Με αφορμή τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων της 28ης Μαΐου 2025, στην οποία συζητήθηκαν θέματα που άπτονται της ανάγκης ουσιαστικού διαλόγου, αλλά και της ισορροπίας ανάμεσα στην εφαρμογή της νομοθεσίας και τις κοινωνικές ανάγκες, κρίνεται αναγκαίο να κατανοήσουμε όλοι πως ο διάλογος και η επικοινωνία δεν είναι πολυτέλεια, αλλά προϋπόθεση για τη βιώσιμη και ισόρροπη πρόοδο του τόπου.
Σε μια εποχή αυξημένων απαιτήσεων για διαφάνεια, λογοδοσία και ορθή διακυβέρνηση, η τήρηση της νομιμότητας συνιστά βασικό πυλώνα για τη λειτουργία κάθε μορφής διοίκησης, από το κράτος μέχρι την τοπική αυτοδιοίκηση.
Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε, ιδίως στις μικρές κοινωνίες όπου οι σχέσεις είναι πιο άμεσες, πως ο σεβασμός στον νόμο δεν είναι ποτέ αποκομμένος από την καθημερινότητα των ανθρώπων και γενικότερα το κοινωνικό περιβάλλον. Σε αυτές τις κοινωνίες, η ισορροπία ανάμεσα στην τυπική νομιμότητα και τη λαϊκή βούληση καθίσταται κρίσιμη.
Η εφαρμογή των νόμων και η συμμόρφωση με τις κανονιστικές διατάξεις είναι υποχρέωση όλων. Αυτή η υποχρέωση όμως, πρέπει να λειτουργεί πρωτίστως ως πλαίσιο που εγγυάται τη δικαιοσύνη, την ασφάλεια και την ισότητα. Στις τοπικές κοινωνίες όπως τα νησιά, τα ορεινά χωριά ή τις μικρές πόλεις, η «ψυχρή» εφαρμογή ενός νόμου, χωρίς διάλογο και ενημέρωση, μπορεί να πυροδοτήσει αντιδράσεις, παρεξηγήσεις, δυσαρέσκεια και τελικά δυσπιστία απέναντι στους θεσμούς.
Ο ουσιαστικός διάλογος με τους δημότες και η διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς δεν αποτελούν απλώς δημοκρατική υποχρέωση, αλλά και πολύτιμο εργαλείο για την επιτυχή εφαρμογή κάθε πολιτικής. Η γνώμη των κατοίκων, των τοπικών φορέων, των συλλόγων κ.ο.κ, πρέπει να θεωρείται στοιχείο εμπλουτισμού της διαδικασίας λήψης αποφάσεων.
Η αυτοδιοίκηση και οι κρατικές αρχές οφείλουν να διαμορφώνουν πολιτικές μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες. Η διαβούλευση, η δημόσια ενημέρωση και οι ανοιχτές συζητήσεις δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για κοινωνική συναίνεση, ακόμη και σε ζητήματα που ενδέχεται να προκαλέσουν αντιδράσεις.
Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως για κρίσιμα θέματα όπως η περιβαλλοντική διαχείριση, οι υποδομές, η αξιοποίηση δημόσιων χώρων ή η εφαρμογή νέων κανόνων. Όταν οι φορείς σέβονται την άποψη της κοινωνίας και ενσωματώνουν τη φωνή της στον σχεδιασμό, τότε η νομιμότητα λειτουργεί ως βάση για μια δίκαιη και λειτουργική συνύπαρξη.
Οι μικρές κοινωνίες, αποτελούν ιδανικό πεδίο για να καλλιεργηθεί ένα νέο μοντέλο σχέσης ανάμεσα στους φορείς και τους πολίτες, όπου ο νόμος εφαρμόζεται με σεβασμό και η κοινωνία ακούγεται με ουσία.
Η Νάξος, αστείρευτη σε πλούτο και δυνατότητές, μπορεί να ξεχωρίσει. Αρκεί η συνεργασία να αποτελέσει κοινό εργαλείο τόσο για τους θεσμούς όσο και για τους πολίτες. Όταν ο διάλογος δεν είναι τυπικός αλλά ουσιαστικός, τότε το νησί κερδίζει σε συνοχή, πρόοδο και ποιότητα ζωής.
