Σάββατο, 6 Σεπτεμβρίου, 2025
ΑρχικήΑιγαίοΜ. Φραγκίσκος: Το ταραγμένο πέλαγος και το χωροταξικό πλαίσιο τουρισμού

Μ. Φραγκίσκος: Το ταραγμένο πέλαγος και το χωροταξικό πλαίσιο τουρισμού

|

Κατά την συζήτηση της μελέτης του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό [1] (ΕΧΠ-Τ), στο Περιφερειακό Συμβούλιο [2], η Περιφερειακή Αρχή ως υπέρμαχος των μεγάλων τουριστικών επενδύσεων, αποδέχθηκε αναγκαστικά μεν τη μελέτη, αλλά πρότεινε μια σειρά αλλαγές και προσθήκες.

Του Μιχάλη Φραγκίσκου (*)

Αφαιρείται οτιδήποτε μπορούσε δυνητικά να δυσχεράνει τις επενδύσεις ή να χρησιμοποιηθεί σε πιθανή προσφυγή στο ΣτΕ ενάντια τους και προστίθενται οτιδήποτε μπορεί να νομιμοποιήσει μεγάλες επενδύσεις που ξεπερνούν τη νησιωτική κλίμακα.

Εκτιμάται ότι επιχειρείται να προσδοθεί στο Χωροταξικό η απαιτούμενη ευελιξία, ώστε να καλύψει νομικά τα χαρακτηριστικά των μεγάλων επενδύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη ή σχεδιασμό στο Νότιο Αιγαίο.

Είναι πρωτοφανές ότι η εισήγηση δεν γίνεται από αρμόδιους υπαλλήλους της ΠΝΑι, ούτε από Αντιπεριφερειάρχη περιβάλλοντος, αλλά από νομική εταιρία που όπως καταγγέλλει το “Save Ios” εργάζεται παράλληλα για τους επενδυτές της Ίου, που μπορούν να ωφεληθούν άμεσα από ρυθμίσεις του Χωροταξικού. Το “Save Ios”, αναφέρει: «Θα ήταν λογικό κάποιος να περιμένει ότι η Περιφέρεια θα έπρεπε να ζητήσει τη γνώμη ειδικών που να μην έχουν άμεση οικονομική εμπλοκή με το θέμα. Δυστυχώς αυτά φαίνεται δεν συμβαίνουν στην Ελλάδα, τουλάχιστον όχι στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.»

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι εισηγητές ζήτησαν:

# Την αναδιατύπωση του όρου «κλίμακα του τοπίου» ως ασαφή έννοια.

# Την αφαίρεση της «προσβολής τοπίου» ως ανύπαρκτη νομικά έννοια.

# Την αναδιατύπωση των περιοχών «ήπιας ανάπτυξης» με μεγαλύτερους συντελεστές δόμησης.

# Να προχωρήσουν άμεσα οι επενδύσεις στις περιοχές NATURA χωρίς την έγκριση των σχεδίων διαχείρισης, αφού αρκούν τα δημοσιοποιημένα στοιχεία ή μελέτες Οικολογικής Αξιολόγησης.

# Να αντικατασταθεί η «Τουριστική Φέρουσα Ικανότητα» με την γενική Φέρουσα Ικανότητα ενός τόπου, ώστε να προκύπτει χώρος για επιπλέον τουριστικές επενδύσεις.

# Να διασυνδεθεί η επενδυτική πρωτοβουλία με την προστασία και τη βιώσιμη διαχείριση οικοσυστημάτων, την ενεργειακή αποδοτικότητα, την πρασίνωση κτιρίων, την κλιματική θωράκιση, τη συμμόρφωση με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, τον Εθνικό Κλιματικό νόμο, το πακέτο Fit for 55 της ΕΕ, τον κανονισμό περί αποκατάστασης της φύσης. Αυτά όμως είναι επίπλαστα χαρακτηριστικά που μπορούν να αποκτηθούν και να χαρακτηρίσουν μόνο τις μεγάλες επενδύσεις.

Παρόλο που η μελέτη δεν προστατεύει την παράκτια ζώνη από τον τουρισμό, αλλά τον τουρισμό από τις άλλες χρήσεις εκεί, στην συζήτηση δια παν ενδεχόμενο αναπτύχτηκε επιχειρηματολογία κατά της σύμβασης της Βαρκελώνης.

Βραχονησίδες ή Μπετονησίδες

Τέλος προτείνεται να μην ισχύσει ο περιορισμός των 300 στρ. στην ήδη απαράδεκτη πρόταση της μελέτης για τη δόμηση στις ακατοίκητες νησίδες, αλλά να επιτρέπονται πλήρως οι επενδύσεις σε όλες τις βραχονησίδες και μάλιστα να επιδοτούνται για εθνικούς λόγους. Προφανώς προβάλλεται [3] το επιχείρημα ότι με το όριο των 300 στρεμμάτων απεμπολούνται κυριαρχικά δικαιώματα στις βραχονησίδες.

Βέβαια επειδή στην πραγματικότητα είναι γνωστό ότι πρακτικά είναι αδύνατον να αξιοποιηθούν επενδυτικά οι βραχονησίδες, το θέμα προτάθηκε υποκριτικά ως εθνικός μανδύας για να καλύψει τις επενδύσεις έκτος κλίμακας σε άλλα μικρά νησιά. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά την ΠΝΑι ταυτίζονται οι βραχονησίδες με τις νησίδες.

Οι βραχονησίδες – νησίδες δεν προσφέρονται για επενδυτική εθνικοκαπηλεία. Στις βραχονησίδες του Αιγαίου[4] προστατεύεται η παγκόσμια μοναδικότητα τους να παραμείνουν χώροι ιδιαίτερης βιοποικιλότητας και εργαστήρια εξέλιξης, αντίστοιχα με τα νησιά Γκαλαπάγκος, με δεκάδες ενδημικά είδη, καταφύγια απειλούμενων θαλάσσιων θηλαστικών και βασικός σταθμός μεταναστευτικών πουλιών και φωλιάσματος αποικιακών ειδών.

Με πιθανή την αποδοχή από το ΥΠΕΝ της υποκριτικής απόφασης για δόμηση στις νησίδες-βραχονησίδες, ασκείται επικίνδυνη πολιτική όχι μονό για την Ελλάδα αλλά περισσότερο επικίνδυνη για την οικολογική ισορροπία του πλανήτη.

Επίλογος – Συμπεράσματα

Στις εισηγήσεις και στην απόφαση της ΠΝΑι δε γίνεται καμία αναφορά, πως στο χώρο που αναπτύσσεται ο τουρισμός ζουν και άνθρωποι, μόνιμοι κάτοικοι του Αιγαίου, εργαζόμενοι στο τουρισμό και σε άλλες παραδοσιακές ή νέες παραγωγικές δραστηριότητες, υπάρχουν κοινωνίες αιώνων, που έχουν δημιουργήσει πολιτισμούς ζωντανούς, άυλους ή αποτυπωμένους σε εκατοντάδες μνημεία, υπάρχει φυσικό περιβάλλον με εύθραυστα οικοσυστήματα, που όλα αυτά βρίσκονται κάτω από την αφόρητη πίεση του.

Οι προτάσεις της ΠΝΑι απέχουν μακράν από τα φλέγοντα ζητήματα που έχει δημιουργήσει ή εντείνει ο τουρισμός στα νησιά. Τη λειψυδρία, τη κακή διαχείριση των υδατικών πόρων,  απορριμμάτων και υγρών αποβλήτων, την εκτός σχεδίου δόμηση, την ανάλωση της αγροτικής γης, την καταστροφή των παράκτιων οικοσυστημάτων, την αλλοίωση τοπίων – γεωτόπων, της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, την ισοπέδωση τοπικών πολιτιστικών ταυτοτήτων, την έλλειψη στέγης και τη δημιουργία ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων.

Με τις μονομερείς προτάσεις της ΠΝΑι το ΕΧΠ-Τουρισμού μετατοπίζεται ακόμα περισσότερο στην πλευρά της διευκόλυνσης των μεγάλων εκτός νησιωτικής κλίμακας επενδύσεων, απομακρύνεται από το πρότυπο του βιώσιμου τουρισμού που έχει ανάγκη το Νότιο Αιγαίο προς όφελος των σημερινών κατοίκων και των επόμενων γενεών.   

[1] Σχέδιο ΚΥΑ του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό

[2] Απόφαση υπ’ αριθμον 92/2024 ΑΔΑ ΕΦΨ47ΛΞ-Δ0Ζ

[3] Η Ροδιακή 9-10-2024 Συνέντευξη Γ. Χατζημάρκος

[4] Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, Τα βραχονήσια του Αιγαίου σε κίνδυνο: SOS για τα Ελληνικά Γκαλαπάγκος

(*) Μιχάλης Φραγκίσκος: Διδάκτορ Μηχανικός ΕΜΠ, Περιφερειακός Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου, «Ανοιχτοί Ορίζοντες στο Νότιο Αιγαίο»

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος – Σύλλογος Φιλωτιτών: Αποχαιρετισμός στη γιατρό Κυριακή Σωφρονιάδου

Ο Σύλλογος Φιλωτιτών τιμά τη γυναίκα που υπήρξε πρωτεργάτης της αιμοδοσίας στις Κυκλάδες και άφησε ανεξίτηλη παρακαταθήκη προσφοράς

Νάξος: Σφοδρή επίθεση Χατζηανδρέου για το «φιάσκο Dolce», 120.000€ χωρίς κανέναν βρεφονηπιακό σταθμό

Η «Δύναμη Αλλαγής» καταγγέλλει κακοδιαχείριση και ζητά διερεύνηση ευθυνών – «Οι πολίτες πληρώνουν τα λάθη της Δημοτικής Αρχής»

Νάξος: Ο Σύλλογος «Κούρος ο Έλληνας» στηρίζει τα παιδιά με σχολικά είδη

Κανένα παιδί δεν πρέπει να στερηθεί τα απαραίτητα – Πρωτοβουλία αγάπης και διακριτικής στήριξης από τον Σύλλογο Μελάνων.

Επιμελητήριο Κυκλάδων: «Χάθηκε μια ευκαιρία για τα ενδοκυκλαδικά δρομολόγια» (πίνακες)

Παρά το ολοκληρωμένο σχέδιο που καταρτίστηκε με τη συνεργασία δημάρχων και φορέων, το Σ.Α.Σ. αποφάσισε τη διατήρηση του παλαιού καθεστώτος – Τι ζητά τώρα το Επιμελητήριο.

«Βιώσιμες Κυκλάδες»: Το Φιλώτι της Νάξου στο πρώτο ντοκιμαντέρ της Πρωτοβουλίας για τη Δημοσιογραφία (video)

Η καρδιά της κτηνοτροφίας, η κρίση νερού και η μάχη για διατήρηση της ταυτότητας

6 Σεπτεμβρίου: Η Νάξος συμμετέχει στο πανελλαδικό κάλεσμα για Δικαιοσύνη στα Τέμπη

Η Μαρία Καρυστιανού καλεί πολίτες σε συγκεντρώσεις – Συμμετοχές και στις Κυκλάδες

Κυκλάδες: Αποχαιρετισμός στη γιατρό Κυριακή Σωφρονιάδου, τη ψυχή της αιμοδοσίας στη νησιωτική Ελλάδα

Η «ψυχή» της αιμοδοσίας στη νησιωτική Ελλάδα - Πότε και που θα πραγματοποιηθεί η εξόδιος ακολουθία

Σαντορίνη: Το Wanderlust Travel Magazine ανακαλύπτει την αυθεντική ψυχή του νησιού

Το κορυφαίο βρετανικό ταξιδιωτικό περιοδικό φιλοξενήθηκε από τις 24 έως 28 Αυγούστου στη Σαντορίνη, με επίκεντρο τον πολιτισμό, τη γαστρονομία και την αυθεντικότητα.

Αμοργός: Νέα παιδίατρος στο Κέντρο Υγείας, σημαντική ενίσχυση για τις οικογένειες του νησιού

Η Δήμητρα Καλλιτσούνακη αναλαμβάνει καθήκοντα Επιμελητή Β΄ με τριετή σύμβαση, καλύπτοντας ένα πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας.

Νάξος: “Πράσινο φως” για νέο 5άστερο ξενοδοχείο στο (Πολύχνι) Σαγκρί

Σε έκταση 5,4 στρεμμάτων θα ανεγερθεί το πολυτελές κατάλυμα, με υπόγειο και κολυμβητικές δεξαμενές – Εκδόθηκε η οικοδομική άδεια.

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Διακοπή ρεύματος το πρωί της Τρίτης 2 Σεπτεμβρίου, δείτε τις περιοχές

Ο ΔΕΔΔΗΕ ανακοίνωσε προγραμματισμένη διακοπή ηλεκτροδότησης λόγω τεχνικών εργασιών σε κεντρικές περιοχές της Χώρας Νάξου.

Εκτακτο – Νάξος: Φωτιά στο ύψος του Τιμίου Σταυρού, στο δρόμος προς Γαλήνη

Φωτιά σε εξέλιξη στον επαρχιακό δρόμο Νάξου - Εγγαρών στο ύψος του Τιμίου Σταυρού

Blue Star Naxos: Φήμες για πώληση σε καναδική εταιρεία – Τι απαντά η Attica Group

Συζητήσεις στην ακτοπλοϊκή πιάτσα για τίμημα 36 εκατ. ευρώ – Η ιστορία του πλοίου που έγινε «σύμβολο» για τις Κυκλάδες

Νομική εκπροσώπηση για την «Αξιώτισσα» – Κ. Παπαδάκης: «Δεν θα περάσει ο εκφοβισμός και η συκοφαντία»

Ο γνωστός δικηγόρος αναλαμβάνει την υπόθεση της ταβέρνας στη Νάξο που βρίσκεται στο επίκεντρο διεθνούς εκστρατείας συκοφαντιών και απειλών.

Νάξος: Έντονες αντιδράσεις για την ακύρωση μίσθωσης ακινήτου και το μέλλον σχολικών μονάδων (video)

Συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο με αιχμές για «σπατάλη» 120.000 ευρώ, προτάσεις για τρεις νέες σχολικές μονάδες και διαφωνίες για το Δικαστικό Μέγαρο.

Νάξος: «Μαμά με καρότσι σε πόλη αφιλόξενη», η κραυγή αγωνίας μιας νέας μητέρας

Το σχόλιο του Στράτου Φουτάκογλου και η ανοιχτή επιστολή μαθήτριας του που φωτίζει την αδιαφορία για πεζούς, μητέρες και ΑμεΑ

ΑΜΠΕΛΙΦΕΣΤ 2025: Η Νάξος γιορτάζει με κρασί, μουσική και χορό στον αμπελώνα Τρανάμπελο

Δύο βραδιές (5 & 6 Σεπτεμβρίου) γεμάτες ρυθμούς, γεύσεις και φεγγαρόλουστες εμπειρίες στο πιο μεθυστικό φεστιβάλ του Αιγαίου.

Νάξος: Διαδικτυακή επίθεση από Ισραηλινούς στη «Ταβέρνα Αξιώτισσα»

Μετά το επεισόδιο της 25ης Αυγούστου, το εστιατόριο δέχεται συντονισμένη επίθεση με fake reviews από το εξωτερικό, ενώ ο ιδιοκτήτης καταγγέλλει έλλειψη προστασίας από την Google.

Νάξος – «Αξιώτισσα»: Η απάντηση των ιδιοκτητών μετά το περιστατικό με Βρετανούς πελάτες και την … στόχευση της Κυβέρνησης

Οι ιδιοκτήτες της γνωστής ταβέρνας στη Νάξο καταγγέλλουν οργανωμένη συκοφαντική εκστρατεία και δηλώνουν αποφασισμένοι να υπερασπιστούν την αξιοπρέπειά τους.

Kεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο για το περιστατικό στη Νάξο «Σκηνές πογκρόμ του 19ου αιώνα»

Σκληρή ανακοίνωση του ΚΙΣ για τον αντισημιτισμό στην Ελλάδα – Κάνει λόγο για υπονόμευση της δημοκρατίας και καλεί σε μηδενική ανοχή στη ρητορική μίσους.