Ενημερωτικό σημείωμα του βουλευτή Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Μανιού, όσον αφορά τα κέρδη της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων με την ηπειρωτική Ελλάδα – Ποιες είναι οι επόμενες κινήσεις
Η διασύνδεση των Κυκλάδων με το ηπειρωτικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας είναι έργο εξαιρετικού ενδιαφέροντος για την οικονομία της χώρας και αποτελεί βασική επιδίωξη της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Στόχοι της διασύνδεσης είναι: (1) η αξιόπιστη και επαρκή τροφοδότηση των νησιών με ηλεκτρική ενέργεια για τις προσεχείς δεκαετίες, (2) η μείωση της επιβάρυνσης που προκαλείται στο περιβάλλον από τους πετρελαϊκούς σταθμούς παραγωγής, (3) η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και του τουρισμού στα νησιά αυτά, (4) η καλύτερη αξιοποίηση του αυξημένου αιολικού δυναμικού της περιοχής, με δεδομένο ότι η αύξηση της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) συνιστά βασική προτεραιότητα του εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού και (5) η μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά όλης της χώρας μέσω του περιορισμού των χρεώσεων Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που αντανακλούν το αυξημένο κόστος ηλεκτροπαραγωγής των μη διασυνδεδεμένων νησιών σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα.
Είναι ένα έργο το οποίο επί δεκαετίες δεν κατάφεραν να υλοποιήσουν οι κυβερνήσεις του παρελθόντος. Αν και οι πρώτες μελέτες για τη διασύνδεση νησιών του Αιγαίου έχουν εκπονηθεί από τη ΔΕΗ ήδη από τη δεκαετία του ‘70, στη συνέχεια τα σχέδια αυτά παρέμεναν ασκήσεις επί χάρτου, παρόλο που μέσω των χρεώσεων ΥΚΩ οι καταναλωτές επιβαρύνονται κάθε χρόνο με ένα ποσό 500-800 εκατ. € (ανάλογα με τις τιμές του πετρελαίου) για την τροφοδοσία με ντίζελ ή μαζούτ των πετρελαϊκών σταθμών στα νησιά. Αυτό πλέον θα σταματήσει, ελαφρύνοντας σημαντικά τους λογαριασμούς των καταναλωτών σε όλη τη χώρα.
Στη Α’ φάση διασύνδεσης Κυκλάδων, ολοκληρώθηκε επιτυχώς, στα τέλη Ιανουαρίου 2018, η ηλέκτριση του υποθαλάσσιου καλωδίου Υψηλής Τάσης που συνδέει τη Σύρο στο διασυνδεδεμένο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) μέσω του νεότευκτου Υποσταθμού του Λαυρίου. Ακολούθησε η ηλέκτριση των καλωδίων Υψηλής Τάσης που συνδέουν τη Σύρο με την Πάρο, με την Τήνο και με τη Μύκονο.
Με τον τρόπο αυτό τροφοδοτούνται από το ηπειρωτικό σύστημα όχι μόνο τα νησιά αυτά, αλλά και τα νησιά Αντίπαρος, Νάξος, Κουφονήσι, Σχοινούσα, Ηρακλειά, Ίος, Σίκινος, Φολέγανδρος, Δήλος και Ρηνεία χάρη στις υποβρύχιες διασυνδέσεις Μέσης Τάσης που ήδη υπήρχαν μεταξύ των νησιών αυτών.
Συνεπώς, ένα μεγάλο μέρος του νησιωτικού συμπλέγματος των Κυκλάδων τροφοδοτείται ήδη έχοντας πρόσβαση σε φθηνότερη και πιο αξιόπιστη ηλεκτροδότηση.
Τα βασικά οφέλη του έργου, συνολικού προϋπολογισμού 245 εκατ. €, που πραγματοποιήθηκε με συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με τη χρηματοδοτική στήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
1) Οδηγεί στην εξοικονόμηση πολλών εκατομμυρίων ευρώ λόγω της διακοπής λειτουργίας των Αυτόνομων Σταθμών Παραγωγής (ΑΣΠ) της Σύρου, της Πάρου και της Μυκόνου που κατανάλωναν πετρέλαιο. Το συνολικό κοινωνικοοικονομικό όφελος ήδη από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της διασύνδεσης των Κυκλάδων προσεγγίζει τα 80 εκατ. €.
2) Βελτιώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της Σύρου, της Πάρου και της Μυκόνου αφού θα μειωθεί δραστικά η μόλυνση από τους ρυπογόνους πετρελαϊκούς σταθμούς.
3) Δίνει πρόσθετη ώθηση στην τουριστική δραστηριότητα των Κυκλάδων καθώς θα ενισχύσει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού στα μέχρι σήμερα αυτόνομα νησιωτικά συστήματα, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες που αυξάνεται η κατανάλωση ρεύματος με αποτέλεσμα να παρατηρούνται φαινόμενα μπλακ-άουτ.
Η Β’ φάση διασύνδεσης Κυκλάδων προβλέπει αφενός την ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού της Νάξου, αφετέρου την αναβάθμιση των υφιστάμενων καλωδιακών συνδέσεων Άνδρου-Τήνου και Άνδρου-Λιβαδιού (Εύβοια). Το σημαντικό αυτό έργο, που πρόκειται να ολοκληρωθεί εντός του 2019, θα συμβάλει αποφασιστικά στην ενίσχυση της αξιοπιστίας τροφοδότησης της Νάξου, της Πάρου και της Μυκόνου. Επιπλέον με την αναβάθμιση της υφιστάμενης διασύνδεσης με την Εύβοια διασφαλίζεται η διακίνηση από την Εύβοια προς τις διασυνδεδεμένες Κυκλάδες, σε περίπτωση απώλειας του καλωδίου Λαύριο-Σύρος, περιορίζοντας το ενδεχόμενο να τεθούν σε λειτουργία τοπικοί Αυτόνομοι Σταθμοί Παραγωγής σε περίπτωση σοβαρών διαταραχών στη λειτουργία των καλωδίων.
Η Γ’ φάση περιλαμβάνει την πόντιση δεύτερου καλωδίου μεταξύ Λαυρίου και Σύρου, έργο που θα περατωθεί το 2020. Με την ολοκλήρωση αυτής της φάσης θα μεγιστοποιηθούν τα οφέλη της διασύνδεσης, με τη σωρευτική εξοικονόμηση πόρων να υπολογίζεται σε 2,7 δισ. € σε ορίζοντα 20ετίας, και εξασφαλίζεται πλήρης αξιοπιστία τροφοδότησης μεγάλου μέρους των Κυκλάδων.
Η Δ’ Φάση, που περιλαμβάνει νησιά των Δυτικών και Νότιων Κυκλάδων, προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2024. Στο κύμα αυτό περιλαμβάνονται η Σαντορίνη, η Σέριφος και η Μήλος. Πιο συγκεκριμένα, ο Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) σχεδιάζει να ποντίσει υποβρύχια καλώδια Υψηλής Τάσης τα οποία θα συνδέουν τη Σέριφο με το διασυνδεδεμένο σύστημα μέσω Λαυρίου, με τη γραμμή μεταφοράς να επεκτείνεται στη Μήλο και από εκεί στη Φολέγανδρο και στη Θήρα. Ο βρόχος θα κλείσει με τη σύνδεση της Σαντορίνης με τη Νάξο ή την Πάρο.
Τα υπόλοιπα νησιά των Κυκλάδων, όπως η Σίφνος, η Αμοργός και η Ανάφη προβλέπεται να διασυνδεθούν μέσω υποβρύχιων διασυνδέσεων Μέσης Τάσης από τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ).
Διασυνδέσεις όπως αυτές σηματοδοτούν τη νέα εποχή στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, την εποχή των σημαντικών επενδύσεων που θα αποτελέσουν αναπτυξιακό πυλώνα όχι μόνο για τον ευρύτερο ενεργειακό τομέα, αλλά και για το σύνολο της οικονομίας.
