Πέμπτη, 8 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΑπόψειςΔ. Αθανασούλης: "Επάγγελμα αρχαιολόγος, κυνηγός μπουλντόζας"

Δ. Αθανασούλης: “Επάγγελμα αρχαιολόγος, κυνηγός μπουλντόζας”

|

Ανασκαφές με σπουδαίες ανακαλύψεις. Μουσεία με πρωτοποριακές αρχαιολογικές εκθέσεις. Ερευνα βιβλιοθήκης και βαρυσήμαντες επιστημονικές δημοσιεύσεις. Αυτά είναι τα όνειρα των πτυχιούχων Αρχαιολογίας μετά τις σπουδές τους.

Του Δημήτρη Αθανασούλη (#)

Πόσοι από αυτούς βρίσκουν τελικά μόνιμη δουλειά ως αρχαιολόγοι; Ενα ελάχιστο ποσοστό, που ίσως δεν ξεπερνά το 1% των πτυχιούχων Αρχαιολογίας στη χώρα μας. Ενα κάπως μεγαλύτερο ποσοστό αρχαιολόγων εργάζεται ως έκτακτο προσωπικό (συμβασιούχοι) στο κράτος και σε ιδιωτικά έργα, σε συνθήκες ακραίας εργασιακής επισφάλειας.

Οι «τυχεροί» που κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα και αναλαμβάνουν μόνιμη θέση αρχαιολόγου σε μια Εφορεία Αρχαιοτήτων έχουν θεωρητικά την ευκαιρία να κάνουν όλα όσα περιγράψαμε στην αρχή, μόνο που αυτή δεν είναι η κύρια απασχόλησή τους.

Καλούνται ταυτόχρονα να ασκήσουν την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω διοικητικών μέτρων, η οποία παράγει έναν τεράστιο γραφειοκρατικό όγκο, που απορροφά το 90%-100% του διαθέσιμου υπηρεσιακού χρόνου. Οι αρχαιολογικές έρευνες, οι δημοσιεύσεις και οι μουσειακές εκθέσεις γίνονται συνήθως το απόγευμα, σε απλήρωτες υπερωρίες και σε ερευνητικές άδειες.

Η προσγείωση στην πραγματικότητα της λειτουργίας της αρχαιότερης και μεγαλύτερης επιστημονικής υπηρεσίας του ελληνικού κράτους επιβάλλει οι αρχαιολόγοι να γνωρίζουν όχι μόνο την αρχαιολογική αλλά και την οικοδομική και περιβαλλοντική νομοθεσία.

Καλούνται να διεκπεραιώσουν χιλιάδες οικοδομικές υποθέσεις που βρίσκονται σε περιβάλλον μνημείων, ελέγχους «τακτοποιήσεων» αυθαιρέτων, λειτουργίας «καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος», να εγκρίνουν μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Ταυτόχρονα, για να υλοποιήσουν μεγάλα αρχαιολογικά έργα μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, όπως αναστηλώσεις ή νέες μουσειακές εκθέσεις, ένας ακόμη τεράστιος γραφειοκρατικός φόρτος έρχεται να προστεθεί στον ήδη υπάρχοντα.

Ολα τα παραπάνω αποτελούν συμπλήρωμα της δουλειάς στο πεδίο: αυτοψίες στις οικοδομές που πολλές φορές καταλήγουν σε σήματα διακοπής εργασιών όταν γίνονται εκσκαφές χωρίς αρχαιολογική παρακολούθηση, οι οποίες εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την καταστροφή αρχαιοτήτων· έλεγχος οικοδομικών εργασιών σε ανακαινίσεις κτιρίων μεσαιωνικών οικισμών, όπως οι Χώρες στα Κυκλαδονήσια, που μπορεί να αλλοιώσουν το διατηρητέο ιστορικό δομημένο περιβάλλον· εκθέσεις αυτοψίας, καταθέσεις και μηνυτήριες αναφορές στην ημερήσια διάταξη.

Καθώς η εφαρμογή της αρχαιολογικής νομοθεσίας παράγει εύλογες καθυστερήσεις ή επιβάλλει την αλλαγή σχεδιασμών σε ένα δημόσιο ή ιδιωτικό έργο, ο αρχαιολόγος οφείλει να παράσχει κάθε δυνατή πληροφόρηση προς τους εκάστοτε εμπλεκομένους (άλλες κρατικές υπηρεσίες, τοπικές αρχές, ιδιώτες, μηχανικοί), ώστε να τεκμηριώνονται επαρκώς οι παρεμβάσεις υπέρ των αρχαιοτήτων, οι οποίες αυτονόητα μπορεί να προκαλούν δυσαρέσκεια στους ενδιαφερομένους.

Οταν ένας αρχαιολόγος ξεκινά την καριέρα του, στο ερώτημα «Τι είναι η αρχαιολογία; Επάγγελμα ή πάθος;» απαντά αβίαστα το δεύτερο, καθώς η εξερεύνηση του παρελθόντος και η ανακάλυψη της ανασκαφής ασκεί απαράμιλλη γοητεία, πολύ πέρα από την όποια επαγγελματική ικανοποίηση. Η ίδια ερώτηση, μετά κάποια χρόνια τριβής στην αρχαιολογική καθημερινότητα που περιγράψαμε παραπάνω, οδηγεί ακριβώς στην ίδια απάντηση. Μόνο που τώρα το πάθος του αρχαιολόγου δεν είναι γι’ αυτό που ανακάλυψε, αλλά γι’ αυτό που έσωσε από την καταστροφή.

Τι είναι άραγε αυτό που μεταμορφώνει επιστήμονες με πολλαπλούς μεταπτυχιακούς τίτλους και διδακτορικά ώστε αυτοί να αφοσιώνονται με τέτοιο πάθος σε ένα άχαρο, κατά κοινή ομολογία, και, μετά τα τελευταία γεγονότα, και επικίνδυνο κυνηγητό μπροστά από μπουλντόζες και καταπατητές; Η μόνη ερμηνεία που μπορώ να δώσω είναι ότι εμπνέονται από το κυρίαρχο πνεύμα και τη θεσμική μνήμη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, ενός φορέα με στιβαρή θεσμική υπόσταση που επιμένει να υπερασπίζεται ένα δημόσιο αγαθό, όπως η πολιτιστική κληρονομιά, και να επιβιώνει μέσα στον ωκεανό των ανάπηρων θεσμών του ελλαδικού παραδείγματος.

(*) Αρθρο του Δημήτρη Αθανασούλη – Διευθυντής της Εφορίας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων – στην εφημερίδα “Καθημερινή”


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Βατικανό: Μαύρος καπνός στην “Καπέλα Σιξτίνα”, άκαρπη η πρώτη συνεδρίαση για εκλογή Πάπα

Άκαρπη η πρώτη ψηφοφορία για την ανάδειξη του νέου Πάπα - Οι Καρδινάλιοι θα συνεχίσουν με απόλυτη μυστικότητα την Πέμπτη τη διαδικασία

Τήνος: Την ανακύκλωση ρούχων προωθεί ο Δήμος με τους μωβ κάδους Recycom

O Δήμος προχώρησε στην δημιουργία ενημερωτικού βίντεο με χιουμοριστικό χαρακτήρα, με στόχο την πιο άμεση και φιλική προσέγγιση των πολιτών.

Μεγάλες ανισότητες στους κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Η Eurostat «ακτινογραφεί» τους μισθούς και καταγράφει το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών

Έγινε η πρώτη ρομποτική υποδόρια μαστεκτομή στην Ελλάδα

Έγινε από διεπιστημονική ομάδα ειδικών υπό τον συντονισμό της Κλινικής Γυναικολογικής και Ρομποτικής Χειρουργικής του νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν»

Άνοιξε η πλατφόρμα για τον Κοινωνικό Τουρισμό 2025-2026

Η πλατφόρμα αιτήσεων για τον Κοινωνικό Τουρισμό 2025-2026 άνοιξε. Μπορείτε να υποβάλετε την αίτησή σας ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του ΑΦΜ

Stoiximan AegeanBall Festival: Moneke, Διαμαντίδης και Παπαλούκας φέρνουν λάμψη στη Σύρο

Το φετινό φεστιβάλ θα διεξαχθεί από τις 27 έως τις 29 Ιουνίου 2025 στο κέντρο της Ερμούπολης, αποτελώντας ένα τριήμερο αθλητικής δράσης

31 Χρόνια Ομάδα Αιγαίου – Ένα ταξίδι προσφοράς και ανθρωπιάς (video)

Κάθε χρόνο, αυτή η ξεχωριστή παρέα εθελοντών, με την ανεκτίμητη στήριξη των υποστηρικτών της, ξεκινά ένα ταξίδι γεμάτο ανθρωπιά, συγκίνηση και ουσιαστική προσφορά

Νάξος: Εκρηκτικός Πανναξιακός ΑΟΚ ισοπέδωσε τον Ιωνικό και ισοφάρισε τη σειρά!

Με την καλύτερη φετινή του εμφάνιση, μπροστά στο κοινό του, ο Πανναξιακός ΑΟΚ επικράτησε άνετα με 95-69 του Ιωνικού Νικαίας και έκανε το 1-1 στη σειρά των τελικών των play off της National League 2.

Πάτμος: Βοηθούσε συγγενείς του στην επιβίβαση του πλοίου, πήδηξε στη θάλασσα για να μην ταξιδέψει (!!!)

Ένας 34χρονος έπεσε στη θάλασσα την ώρα που το «Δωδεκάνησος Εξπρές» αναχωρούσε – Ευτυχώς, όλα έληξαν χωρίς τραυματισμούς

Νάξος: Στο επίκεντρο ευρωπαϊκής πανεπιστημιακής γνώσης και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης (Photos)

Δύο ευρωπαϊκά προγράμματα εκπαίδευσης και πεδίου πραγματοποιήθηκαν στο νησί, συνδυάζοντας επιστήμη, βιωματική εμπειρία και πολιτισμική ανταλλαγή στο πλαίσιο της συμμαχίας του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Civis.

Νάξος – Φιλώτι: Αντίο με σεβασμό και αγάπη στον Τάσο Τζιώτη, άνθρωπο του μέτρου και της προσφοράς

Ο Φιλωτίτης που δεν είπε ποτέ κακή κουβέντα, μόνο έδινε—με τα χέρια, με την καρδιά, με την ψυχή του. Μια απώλεια που βαραίνει την κοινότητα, μια μορφή που δεν ξεχνιέται.

Νάξος – Κινητοποίηση στη ΔΟΥ: Διαμαρτυρία επαγγελματιών για το ψηφιακό πελατολόγιο (video)

Επιχειρηματίες και επαγγελματίες από τη Νάξο διαμαρτύρονται για ένα μέτρο που χαρακτηρίζουν άδικο και ανεφάρμοστο – «Επιβαρύνει αδικαιολόγητα τις μικρές επιχειρήσεις», δηλώνει ο Κ. Φαρκώνας.

Καλοκαιρινή εξόρμηση Raptor Club Greece στη Νάξο το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος

Για πρώτη φορά οι ιδιοκτήτες των εντυπωσιακών pick-up επιλέγουν Κυκλάδες και ξεκινούν από τη Νάξο, με ένα τριήμερο χαλάρωσης, εξερεύνησης και απολαυστικής οδήγησης

Στ. Φουτάκογλου: Το περίπτερο της πλατείας πρώην Δημαρχείου, που φεύγει σιωπηλά (!!!)

Μνήμες, άνθρωποι, ιστορίες δεκαετιών γύρω από ένα μικρό περίπτερο που αποτέλεσε σταθερό σημείο αναφοράς για γενιές Χωραϊτών - Η τοποθέτηση του Στράτου Φουτάκογλου

Νάξος: Μία εικόνα που προκαλεί δέος, πραγματικότητα ή όχι;

Ένα βιομηχανικής κλίμακας έργο απειλεί το φυσικό, πολιτιστικό και κοινωνικό κεφάλαιο της Νάξου και των Κυκλάδων, με επιπτώσεις που ξεπερνούν την ενεργειακή "ανάπτυξη" - Δύο ομιλίες σήμερα και αύριο. Που; Πότε;

Το “Highspeed 3” αλλάζει το τοπίο στις θαλάσσιες συγκοινωνίες Κρήτης – Κυκλάδων;

Η Hellenic SeaWays ενισχύει τη γραμμή Πειραιάς – Κυκλάδες – Ηράκλειο με το ταχύπλοο "Highspeed 3", φέρνοντας νέο ανταγωνισμό και πιθανές μειώσεις τιμών στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια. (πίνακας δρομολογίων)

Εκτακτο: Διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος σε περιοχές της πόλης Νάξου

Διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος σε περιοχές της πόλης Νάξου σήμερα Δευτέρα 5 Μαϊου

Β. Φλεριανός: Ξεκινά το έργο που περίμενε μια ολόκληρη γενιά

Με χρηματοδότηση 2,28 εκατομμυρίων ευρώ, η Νάξος αποκτά επιτέλους το ενιαίο Αθλητικό Κέντρο που αξίζει στους αθλητές, τους συλλόγους και τη νεολαία της - Η τοποθέτηση του Βασίλη Φλεριανού

Νάξος – 2ο Γυμνάσιο: Η Μιχαηλία-Ευαγγελία Γρατσία διακρίθηκε στον Πανελλήνιο διαγωνισμό φυσικής “Αρίσταρχος”

Η Μιχαηλία-Ευαγγελία Γρατσία κατέκτησε το 3ο βραβείο στη Β΄ Φάση του διαγωνισμού φυσικής "Αρίσταρχος" φέρνοντας περηφάνια στη σχολική μας κοινότητα

Εκτακτο – “Blue Star 1”: Εκκένωση πλοίου λόγω προειδοποίησης για βόμβα (!!!)

Blue Star 1: Εκκενώνεται το πλοίο λόγω συναγερμού για βόμβα