Οι επενδύσεις συνδέονται με τις επιπτώσεις της κρίσης και της ύφεσης σε διάφορες μορφές (επιχειρηματικότητα ανάγκης, επισκευές αντί αγορές, συντήρηση….)
Η στροφή στην «επιχειρηματικότητα ανάγκης» μέσα στην κρίση κυρίως εξ αφορμής της μεγάλης ανεργίας διαπιστώνεται από τον ΣΕΒ στο εβδομαδιαίο δελτίο του για την οικονομία. Δηλαδή, όλες αυτές οι επενδύσεις που συνδέονται με τις επιπτώσεις της κρίσης και της ύφεσης σε διάφορες μορφές (επιχειρηματικότητα ανάγκης, επισκευές αντί αγορές, συντήρηση υποδομών, προσωπική βελτίωση, κ.λπ.).
Μάλιστα όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά η αύξηση των επενδύσεων σε «δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών» εξηγείται με τη στροφή των νοικοκυριών, λόγω υψηλής ανεργίας, στην «επιχειρηματικότητα ανάγκης».
Δηλαδή επισημαίνει – διαβάστε με προσοχή αυτό στο οποίο γινόμαστε όλοι μάρτυρες καθημερινά – ότι άνθηση υπάρχει μόνο σε υπηρεσίες οι οποίες και γνωρίζουν μεγάλη επενδυτική άνοδο και αυτές δεν είναι άλλες από τις επισκευές συσκευών ατομικής ή οικιακής χρήσης, οι δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών δηλαδή (στεγνοκαθαριστήρια, κομμωτήρια, γυμναστήρια, οίκοι αισθητικής κλπ) και, οι δραστηριότητες οργανώσεων (επιχειρηματικών, επαγγελματικών, κ.ο.κ.)
Συγκεκριμένα τονίζεται πως στον κλάδο των λοιπών υπηρεσιών καταγράφονται επισκευές συσκευών και ειδών προσωπικού και οικιακού εξοπλισμού, καθαριστήρια, κομμωτήρια/κουρεία, κέντρα αισθητικής, γυμναστήρια, γραφεία κηδειών, καθώς και παντός είδους δραστηριότητες οργανώσεων- επιχειρηματικών, εργοδοτικών, επαγγελματικών, συνδικαλιστικών, θρησκευτικών, πολιτικών, κ.ο.κ.
Οι επενδύσεις στις «λοιπές υπηρεσίες» ως ποσοστό των επενδύσεων πλην της αγοράς ακινήτων έχουν διπλασιασθεί στη διάρκεια της κρίσης και έχουν ανέλθει σε 7,9% το 2015 έναντι 4,3% το 2009.
Η αύξηση των επενδύσεων σε «επισκευές» προσωπικών και οικιακών συσκευών αποτυπώνουν την τάση τα νοικοκυριά, λόγω περιορισμένων πόρων, να επιζητούν να επισκευάζουν τις παλιές, παρά να αγοράζουν νέες, συσκευές.
Επίσης, η αύξηση των επενδύσεων σε «δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών» εξηγείται με τη στροφή των νοικοκυριών, λόγω υψηλής ανεργίας, στην «επιχειρηματικότητα ανάγκης».
Όσον αφορά στις «δραστηριότητες οργανώσεων», που είναι και η μερίδα του λέοντος των επενδύσεων αυτής της κατηγορίας, δεν μπορέσαμε ακόμη (μέχρι την έκδοση του Εβδομαδιαίου) όπως σημειώνεται από τον ΣΕΒ να ταυτοποιήσουμε περί τίνος πρόκειται.
Ειδικότερα, στην κατηγορία αυτή των λοιπών υπηρεσιών, όπου οι αποσβέσεις είναι σχετικά χαμηλές, οι ακαθάριστες επενδύσεις ανέρχονται το 2015 σε €1,3 δισ., όσες δηλαδή ήταν περίπου και οι ακαθάριστες επενδύσεις την ίδια χρονιά στη μεταποίηση χωρίς πετρελαιοειδή (€1,2 δισ.)!
Εάν υπάρχει ένας αριθμός που να δείχνει ανάγλυφα τη στρέβλωση του παραγωγικού προτύπου της χώρας είναι ακριβώς οι «επενδύσεις» που γίνονται, παρόλο που η κρίση είναι καθοριστική γενεσιουργός αιτία, στις κατηγορίες «δραστηριότητες οργανώσεων», «επισκευές» και «παροχή προσωπικών υπηρεσιών», που είναι περίπου ίδιες με τις επενδύσεις που γίνονται στη μεταποίηση χωρίς τα πετρελαιοειδή.
Κυριαρχεί η μεταποίηση
Τα τελευταία χρόνια, πέραν του τουρισμού που επωφελείται από την εξωγενή μετατόπιση τουριστικών ροών προς τη χώρα μας, η ελληνική βιομηχανία, και ειδικότερα η μεταποίηση, αναδεικνύεται ως η κύρια δύναμη πίσω από την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, με τις υπηρεσίες πλην τουρισμού να εξακολουθούν να συρρικνώνονται.
Η μετατόπιση πόρων προς δυναμικές και εξωστρεφείς (εξαγωγικές) δραστηριότητες είναι μια καλοδεχούμενη εξέλιξη. Δεν πρέπει, όμως, να παραγνωρίζεται ότι οι υπηρεσίες πλην τουρισμού είναι ακόμη ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της επιχειρηματικότητας και της απασχόλησης, και η συρρίκνωσή τους σημαίνει χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης για την οικονομία ως σύνολο και ποσοστά ανεργίας που παραμένουν πεισματικά σε υψηλά επίπεδα.
Ενίσχυση της Βιομηχανίας
Η χώρα χρειάζεται μια διεθνώς ανταγωνιστική ελληνική βιομηχανία, που παρέχει καλά αμειβόμενες, υψηλής εξειδίκευσης και πλήρους απασχόλησης θέσεις εργασίας, σε εξωστρεφείς δραστηριότητες υψηλής παραγωγικότητας και έντασης γνώσης και καινοτομίας, και που συμβάλλει, έτσι, και στη διατηρήσιμη βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου, υπογραμμίζει ο ΣΕΒ, ενώ συνεχίζει λέγοντας:
Η βιομηχανία, δυστυχώς, εξακολουθεί, παρά τη δυναμικότητά της, να είναι, όμως, ακόμη ένας σχετικά μικρός σε μέγεθος κλάδος στην ελληνική οικονομία, που κυριαρχείται από τις υπηρεσίες.
Η ασυμμετρία αυτή είναι και η κύρια αιτία που παρά την εφαρμογή πλειάδας διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και εκτεταμένης μείωσης των μακροοικονομικών ανισορροπιών στα χρόνια των Μνημονίων, η χώρα μας είναι ακόμη υπό επιτροπεία και η οικονομία δεν έχει αναπτύξει δυναμική ταχείας ανάκαμψης και εξόδου από την κρίση και την ύφεση. Η ανάκαμψη των υπηρεσιών αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσει τους άλλους κλάδους καθώς θα ανακάμπτει η γενικότερη επενδυτική δραστηριότητα τα επόμενα χρόνια.
Δεύτερη αξιολόγηση
Η συμφωνία για την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης φαίνεται ότι επηρέασε θετικά το οικονομικό κλίμα τον Ιούνιο του 2017, καθώς ο σχετικός δείκτης σημείωσε μικρή βελτίωση (στις 94 μονάδες από 93,2 τον προηγούμενο μήνα και 90,2 τον Ιούνιο του 2016), ωστόσο καταγράφονται μικτές τάσεις στις επιχειρηματικές προσδοκίες και στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, η οποία επίσης
βελτιώθηκε οριακά. Ειδικότερα, η άνοδος του δείκτη οικονομικού κλίματος οφείλεται κυρίως στην ενίσχυση των επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία και τις κατασκευές, καθώς και στη θετική τάση που διαμορφώνεται στις υπηρεσίες, ενώ στο λιανικό
εμπόριο το σχετικό ισοζύγιο θετικών – αρνητικών εκτιμήσεων εμφανίζει μικρή επιδείνωση (Δ16), παρά την αξιόλογη πορεία του όγκου λιανικών πωλήσεων κατά το διάστημα Ιαν – Απρ 2017 και τις ιδιαίτερα θετικές προσδοκίες για την τουριστική κίνηση.