Στη σκιά των ουρανοξυστών και μακριά από γυαλιστερούς τίτλους, ο ρυθμός της Νέας Υόρκης αλλάζει — ήπια για κάποιους, σκληρά για άλλους. Αυτό που εκτυλίσσεται εδώ αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη αλήθεια που αντηχεί σε όλη την Αμερική.
Κείμενο: ELaiolithos – “Ο Ηθικός Απολογισμός Ενός Κράτους – Η Νέα Υόρκη ως ο Καθρέφτης”…
Η Νέα Υόρκη είναι μια πόλη χτισμένη στην ανθεκτικότητα, αλλά ακόμα και η ανθεκτικότητα έχει τα όριά της. Κάτω από την επιφάνεια των ζωντανών δρόμων της, οι άνθρωποι αισθάνονται την πίεση των πολιτικών επιλογών, τις οικονομικές πιέσεις και την αυξανόμενη αίσθηση ότι κάτι ουσιαστικό είναι εκτός ισορροπίας.
Αν και ιστορικά προπύργιο των Δημοκρατικών, οι εκλογές του Νοεμβρίου του 2024 είπαν μια διαφορετική ιστορία. Οι Ρεπουμπλικάνοι εξασφάλισαν ένα άνευ προηγουμένου μερίδιο των ψήφων – ένα σημάδι ότι πολλοί Νεοϋορκέζοι αναζητούν αλλαγη.
Τα απαραίτητα έχουν γίνει πολυτέλεια. Οι τσάντες του σούπερ μάρκετ είναι ελαφρύτερες, αν και κοστίζουν διπλάσια. Οικογένειες ζορίζονται να πληρώσουν τα ενοίκια, τα τρόφιμα και τους λογαριασμούς με στατικούς μισθούς, κάνοντας μαθηματικά κάθε εβδομάδα μόνο και μόνο για να παραμείνουν στη ζωή.
Μετά υπάρχει το θέμα της ασφάλειας. Το έγκλημα δεν είναι πια κάπου αλλού – είναι εδώ. Στους δρόμους, στο μετρό, και ανησυχητικά, στο φως της ημέρας, παράνομοι μετανάστες, ανάμεσά τους πολύ επικίνδυνα άτομα—μέλη συμμοριών και καταζητούμενοι—λόγω της πολιτικής των ανοιχτών συνόρων κυκλοφορουν ελεύθερα. Πληθώρα ιστοριών για κλοπές καταστημάτων όπου οι άνθρωποι μπαίνουν σε καταστήματα, παίρνουν ό,τι θέλουν και φεύγουν με αυτοπεποίθηση. Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Νέας Υόρκης, η κλοπή κάτω των 999 $ είναι πλημμέλημα – δεν διώκεται ποινικά. Η αστυνομία δε βρίσκεται σε ετοιμότητα, έχει λάβει εντολή να μην επεμβαίνει. Οι υπάλληλοι των καταστημάτων καλούνται να παραμείνουν σιωπηλοί για να μην θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων παρακολουθούν αβοήθητοι καθώς αυξάνονται οι απώλειες και πολλοί τελικά κλείνουν τις πόρτες τους, απολύοντας εργαζομένους στη διαδικασία, πολλά καταστήματα κλείνουν καθημερινά.
Και έτσι, μια πόλη που κάποτε αντιπροσώπευε την ευκαιρία και την καινοτομία, τώρα αναρωτιέται: Νοιαζόμαστε ακόμα για την πόλη μας; Ψηφίζουμε έχοντας κατά νου το μέλλον της;
Η σημερινή κυβέρνηση της Νέας Υόρκης, πολλοί υποστηρίζουν, έχει κακοδιαχειριστεί τις πιο βασικές προσδοκίες διακυβέρνησης. Δισεκατομμύρια χρήματα από τους φορολογούμενους έχουν διατεθεί για τη στέγαση παράνομων μεταναστών, πάνω από 2 εκατομμύρια από αυτούς είναι εγκληματίες, σε πολυτελή ξενοδοχεία, παρέχοντας επιδόματα διατροφής, προπληρωμένες κάρτες, ιατρική περίθαλψη -ακόμη και επιδόματα κατοικίδιων ζώων. Πάνω από 5 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν δαπανηθεί τα τελευταία δύο χρόνια για στέγαση, σίτιση και υπηρεσίες προς τους μετανάστες. Αυτό δεν είναι μια κρίση εναντίον των ανθρώπων, αλλά κατά των πολιτικών. Η πλειονότητα των μεταναστών αρνείται να αποκτήσει φορολογικές ταυτότητες ή επίσημη απασχόληση, παραμένοντας εκτός του συστήματος ενώ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτό-άλλωστε γιατί να δουλέψουν αφού το κράτος τους συντηρεί?. Οι μόνιμοι κάτοικοι, εν τω μεταξύ, αναρωτιούνται: Για ποιον είναι πραγματικά κατασκευασμένο το σύστημα;
Η κρίση των καταλήψεων απηχεί την ίδια ανισορροπία. Οι ιδιοκτήτες σπιτιών επιστρέφουν για να βρουν αγνώστους που ζούν μέσα στις περιουσίες τους—και ο νόμος προστατεύει τους καταληψίες. Το συναισθηματικό, οικονομικό και νομικό τίμημα είναι συγκλονιστικό. Εδώ δεν κρίνουμε τους ανθρώπους – κρίνουμε την πολιτική.
Κοινωνικές Επιπτώσεις
Η άφιξη τέτιου μεγάλου αριθμού μεταναστών έχει επηρεάσει διάφορους τομείς της πόλης:
- Εκπαίδευση: Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024, περίπου 30.000 νέοι μαθητές εντάχθηκαν στα σχολεία της πόλης, δημιουργώντας προκλήσεις σε υποδομές και προσωπικό.
- Άστεγοι: Η αύξηση των μεταναστών συνέβαλε σε μια 18% αύξηση της αστεγίας σε εθνικό επίπεδο το 2024.
- Κοινή Γνώμη: Σχεδόν το 64% των Νεοϋορκέζων θεωρεί ότι η πόλη αντιμετωπίζει μεταναστευτική κρίση, ενώ σχεδόν οι μισοί πιστεύουν ότι η ποιότητα ζωής έχει επηρεαστεί αρνητικά.
Και καθώς η φαιντανύλη συνεχίζει να χύνεται στις ΗΠΑ – από την Κίνα μέσω του Καναδά και του Μεξικού – οι συνέπειες είναι θανατηφόρες. Πάνω από ένα εκατομμύριο ζωές χάνονται ετησίως. Σε δήμους της Νέας Υόρκης και σε άλλες πολιτείες των ΗΠΑ, οι γονείς ζουν με φόβο. Είναι μια κρίση που διαπερνά κάθε κοινωνική και πολιτική γραμμή.
Παράνομη Παραγωγή
Η παράνομη φαιντανύλη, η οποία είναι υπεύθυνη για την πλειονότητα των υπερδοσολογιών που σχετίζονται με τη φαιντανύλη, κατασκευάζεται σε μυστικά εργαστήρια, ειδικά στην Κίνα και το Μεξικό. Εισέρχεται λαθραία στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, κυρίως μέσω Μεξικού, όπου τα καρτέλ ναρκωτικών λαμβάνουν συνθετικές χημικές ουσίες από την Κίνα και στη συνέχεια συνθέτουν φαιντανύλη.
Αυτά τα στρώματα κρίσης εκθέτουν βαθύτερα κατάγματα. Ο κόσμος αναρώτιεται: Γιατί οι δράστες και οι εγληματίες προστατεύονται περισσότερο από τα θύματα; Γιατί οι οπαδοί των κανόνων αγωνίζονται, ενώ οι παραβάτες ανταμείβονται;
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δει την άφιξη πάνω από 18 εκατομμυρίων μεταναστών, με μια ανησυχητική εκτίμηση περίπου οι 500.000 αυτών των ατόμων έχουν επισημανθεί σε διεθνείς λίστες παρακολούθησης εγκληματιών ή τρομοκρατών που τώρα κυκλοφορούν ελεύθερα στους Νεοϋορκέζικους δρόμους. Αυτή η κατάσταση, που απορρέει από τις πολιτικές ανοιχτών συνόρων που υποστηρίζονται από το Δημοκρατικό Κόμμα, θεωρήθηκε αρχικά από πολλούς ως στρατηγική για την οικοδόμηση πολιτικής υποστήριξης. Ωστόσο, ο ευρύτερος αντίκτυπος έχει γίνει βαθιά αισθητός σε ολόκληρο το έθνος—αύξηση των ποσοστών εγκληματικότητας, αύξηση των κρουσμάτων κλοπών, καταλήψεων και αυξανόμενη αίσθηση ανασφάλειας μεταξύ των πολιτών. Παράλληλα με αυτά τα ζητήματα, το αυξανόμενο κόστος των βασικών αγαθών έχει ασκήσει περαιτέρω πίεση στα αμερικανικά νοικοκυριά. Αυτές οι δύο κυρίαρχες ανησυχίες – η δημόσια ασφάλεια και οι οικονομικές δυσχέρειες – ήταν κεντρικές στην οδήγηση μιας σημαντικής πολιτικής αλλαγής στη χώρα, που οδήγησε σε μια σαρωτική επιστροφή της υποστήριξης για το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.
Η επιρροή του κινήματος Woke, που συχνά εκλαμβάνεται ως αποκομμένη από την πραγματικότητα των καθημερινών Αμερικανών, συνέβαλε περαιτέρω σε ένα δημόσιο αίσθημα απογοήτευσης και φόβου. Ο κόσμος θεώρησε ότι ήρθε η ώρα για αποφασιστική ηγεσία – κάποιος πρόθυμος να ενεργήσει με τόλμη. Όπως λέω συχνά, οι άνθρωποι πρέπει να ψηφίζουν πολιτικές, όχι προσωπικότητες. Σε αυτές τις εκλογές, οι Αμερικανοί έκαναν ακριβώς αυτό. Ψήφισαν με βάση την υπόσχεση για ριζική αλλαγή και δράση. Ο Ντόναλντ Τραμπ, μετά από ανελέητες πολιτικές και νομικές επιθέσεις τα τελευταία τέσσερα χρόνια, εμφανίστηκε με πιο χοντρό δέρμα και ισχυρότερη αποφασιστικότητα και εμπειρία. Κατά ειρωνικό τρόπο, η ίδια η αντίθεση που προσπάθησε να τον μειώσει απλώς ενίσχυσε την έκλογή του. Αυτή ακριβώς η πίεση ήταν που τον προετοίμασε και τον οδήγησε στη νίκη.
Και τώρα, από τις 20 Ιανουαρίου 2025, είναι και πάλι στο αξίωμα — και πιστός στον λόγο του, τηρεί τις υποσχέσεις που έδωσε. Αυτό ακριβώς ήθελαν να δουν πολλοί Αμερικανοί: ηγεσία με δράση. Έχοντας πλήρη επίγνωση της αντίστασης που θα αντιμετώπιζε από φιλελεύθερες και αριστερές φατρίες εντός του Δημοκρατικού Κόμματος, έχτισε στρατηγικά μια ισχυρή, πιστή ομάδα γύρω του για να αντέξει τις πολιτικές πιέσεις.
Οι επικριτές από τη Δημοκρατική πλευρά τον κατηγορούν ότι υποστηρίζει την ολιγαρχία, αλλά τέτοιοι ισχυρισμοί συχνά στερούνται ουσίας και χρησιμεύουν ως πολιτική ρητορική με στόχο να επηρεάσει τους ανενημέρωτους. Οι αντίπαλοί του συχνά διαστρεβλώνουν τις δηλώσεις του, μετατρέποντάς τες σε προπαγάνδα – κάτι που βλέπουμε πιο έντονα σε πλατφόρμες όπως το Facebook ενω οι ίδιοι πληρώνουν 150,000$ ιδιωτικά τζετ για τα ταξίδια τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι πιο σημαντικό από ποτέ για τους ανθρώπους να προσέχουν από πού προέρχονται οι πληροφορίες τους και να αναζητούν πηγές που μπορούν να εμπιστευτούν. Ο Elon Mask τους έβγαλε όλα τα άπλυτα στη φόρα.
Στο επίκεντρο της διοίκησής του Τrump βρίσκεται ένας ξεκάθαρος στόχος: να κάνει την Αμερική μεγάλη ξανά. Κάθε πολιτική που υπογράφει στοχεύει σε αυτό το όραμα. Ωστόσο, πολλοί αποτυγχάνουν να δουν την ευρύτερη εικόνα. Όπως λέει το παλιό ρητό, «Δεν μπορούν να δουν το δάσος αλλα βλέπουν το δέντρο». Σήμερα οι άνθρωποι δεν έχουν υπομονή—θέλουν άμεσα αποτελέσματα. Αλλά η πραγματική αλλαγή απαιτεί συχνά βραχυπρόθεσμες θυσίες για μακροπρόθεσμο κέρδος.
Το Σύστημα Υγείας
Από τον Δεκέμβριο, στη Νέα Υόρκη και γενικότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει ξεκινήσει μια νέα εξέγερση απέναντι στο άδικο και κερδοσκοπικό σύστημα υγείας. Η δολοφονία ενός επιφανούς CEO, από έναν εξαιρετικά έξυπνο και πλούσιο 26χρονο, ο οποίος έφερε στο φως τα σκοτεινά σημεία του συστήματος, λειτούργησε σαν σπίθα οργής. Ο κόσμος είναι εξαγριωμένος. Νιώθει πως οι ζωές των πολιτών θυσιάζονται καθημερινά στον βωμό των κερδών των μεγάλων φαρμακευτικών και ασφαλιστικών κολοσσών. Η κοινωνία απαιτεί αλλαγή—ουσιαστική, ανθρώπινη, και άμεση.
Η δολοφονία του CEO έχει προκαλέσει έναν ανεξέλεγκτο κύμα οργής, με τον κόσμο να τον ανακηρύσσει σε είδωλο και να τον υποστηρίζει σε βαθμό που μοιάζει αδιανόητο. Ο άνθρωπος αυτός, που είχε φέρει στο φως τα σκοτεινά σημεία του συστήματος υγείας, έχει γίνει viral και έχει συγκεντρωθεί πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια σε δωρεές για την υπεράσπισή του. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και η κοινωνία αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν να υποστηρίζει ο κόσμος έναν δολοφόνο με τέτοιο πάθος και αφοσίωση. Η κατάσταση έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που ο θυμός και η απογοήτευση του κόσμου απέναντι στο σύστημα υγείας είναι πλέον αδιαμφισβήτητοι και κατακλύζουν κάθε πτυχή της κοινωνίας. Η αίσθηση της αδικίας έχει γίνει καθημερινότητα και η εμπιστοσύνη στις θεσμικές δομές έχει καταρρεύσει. Σε έναν κόσμο όπου οι παλαιές αξίες συχνά θυσιάζονται για το κέρδος και την εξουσία, η οργή και η απογοήτευση έχουν ξεπεράσει τα όρια της αντοχής. Οι πολίτες αισθάνονται εγκλωβισμένοι, και οι φωνές τους για αλλαγή είναι πιο δυνατές από ποτέ.
Και γι’ αυτό ο Τραμπ σάρωσε στις εκλογές, και θριαμβεύει τώρα, με τους νόμους και τους κανόνες που υπογράφει καθημερινά. Ο λαός θέλει αλλαγή. Είναι θυμωμένος, εξοργισμένος, αποφασισμένος και πλέον ξύπνιος.
Και έφερε τις tarifes. Ήταν ένα απαραίτητο βήμα. Για δεκαετίες, η Κίνα εκμεταλλεύεται το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα, χρησιμοποιώντας διαδρομές όπως η Διώρυγα του Παναμά και βασιζόμενη σε μεγάλο βαθμό στην αμερικανική αγορά, συμβάλλοντας σε ένα διαρκώς διευρυνόμενο εμπορικό έλλειμμα. Η Κίνα εξάγει επί του παρόντος πάνω από 439 δισεκατομμύρια δολάρια σε αγαθά στις ΗΠΑ ετησίως. Αλλά εάν οι ΗΠΑ ανακατευθύνουν την παραγωγή και επενδύσουν στις δικές τους βιομηχανίες, η Κίνα θα αναγκαστεί να προσαρμοστεί. Εξάλλου, η Αμερική παραμένει η μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά στον κόσμο. Αυτό δεν είναι μοναδικό για τις ΗΠΑ – η Κίνα έχει ακολουθήσει παρόμοια πρότυπα με άλλα έθνη επι δεκαετίες. Ωστόσο, επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά στον κόσμο, το διακύβευμα είναι ιδιαίτερα υψηλό.
Αυτό δεν αφορά μόνο το εμπόριο — αφορά την κυριαρχία, την οικονομική ανθεκτικότητα και το εθνικό συμφέρον. Ο βραχυπρόθεσμος πόνος των δασμών μπορεί να φέρει μακροπρόθεσμη ισχύ: ανοικοδόμηση της εγχώριας παραγωγής, αποκατάσταση θέσεων εργασίας και ισοπέδωση ενός εμπορικού πεδίου που εδώ και πολύ καιρό ήταν εκτός ισορροπίας.
Η τρέχουσα οικονομική δομή της Κίνας είναι ευάλωτη επειδή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές, με μόνο το 39% της παραγωγής της να καταναλώνεται στην εγχώρια αγορά και το υπόλοιπο 61% να εξαρτάται από τις ξένες αγορές – κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αντίθετα, οι ΗΠΑ απορροφούν περίπου τα δύο τρίτα της παραγωγής τους και εξάγουν μόνο περίπου το ένα τρίτο της παραγωγής τους. Αυτή η ανισορροπία τοποθετεί την Κίνα σε ευάλωτη θέση. Εάν τα προϊόντα τους δεν μπορούν να φτάσουν στις ξένες αγορές, ιδιαίτερα στην αμερικανική, η οικονομική αστάθεια και η εκτεταμένη φτώχεια στην Κίνα γίνονται πραγματικοί κίνδυνοι.
Ουσιαστικά, ενώ η Κίνα μπορεί να αντιδράσει προς το παρόν, δεν είναι σε θέση να αντέξει παρατεταμένη εμπορική ένταση. Χρειάζονται πρόσβαση στην αγορά των ΗΠΑ περισσότερο από ό,τι οι ΗΠΑ χρειάζονται κινεζικές εισαγωγές. Αργά ή γρήγορα, είτε από επιλογή είτε από ανάγκη, θα πρέπει να έρθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οι πολιτικές μπορεί να είναι σκληρές, αλλά η κατεύθυνση είναι σκόπιμη – και ο στόχος είναι η εθνική δύναμη, η ασφάλεια και η βιωσιμότητα.
Μέσα σε αυτό το χάος, υπάρχει μια αυξανόμενη έκκληση για οικονομική κυριαρχία. Οι ταρίφες -που κάποτε κακοποιήθηκαν- κερδίζουν την προσοχή ως εργαλεία προστασίας, εργαλεία δικαιοσύνης. Θα μπορούσαν να φέρουν θέσεις εργασίας στο σπίτι, να στηρίξουν τις αμερικανικές βιομηχανίες και να μειώσουν τις επικίνδυνες εξαρτήσεις από ξένες αλυσίδες εφοδιασμού, ειδικά για κρίσιμα αγαθά όπως τρόφιμα, χάλυβας, φαρμακευτικά προϊόντα και μικροτσίπ. Αυτό ειναι μάθημα για όλες τις χώρες. Για παράδειγμα δε γίνεται στη Νάξο να έχουν πιο φθηνά οι πατάτες Αιγύπτου από τις πατάτες Νάξου ενώ είναι ένα προιόν που έχει τόσα έξοδα μεχρι να φτάσει ως εδώ. Ολες οι χώρες θα “ξυπνήσουν” μετά από αυτή τη στρατηγική του Τραμπ ή θα αναγκαστουν να “ξυπνήσουν.”
Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα με την Κίνα και μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Αμερική είναι η εκτεταμένη κλοπή ιδεών -αυτό που είναι γνωστό ως πνευματική ιδιοκτησία- μαζί με επιθέσεις στον κυβερνοχώρο που κλέβουν αθόρυβα σημαντικές πληροφορίες από τις εταιρείες και τα κυβερνητικά μας συστήματα. Πολλά από αυτά εντοπίζονται σε ξένους παράγοντες, ιδιαίτερα στην Κίνα, όπου κλεμμένες τεχνολογίες χρησιμοποιούνται συχνά για την παραγωγή φθηνότερων αντιγράφων, βλάπτοντας τις αμερικανικές επιχειρήσεις και κοστίζοντας δισεκατομμύρια στην οικονομία της κάθε χρόνο. Αλλά δεν είναι μόνο τα χρήματα. Έχει να κάνει με την ασφάλεια, τις θέσεις εργασίας και τη διατήρηση της Αμερικής ισχυρή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο καταβάλλεται τώρα μια μεγάλη προσπάθεια για να επαναφέρουμε την παραγωγή στην πατρίδα, να προστατεύσουμε τις ευαίσθητες βιομηχανίες και να μειώσουμε την εξάρτηση από χώρες που δεν παίζουν δίκαια. Ο στόχος είναι να σταθούμε ξανά στα πόδια μας—δυνατοί, ασφαλείς και έχοντας τον έλεγχο του μέλλοντός μας.
Αύριο το δεύτερο μέρος του άρθρου με τίτλο “Ο Ηθικός Απολογισμός Ενός Κράτους – Η Νέα Υόρκη ως ο Καθρέφτης”…