Δευτέρα, 21 Απριλίου, 2025
ΑρχικήΑπόψειςΚατ. Γιαννακά: Το μνημείο αγώνων για τη Δημοκρατία, η Γυάρος βορά στην...

Κατ. Γιαννακά: Το μνημείο αγώνων για τη Δημοκρατία, η Γυάρος βορά στην “αξιοποίηση”

|

«Αλίμενο νησί η Γυάρος, η έκτασή της είναι 17, 2 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Δώδεκα ναυτικά μίλια η περίμετρός του. Όλη την καρδιά μου πιάνει όταν οι μνήμες τη φέρνουν στο νου μου. Η σημαινόμενη έκταση της Γυάρου είναι όση κι η ευαισθησία της ανθρώπινης συνείδησης». Μανώλης Γλέζος

Της Κατερίνας Γιαννακά (*)

Καίτη Γιαννακά
Καίτη Γιαννακά

Αν και ακατοίκητο ερημονήσι,  με παντελώς εχθρικό φυσικό περιβάλλον για τον άνθρωπο, που ούτε να βρει καταφύγιο μπορεί εκεί, ούτε να εγκατασταθεί και να ζήσει, τα αυταρχικά καθεστώτα από το 1930 άρχισαν να το χρησιμοποιούν ως τόπο εξορίας των κομμουνιστών  αρχικά, κάθε προοδευτικού – δημοκρατικού πολίτη στη συνέχεια, που δεν έσκυβε το κεφάλι.

Έτσι στην  απογραφή του 1951 καταγράφηκαν στη Γυάρο 7.139 «κάτοικοι», κομμουνιστές, αριστεροί, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, ως πολιτικοί εξόριστοι του αυταρχικού εμφυλιοπολεμικού  καθεστώτος. Η Γυάρος μετατράπηκε σε μια απέραντη υπαίθρια φυλακή, όχι καταδίκων, αλλά πολιτικών κρατούμενων και εξόριστων από το 1947-1951, από το 1955-1961,  από το 1967-1968 και από τον Φεβρουάριο του 1974 μέχρι τις 24 Ιουλίου 1974.

Αυτοί οι πολιτικοί κρατούμενοι και όχι κατάδικοι, με έργα καταναγκαστικά έχτισαν στην υπαίθρια φυλακή της Γυάρου και ένα τεράστιο κτίριο – φυλακή, δουλεύοντας σε απάνθρωπες συνθήκες, κάτω από το μαστίγιο των δεσμοφυλάκων, υφιστάμενοι βασανιστήρια δίψας, πείνας, αϋπνίας, εγκλεισμού σε πειθαρχεία. Οι πολιτικοί κρατούμενοι της Γυάρου γράφουν σε υπόμνημά τους το 1952: «Η Ρωμαϊκή Σύγκλητος είχε αρνηθεί να επικυρώσει απόφαση εκτόπισης πολιτικών καταδίκων στη Γυάρο, με το σωστό αιτιολογικό ότι δεν είχε δικαίωμα να αναιρέσει τη ζωή ανθρώπων, οι οποίοι δεν είχαν καταδίκη σε θάνατο. Διότι η εκτόπιση στη Γυάρο ισοδυναμούσε με καταδίκη σε θάνατο…»

Το νησί του «διαβόλου», κολαστήριο ανθρώπινων ψυχών, νησί μαρτυρικό, χαρακτηρισμένο από την Πολιτεία «Ιστορικός τόπος» (2001), αποφάσισαν κυβέρνηση και οικονομικά συμφέροντα να το «αξιοποιήσουν». Αδιαφορώντας για το ιστορικό νησί, «το Νταχάου της Μεσογείου», διάλεξαν, όχι τυχαία, τούτες τις μέρες, 50 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας και οριστικής κατάργησης του κολαστηρίου της Γυάρου, να ανακοινώσουν τη «σπουδαία αυτή επένδυση» σε ειδική τελετή στο Μέγαρο Μουσικής,  την Παρασκευή 28 Ιουνίου, παρουσία υπουργικού κλιμακίου.

Όλα αυτά τα επενδυτικά σχέδια γίνονται εν αγνοία της Τοπικής αυτοδιοίκησης του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης, στον οποίο υπάγεται γεωγραφικά και διοικητικά το ιστορικό νησί της Γυάρου. Είναι γνωστοί οι πολύχρονοι αγώνες των δήμων, των κοινοτήτων και των μαζικών φορέων της Σύρου, για να χαρακτηριστεί  ολόκληρο το νησί της Γυάρου ιστορικός τόπος, γεγονός που έγινε νόμος του κράτους το 2001, οπότε ακυρώθηκε και η  απόφαση του Υπουργείου Άμυνας, που χρησιμοποιούσε από τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης τμήμα του νησιού ως πεδίο Βολής του Πολεμικού Ναυτικού.

Κυκλάδες - Γυάρος
Κυκλάδες – Γυάρος

Από το 2001, με πρωτοβουλία του Υπουργείο Αιγαίου, εγκρίθηκε πρόγραμμα αναπαλαίωσης των υπαρχόντων κτιρίων (φυλακές), του νεκροταφείου και του δρόμου που οδηγεί σε αυτό και συντάχτηκαν οι σχετικές μελέτες. Στη διαδρομή προς το νεκροταφείο έχουν χαραχτεί πάνω σε βράχους τα ονόματα 18.000 προσώπων που εξορίστηκαν στη Γυάρο. Το 2011 όμως, με απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, τροποποιήθηκε η απόφαση χαρακτηρισμού ως ιστορικού ολόκληρου του νησιού και διατηρήθηκε μόνο για ένα τμήμα του, έκτασης 2.500 στρεμμάτων, το οποίο συμπεριλαμβάνει τα κτίρια των φυλακών. Ο σκοπός  του αποχαρακτηρισμού ήταν η προώθηση σε αυτό επενδύσεων για αιολικά πάρκα.

Είναι γνωστό ότι στη θαλάσσια περιοχή γύρω από τη Γυάρο ζει το 15% του πληθυσμού της μεσογειακής φώκιας monachus monachus, η μεγαλύτερη ίσως αποικία του είδους παγκοσμίως. Ακόμα, άνω του 50% της θαλάσσιας περιοχής της Γυάρου καλύπτεται από οικότοπους προτεραιότητας και συγκεκριμένα, από μοναδικούς κοραλλιογενείς σχηματισμούς και λιβάδια ποσειδωνίας. Το χερσαίο περιβάλλον του νησιού φιλοξενεί μία μοναδική αποικία περίπου 2.000 ζευγαριών του σπάνιου θαλασσοπουλιού Μύχου και θεσμοθετήθηκε το 2019 ως θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή  natura.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, τόσο τοπικά στις Κυκλάδες, όσο και γενικότερα, κόμμα της οικολογίας, της πράσινης ανάπτυξης, συμπαρατασσόμαστε με τα κινήματα πολιτών, με τους τοπικούς μαζικούς φορείς, με τους αγωνιστές της δημοκρατίας που βίωσαν την εξορία στη Γυάρο, ενάντια  σε κάθε σχέδιο όποιων συμφερόντων δήθεν αξιοποίησης της Γυάρου.

Απώτερος στόχος τους είναι η εξάλειψη και εξαφάνιση από την ιστορική μνήμη, κάθε τόπου αγώνων δημοκρατικών, κάθε τόπου μαρτυρίου, όπου χιλιάδες άνθρωποι βασανίστηκαν ή πέθαναν σε εποχές σκοτεινές, για τους κοινωνικούς αγώνες, για τις ιδέες τους. Ο αγώνας μας ενάντια σε αυτά τα σκοτεινά σχέδια, αποτελεί ελάχιστο σεβασμό στη μνήμη των 18.000 αγωνιστών, που άφησαν στα χώματα της Γυάρου την ψυχή τους, πολλοί από αυτούς ακόμα και τη ζωή τους.

Οι επιδιώξεις των αναθεωρητών της ιστορίας του τόπου μας, αγκαλιά με τη σκληρή νεοφιλελεύθερη ατζέντα θα βουλιάξουν στα βαθιά νερά του Αιγαίου.

(*) Κατερίνα Γιαννακά, μέλος της ΚΕ του Σύριζα ΠΣ Αναπληρώτρια Συντονίστρια στο τμήμα Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Καστράκι: Τα σπινθηροβόλα μάτια του Εσταυρωμένου έβλεπαν τον κόσμο

Ο Γιώργος Καρνέζης γράφει για την παρουσία του Κυριάκου Σαλτερή στα πολιτιστικά δρώμενα του Καστρακίου

Ρήγμα Ανύδρου: Εδωσε σεισμό 4.3 R μεταξύ Αμοργού – Σαντορίνης

Σεισμός 4,3 Ρίχτερ ανοιχτά της Αμοργού και κοντά στη Σαντορίνη - Η δόνηση ταρακούνησε το νησί ανήμερα της Κυριακής του Πάσχα

Νάξος – Τραγαία: Μεγάλο Σάββατο με ποδόσφαιρο ”Για τον Νικόλα…”

Νάξος: Μεγάλο Σάββατο στην Τραγαία με ποδόσφαιρο ”Για τον Νικόλα…” (video)

Ανδρος: Το όνειρο του Κλειστού Γυμναστηρίου γίνεται πραγματικότητα

Το όνειρο του Κλειστού στην Άνδρο γίνεται πραγματικότητα – Άνοιξε ο διαγωνισμός για την κατασκευή του - Τι αναφέρει ο δήμαρχος κος Σουσούδης

Κάλυμνος: Κινδυνεύει να χάσει τα δάχτυλά του ο 15χρονος

Κροτίδες: Κατάσχεση 130.000 τεμαχίων – Κινδυνεύει να χάσει τα δάχτυλά του ο 15χρονος

Πρόταση Ημέρας: Αρνάκι ψητό με δεντρολίβανο και πατάτες τραχτές

Αρνάκι ψητό με δεντρολίβανο και πατάτες τραχτές με την σφραγίδα της Κέρκυρας

Καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα από το NaxosPress.gr! 

Η Ανάσταση του Χριστού ας γεμίσει τα σπίτια μας με χαρά και το νησί μας με χαμόγελα και αισιοδοξία.

Ημερομηνία Πάσχα: Μπορούν τελικά να εορτάσουν όλοι οι Χριστιανοί μαζί;

Για πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια, Καθολικοί και Ορθόδοξοι θα γιορτάσουν μαζί το Πάσχα — την Ανάσταση του Χριστού — την ίδια Κυριακή.

Times: “Πάρος: Το κυκλαδίτικο νησί που θα σε κάνει να το ερωτευτείς”

Όχι τόσο πολύβουη όσο η Μύκονος ή η Σαντορίνη, αλλά με απαράμιλλη γοητεία – ένας κυκλαδίτικος παράδεισος που συνδυάζει το παραδοσιακό με το κοσμοπολίτικο

Νάξος – Απόλλων: Συνάντηση διοίκησης και αθλητριών στο ΔΑΚ με Γιάννη Βρούτση (video – photos)

Επίσκεψη του Υπουργού Γιάννη Βρούτση στον Πρωταθλητή Αιγαίου Απόλλων Νάξου (pics-video)

Αμοργός: Με πυροτεχνήματα και λουλούδια, η υποδοχή του “Express Skopelitis” (video)

Αργά το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης (15/04) το Express Skopelitis μετά από σαράντα και πλέον ημέρες έφτασε στα Κατάπολα - δείτε την υποδοχή από τους κατοίκους (video)

Νάξος: Ενα ακόμη ξενοδοχείο 4 αστέρων “έρχεται” στο νησί

“Στα σκαριά” έργο για νέο ξενοδοχείο 4 αστέρων στη Νάξο

Φιλώτι: Εφυγε από τη ζωή ανήμερα της ονομαστικής του εορτής ο Λεωνίδας Ανωμερίτης

Ο ΣΦΕΑ αποχαιρετά τον συναγωνιστή του Λεωνίδα Δ. Ανωμερίτη - Μεγάλη Πέμπτη η κηδεία του στο κοιμητήριο της Νέας Σμύρνης

Πρέβελης: Το πλοίο που αγαπήθηκε και μισήθηκε όσο κανένα άλλο

Το "Πρέβελις" βρίσκεται στην Ελευσίνα, έτοιμο για το τελευταίο του ταξίδι προς τη Τουρκία και μία αναπληρώτρια καθηγήτρια στην Ανάφη μοιράζεται τις σκέψεις της για το πλοίο

Νάξος – Καστράκι: Πότε θα γίνει η περιφορά του Επιταφίου την Μεγάλη Παρασκευή (video)

Νάξος - Καστράκι: Πότε θα γίνει η περιφορά του Επιταφίου στο Καστράκι στην Παναγία Γρηγορούσα (χρονοδιάγραμμα)

Νάξος – Airbnb: Εσοδα σε ετήσια βάση που αγγίζουν και τα 33.000 ευρώ (!!!)

Σύμφωνα με στοιχεία από το τελευταίο 12μηνο, νησιωτικοί προορισμοί, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, προσφέρουν τα υψηλότερα έσοδα στην Ελλάδα, με ετήσιο τζίρο ανά καταχώρηση που ξεπερνά τις 43.000 ευρώ.

Κυκλάδες – Πάσχα: “Κόντρες” μεταξύ SeaJets και Attica Group για τα έκτακτα δρομολόγια

«Η ενέργεια της Attica δεν αποτελεί απλώς μία επιθετική επιχειρηματική κίνηση, αλλά μια ευθεία υπονόμευση του κοινωνικού ρόλου της ακτοπλοΐας και πλήγμα στην νησιωτικότητα», δηλώνει ο Όμιλος Sea Jets - Η απάντηση της Attica Group

Naxos Vibe: Οι σεισμοί στη περιοχή της Σαντορίνης και η “απάντηση” της Νάξου

Πώς οι Σεισμοί στη Σαντορίνη Επηρέασαν τις Κρατήσεις και Πώς η Νάξος Απαντά με Μια Δυνατή Σεζόν

Αμοργός- Χοζοβιώτισσα: Ένας μοναχός, ένα παιδί, μια εικόνα χίλιες λέξεις

Πολύς κόσμος επιλέγει τους Ιερούς χώρους των μοναστηριών για να ζήσει τις μέρες της Μ. Εβδομάδας και του Πάσχα σιωπηλά και ήρεμα όπως ακριβώς αρμόζει στη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης.

“Πρέβελης”: Ετοιμάζεται σιγά σιγά για το τελευταίο του ταξίδι, στη Τουρκία

Το "Πρέβελης" κλείνει το κύκλο της ιστορίας του. Από χθες στην Ελευσίνα και από εκεί περιμένει το .. πράσινο φως για τα διαλυτήρια στην Τουρκία