Τετάρτη, 24 Σεπτεμβρίου, 2025
ΑρχικήΑπόψειςΜανώλης Κρητικός: Παγκόσμιοι δείκτες διακυβέρνησης και η Ελλάδα

Μανώλης Κρητικός: Παγκόσμιοι δείκτες διακυβέρνησης και η Ελλάδα

|

Με τους παγκόσμιους δείκτες διακυβέρνησης (Global Governance Indicators, GGI) των Ντ. Κάουφμαν (Natural Resource Governance Institute and Brooking Institute) και A. Κράι (World Bank Development Research Group), όπως και με άλλους διεθνείς δείκτες θα κρίναμε μια κυβερνητική θητεία; Η αναφορά σε διεθνείς δείκτες είναι ένα αντίβαρο στα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια κοινωνία στην καθημερινότητα;

Κείμενο: Μανώλης Κρητικός (#)

Αναμφισβήτητα, οι δείκτες είναι ένα αρκετά χρήσιμο ποσοτικό εργαλείο και ειδικότερα σε περιόδους κρίσεων, γιατί αποτυπώνουν μια σχετική πραγματικότητα και τις δυνατότητες μιας χώρας να ανακτά σε σύντομο χρονικό διάστημα την κανονικότητά της. Επίσης διευκολύνουν την ανάλυση για τον προσδιορισμό των αιτιών που μια χώρα σε φυσιολογικές συνθήκες έχει χαμηλές επιδόσεις σε σύγκριση με άλλες χώρες και κυρίως με χώρες που παρουσιάζει ένα βαθμό ομοιογένειας, π.χ. γεωπολιτική, οικονομική, κουλτούρας και πολιτισμού.

Ο όρος «διακυβέρνηση» είναι αρκετά σύνθετος στον ορισμό του. Θα τη θεωρήσουμε σαν ένα σύστημα αξιών, θεσμών και πολιτικών με τις οποίες ένα κράτος διαχειρίζεται το σύνολο των υποθέσεων που αφορούν τους πολίτες του και τις διεργασίες του. Ακολουθώντας τους έξι παγκόσμιους δείκτες διακυβέρνησης θα μπορούσαμε να ορίσουμε εκ νέου τον όρο διακυβέρνηση από τα ποσοτικά μεγέθη με τα οποία αξιολογούν οι έξι παγκόσμιοι δείκτες διακυβέρνησης τις λειτουργίες της κοινωνίας.

Οι δείκτες είναι: η ελευθερία έκφρασης, η ελευθερία του συνδικαλίζεσθαι και του Τύπου (Voice and Accountability), η πολιτική σταθερότητα και η απουσία βίας και τρομοκρατίας (Political Stability and Absence of Violence), η κυβερνητική αποτελεσματικότητα (Government Effectiveness), η ποιότητα θεσμών (Regulatory Quality), το κράτος δικαίου (Rule of Law) και ο έλεγχος διαφθοράς (Control of Corruption). Η Ελλάδα έχει απόδοση 50% στον δείκτη «πολιτική σταθερότητα και απουσία βίας – τρομοκρατίας» για το έτος 2022. Από την απόδοση προκύπτει στη διεθνή κατάταξη η θέση της Ελλάδας 107 από τις 214 αξιολογούμενες χώρες (214×0,50=107), δηλαδή υπάρχουν 107 χώρες με καλύτερες επιδόσεις σε αυτόν τον δείκτη (214-107=107) από την Ελλάδα.

Από τις τιμές των δεικτών που έχει ανακοινώσει η Παγκόσμια Τράπεζα για 214 χώρες και για τη 10ετία 2014-2023 συγκρίνοντας τον μέσο όρο της Ελλάδας με τον μέσο όρο των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης διαπιστώνουμε τα παρακάτω:

Στον πρώτο δείκτη «φωνή και λογοδοσία» (Voice and Accountability) η Ελλάδα στον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας έχει επίδοση 73%, όταν ο μέσος όρος για τις 27 χώρες της Ευρώπης είναι 83%, δηλαδή για την Ελλάδα υπάρχουν 58 χώρες από τις 214 που έχουν καλύτερη επίδοση, ενώ για τον μέσο όρο της Ευρώπης των «27» είναι 36 χώρες. Στον πρώτο δείκτη έχουμε βελτίωση από το 68,47 (2014) στο 79,41 (2023). Ο δείκτης αποτυπώνει τη δυνατότητα των πολιτών να ακούγεται η φωνή τους, να εκφράζουν τις απόψεις τους και να μπορούν να επηρεάζουν κυβερνητικές αποφάσεις.

Στον δεύτερο δείκτη «πολιτική σταθερότητα και απουσία βίας – τρομοκρατίας» (Political Stability) η Ελλάδα έχει επίδοση 48%, για τις 27 χώρες της Ευρώπης είναι 70%, υπάρχουν 111 χώρες από τις 214 που έχουν καλύτερη επίδοση από την Ελλάδα, ενώ για την Ευρώπη των «27» είναι 64 χώρες. Στον δεύτερο δείκτη είχαμε βελτίωση από το 40,48 (2014) στο 54,03 (2023). Ο δείκτης αποτυπώνει τις αντιλήψεις για την πιθανότητα αποσταθεροποίησης ή ανατροπής της κυβέρνησης. Επίσης είναι ένα μέτρο της επικινδυνότητας που μπορεί να έχουν οι επενδυτές και των δυνατοτήτων της χώρας να ανοίγεται σε διεθνείς αγορές.

Η χώρα παρουσιάζει πτώση στους δείκτες «κυβερνητική αποτελεσματικότητα» και «τήρηση των νόμων».

Στον δείκτη «αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης» (Government Effectiveness) η Ελλάδα έχει επίδοση 63%, για τις 27 χώρες της Ευρώπης η επίδοση είναι 80%, 79 χώρες από τις 214 έχουν καλύτερη επίδοση από την Ελλάδα και 43 χώρες για την Ευρώπη των «27». Στον τρίτο δείκτη από το 64,9 (2014) παρουσιάζουμε πτώση στο 57,55 (2023). Ο δείκτης αποτυπώνει τις αντιλήψεις για την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών, τον βαθμό ανεξαρτησίας τους από τις πολιτικές πιέσεις και το πόσο καλά επιτυγχάνει η πολιτική της κυβέρνησης τους επιθυμητούς στόχους.

Στον δείκτη «ποιότητα των κανονιστικών ρυθμίσεων» (Regulatory Quality) η Ελλάδα έχει επίδοση 66%, για τις 27 χώρες της Ευρώπης είναι 82%, 73 χώρες από τις 214 έχουν καλύτερη επίδοση από την Ελλάδα και 39 χώρες για την Ευρώπη των «27». Στον δείκτη υπάρχει βελτίωση από το 63,94 (2014) στο 70,75 (2023). Ο δείκτης αποτυπώνει την ικανότητα της κυβέρνησης να διαμορφώνει και να εφαρμόζει κανονισμούς που επιτρέπουν και προωθούν την ανάπτυξη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

Στον δείκτη «κανόνας δικαίου» (Rule of Law) η Ελλάδα έχει επίδοση 59%, για τις 27 χώρες της Ευρώπης η επίδοση είναι 81%, 88 χώρες από τις 214 έχουν καλύτερη επίδοση για την Ελλάδα και 41 χώρες για την Ευρώπη των «27». Στον δείκτη υπάρχει πτώση από το 66,35 (2014) στο 57,08 (2023). Ο δείκτης αποτυπώνει τον βαθμό εμπιστοσύνης των πολιτών στους κανόνες της κοινωνίας και στην τήρηση των νόμων.

Στον έκτο δείκτη «έλεγχος της διαφθοράς» (Control of Corruption) η Ελλάδα έχει επίδοση 56%, για τις 27 χώρες της Ευρώπης είναι 77%, 94 χώρες από τις 214 έχουν καλύτερη επίδοση από την Ελλάδα και 49 χώρες για την Ευρώπη των «27». Στον έκτο δείκτη υπάρχει βελτίωση από το 53,37 (2014) στο 58,02 (2023). Ο δείκτης αυτός αποτυπώνει τον βαθμό επηρεασμού του κράτους από τα ιδιωτικά συμφέροντα.

Η χώρα παρουσιάζει πτώση στους δείκτες «κυβερνητική αποτελεσματικότητα» και «τήρηση των νόμων». Οι υπόλοιποι δείκτες έχουν αυξητική τάση, αλλά υπολείπονται αρκετά από τον μέσο όρο των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η αξιοποίηση των έξι δεικτών μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματικό εργαλείο βελτίωσης της διακυβέρνησης, της ποιότητας ζωής, της ανάπτυξης και της οικονομίας για τη χώρα.

@ Ο κ. Μανώλης Κρητικός – έχει γεννηθεί στη Νάξο – είναι καθηγητής, διευθυντής Μεταπτυχιακού Δημόσιας Πολιτικής και Διοίκησης Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη έκδοση της Καθημερινής (18/05)


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Ελλάς Σύρου: «Άριστα 10 από τη FIFA», το νέο γήπεδο της Ερμούπολης έτοιμο να γράψει ιστορία (video)

Ο Γιώργος Λεονταρίτης μιλά στο παρά πέντε του πρώτου επίσημου αγώνα: «Υπόσχεση που έγινε πράξη – μια υποδομή για τη νεολαία της Σύρου»

Στ. Γκίκας: 180 εκατ. από ΕΣΠΑ για 30 νησιωτικά λιμάνια

Προτεραιότητα η αναβάθμιση υποδομών και η «πράσινη μετάβαση» – cold ironing σε 23 λιμένες έως το 2029

Παναγία Μυρτιδιώτισσα: το πρώτο «καλωσόρισμα» της Νάξου (video)

Παραμονή στη Χώρα: το πλοιάριο αναχωρεί ανά δεκάλεπτο από τη Μικρή Σκάλα για προσκύνημα στη βραχονησίδα-προσήλιο του λιμανιού

Κουφονήσι: Ομόφωνο «ναι» σε μειώσεις και δίκαιη τιμολόγηση νερού

Έκτακτη συνεδρίαση της Τοπικής Κοινότητας (22/09) – αιτήματα για επανέκδοση λογαριασμών, δόσεις χωρίς προσαυξήσεις, έλεγχο μετρητών και ειδικό καθεστώς «νησιωτικότητας»

Λιμάνι Νάξου: Από το «Δέσποινα» του 1955 στο σήμερα και τα προβλήματα που δεν …λύθηκαν

Η 31η Ιουλίου του ’55 άλλαξε τον τρόπο που δένουν τα πλοία· ο Αύγουστος του ’25 μας θυμίζει ότι ήρθε η ώρα να αλλάξει ο τρόπος που «δένει» η πόλη με το λιμάνι.

Σίφνος: Το Φεστιβάλ «Νικόλαος Τσελεμεντές» γράφει τις πιο νόστιμες ιστορίες των Κυκλάδων (video)

Θαλασσομαγειρέματα το πρωί, «Κουζίνα του Τσελεμεντέ» το απόγευμα, γλέντια τη νύχτα — 25–27/9, είσοδος ελεύθερη

Αμοργός τραγουδά: Mουσικοκινητική αγωγή για τους μικρούς, χορωδία για όλους

Ένα Σαββατοκύριακο τον μήνα (Οκτ. 2025–Ιούν. 2026) με τον μαέστρο Γιάννη Γαβρά και το Μουσικό Εργαστήρι «Η Οδός Ονείρων».

Ελλάδα: Μόλις το 4,5% των γιατρών υπηρετούν στα νησιά (!!!)

Αριθμοί που «πονούν»: πολλά νησιά χωρίς βασικές ειδικότητες μόλις πέσει η αυλαία του καλοκαιριού

Δωρεάν προληπτικές εξετάσεις από το Ελληνικό Ίδρυμα Ογκολογίας τον Οκτώβριο

Μαστογραφία, Τεστ Παπ με HPV και έλεγχος PSA – Ραντεβού από 23/9, εξετάσεις από 1/10 στην Αθήνα

Σαντορίνη – Ξεκινά η 71η Εθελοντική Αιμοδοσία: Μια φιάλη παραπάνω, ένα χαμόγελο ακόμα

Από 4 έως 12 Οκτωβρίου η 71η Εθελοντική Αιμοδοσία για τον συνάνθρωπο και την ελπίδα. Το πρόγραμμα της αιμοδοσίας

Blue Star Naxos: από 19/9 αναχώρηση 11:05 από Νάξο για Πειραιά — αρχίζει το χειμερινό πρόγραμμα

Σύμφωνα με το Naxos Blue Travel, το νέο ωράριο θα ισχύει όλο τον χειμώνα. Δείτε αναλυτικά τη διαδρομή Αστυπάλαια–Κατάπολα της επόμενης ημέρας.

Σκοπελίτης: Αλλαγές δρομολογίων 19–21/09/2025 λόγω κακοκαιρίας

Το ταξιδιωτικό πρακτορείο Zas Travel Νάξου ενημερώνει: το δρομολόγιο της Παρασκευής μεταφέρεται για Σάββατο και του Σαββάτου για Κυριακή — δείτε αναλυτικά τις ώρες.

Υπόθεση …Νερό: Ο Σύλλογος Επαγγελματιών Δονούσας ζητά επανεξέταση της τιμολογιακής πολιτικής και δίκαιες χρεώσεις

Μετά την Ηρακλειά και τα Κουφονήσια, διαμαρτύρεται και η Δονούσα για τις αυξήσεις - Τι ζητούν οι επαγγελματίες

Απαγορευτικό: Στις 9.30 το βράδυ απόψε αναχωρεί το “Blue Star Naxos” (Πίνακας)

Λόγω κακοκαιρίας αλλάζουν αναχωρήσεις/ακυρώνονται δρομολόγια. Τι ισχύει ανά πλοίο, πότε χρειάζεται αλλαγή εισιτηρίων και ποιες μεταφορές επιβατών έγιναν.

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Σε ποιες περιοχές θα έχει αύριο το πρωί (20/09) διακοπή ρεύματος

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση «Προσωρινή Διακοπή», θα επηρεαστούν Μπαούζι Δαμαριώνα, Αυλωνίτσα, Άγιος Δημήτριος και Αγ. Ανάργυροι Σαγκρί.

Ανεκτέλεστα δρομολόγια για Supercat Jet, Superjet και Superjet 2 λόγω κακοκαιρίας

Η κακοκαιρία που πλήττει το Αιγαίο φέρνει σημαντικές ακυρώσεις στην ακτοπλοΐα – Αναλυτικά ποιες γραμμές επηρεάζονται

ΔΕΔΔΗΕ: Τρίωρη διακοπή ρεύματος αύριο (22/09) στα χωριά της πεδινής Νάξου

Νάξος: Προσωρινή διακοπή ρεύματος τη Δευτέρα 22/09 (09:00–12:00) σε Γλινάδο, Άγιο Αρσένιο, Μύλους & Αργάνι Τριπόδων

Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων: Ο Νίκος Σιδερής ορίστηκε πρόεδρος της Κοινότητας Κεραμωτής

Σιδερής Νίκος η επιλογή του Δημάρχου – Αποχές και ενστάσεις από Κορρέ και Χατζηανδρέου

Κουφονήσια: «Νερό από χρυσάφι», λογαριασμοί έως 10€/m³, τι απαντά ο Βαγγέλης Κατσαράς (video)

Εστίαση, διαμονή και μικρά καταστήματα μιλούν για ασφυξία – Ο Δήμος Νάξου κάνει λόγο για «εξορθολογισμό» βάσει κόστους αφαλάτωσης και αποτροπή υπερκατανάλωσης (video)

Απαγορευτικό απόπλου από Πειραιά, Λαύριο και Ραφήνα έως τις 10:00 — εξαιρούνται Αργοσαρωνικός & Μαρμάρι

Σε ισχύ προληπτικό μέτρο του Λιμενικού λόγω ισχυρών βοριάδων· επανεκτίμηση στις 10:00. Οι ταξιδιώτες να επικοινωνούν με τα πρακτορεία τους.