H Υπατία κάνει κι επίσημα ντεμπούτο.. Μαύρο βέβαια, καθότι ασχολείται με τον Θάνατο και τη διαχείρισή του… Και μας δίνει τροφή για σκέψη μέσα από αναφορές είτε του Νίτσε, είτε του Επίκουρου είτε του Καζαντζάκη… Ομως, ο καλύτερος όλων είναι ο Αρκάς. Γιατί; Μα θέλει κια ρώτημα; Το γέλιο είναι η καλύτερη απάντηση σε όλα τα προβλήματά μας. Ακόμη και στον Θάνατο.
Ωραίος τίτλος, ε; Είμαι σίγουρη ότι θα «λακίσατε» όλοι! Και εγώ μαζί, μη νομίζετε! Περιμένετε όμως, μη φεύγετε! Μη μ’ αφήνετε μόνη…
Δεν μπορώ να διαχειριστώ το Θάνατο το δικό μου, των δικών μου, των φίλων, του γείτονα, του γνωστού και του αγνώστου…κανενός! Έχω διαβάσει τα άπειρα, έχω κάνει ψυχοθεραπεία…τίποτα! Κατέληξα ότι πρέπει να φταίνε μάλλον τα παιδικά μου χρόνια και δη η μακαρίτισσα η γιαγιά μου που με πήγαινε σε όλες τις κηδείες και τα μνημόσυνα του χωριού(καλά και στους γάμους με πήγαινε αλλά για κάποιο μυστηριώδη λόγο δε θυμόμουνα τις μπομπονιέρες αλλά τους δίσκους με τα κόλλυβα…).
Να ένα ερώτημα που αφήνω σαν πέτρα να πέσει στα βάθια σας. Έκανε καλά η γιαγιά μου;
Και μη παθαίνετε παράκρουση στο άκουσμα της λέξης. Ο Χάρων για τους αρχαίους ήταν αρχικά ο πρόξενος της χαράς (όπως ο Πλούτωνας του πλούτου)! Έβγαζαν και το όνομα στα παιδιά τους, Χάρων (Χάρος), Χάροψ και Χαρωπίς. Αργότερα μόνο χρησιμοποιήθηκε ευφημιστικά για να δηλώσει το προφανές δυσάρεστο…
Έλεγα ότι δεν μπορώ να διαχειριστώ τίποτα και εις μάτην ότι έχω διαβάσει. Αλλά από την άλλη όμως αν δεν έχεις και κανένα βέλος στη φαρέτρα σου…Να μερικά που έχω σταχυολογήσει για να ανακουφίσουμε παρέα λίγο την αγωνία. Για να πέσουμε ηρωικά την ύστατη εκείνη ώρα. Γιατί η μόνη νίκη σ’ αυτή τη μάχη είναι να πέσουμε ηρωικά δηλ. με αξιοπρέπεια. Σα να μας βλέπει ο Σόλωνας αυτοπροσώπως! «Μηδένα προ του τέλους…»
Αν σας παρηγορεί, μεγάλοι φιλόσοφοι όλων των εποχών καταπιάστηκαν με το θέμα, με αμφίβολο αποτέλεσμα καμιά φορά και κάποιοι το ‘χασαν και στην πορεία…δε σας παρηγορεί μάλλον ε;
Επίκουρος: ο πρώτος μεγάλος διδάξας όλων των εποχών! Ο πρώτος που ασχολήθηκε με την υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου και πατέρας γι’ αυτό της επιστήμης της Ψυχολογίας (αυτός, όχι ο Φρόιντ). Να πεθαίνετε λέει σαν να πρόκειται να μη σας λείψει και τίποτα το σπουδαίο…Αυτό προϋποθέτει βέβαια ότι έχετε χορτάσει το πιάτο που λέγεται ζωή. Στην διάσημη τετραφάρμακο του θα γράψει «ανύποπτον ο θάνατος» δηλ. ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε γιατί δε θα έχουμε αίσθηση τότε…
Νίτσε: «Ελεύθερος για το Θάνατο κι ελεύθερος στο Θάνατο…ο Θάνατός σας, ας μην είναι βλαστήμια, για τον άνθρωπο και τη γης, φίλοι μου…στο Θάνατό σας ας λαμποκοπάν το πνεύμα σας κι η αρετή σας, όπως λαμποκοπάει η πορφύρα του λυκόφωτος στη γης! Αλλιώτικα θα πεθάνετε άσχημα!». Ε, Νίτσε είναι αυτός! Τι περιμένατε; Να χαϊδέψει αυτιά;
Καζαντζάκης: Τι να πρωτοπώ; Βαθιά υπαρξιακός…Δύο τα αντίδοτα κατ’ αυτόν. Ο έρωτας και το γέλιο. Ειδικά ο έρωτας… «Νικήσαμε το μαύρο Χάροντα με το φιλί, γυναίκα» θα πει ένας ήρωας του στην Οδύσεια. Την ώρα που ο άντρας με τη γυναίκα γίνονται ένα, έχουν και οι δύο την εμπειρία του Θανάτου, καθώς οι δύο ψυχές βγαίνουν για λίγο από τα κορμιά τους, χωρίς το δράμα όμως του αιώνιου αποχωρισμού απ’ αυτά. (κάπου αλλού το διάβαζα αυτό…). Τι νομίζετε; Όλοι οι γεροντοέρωτες που είναι εξίσου σφοδροί με τους νεανικούς, αν τραβήξεις λίγο την κουρτίνα… θα δεις από πίσω την αγωνία του Θανάτου. Γιατί αυτό το ηλικιακό άκρο υποφέρει περισσότερο. Ναι, κυρίες μου! Όταν ο 50+ ή 60 + άντρας σας, σας απατάει… μην το πάρετε προσωπικά! Έχει υπαρξιακό μη – διαχειρίσιμο άγχος και με συνταγή γιατρού χρειάζεται επειγόντως έρωτα και σεξ! Αν δεν φέρνατε και εσείς την καταστροφή μπορεί να ερωτευότανε εκ νέου εσάς…(θα σας τα ψάλλω όμως άλλη φορά!)
Το γέλιο! Είναι τρεις φίλοι και ξενυχτούν το νεκρό φίλο τους κάπου σε ένα χωριό της Κρήτης. Έξαφνα και ενώ έχουν πιει μάλλον μερικές ρακές, ο ένας λέει : «Πηδούμε τόνε, μωρέ;». «Και δεν τόνε πηδούμε;» λένε οι άλλοι! Αρχίζουν λοιπόν να πηδάνε εναλλάξ το φέρετρο (που πήγε το μυαλό σας;) και να ξεκαρδίζονται στα γέλια. Ναι μωρέ, θάρρος και γέλιο θέλει ο Χάρος για να φοβηθεί, συμπεραίνει στην αυτοβιογραφία του «Αναφορά στον Γκρέκο» ο περήφανος συγγραφέας.
Irvin Yalom : από τους μεγαλύτερους υπαρξιακούς ψυχοθεραπευτές του αιώνα μας, βαθιά επηρεασμένος από Επίκουρο και Νίτσε. Η γνωστή θεωρία των κυματισμών του. Ότι μέσα από τους άλλους, ιδίως τα παιδιά μας, συνεχίζουμε να υπάρχουμε και μετά Θάνατον…αυτό που λένε στην Κρήτη οι παππούδες για τα συνονόματα εγγόνια τους : Αυτό θα μ’ αναστήσει!
Το καλύτερο το άφησα για το τέλος! Ξεχάστε τους επιστήμονες και τους φιλοσόφους που πολύ φοβάμαι ότι το ίδιο σα τρομαγμένα ποντίκια με τους υπόλοιπους θα λιποψύχησαν μπροστά στη φάκα…
Αρκάς : Είναι ο θανατοποινίτης και ο δήμιος του. Ο διάλογος είναι μεταξύ τους :
• Θανατοποινίτη, θέλεις να σου δέσουμε τα μάτια;
• Όχι. Έχω ακούσει ότι όταν πεθαίνεις ολόκληρη η ζωή σου περνάει μπροστά από τα μάτια σου σαν σε κινηματογραφική ταινία και θέλω να τη δω!
• Εντάξει, επιθυμείς μήπως κάτι τελευταίο;
• Ναι, ποπ κορν και πορτοκαλάδα!
Γέλιο φίλοι μου!
Σώζει…
Υπατία