Η Υπατία μας ταξιδεύει.. Πίσω στο χρόνο. Πριν 81 χρόνια. Στη μάχη της Κρήτης… Και μας αναφέρει ότι Γιάντα παραξενεύγεσαι; Εμείς κατέχαμε πως γράφαμε ιστορία.
Κορυφώνονται οι εκδηλώσεις για τον εορτασμό της 81ης επετείου για τη Μάχη της Κρήτης…κι εγώ ξεφυλλίζω σκεπτική το πρόγραμμα των δήμων.
Εντυπωσιακές αερομαχίες στα Χανιά και μεγάλες δοξολογίες στο Ηράκλειο διαβάζω.
Κοιτώ την ατελείωτη λίστα με τα ονόματα όσων καταθέτουν στεφάνια σήμερα στο μνημείο της μάχης της Κρήτης.
Μόνο κάνα δυό ώρες θα πάρει η κατάθεση στεφάνων. Και στο τέλος της λίστας, μετά απ’ όλους τους επίσημους, είναι οι εκπρόσωποι των αναπήρων πολέμου και οι αντιστασιακοί μας.
Όλοι αυτοί οι μικροί και μεγάλοι Γλέζοι που μας απόμειναν εν ζωή.
Τελευταίοι…
Αυτοί που θα σφίξουν τη γροθιά τους μπροστά στο μνημείο και θα πάλλεται η συγκίνηση μέσα τους. Και θα αγωνίζεται να κρατηθεί. Να μη βγει…
Αυτοί που θα έπρεπε να ήσαν πρώτοι.
Αυτοί που θα έπρεπε να ήσαν οι μόνοι! Επίσημοι.
Αλλά λέω ας μη μαγαρίσω τη μέρα. Με τέτοιες μικροπρέπειες.
Ξημέρωνε πριν 81 χρόνια, μόλις χρύσιζε η αυγή, και Άγγλοι στο ραντεβού τους οι χιλιάδες Γερμανοί αλεξιπτωτιστές επάνδρωναν εκείνο το πρωί μια από τις μεγαλύτερες αεραποβατικές επιχειρήσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ενθουσιασμένοι, γιατί θαρρούσαν πως πάνε εκδρομή. Γέμιζαν το λιτό τους σακίδιο με τα απολύτως απαραίτητα και έγραφαν μια βιαστική επιστολή στην αγαπητικιά τους.
Που να ήξεραν…
Πως θα ήταν η τελευταία…
Να κάμω μα… να κάνω μάνες δίχως γιους.
Γυναίκες δίχως άντρες…
Και μένα μου ‘ρχεται τώρα το χιλιοτραγουδισμένο ριζίτικο…
Να πάρω το τουφέκι μου…να κατεβώ στον Ομαλό…
Που να ξέραν εκείνοι οι ενθουσιώδεις ακόλουθοι του Χίτλερ πως ο λαός της Κρήτης, ζυμωμένος σε κακουχίες πολέμους και ανέχειες, είχε τον τράχηλο βαρύ. Και ζυγό δε σηκώνει.
Πως αυτός ο απλός λαός σιγοτραγουδούσε στα χείλη από την εποχή της ενετοκρατίας ακόμη, οθωμανικό ζυγό μετά, τουλάχιστον οχτώ αιώνες, τους στίχους του Ξυλούρη στα χείλη. Κι αυτός ακριβώς ο στίχος η παράδοση και οι αιώνες μαχών τον ξεσήκωνε.
Τι κι αν ήταν λίγοι; Τι κι αν λείπαν η επίλεκτοι της 5ης μεραρχίας στην ηπειρωτική Ελλάδα; Ο απλός λαός θα πάρει το τουφέκι του….τις αξίνες…τις τσουγκράνες και ό,τι είχε φυλαγμένο κειμήλιο στα σπίθια από την τελευταία κρητική επανάσταση των προ παππούδων του…τα δρεπάνια ακόμη…και άντρες γυναίκες και παιδιά θα βγαίναν από το Ψηλορείτη και τον Ομαλό, από το Κολυμπάρι μέχρι το Ρέθεμνος…θα ξεχύνονταν στο Μάλεμε και το Ηράκλειο και θα σφάζαν ό,τι κινείται.
Πριν καν προλάβουν οι εκδρομείς αλεξιπτωτιστές του Χίτλερ να πατήσουν την κρητική Γη.
Δεν ήξεραν οι στρατηγοί του Φύρερ που πηγαίναν. Δεν ήξεραν…
Γιατί αυτός ο απλός λαός, ο άμαχος, ήταν η έκπληξη στην όλη απόβαση.
12 μέρες του πήρε του Χίτλερ να καταλάβει το νησί. Μέχρι την 1 Ιούνη πάλευε με το μικρό Δαβίδ που τέντωνε τη σφενδόνη ακάματα απέναντι στον Γολιάθ της αυτοκρατορίας του. Και εκείνες τις μέρες παρά την κατάκτηση της μεγαλονήσου, στο τέλος θα μετρά μόνο πληγές. Και η νίκη θα μείνει στην Ιστορία ως Πύρρειος.
Τα όσα διαδραματίστηκαν το πρωί της 20ης Μαΐου 1941 μα και τις επόμενες μέρες ήσαν συγκλονιστικά και ανεπανάληπτα. Ο ουρανός της Κρήτης μαύρισε από τα σιδερένια πετούμενα και τα πολύχρωμα αλεξίπτωτα. Και ένας σπαρτιάτης μια φορά του Λεωνίδα, θυμήθηκα…είπε του Πέρση …καλύτερα …θα πολεμούμε υπό σκιά …όταν μαύρισε ο ουρανός από τα εχθρικά βέλη.
Μαζί με τις συμμαχικές δυνάμεις και τις λιγοστές δικές μας, ήσαν ο απλός λαός ξαναλέω. Και το αποτέλεσμα δε θα ήταν το ίδιο αν άντρες και γυναίκες δεν είχαν βγει στους δρόμους να πολεμήσουν. Άμαχοι με όσα μέσα διαθέταν.
Κι αν είναι κάτι μεγαλειώδες σ’ αυτή την επική μάχη …τη μάχη των μαχών …τη μάχη της Κρήτης …ήσαν αυτό. Ένας λαός που αποδείχθηκε ο πιο γενναίος στρατιώτης την ώρα ακόμη που ο βασιλιάς και ο κυβερνήτης του, κρυμμένοι καιρό στα Χανιά, φυγαδεύονταν στα πλοία. Ακόμη και τότε δε λιποψύχησε.
Μα γιάντα παραξενεύγεσαι; Θα πει ένας χωριάτης στο Νίκο Καζαντζάκη όταν απεσταλμένος με επιτελείο κατέβηκε κάποτε στην Κρήτη να απαριθμήσει τους επιζώντες από τα ολοκαυτώματα και τις θηριωδίες των Γερμανών.
Γιάντα παραξενεύγεσαι; Εμείς κατέχαμε πως γράφαμε ιστορία.
Πολύπαθο νησί βασανισμένο λόγω της μεγάλης γεωστρατηγικής θέσης του, ήταν πάντα η Πορτάρα στον έλεγχο της λεκάνης της Μεσογείου,της Αφρικής και της Ανατολής γενικότερα…
Ζυμωμένο με αίμα και πόνο γι’ αυτό και πάντα στα μαύρα. Γιατί είχε μάνες δίχως γιους, γυναίκες δίχως άντρες και είχε και μωρά παιδιά να κλαιν’ χωρίς μανάδες.
Θεαματικές οι αερομαχίες στα Χανιά από F-16 διαβάζω. Όπως αρμόζουν στην τόση λεβεντιά που θυμίζει η μέρα.
Είθε μια μέρα να φανούμε αντάξιοι. Εμείς και τα παιδιά μας.
Αυτής της λεβεντιάς.
Υπατία