδευση, όπως γίνεται σε αρκετές ελληνικές πόλεις. Μάλιστα, λόγω του οργανικού φορτίου που περιέχει είναι περιζήτητο από τους γεωργούς.

Μια ακόμη σημαντική πλευρά που θα πρέπει να απασχολήσει τους φορείς λήψης αποφάσεων  προς αποφυγή της πόλωσης που δημιουργείται στις τοπικές κοινωνίες, είναι να ξεκινήσει ένας εποικοδομητικός διάλογος με συνεργασία, και αντικειμενική πληροφόρηση.

Μέχρι να πραγματοποιηθούν όλα αυτά, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι το νερό είναι το πιο πολύτιμο αγαθό και δεν θα πρέπει να γίνεται αλόγιστη σπατάλη του αφού αυτό συνδέεται με τη ζωή, την υγεία, τη βιώσιμη ευημερία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.

(#) Dr Πέτρος Ι. Αξαόπουλος

University of West Attica, Athens-Greece

Department of Mechanical Engineering

Email: pax@uniwa.gr

Πηγές

1newmoney :ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΤΖΑΝΝΕ 11 Αυγούστου 2024

2Β2Green :  ΚΑΛΔΕΛΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 25 Ιουλίου 2024


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Κουφονήσια: Δέκα χρόνια ελληνικός ήχος, από τη Νήσο Κέρο στο αύριο του πολιτισμού

Το Φεστιβάλ Κλασικής Μουσικής Κουφονησίων γιορτάζει τη δεκαετία του με ένα οραματικό αφιέρωμα σε 5.000 χρόνια ελληνικής μουσικής

Αεροδρόμια Κυκλάδων: Πτώση στη Σαντορίνη, στασιμότητα στη Μύκονο και ο παράγοντας “Ισραήλ”

Γεωπολιτικές εξελίξεις και διαφοροποιήσεις φέρνουν "ανισόρροπη" σεζόν στα περιφερειακά αεροδρόμια – Η Fraport Greece δίνει τους αριθμούς

Βουρβουριά Νάξου: Εκεί που ο Άγιος Προκόπιος συναντά την πίστη και τη μνήμη

Μια λιτανεία που διασχίζει τον χρόνο – Ο Μητροπολίτης Καλλίνικος, οι κληρικοί της Νάξου και οι άνθρωποι του χωριού τίμησαν τη μνήμη του Αγίου με τρόπο που μόνο οι νησιώτες ξέρουν

Νέο ξενοδοχείο 3 αστέρων στα Κουφονήσια, επένδυση στην περιοχή “Βάρδια”

Η ανάπτυξη συνεχίζεται στα Κουφονήσια με την έγκριση νέας ξενοδοχειακής μονάδας σε έκταση σχεδόν 7 στρεμμάτων – Εγκεκριμένη η οικοδομική άδεια από τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων

Η Κέα στο προσκήνιο με τον Happy Traveller, Κυριακή 13 Ιουλίου στον ΣΚΑΪ (video)

Ο Ευτύχης Μπλέτσας και η Ηλέκτρα εξερευνούν το νησί της Κέας, σε ένα ταξίδι με φάρους, μονοπάτια, αρχαία και ονειρικά τοπία – Μια τηλεοπτική ωδή στο κυκλαδίτικο νησί των αντιθέσεων (video)

Αθανασούλης: «Η διάσωση των Κούρων δεν διαπραγματεύεται – Η λύση πρέπει να είναι οριστική»

Κινητά ή ακίνητα; Το ΥΠΠΟΑ απαντά στην τοπική κοινωνία της Νάξου, ενώ Φλεριανός, Κορρές και Μαυρογιαννόπουλος επανέρχονται με αιχμές και ερωτήματα

Σημαντική δράση για την προστασία της Ποσειδωνίας στην Κέα

Ο Δήμος Κέας, σε συνεργασία με φορείς και επιστημονικούς οργανισμούς, προχωρά σε πρωτοβουλία βιώσιμης διαχείρισης και προστασίας του θαλάσσιου οικοσυστήματος στον κόλπο του Αγίου Νικολάου

Μύκονος κατά του τέλους κρουαζιέρας, «Τιμωρητικό και άδικο μέτρο» καταγγέλλει το Λιμενικό Ταμείο

Αίτημα αναστολής του τέλους επιβατών κρουαζιέρας από το Λιμενικό Ταμείο Μυκόνου προς τον Υπουργό Ναυτιλίας – Κάνει λόγο για αθέμιτο ανταγωνισμό και πλήγμα στην τοπική οικονομία

Νάξος: Έκρηξη αφίξεων (30% το πρώτο εξάμηνο) στο αεροδρόμιο, οι υποδομές στο … κόκκινο

Με αύξηση 45% τον Ιούνιο και 30% στο εξάμηνο, η τουριστική ζήτηση απογειώνεται, αλλά το αεροδρόμιο της Νάξου φτάνει στα όριά του – Επιτακτική η ανάγκη για αναβάθμιση

Τζεφ Μπέζος: After wedding party στη Νάξο με την Λόρεν Σάντσεζ, η «έξυπνη» αγάπη του για το νησί

Μετά τον χλιδάτο γάμο των 48 εκατομμυρίων στη Βενετία, ο ιδρυτής της Amazon και η εκρηκτική σύζυγός του επιλέγουν τη Νάξο για το after wedding ταξίδι τους, επιβεβαιώνοντας την ιδιαίτερη σχέση του δισεκατομμυριούχου με το νησί και τα φιλόδοξα σχέδιά του για το «smart island» των Κυκλάδων.

Aperto – Cucina Italiana: Η αυθεντική ιταλική εμπειρία ήρθε στη Νάξο με την υπογραφή του κορυφαίου pizzaiolo Νίκου Σωτηρόπουλου

Ένα νέο γαστρονομικό σημείο στην καρδιά της Νάξου που ενώνει την ιταλική φινέτσα με τη δημιουργικότητα του Έλληνα pizzaiolo που διακρίθηκε δύο φορές ως ο καλύτερος της χώρας και στους 50 κορυφαίους της Ευρώπης.

Κατ’ Οίκον Νοσηλευτική Φροντίδα στη Νάξο από τη Φραντζέσκα Λαγογιάννη

Με επιστημονική γνώση, σεβασμό και ολιστική προσέγγιση, η Φραντζέσκα Λαγογιάννη προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες νοσηλείας στο σπίτι, σε όλη τη Νάξο.

Νάξος – Κατερίνα Καινούργιου: Ρομαντικό ηλιοβασίλεμα και η ξακουστή πατάτα στο τραπέζι της

Η παρουσιάστρια περνά τις διακοπές της στο νησί των Κυκλάδων με τον Παναγιώτη Κουτσουμπή, απολαμβάνοντας τα τοπικά εδέσματα, τη γαλήνη του τοπίου και τις συγκινήσεις μετά το φινάλε της σεζόν.

Εκρηκτική αύξηση επιβατών στο λιμάνι Νάξου τον Ιούνιο (πίνακας)

Οι αριθμοί αυξάνονται, οι υποδομές όμως όχι. Η Νάξος «ασφυκτιά» και χρειάζεται λύση τώρα.

Νάξος: Αλλαγές στην κυκλοφορία σε Χώρα, Αγία Άννα, Άγιο Προκόπη και Πλάκα, “εμφάνιση” του e-naxios

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ανακοινώνει τις νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την τουριστική περίοδο – Δωρεάν στάθμευση και έλεγχος τροφοδοσίας στα παραλιακά μέτωπα

Αποκαλύφθηκε σκάνδαλο 40 εκατ. ευρώ στο μεταφορικό ισοδύναμο, έγκαιρη παρέμβαση Παππά έσωσε το Δημόσιο

Χάρη σε διοικητικούς ελέγχους και αποφασιστικές κινήσεις, απετράπη καταβολή δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ σε ύποπτες αιτήσεις επιχειρήσεων – Η συντριπτική πλειονότητα από την Κρήτη

Blackout στη Χώρα Νάξου τα πρώτα λεπτά της Κυριακής, αντιδράσεις επιχειρηματιών

Στο σκοτάδι για μισή ώρα το κέντρο της τουριστικής ζωής – Αυξάνονται τα παράπονα επαγγελματιών

Γιάννης Πάριος: Το θαλασσινό του ταξίδι με 16 τραγούδια-ανάσα Ελλάδας και καρδιάς (video)

Ο αγαπημένος ερμηνευτής παρουσίασε το νέο του άλμπουμ «Τα Θαλασσινά του Πάριου» με ένα αξέχαστο νησιώτικο γλέντι στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, με αναφορές στον πατέρα του, την καταγωγή του και τις ρίζες της μουσικής του πορείας.

Σέριφος: 87χρονη ανασύρθηκε χωρίς τις αισθήσεις της από την παραλία Συκαμιά

Η άτυχη γυναίκα διακομίστηκε στο Πολυδύναμο Ιατρείο του νησιού, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός της – Προανάκριση από το Λιμεναρχείο