Μ. Καπίρης: “Οι σεισμοί «κόβουν» το «Σπίτι μου ΙΙ» στις Κυκλάδες, ανάγκη παρέμβασης”

Στα νησιά μας, εκτός όλων των άλλων φόβων που προκαλεί η σεισμική δραστηριότητα ανακύπτουν και μια σειρά άλλων «απρόβλεπτων» προβλημάτων. Πρακτικά με βάση τους ισχύοντες κανόνες της Τράπεζας της Ελλάδος δεν μπορούν να εκταμιευθούν ακόμα και εγκεκριμένα δάνεια παντός τύπου που έχουν ως εξασφάλιση ακίνητα εάν δεν ασφαλιστεί το ακίνητο για φυσικές καταστροφές μεταξύ των οποίων είναι και ο σεισμός.

Του Μιχάλη Καπίρη (*) 

Στην πράξη αυτός ο κανονισμός σε αυτή τη συγκυρία καθιστά αμφίβολο εάν οποιαδήποτε ασφαλιστική εταιρία θα ασφαλίσει κάποιο ακίνητο για σεισμό, επομένως τίθεται σε αναστολή επ’ αόριστον οποιοδήποτε στεγαστικό δάνειο.

Επομένως, το Πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ» για το οποίο έδειξαν ενδιαφέρον πολλοί νησιώτες, αφού η στεγαστική κρίση είναι ιδιαίτερα έντονη στα νησιά, δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί η διαδικασία, όχι με ευθύνη των δικαιούχων αλλά λόγω της άρνησης των ασφαλιστικών εταιριών να συνάψουν συμβόλαια έναντι σεισμού.

Τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου και ειδικά οι Κυκλάδες, πρέπει να αντιμετωπιστούν ως ειδική γεωγραφική ενότητα και να ληφθούν ειδικά μέτρα για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης που αντιμετωπίζουμε, καθώς:

1. Η έντονη τουριστική δραστηριότητα καθιστά ιδιαίτερα υψηλές τις τιμές αγοράς και ενοικίασης κατοικίας, με αποτέλεσμα ο μόνιμος πληθυσμός και ιδίως οι νέοι να ωθούνται εκτός των αστικών κέντρων κάθε νησιού. Πρακτικά αυτό υποχρεώνει τους κατοίκους σε πολλαπλές ημερήσιες μετακινήσεις εντός του νησιού, ιδίως εάν έχουν μικρά παιδιά, με ότι αυτό συνεπάγεται και για το κόστος ζωής και για την κυκλοφοριακή – περιβαλλοντική επιβάρυνση ιδίως τους μήνες με αυξημένη τουριστική κίνηση.

2. Η εσφαλμένη θεώρηση, ότι οι νησιώτες συνολικά αποκομίζουν τεράστια κέρδη από τον τουρισμό, δεν αφορά το σύνολο των επιχειρήσεων των νησιών και σίγουρα δεν αφορά τους μισθωτούς και την πλειοψηφία των συνταξιούχων. Όλοι όμως, ανεξαρτήτως εισοδημάτων αντιμετωπίζουμε το αυξημένο κόστος διαβίωσης και μετακινήσεων, κόστος που γίνεται όλο και πιο δυσβάσταχτο για τους ασθενέστερους και προκαλεί εγκατάλειψη των νησιών. Η απώλεια αυτή πληθυσμού επηρεάζει όλο και περισσότερο και την πλήρωση των θέσεων εργασίας στον τουρισμό.

3. Τα κριτήρια του προγράμματος «Σπίτι μου ΙΙ» είναι προσδιορισμένα στα δεδομένα των αστικών περιοχών όπως η Αθήνα, δεδομένου ότι ο συνδυασμός των προϋποθέσεων 150 τ.μ. και χτισμένο πριν το 2007, οδηγούν σε επιλογές οι οποίες δεν καλύπτουν τις ανάγκες ενός νέου που θέλει να μείνει και να κάνει οικογένεια στα Νησιά μας. Για παράδειγμα στη Νάξο υπάρχουν ελάχιστα διαθέσιμα σπίτια χτισμένα πριν το 2007, καθώς η κύρια οικοδομική δραστηριότητα αφορούσε ενοικιαζόμενα δωμάτια ή ξενοδοχεία.

4. Σε μεγάλο μέρος των Πόλεων των Νησιών μας έχει αναπτυχθεί επιπρόσθετα των παραδοσιακών τουριστικών χρήσεων, η βραχυχρόνια μίσθωση αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τις τιμές λόγω του περιορισμού της προσφοράς.

5. Οικόπεδα που θα μπορούσαν να οικοδομηθούν βρίσκονται εκτός σχεδίου ή χωρίς «πρόσωπο» σε οδό, με αποτέλεσμα να τίθενται σε αχρησία.

Τα προβλήματα που προκαλούν σε αυτή την ένταση της στεγαστική κρίση στα νησιά και ήδη προκαλούν προβλήματα στην λειτουργία δημοσίων υπηρεσιών (υποστελέχωση και δυσκολία κάλυψης κενών θέσεων) αλλά και στον τουρισμό (έλλειψη στελεχών) είναι πολλά και διαχρονικά. Απαιτείται επομένως η εφαρμογή μιας ειδικής πολιτικής για τον νησιωτικό πληθυσμό (μόνιμο και επαγγελματικό), πολιτική που είναι σαφές ότι απουσιάζει.

Σε κάθε περίπτωση όμως το νέο πρόβλημα συγκυρίας που προκαλείται από την έντονη σεισμική δραστηριότητα, πρέπει να αντιμετωπιστεί με ειδικές ρυθμίσεις τουλάχιστον για την έγκριση στεγαστικών δανείων και ειδικά για το «Σπίτι μου ΙΙ».

(*) Ο Μιχάλης Καπίρης είναι δικηγόρος και Περιφερειακός Σύμβουλος της Π.Ε. Νάξου