Πέμπτη, 29 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΑπόψειςΑνάφη: Το Κάτω Μοναστήρι

Ανάφη: Το Κάτω Μοναστήρι

|

Μονή Ζωοδόχου Πηγής… Ανάφη… Ενα ταξίδι στο παρελθόν αλλά με εικόνες του σήμερα 

Τα παιδιά χτυπούσαν την καμπάνα …στον προαύλιο χώρο της Μονής κι εγώ…Απρίλιος του 19 ήτανε θαρρώ …που συνομιλούσα με τον κ. Αντώνη  – καλή του ώρα –  σαν και τώρα, ακουμπισμένοι κι οι δυο στους τεράστιους πλίνθους από σιδερόπετρα και μάρμαρο του νησιού.

Μπροστά ακριβώς στον αρχαίο ναό του Απόλλωνα του Αιγλήτη. Του Αστεάλτα, του Ασγελάτα ή του Αναφαίου αν προτιμάτε.

Μονή Ζωοδόχου Πηγής της Ανάφης.

Αλλιώς το Κάτω Μοναστήρι, για να διαχωρίζεται αυστηρά από το Πάνω, που είναι η Παναγία η Καλαμιώτισσα, στην κορφή του τρομερότερου βράχου του Αιγαίου, μη σας πως και της Μεσογείου όλης, του Κάλαμου (461μ.)

-Κι αλήθεια τώρα κ.Αντώνη αυτές οι πέτρες είναι αρχαίες;

-Μα ναι παιδί μου. Αυτές οι πέτρες είναι αρχαίες. Μ’ αυτές ήτανε κτισμένος ο ναός του Αιγλήτη.

Κοιτούσα απορημένη τους καλοσχηματισμένους πελώριους λίθους που ορθώνονταν μπροστά μου με το άψογο πελεκητό σχήμα και δεν μπορούσα να το πιστέψω.

Ότι καθόμουνα δίπλα σε έναν αρχαίο ναό!

Κι από τη μία, ο αρχαίος…από την άλλη, ο νέος. Από τη μία το Δωδεκάθεο …από την άλλη η Παναγιά μας η Καπετάνισσα και η Γερόντισσα που λέγαν οι μοναχές.

Ένα προαύλιο κι ένας περίβολος μαζί που συγκερνούσε ανώδυνα ανεπαίσχυντα και ειρηνικά θα λεγε κανείς, δυο κόσμους.

Γιατί αν κοιτούσες αριστερά έβλεπες τα ερείπια του Αιγλήτη να ορθώνονται από πάνω σου επιβλητικά κι αν έκλεινες τα μάτια κιόλας θα έβλεπεςτην πομπή των πιστών που ξεκινούσε από το Καστέλλι, τότε στο λόφο ψηλά, διέσχιζε όλη την Ιερά Οδό, ψήγματα της οποίας σώζονται μέχρι και σήμερα, και κατέφτανε φορτωμένη …η πομπή … αναθήματα και δώρα για τη γιορτή του.

Κι αν άνοιγες τώρα τα μάτια σου ακριβώς μπροστά, τα παιδιά παίζαν χαρούμενα την καμπάνα στον άλλο ναό, τον χριστιανικό, τον καινούριο και ίδια επιβλητικό, που είχε κτιστεί όμως με τα σπάργανα και δομικά στοιχεία του άλλου…

Κόσμο πολύ να μπαίνει να προσκυνήσει έβλεπες, την αργυροεπίχρυση εικόνα της Παναγιάςτης Καλαμιώτισσας που φυλάσσεται εκεί από το Πάνω Μοναστήρι (το Γενέθλιον)…

Και λιγοστές καλόγριες να πηγαινοφέρνουν τα κεράσματα της Κυριακής να μας φιλέψουν.

– Εγώ νομίζω πως ο ναός είναι κτισμένος στη θέση του αρχαίου σηκού ...πετάχτηκε και η Έφη ενθουσιασμένη, ως η φιλόλογος της παρέας.

Κι εγώ κοιτούσα πάλι απορημένη γι’ αυτό το συγκέρασμα των εικόνων, που μου ‘ρχονταν στο μάτι και το νου…

Για το πως έστεκαν αιώνες τώρα αυτές οι αρχαίες πέτρες πάνω από την κεφαλή μας…

Και για το πως ο κ.Αντώνης, γηραιός πια κάτοικος του νησιού, μου εξηγούσε πόσο ωραίο ήτο το πανηγύρι τότε…

Που ο κόσμος ξεκινούσε από το Χωριό, με τα πόδια φορτωμένος όλα τα απαραίτητα καλούδια σαν άλλη πομπή ευλαβικιά του σήμερα, στα χνάρια της ίδιας Ιεράς Οδούς, για να προσευχηθεί στο Ναό και να στήσει μετά φαγοπότι.

Τότε, που ήσαν παπάς και καλόγεροι στη Μονή και βοσκοί βόσκαν τα κατσίκια τους τριγύρω.

Τότε που ήσαν οι κάτοικοι πολλοί!

Λίγα λόγια για το Κάτω Μοναστήρι.

Αφιερωμένο στην Θεοτόκο της Ζωοδόχου Πηγής (εορτάζει την Παρασκευή της Λαμπροβδομάδας) οικοδομήθη το 1850 από τον ηγούμενο Μακάριο Αρβανίτη ή Μαύρο από την Ανάφη.

Πρόκειται για μονόχωρο τρουλαίο ναό με νεότερο πολύτοξο καμπαναριό στη δυτική πρόσοψη. Εσωτερικά, το τέμπλο είναι ζωγραφικό και ξυλόγλυπτο του 19ου αιώνα, ενώ οι περισσότερες εικόνες είναι έργα του Νικολάου Καραβία του ίδιου αιώνα.

Η Μονή ερημώθη κάποτε παρά το γεγονός πως ο τελευταίος ηγούμενος Αγάπιος Σιγάλας παρέμεινε εκεί για πολλά χρόνια ελπίζοντας στη μετάβαση μοναχών. Λόγω ακριβώς αυτής της έλειψης μοναχών, το 1930, εντάχθηκε ως μετόχιο στη Μονή Προφήτου Ηλία Θήρας όπου ανήκει μέχρι και σήμερα.

Εσωτερικά, στον περίβολο της Μονής εκτός από τα διάσπαρτα μέλη του αρχαίου ναού, τους κίονες και τα κιονόκρανα, ευρίσκονται παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Μακάριο, το παλιό καθολικό της Ζωοδόχου Πηγής αφιερωμένο πλέον στους άγιους μάρτυρες Απόλλωνα και Σωκράτη και εξωτερικά σε μικρό ύψωμα που υπήρχε παλιά ανεμόμυλος, το εκκλησάκι του Αγίου Νεκταρίου που βιγλίζει το πέλαγος από Βορρά.

Το Κάτω Μοναστηρι, από το 1888 και έπειτα, λόγω του εξαιρετικά δύσβατου της περιοχής του Πάνω Μοναστηριού, αλλά και κατόπιν μιας φονικής καταιγίδας που έπληξε την κορυφή του Κάλαμου τη χρονιά εκείνη, φιλοξενεί και το Πανηγύρι του εορτασμού της Παναγίας της Καλαμιώτισσας, κάθε 8 Σεπτεμβρίου, όπου πλήθος κόσμου συρρέει από τα γύρω νησιά.

Και να που περάσαν τα χρόνια…

Και ο Αιγλήτης είναι ο Αιγλήτης…

Και η Παναγιά είναι η Παναγιά…

Και ο Δήμος ανακοίνωσε τα δρομολόγια των λεωφορείων για τον εορτασμό της Μονής…

Και οι καμπάνες θα ηχήσουν ξανά…

Κι εσείς αν θέλετε να επισκεφτείτε ένα Μοναστήρικι, έναν αρχαιολογικό χώρο μαζί, σήμερα είναι η ευκαιρία που εορτάζει…

Της Ανάφης προσφύγιον και φρουρός και καταφυγήν, και νήσων Κυκλάδων…

Βοήθειά μας…

Υπατία

Πηγές : Η Ανάφη μας, αρχείο Αντώνη Κολυδά και Ειρήνης Γαβαλά

Ανάφη, Στεφ. Ήμελλου και Margaret Kenna

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος – Μικρή Βίγλα (Παναγία Παρθένος): Ένα πανηγύρι πίστης, παράδοσης και μνήμης (φωτογραφίες)

Μια ιερή τελετουργία στη βραχονησίδα της Παρθένου γεμάτη συγκίνηση, ιστορία και προσφορά – Στη μνήμη του Αντώνη Σαλτερή (προεστού)

Νάξος – Περιβάλλον: “Δρω και Δημιουργώ!”, παιδική δράση με φαντασία και οικολογική συνείδηση

Ο Πολιτιστικός και Περιβαλλοντικός Σύλλογος Γυναικών Νάξου προσκαλεί μικρούς φίλους το Σάββατο 31 Μαΐου σε μια γιορτή για τη Γη, με παιχνίδια, φυτέματα και ιστορίες.

Η φωνή της κοινωνίας δεν είναι αντίπαλος. Είναι σύμμαχος

Η διαβούλευση, η δημόσια ενημέρωση και οι ανοιχτές συζητήσεις δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για κοινωνική συναίνεση

Αίγυπτος: Κλείνει το μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά;

Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά: Κλείνει και δημεύεται η περιουσία της με απόφαση δικαστηρίου

Με τον Πρωθυπουργό θα συναντηθούν αύριο Παρασκευή οι 13 Περιφερειάρχες της χώρας

Η συνάντηση θα γίνει στο Μέγαρο Μαξίμου και θα τεθούν επί τάπητος ζητήματα που απασχολούν τις Περιφέρειες

Νάξος – Φιλώτι: Εγκρίθηκε η αντικατάσταση περίφραξης με προϋπολογισμό 100.000 ευρώ

Μετά τον ηλεκτροφωτισμό LED, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ενισχύει ξανά τον αθλητισμό στην ορεινή Νάξο, εγκρίνοντας νέα παρέμβαση στο γήπεδο Φιλωτίου – Έπεται και το νέο Κλειστό Γυμναστήριο

Σαντορίνη: Διακοπή ρεύματος την Παρασκευή 30 Μαΐου

Η διακοπή θα πραγματοποιηθεί από τις 7 το πρωί έως τις 2 μετά το μεσημέρι στην Οία (περιοχή Μύλοι)

ΠΝΑΙ – Σύρος: Ανακατασκευή-ορόσημο για το γήπεδο Ερμούπολης, εγκρίθηκαν οι όροι δημοπράτησης

Με προϋπολογισμό 800.000 ευρώ και χρηματοδότηση από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το γήπεδο ποδοσφαίρου της Σύρου προετοιμάζεται για τη νέα εποχή της ΕΛΛΑΣ στη Super League 2

Νάξος: Άνοιγμα (30/05) δημοτικών μουσείων, πολιτισμός στην καρδιά της ενδοχώρας

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ενισχύει τη λειτουργία επτά μουσείων με ελεύθερη είσοδο και σταθερό ωράριο, δίνοντας ζωή στα ορεινά χωριά - ποιο είναι το πρόγραμμα

Συνάντηση καρδιάς: Το Δημοτικό Αρκεσίνης Αμοργού επισκέφθηκε το αντίστοιχο σχολείο της Ποταμιάς Νάξου

Μαθητές από δύο μονοθέσια σχολεία του Επαρχείου Νάξου, Μικρών Κυκλάδων και Αμοργού συναντήθηκαν διά ζώσης μετά από μια σχολική χρονιά διαδικτυακής επικοινωνίας

Νάξος – Χείμαρρος: Αποχαιρετισμός στον Γιάννη Ψαρρά, έναν άνθρωπο της προσφοράς

Η εξόδιος ακολουθία του 72χρονου θα τελεστεί σήμερα Δευτέρα 26 Μαΐου στον Ιερό Ναό Ζωοδόχου Πηγής στον Χείμαρρο – Θλίψη στο Τσικαλαριό

Νάξος: «Πώς ένα δημόσιο ακίνητο έγινε ιδιωτική “πλατεία”, η αλήθεια πίσω από την περίφραξη στον Λυώνα»

Σαφές μήνυμα από τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για την περίφραξη στον Λυώνα: παράνομη αυθαίρετη χρήση του χώρου, περίφραξη για λόγους ασφάλειας και αποκατάσταση της νομιμότητας

Νάξος: «Έφυγε» ο Αντώνης Καρούσης, θλίψη στην Κωμιακή για τον αγαπητό συγχωριανό

Ο ήσυχος και αγαπητός Αντώνης Καρούσης, με ρίζες στην Κωμιακή και παρουσία στην Αθήνα, έφυγε λίγο πριν επιστρέψει στο χωριό του – Η εξόδιος ακολουθία τελείται σήμερα

Νάξος – Πλάκα: Καταστροφή στο όνομα της “καθαριότητας”, καταγγελίες για παράνομες παρεμβάσεις

Μαζική απομάκρυνση φυκιών Ποσειδωνίας με τσουγκράνες, εγκαταστάσεις εν μέσω ωοτοκίας και περιβαλλοντική αδιαφορία σε προστατευόμενη ζώνη Natura.

Νάξος: Δωρεάν προληπτικές εξετάσεις από το “Naxos Medical” μέσω του προγράμματος «Προλαμβάνω»

Έγκαιρη πρόληψη για τα καρδιαγγειακά νοσήματα με αξιοπιστία και ανθρώπινη φροντίδα – Δωρεάν αιματολογικός έλεγχος για όλους τους πολίτες

Παροναξία: “Ηλεκτρική” νύχτα με βροχόπτωση και …λάσπη (πίνακας)

Έντονα φαινόμενα, αστραπές και «λασποβροχές» χτύπησαν τα νησιά των Κυκλάδων – Τα ύψη υετού από το NaxosWeather (πίνακας)

Γ. Παπαδόπουλος: “Μειωμένη κατανάλωση και έλλειψη προσωπικού, αλλάζουν τα δεδομένα στην εστίαση”

Ο πρόεδρος του Σωματείου Μαζικής Εστίασης Νάξου και περιφερειάρχης της ΠΟΕΣΕ στο Νότιο Αιγαίο μιλά για τις νέες τουριστικές συνήθειες, τις προσαρμογές των επιχειρήσεων και την πίεση που δέχεται ο κλάδος ενόψει καλοκαιριού.

Πάρος: Ένα νησί στο όριο της αντοχής του

Οι κάτοικοι εκπέμπουν SOS για τον υπερτουρισμό, την άναρχη δόμηση και την απώλεια της ταυτότητας του νησιού

Τραγωδία στο λιμάνι της Νάξου: 70χρονος τουρίστας άφησε την τελευταία του πνοή εν πλω

Πολωνός επιβάτης τουριστικού σκάφους υπέστη αδιαθεσία κατά τη διάρκεια του ταξιδιού – Κατέληξε στο Νοσοκομείο Νάξου παρά τις άμεσες προσπάθειες διάσωσης

Νάξος – Σύλλογος Μηχανικών: “Όχι σε οριζόντιους περιορισμούς, Ναι, σε στοχευμένο πλαίσιο για τις θερινές οικοδομικές εργασίες”

Ο Σύλλογος εκφράζει έντονο προβληματισμό για την αιφνιδιαστική πρόθεση του Δήμου να επιβάλει οριζόντιους περιορισμούς, χωρίς επαρκή διαβούλευση – Προτείνει στοχευμένο και ρεαλιστικό πλαίσιο που προστατεύει τόσο τον τουρισμό όσο και τον κατασκευαστικό κλάδο.