Καθαρά Δευτέρα και οι δρόμοι οδηγούν στο Φιλώτι. Παραδοσιακά τα τελευταία χρόνια, η ημέρα αυτή έχει ταυτιστεί με το μεγαλύτερο χωριό της Νάξου όπου οι Κουδουνάτοι κάνουν δυναμική εμφάνιση και τρελαίνουν τους επισκέπτες με τον αυθορμητισμό τους, την δύναμή τους και κυρίως τον ήχο από τα κουδούνια. Εκατοντάδες σε κάθε κουδουνάτο…
Φέτος, η γιορτή – παρά το φόβο της βροχής- αναμένεται να ξεκινήσει υπό την αιγίδα των τοπικών φορέων από τις 11 το πρωί. Ομως, υπάρχει ένα μικρό παράπονο. Και το “φωνάζουν” με κάθε τρόπο: απουσιάζει η αναφορά των κουδουνάτων του φιλωτίου από το video promo για τις Απόκριες 2025 που δημιούργησε ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.
Μέσα από τη σελίδα “Μαζωμός του “ζα” έχουμε την έκφραση παραπόνου για αυτό το γεγονός… Αλλά και μία γενικότερη αναφορά στη “τρέλα” των Φιλωτιτών και δη των Κουδουνάτων.. .
“Δεν μιλάμε σαν ιστορικοί, δεν έχουμε τις γνώσεις να το κάνουμε, παρότι στο μέλλον θα θέλαμε να ασχοληθούμε περισσότερο και να ανακαλύψουμε ακόμη περισσότερα για την παράδοση μας σαν ομάδα.
Σίγουρα θα πρέπει να υπάρχει ένας σεβασμός για τις παραδόσεις τα ήθη και τα έθιμα μας, κανένας ανταγωνισμός καμία υποτίμηση.
Επειδή η αναφορά μας τώρα είναι στο επίκαιρο θέμα των ΚΟΥΔΟΥΝΑΤΩΝ, όπως είπαμε ο σεβασμός στην διαφορετικότητα και η έκφραση της παράδοσης σε κάθε τόπο θα πρέπει να είναι δεδομένος. Διαφορετικοι και όμορφοι είναι οι κουδουνατοι στην Μυτιλήνη, διαφορετικοί και όμορφοι είναι οι κουδουνατοι της Απειράνθου, διαφορετικός και όμορφοι είναι οι κουδουνατοι Φιλοτίτες και σε κάθε τόπο πανελλαδικά που υπάρχει το συγκεκριμένο έθιμο.
Αυτό που μας έκανε όμως εντύπωση σε όλα αυτά τα δρώμενα που διαδραματίζονται στο νησί μας, η απουσία του τόσου εντυπωσιακού εθίμου των ΚΟΥΔΟΥΝΑΤΩΝ του Φιλωτίου μας κάνει απλά να αναρωτηθούμε και να πούμε ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ? (Μιλώντας φυσικά μονάχα σαν άνθρωποι που σέβονται και αγαπούν τον τόπο τους, χωρίς κανένα ίχνος Πολιτικής βάσης, καθώς δεν μας αφορά και δεν θα μας απασχολήσει ποτέ σαν ομάδα το κομμάτι της πολιτικής που δυστυχώς σε αυτό τον τόπο τα περισσότερα πράγματα όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει ένας απλός άνθρωπος είναι αλληλένδετα.)
Για τους ΚΟΥΔΟΥΝΑΤΟΥΣ του Φιλωτίου λοιπόν, θα θέλαμε να γράψουμε όσα γνωρίζουμε από μικρά παιδιά από μεγαλύτερους και από ιστορικές αναφορές που υπάρχουν στο διαδίκτυο.
Το έθιμο των “Κουδουνάτων” είναι μοναδικό στη μορφή του, πανάρχαιο και βαθιά συνδεδεμένο με τη Διονυσιακή λατρεία πράγμα που υποδηλώνει το ποσό αρχαίο έθιμο είναι και έχει διατηρηθεί τόσα πολλά χρόνια. Στο ΦΙΛΌΤΙ την περσινή καθαρά Δευτέρα αυτό που έγινε ήταν κάτι ανεπανάληπτο, ήταν ένα αυθόρμητο παραλήρημα από δεκάδες ΚΟΥΔΟΥΝΑΤΟΥΣ και τα χιλιάδες κουδούνια που φορούσαν, χωρίς να οργανωθεί χωρίς να γίνει για την προβολή, αυθόρμητα με το ένστικτο του Φιλοτίτη που χτυπάει μέσα σου πολύ πιο δυνατά ιδιαίτερα τις μέρες εκείνες.
Γιατί φοράμε τόσα?
Γιατί μπορούμε γιατί τα έχουμε γιατί δηλώνει την δύναμη της νεολαίας και όχι μόνο, γιατί το κάθε ένα κουδούνι ξεχωριστά που φορά πάνω του ο κάθε κουδουνατος έχει από πίσω του μια ιστορία, γιατί να μείνει στο μπαούλο?
Γιατί να μπει συγκεκριμένος αριθμός για να μην μας πουν ΤΡΕΛΟΥΣ?
Σίγουρα το έθιμο αυτό που έχει να κάνει με την Διονυσιακή λατρεία δεν έχει όριο και περιορισμούς.
Τέλος θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση οι Κουδουνάτοι αποτελούν την αναπαράσταση μισότρελων βοσκών που έχασαν τα κοπάδια τους και ζώστηκαν με τα κουδούνια των χαμένων ζώων τους…
Εμείς σαν χωριό τα έχουμε τα ζώα εξάλλου, για να δώσουμε μια αληθοφάνεια στην λαϊκή παράδοση, εκατοντάδες άνθρωποι ζουν και μεγαλώνουν από από την κτηνοτροφία.
Στην Νάξο έχουμε τόσα ωραία χωριά όπως η Απείρανθος το Φιλότι ο Κινύδαρος και άλλα, τα οποία έχουν ξεχωριστά και αξιοσημείωτα έθιμα το κάθε ένα από τα οποία τηρούνται ως τις μέρες μας. Είναι ντροπή να μην τα προβάλουμε ας τα σεβαστούμε !
Καλή Αγία Σαρακοστή”.
