Την προσεχή Παρασκευή 29 Νοεμβρίου, η Ελλάδα θα κινηθεί για μία ακόμη φορά στους ρυθμούς της Black Friday – Εχετε σκεφτεί από που προήλθε η εν λόγω ονομασία και ποια η σχέση της με την επαύριο της γιορτής των Ευχαριστιών, την Αστυνομία της Φιλαδέλφια και το σκλαβοπάζαρο του 19ου αιώνα
Black Friday… 29 Νοεμβρίου. Η αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει για την ημέρα του καταναλωτή αν και δεν είναι λίγα τα καταστήματα που έχουν ήδη ξεκινήσει τις προσφορές… Όμως, αρκετοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται από πού πήρε το όνομά της η συγκεκριμένη ημέρα, που σίγουρα δεν θα είναι για καλό… Και το λέμε αυτό γιατί οι περισσότερες ανάλογες ημέρες έχουν και αρνητική πλευρά… Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρώτη εμφάνιση του όρου χρονολογείται στο 1869 και δεν είχε καμία σχέση με τα ψώνια των Χριστουγέννων. Ήταν η μέρα που έπεσε τόσο η τιμή του χρυσού, που προκάλεσε κρας στις αγορές, το αποτέλεσμα του οποίου ήταν αισθητό στην οικονομία των ΗΠΑ για χρόνια.
Οικονομικές εκδοχές
Η πρώτη αναφορά της Black Friday, όπως την γνωρίζουμε, λέγεται ότι χρονολογείται τη δεκαετία του ’50 ή του ’60 στη Φιλαδέλφεια και ήταν όρος που χρησιμοποιούσε η τροχαία που φοβόταν την ημέρα. «Η αστυνομία της Φιλαδέλφειας χρησιμοποίησε τον όρο για να περιγράψει τη κυκλοφοριακή συμφόρηση και την κοσμοσυρροή στα καταστήματα στο κέντρο της πόλης», λέει ο Ντέιβιντ Ζιλα, βραβευμένος με Emmy ενδυματολόγος και συγγραφέας του βιβλίου «How to Win at Shopping». Μια από τις πρώτες χρήσεις του όρου σε έντυπο ήταν σε μια διαφήμιση σε ένα τεύχος του 1966 του The American Philatelist, ενός περιοδικού για τους συλλέκτες γραμματοσήμων.
Ουσιαστικά ανοίγει επίσημα την εποχή των Χριστουγέννων (από το 1952) και συνήθως φέρνει μεγάλη κυκλοφοριακή συμφόρηση και υπερβολική πολυκοσμία, καθώς τα καταστήματα στο κέντρο της πόλης γεμίζουν από το άνοιγμα μέχρι το κλείσιμο. Και βέβαια, η συγκεκριμένη ημέρα προκαλούσε πονοκέφαλο και στους υπαλλήλους των καταστημάτων που έφτασαν στο σημείο να δηλώνουν ακόμη και ασθένεια ώστε αφενός να επεκτείνουν τις διακοπές τους (βλ. ακολουθεί Σαββατοκύριακο) αλλά και να αποφύγουν την … επίθεση των καταναλωτών. Από το 2006 έχουν αναφερθεί 7 θάνατοι και 98 τραυματισμοί σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες
Και βέβαια έχουμε την εκδοχή των …λογιστών. Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα «Philadelphia Inquirer», τη δεκαετία του ’50, όταν οι εγγραφές στα λογιστικά βιβλία ήταν χειρόγραφες, οι λογιστές σημείωναν με κόκκινο μελάνι το παθητικό και με μαύρο τα κέρδη των μαγαζιών. Και επειδή την εποχή εκείνη ξεκινούσαν οι εκπτώσεις που συνεχίζονταν μέχρι τα Χριστούγεννα, ήταν η τελευταία ημέρα που τα μαγαζιά σημείωναν χασούρα.
Σκλαβοπάζαρα
Όμως, αυτή που μας προβληματίζει περισσότερο έχει ρατσιστικό χαρακτήρα και πολύ φοβόμαστε ότι μπορεί να είναι και η πιο ουσιαστική. Πάμε σε εποχές σκοτεινές για την ανθρωπότητα που όμως συνεχίζεται έως σήμερα κυρίως στην Ανατολή… Πάμε πίσω στο 1800 στις ΗΠΑ, η Μαύρη Παρασκευή υποδήλωνε ότι οι ιδιοκτήτες φυτειών του Νότου, μπορούσαν να αγοράσουν σκλάβους σε μειωμένη τιμή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών του 1800. Την εποχή που οι νέγροι πουλιόντουσαν και αγοραζόντουσαν σαν ζώα. Αφού λοιπόν οι αγρότες τελείωναν τις εργασίες στα κτήματα, τους πουλούσαν για να μην τους ταΐζουν και τους στεγάζουν, στην περίοδο του χειμώνα και μάλιστα χωρίς να ενδιαφέρονται για το εάν διαλύονται οικογένειες… Την Άνοιξη θα αγόραζαν άλλους. Αυτοί που αγόραζαν ήταν έμποροι δούλων, για να τους πουλήσουν την Άνοιξη και με το ανάλογο κέρδος… Αυτές ο αγοραπωλησίες γινόντουσαν την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου. Γι’ αυτό την ονόμασαν Μαύρη Παρασκευή!!!»“
Και τέλος να σημειώσουμε ότι η Black Friday έχει κάνει την εμφάνισή της και στην Ελλάδα. Το 2015 κάνει πρεμιέρα και στα εμπορικά καταστήματα της χώρας μας, με πρωτοβουλία των μεγάλων αλυσίδων λιανικής πώλησης, ενώ από το 2016 όλο και περισσότερα καταστήματα εφαρμόζουν την πρακτική, βέβαια, δεν έχουν καμία σχέση με την Αμερικάνικη λογική με πολύ μικρότερες προσφορές και το χειρότερο; Αντί για μία ημέρα μπορεί να κρατήσει κι εβδομάδα, ενώ έχουμε καταγγελίες για ανατιμήσεις προϊόντων πριν από τις προσφορές (!!!)
Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα huffingtonpost.gr