Τρίτη, 29 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΑπόψειςΑνάφη: Το Κάτω Μοναστήρι

Ανάφη: Το Κάτω Μοναστήρι

|

Μονή Ζωοδόχου Πηγής… Ανάφη… Ενα ταξίδι στο παρελθόν αλλά με εικόνες του σήμερα 

Τα παιδιά χτυπούσαν την καμπάνα …στον προαύλιο χώρο της Μονής κι εγώ…Απρίλιος του 19 ήτανε θαρρώ …που συνομιλούσα με τον κ. Αντώνη  – καλή του ώρα –  σαν και τώρα, ακουμπισμένοι κι οι δυο στους τεράστιους πλίνθους από σιδερόπετρα και μάρμαρο του νησιού.

Μπροστά ακριβώς στον αρχαίο ναό του Απόλλωνα του Αιγλήτη. Του Αστεάλτα, του Ασγελάτα ή του Αναφαίου αν προτιμάτε.

Μονή Ζωοδόχου Πηγής της Ανάφης.

Αλλιώς το Κάτω Μοναστήρι, για να διαχωρίζεται αυστηρά από το Πάνω, που είναι η Παναγία η Καλαμιώτισσα, στην κορφή του τρομερότερου βράχου του Αιγαίου, μη σας πως και της Μεσογείου όλης, του Κάλαμου (461μ.)

-Κι αλήθεια τώρα κ.Αντώνη αυτές οι πέτρες είναι αρχαίες;

-Μα ναι παιδί μου. Αυτές οι πέτρες είναι αρχαίες. Μ’ αυτές ήτανε κτισμένος ο ναός του Αιγλήτη.

Κοιτούσα απορημένη τους καλοσχηματισμένους πελώριους λίθους που ορθώνονταν μπροστά μου με το άψογο πελεκητό σχήμα και δεν μπορούσα να το πιστέψω.

Ότι καθόμουνα δίπλα σε έναν αρχαίο ναό!

Κι από τη μία, ο αρχαίος…από την άλλη, ο νέος. Από τη μία το Δωδεκάθεο …από την άλλη η Παναγιά μας η Καπετάνισσα και η Γερόντισσα που λέγαν οι μοναχές.

Ένα προαύλιο κι ένας περίβολος μαζί που συγκερνούσε ανώδυνα ανεπαίσχυντα και ειρηνικά θα λεγε κανείς, δυο κόσμους.

Γιατί αν κοιτούσες αριστερά έβλεπες τα ερείπια του Αιγλήτη να ορθώνονται από πάνω σου επιβλητικά κι αν έκλεινες τα μάτια κιόλας θα έβλεπεςτην πομπή των πιστών που ξεκινούσε από το Καστέλλι, τότε στο λόφο ψηλά, διέσχιζε όλη την Ιερά Οδό, ψήγματα της οποίας σώζονται μέχρι και σήμερα, και κατέφτανε φορτωμένη …η πομπή … αναθήματα και δώρα για τη γιορτή του.

Κι αν άνοιγες τώρα τα μάτια σου ακριβώς μπροστά, τα παιδιά παίζαν χαρούμενα την καμπάνα στον άλλο ναό, τον χριστιανικό, τον καινούριο και ίδια επιβλητικό, που είχε κτιστεί όμως με τα σπάργανα και δομικά στοιχεία του άλλου…

Κόσμο πολύ να μπαίνει να προσκυνήσει έβλεπες, την αργυροεπίχρυση εικόνα της Παναγιάςτης Καλαμιώτισσας που φυλάσσεται εκεί από το Πάνω Μοναστήρι (το Γενέθλιον)…

Και λιγοστές καλόγριες να πηγαινοφέρνουν τα κεράσματα της Κυριακής να μας φιλέψουν.

– Εγώ νομίζω πως ο ναός είναι κτισμένος στη θέση του αρχαίου σηκού ...πετάχτηκε και η Έφη ενθουσιασμένη, ως η φιλόλογος της παρέας.

Κι εγώ κοιτούσα πάλι απορημένη γι’ αυτό το συγκέρασμα των εικόνων, που μου ‘ρχονταν στο μάτι και το νου…

Για το πως έστεκαν αιώνες τώρα αυτές οι αρχαίες πέτρες πάνω από την κεφαλή μας…

Και για το πως ο κ.Αντώνης, γηραιός πια κάτοικος του νησιού, μου εξηγούσε πόσο ωραίο ήτο το πανηγύρι τότε…

Που ο κόσμος ξεκινούσε από το Χωριό, με τα πόδια φορτωμένος όλα τα απαραίτητα καλούδια σαν άλλη πομπή ευλαβικιά του σήμερα, στα χνάρια της ίδιας Ιεράς Οδούς, για να προσευχηθεί στο Ναό και να στήσει μετά φαγοπότι.

Τότε, που ήσαν παπάς και καλόγεροι στη Μονή και βοσκοί βόσκαν τα κατσίκια τους τριγύρω.

Τότε που ήσαν οι κάτοικοι πολλοί!

Λίγα λόγια για το Κάτω Μοναστήρι.

Αφιερωμένο στην Θεοτόκο της Ζωοδόχου Πηγής (εορτάζει την Παρασκευή της Λαμπροβδομάδας) οικοδομήθη το 1850 από τον ηγούμενο Μακάριο Αρβανίτη ή Μαύρο από την Ανάφη.

Πρόκειται για μονόχωρο τρουλαίο ναό με νεότερο πολύτοξο καμπαναριό στη δυτική πρόσοψη. Εσωτερικά, το τέμπλο είναι ζωγραφικό και ξυλόγλυπτο του 19ου αιώνα, ενώ οι περισσότερες εικόνες είναι έργα του Νικολάου Καραβία του ίδιου αιώνα.

Η Μονή ερημώθη κάποτε παρά το γεγονός πως ο τελευταίος ηγούμενος Αγάπιος Σιγάλας παρέμεινε εκεί για πολλά χρόνια ελπίζοντας στη μετάβαση μοναχών. Λόγω ακριβώς αυτής της έλειψης μοναχών, το 1930, εντάχθηκε ως μετόχιο στη Μονή Προφήτου Ηλία Θήρας όπου ανήκει μέχρι και σήμερα.

Εσωτερικά, στον περίβολο της Μονής εκτός από τα διάσπαρτα μέλη του αρχαίου ναού, τους κίονες και τα κιονόκρανα, ευρίσκονται παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Μακάριο, το παλιό καθολικό της Ζωοδόχου Πηγής αφιερωμένο πλέον στους άγιους μάρτυρες Απόλλωνα και Σωκράτη και εξωτερικά σε μικρό ύψωμα που υπήρχε παλιά ανεμόμυλος, το εκκλησάκι του Αγίου Νεκταρίου που βιγλίζει το πέλαγος από Βορρά.

Το Κάτω Μοναστηρι, από το 1888 και έπειτα, λόγω του εξαιρετικά δύσβατου της περιοχής του Πάνω Μοναστηριού, αλλά και κατόπιν μιας φονικής καταιγίδας που έπληξε την κορυφή του Κάλαμου τη χρονιά εκείνη, φιλοξενεί και το Πανηγύρι του εορτασμού της Παναγίας της Καλαμιώτισσας, κάθε 8 Σεπτεμβρίου, όπου πλήθος κόσμου συρρέει από τα γύρω νησιά.

Και να που περάσαν τα χρόνια…

Και ο Αιγλήτης είναι ο Αιγλήτης…

Και η Παναγιά είναι η Παναγιά…

Και ο Δήμος ανακοίνωσε τα δρομολόγια των λεωφορείων για τον εορτασμό της Μονής…

Και οι καμπάνες θα ηχήσουν ξανά…

Κι εσείς αν θέλετε να επισκεφτείτε ένα Μοναστήρικι, έναν αρχαιολογικό χώρο μαζί, σήμερα είναι η ευκαιρία που εορτάζει…

Της Ανάφης προσφύγιον και φρουρός και καταφυγήν, και νήσων Κυκλάδων…

Βοήθειά μας…

Υπατία

Πηγές : Η Ανάφη μας, αρχείο Αντώνη Κολυδά και Ειρήνης Γαβαλά

Ανάφη, Στεφ. Ήμελλου και Margaret Kenna

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Ο Ματθαίος Γιαννούλης στον Ετήσιο Χορό του Κόρωνου, γλέντι μέχρι το πρωί! (αφίσα)

Ο Εξωραϊστικός Πολιτιστικός Σύλλογος Κορώνου προσκαλεί όλο το νησί σε μια αξέχαστη μουσικοχορευτική βραδιά με τον αγαπημένο Ματθαίο Γιαννούλη και την ορχήστρα του. (αφίσα - video)

Νάξος και Κέα ενώνουν δυνάμεις για την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας

Με τη στήριξη της Ιεράς Μητρόπολης Σύρου, κατατέθηκε διαδημοτική πρόταση ύψους 511.280€ για την ενίσχυση 100 παιδιών και των οικογενειών τους.

Καταγγελία του Δήμου Τήνου κατά ΔΕΔΔΗΕ για τις επαναλαμβανόμενες διακοπές ρεύματος

Ο Δήμος Τήνου καταγγέλλει επίσημα τη ΔΕΔΔΗΕ και προχωρά σε μηνύσεις – Στα όρια της κατάρρευσης η τοπική κοινωνία λόγω συνεχών βλαβών στο δίκτυο

Hellenic Seaways: Το “HIGHSPEED 4” αντικαθιστά το “HELLENIC HIGHSPEED”, ποιος ο λόγος;

Αλλαγή πλοίου στη γραμμή Πειραιάς – Κυκλάδες – Κατάπολα – Επιστροφή, σύμφωνα με ανακοίνωση της Hellenic Seaways

Σημαντικές παρεμβάσεις στα γήπεδα Φιλωτίου και Αγερσανίου – Έτοιμα για τη νέα σεζόν

Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες συντήρησης στους συνθετικούς χλοοτάπητες – Έρχεται και νέα περίφραξη στο Φιλώτι

Η Σαντορινιά κυρία της μουσικής στη Μάνη: Ένα ταξίδι με τη Μαρίζα Κωχ

Μια μουσική συνάντηση καρδιάς με τη Σαντορινιά δημιουργό, γεμάτη τραγούδια, παραδόσεις και μνήμες από όλη την Ελλάδα.

Από τα πεύκα στο… τσιμέντο: Η περιβαλλοντική κατάρρευση των νησιών μας σε 30 χρόνια

Μέσα σε τρεις δεκαετίες, το Αιγαίο έχασε πάνω από 138.000 στρέμματα δάσους και απέκτησε 85.000 στρέμματα δόμησης – δραματικά ευρήματα για την αστικοποίηση, τη βιοποικιλότητα και το μέλλον του τουρισμού

Ποιος είναι ο άνθρωπος που καθαρίζει κάθε μέρα, εδώ και 20 χρόνια τη γειτονιά του

Ο “αθόρυβος ήρωας” μιας γειτονιάς στο Ηράκλειο που δίνει μάθημα πολιτισμού με τις πράξεις του.

Ορεινός Αξώτης: «Δούλες» της ξενιτιάς, η σκοτεινή πορεία των Ναξιωτισσών κοριτσιών προς την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη

Μια άγνωστη, σκληρή ιστορία: Από τις ελπίδες για δουλειά και πρόοδο, στις εξαφανίσεις, τις αρπαγές και τα δίκτυα εκμετάλλευσης – μέσα από αποκαλυπτικά δημοσιεύματα του 1902.

World Travel Awards: Ποια είναι η Ευρωπαϊκή πόλη που αναδείχθηκε για 2η χρονιά κορυφαίος πολιτιστικός προορισμός

Ξεπέρασε το Παρίσι, τη Λισαβόνα και την Αθήνα, χάρη στην πολιτιστική της ενέργεια, την αρχιτεκτονική της και τα θρυλικά φεστιβάλ της.

“Μαχαιριά” στο λιμάνι της Νάξου: Σοβαρό επεισόδιο βίας μεταξύ νεαρών εργαζομένων

Ένα μεσημέρι του Ιουλίου μετατράπηκε σε σκηνικό τρόμου για περαστικούς και ντόπιους, όταν διαπληκτισμός ανάμεσα σε δύο υπαλλήλους γραφείου ενοικίασης εξελίχθηκε σε αιματηρό περιστατικό.

Δικαστική δικαίωση για τους κατοίκους του Καλοξύλου, ακυρώθηκε η άδεια λειτουργίας του νέου τυροκομείου της ΕΑΣ Νάξου

Μετά από μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Πειραιά ακύρωσε την άδεια λειτουργίας του υπό ανέγερση τυροκομείου, δικαιώνοντας πλήρως τους περιοίκους

Δονούσα: Ο τραυματισμός κοπέλας από ομπρέλα (!!!) αποκαλύπτει μια τρύπα στο σύστημα

Μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά σε απομονωμένη παραλία της Δονούσας και σώθηκε χάρη στην αλληλεγγύη ντόπιων και τουριστών — αλλά η πολιτεία έλειπε. Και την επόμενη φορά;

Νάξος – Τραγαία: Όταν η προσπάθεια γράφει ιστορία, Επιτυχίες για τους μαθητές του Γενικού Λυκείου (πίνακας)

Με δάκρυα συγκίνησης, χαμόγελα και βαθιά υπερηφάνεια, οι μαθητές του ΓΕΛ Τραγαίας πέτυχαν σπουδαίες εισαγωγές στις Πανελλαδικές 2025 — αποδεικνύοντας πως τα μεγάλα όνειρα ανθίζουν και στα μικρά σχολεία

Αμοργός: Ένταση και επεισόδια στο πανηγύρι της ψημένης ρακής μετά από πολιτικό σύνθημα

Απρόσμενη τροπή πήρε το παραδοσιακό γλέντι στα Κατάπολα, όταν συνθήματα υπέρ της Παλαιστίνης προκάλεσαν αντιδράσεις, λογομαχίες και τελικά, διακοπή της γιορτής.

Πολεοδομική επανεκκίνηση σε Αντίπαρο και Μικρές Κυκλάδες: Νέα Ειδικά Σχέδια για Ηρακλειά, Σχοινούσα, Κουφονήσια και Δονούσα

Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, ξεκινά ένα ολιστικό πολεοδομικό σχέδιο που αλλάζει το αναπτυξιακό τοπίο σε πέντε νησιά των Κυκλάδων

Ανυπόφορη η “ανάσα” στις Κυκλάδες, ο καύσωνας “έγραψε” 40 βαθμούς στη Μέση της Νάξου (!!!)

Ακραίες θερμοκρασίες σάρωσαν το Αιγαίο: 40άρια σε Μέση Νάξου, Δαμαριώνα, Κουφονήσια – Πνιγηρές συνθήκες ακόμα και στις πιο δροσερές νησιωτικές ανάσες

Όταν το GPS σε οδηγεί… σε αδιέξοδο: Τουρίστας σφήνωσε όχημα σε σοκάκι της Νάξου

Αμερικανός οδηγός ακολούθησε πιστά τις οδηγίες πλοήγησης και κατέληξε… στα στενά της Φουντάνας – Η φωτογραφία που έγινε viral και η ανάγκη για καλύτερη καθοδήγηση στους τουρίστες

Νάξος: Παραίτηση Φλεριανού από τη θέση του Αντιδημάρχου Ισότητας, ποιους λόγους επικαλείται (έγγραφο παραίτησης)

Ο Βασίλης Φλεριανός παραιτήθηκε από την προεδρία της Δημοτικής Επιτροπής Ισότητας, επικαλούμενος αντικειμενική αδυναμία άσκησης των καθηκόντων του – Συζητείται η αντικατάστασή του στο σημερινό (23/07) Δημοτικό Συμβούλιο.

Οι ψίθυροι της πέτρας: Η γλυπτική …ποίηση του Γιάννη Φραντζέσκου στον Καλόξυλο

Ο πολυδιάστατος Ναξιώτης δημιουργός σε μια μοναδική έκθεση γλυπτικής, ακολουθώντας το κάλεσμα των λίθων και της μνήμης – 26 και 27 Ιουλίου στην αίθουσα «Δρακούλη»