Η Νάξος με τη μακρόχρονη ιστορία της, τα μνημεία της, την αρχέγονη μεγαλοπρέπεια, είναι το κέντρο των θαλάσσιων δρόμων του Αιγαίου. Είναι το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων, που κάθε γωνιά της έχει κρυμμένη μια ιστορία. «Είναι το νησί κοιτίδα του Πρωτοκυκλαδικού και Κυκλαδικού Πολιτισμού», όπως εσείς ο ίδιος είπατε κύριε Δήμαρχε, στη συνέντευξη σας με την κυρία Μόσχου πριν μόλις λίγες ημέρες. (Η συνέντευξη στο παρακάτω λινκ)
Της Κατερίνας Γιαννακά (#)
Εξυμνήσατε βέβαια, κύριε Δήμαρχε, την Αρχαιολογική Υπηρεσία για την περιβόητη «νησίδα Μουσείων», που δημιουργείται στο κάστρο της πόλης, με προϋπολογισμό ένα υπέρογκο ποσό.
Για ποια «νησίδα» μιλάτε όμως, κύριε Δήμαρχε; Ευρηματικός ο τίτλος, αλλά εννοείτε προφανώς την αναπαλαίωση του κτιρίου του Αρχαιολογικού Μουσείου και δύο ακόμη κτιρίων-δωρεών, του Πύργου της Γλέζας και της παλαιάς οικίας Προμπονά, οι οποίες επίσης θα στεγάσουν αρχαιότητες, βυζαντινές και άλλες.
Σε αυτούς τους χώρους σχεδιάζει η Αρχαιολογική υπηρεσία να μεταφέρει και τους κούρους, από το αρχαίο λατομείο στο Φλεριό, ως «κράχτες» για τη «νησίδα μουσείων», ενώ πρέπει αυτοί να συντηρηθούν και να προστατευτούν εκεί που βρίσκονται 2700 χρόνια, με την ανέγερση επιτόπιου μουσείου, κτίσματος σχεδιασμένου με την νησιώτικη παραδοσιακή αρχιτεκτονική.
Κι ενώ αναδεικνύεται σε πρωτοποριακό δήθεν εγχείρημα, μοναδικό μάλιστα πανευρωπαϊκά η «νησίδα μουσείων», ο Πύργος του Χειμάρρου, χτισμένος τον 4ο π.Χ.αι. το καμάρι των ναξιωτών μετά την Πορτάρα, ένας από τους Πύργους φρυκτώρια των νησιών, εκεί στη μακρινή εξοχή του Φιλωτίου, παραμένει ξεχασμένος από την αρχαιολογική υπηρεσία ατέλειωτα χρόνια, κάπου 30, «φασκιωμένος» κι αυτός με σιδερένιες σκαλωσιές και σύρματα, ενώ σε κάθε επίσκεψη της στη Νάξο η Υπουργός Πολιτισμού τολμά να προβαίνει σε εξαγγελίες-υποσχέσεις ότι ολοκληρώνεται το έργο-γεφύρι της Άρτας;;;;;
ΚΙ ενώ ο Δήμαρχος δήλωσε πριν 3 ημέρες ότι η περίφραξη και ο έλεγχος του αρχαιολογικού χώρου της Πορτάρας είναι «απαίτηση της τοπικής κοινωνίας και της δημοτικής αρχής», όταν προέκυψαν οργισμένες αντιδράσεις των κατοίκων της Νάξου για τη «φυλακισμένη» με συρματοπλέγματα Πορτάρα, έργο – ανοσιούργημα της Αρχαιολογική υπηρεσίας Κυκλάδων, αποφάσισε να εγκαλέσει σήμερα την αρχαιολογική υπηρεσία για… αυθαιρεσία και έκνομες πράξεις, κατήγγειλε την περίφραξη- «κοτετσόσυρμα» στην αστυνομία «νίπτων τας χείρας» ως άλλος Πιλάτος, σα να μη γνώριζε τίποτα για το «έγκλημα».
Είναι λυπηρό και επικίνδυνο φαινόμενο, ένας αιρετός άρχοντας να μεταχειρίζεται με τόση ευκολία την αρχαιολογική μας κληρονομιά ως εργαλείο μικροπολιτικής, απαιτώντας πρώτα «περίφραξη και έλεγχο» και μετά, ανάλογα με τις αντιδράσεις της κοινωνίας, να προσαρμόζει τη συμπεριφορά του.
Οι αρχαιολογικοί χώροι κύριε Δήμαρχε, δεν προστατεύονται με τη σιωπή και την αδιαφορία ή με λαϊκίστικες τακτικές και εκδηλώσεις αυταρχισμού.
Τα μνημεία μας προστατεύονται με διαβούλευση, γνώση, υπευθυνότητα και μακρόπνοο σχεδιασμό.
Η εναλλαγή αντίθετα λόγου και στάσης από τη δημοτική αρχή, υποδεικνύει πανικό, πολιτική ανευθυνότητα, άγνοια της σπουδαιότητας των πολιτιστικών αγαθών, του πολιτιστικού αποθέματος του νησιού και έλλειψη στρατηγικής ως προς την ουσιαστική ανάδειξη και προστασία τους.
Η Πορτάρα, το «μνημείο των μνημείων» της Νάξου, το παγκόσμιο σύμβολό της, η πολιτιστική της σημαία και ταυτότητα, η «πύλης-σύμβολο της Ελευθερίας», όπως την έχει χαρακτηρίσει ο Μανώλης Γλέζος, δεν μπορεί να μετατρέπεται σε μέσο μικροπολιτικών παιχνιδιών.
Είναι αδιανόητο, δύο μόλις ημέρες από τη «φυλάκιση» της Πορτάρας με συρματοπλέγματα και ύστερα από την έντονη κοινωνική αντίδραση που ξέσπασε στο νησί, ο Δήμαρχος να στρέφεται εναντίον της αρχαιολογικής υπηρεσίας, καταγγέλλοντάς την για «αυθαιρεσία», προκαλώντας συλλήψεις υπαλλήλων που εκτελούσαν εντολές άνωθεν…
Πρόκειται για ένα μνημειώδες πολιτικό αυτογκόλ, αλλά κυρίως για ένα ανησυχητικό φαινόμενο πολιτικής ανευθυνότητας.
- Η Πορτάρα δεν είναι δημοτικό ακίνητο, ούτε σκηνικό προβολής εξουσίας.
- Η Πορτάρα είναι αρχαιολογικός χώρος ύψιστης σημασίας,
- Είναι μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς,
- Είναι σύμβολο της Νάξου και του Αιγαίου,
- Είναι ζωντανό αποτύπωμα της ιστορικής μνήμης.
Η διαχείριση του μοναδικού αυτού μνημείου απαιτεί επιστημονική τεκμηρίωση, θεσμική συνεργασία και κυρίως σεβασμό.
Η Νάξος και οι κάτοικοί της αξίζουν μιας δημοτικής ηγεσίας, που σέβεται την ιστορία, ακούει την κοινωνία, στέκεται με ευθύνη απέναντι στους θεσμούς και όχι μιας τοπικής εξουσίας, που πρωταγωνιστεί σε φτηνά θεατρικά σενάρια, όπου η πολιτική συνέπεια είναι άγνωστη λέξη.
Η Πορτάρα, κύριε Δήμαρχε, όπως οι κούροι και ο Πύργος Χειμάρρου, θα στέκουν εκεί, αγέρωχοι, πολύ μετά από την εκάστοτε δημοτική αρχή.
Το ερώτημα όμως θα παραμένει: τι θα έχει να θυμάται η ιστορία από εκείνους που σήμερα δηλώνουν προστάτες τους;;;;
(*) Η Κατερίνα Γιαννακά, μέλος του ΕΣ και του Τομέα Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής του Κινήματος Δημοκρατίας
