Η μελισσοκομία είναι η πανάρχαια τέχνη της εκτροφής των μελισσών από τον άνθρωπο μέσα σε κυψέλες. Σκοπός της μελισσοκομίας είναι η περισυλλογή και η εκμετάλλευση των παραγώγων της κυψέλης: μέλι, βασιλικός πολτός, κερί, γύρη και πρόπολη.
Χρονολογείται μέχρι και 15.000 χρόνια πριν και τη συναντάμε σε όλο τον κόσμο, από τις πυραμίδες των Φαραώ, την αρχαία Ελλάδα, το μεσαίωνα μέχρι και τις μέρες μας. Σήμερα υπάρχουν δύο τρόποι μελισσοκομίας: ο παραδοσιακός, όπου οι κυψέλες παραμένουν σε ένα μέρος και ο σύγχρονος, η νομαδική μελισσοκομία, όπου οι κυψέλες μεταφέρονται εκεί που υπάρχει ανθοφορία.
Η Νάξος είναι ένα από τα νησιά, όπου η μελισσοκομία – ακόμη – ανθεί. Για πόσο όμως ακόμη; Αντέχουν όσοι εμπλέκονται να έχουν συνέχεια σε ότι κάνουν; Πρόσφατα, ο Γαβριήλ Κονδύλης – Πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Νάξου που αριθμεί περίπου 80 μέλη (σ.σ. με την μελισσοκομία ασχολούνται περίπου 180) προχώρησε σε δύο σημαντικές αναρτήσεις που έχουν άμεση σχέση με το παρόν και το μέλλον του Συνεταιρισμού..
Σήμερα παραθέτουμε τη πρώτη ανάρτηση που αξίζει να την διαβάσουμε και κυρίως να την κατανοήσουμε με προσοχή…
1.Εδώ και τρία χρόνια έχει ξεκινήσει η καταγραφή της μελισσοκομικής χλωρίδας του νησιού μας! Βεβαίως! Τόσο εγώ προσωπικά, όσο και άλλα μέλη του μελισσοκομικού συνεταιρισμού Νάξου παίρνουμε τα βουνά και αναζητούμε όλα αυτά τα σπουδαία φυτά! Ατέλειωτα χιλιόμετρα στο κοντέρ, συλλογή ανθέων και φωτογραφίες των φυτών. Φυτά αρωματικά & φαρμακευτικά… Αυτά τα φυτά και οι φωτογραφίες τους, τα παραλαμβάνει χημικός, βοτανολόγος, γίνεται γυρεοσκοπικη ανάλυση κι έτσι γίνεται και η ταυτοποίηση τους, ώστε να είμαστε σίγουροι περί τίνος πρόκειται ακριβώς.
Έχουμε εντοπίσει εκατοντάδες μελισσοκομικά και πολλαπλάσια άλλα φυτά. Κάποια είναι κοινά στην Ελλάδα, στις Κυκλάδες και το Νότιο Αιγαίο και κάποια πολύ σπάνια που εντοπίζονται μόνο σε συγκεκριμένους τόπους. Δεν είναι εύκολη υπόθεση… Απαιτείται πολύς χρόνος, έξοδα, κλπ
Θα μας πάρει λίγο χρόνο να συμπληρωθεί αυτός ο Ατλάντας της μελισσοκομικής χλωρίδας της Νάξου. Είναι όμως κάτι που αξίζει πραγματικά τον κόπο γιατί θα γνωρίσουμε καλύτερα τον τόπο μας και τους θησαυρούς που έχει κρυμμένους… Δεν θα τα λέμε πια αγκάθια και θάμνους ούτε ζιζάνια και τέτοια πράγματα… Θα τα μάθουμε με τα ονόματα τους και την αξία τους! Δεν συζητάμε δε για το μελισσοκομικό ενδιαφέρον…
2. Ορισμένα από αυτά τα φυτά είναι που δίνουν στο μέλι μας κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Αυτό είναι κάτι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς θα μπορούσε να γίνει το μέλι μας ΠΟΠ ή ΠΓΕ. Τα δεδομένα υπάρχουν άλλωστε και είναι μάλιστα και στα πρακτικά από το τελευταίο πανελλήνιο συνέδριο που έγινε και τα παρουσίασε ο εξαιρετικός φίλος, συνάδελφος και επιστήμονας Γιώργος Μοσχίδης.
Δεν πρόκειται για κάποιο σενάριο επιστημονικής φαντασίας αλλά για πραγματικά δεδομένα που μπορεί οποιοσδήποτε να τα ελέγξει στο χημικό εργαστήριο ανάλυσης μελιού της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου στην Ρόδο. Οι αναλύσεις αυτές γίνονται συστηματικά τα τελευταία 10 χρόνια και πλέον μπορούν να θεωρηθούν κάτι παραπάνω από βάσιμα και αξιόπιστα.
3. Τα τελευταία 3 χρόνια γίνεται μια προσπάθεια να μπουν οι Μύλοι (Μελάνων) και το νησί της Νάξου, στους παγκόσμιους μελισσοκομικούς χάρτες. Bee routes, beepathnet , κλπ… Πρόκειται για ένα ζήτημα τεράστιας σημασίας καθώς πρόκειται να προσελκύσει επισκέπτες από ολόκληρο τον πλανήτη. Δεν πρόκειται για κάτι εξωπραγματικό, αφταστο ή ουτοπικό, αλλά αντιθέτως για κάτι προσιτό και πολύ καλό για όλους μας!
Εκτός από την προσέλκυση επισκεπτών, μέσα από αυτό θα βοηθηθούν οι μελισσοκόμοι, οι άνθρωποι θα γνωρίσουν τις μέλισσες και θα μάθουν ποσό πολύ μας ωφελούν… Όλο αυτό είναι κάτι που ήδη “τρέχει” και είναι ζήτημα χρόνου να μπει και το νησί μας σε αυτούς τους χάρτες μεταξύ το πολύ άλλων 10-20 πόλεων – δήμων – χωρών. Μένουν κάποιες μικρές λεπτομέρειες τις οποίες πιστεύω ότι με την βοήθεια των αρμόδιων θα τακτοποιηθούν και θα προχωρήσουμε με αυτό. Επιπλέον, μέσα από αυτήν την κίνηση θα φανεί το ήθος μας, η παιδεία, ο πολιτισμός μας και θα δώσει κύρος στον τόπο μας.
4. Στην τελευταία μελισσοκομική διημερίδα που έγινε με τον ΕΛΓΟ Δήμητρα, συζητήσαμε με καθηγητές, επιστήμονες, με τον δήμαρχο της Νάξου, αντιδημάρχους, με ανθρώπους της Περιφέρειας. Συζητήσαμε για αρκετά και σημαντικά πράγματα αλλά το πιο σπουδαίο ήταν η υπόσχεση της δημιουργίας μελισσοκομικών πάρκων και δασών!
Μελισσοκομικά πάρκα και δάση λοιπόν! Η δυσκολία σε αυτό ήταν το χωροταξικό ζήτημα με τα δασικά κλπ… Κάτι που πραγματικά είναι πολύ σημαντικό… Με τους αρμόδιους όμως που τα βάλαμε κάτω και τα συζητήσαμε βρέθηκε η λύση! Οι φυτεύσεις όλων αυτών των δέντρων και των φυτών θα γίνει σε δημοτικές εκτάσεις! Ήταν μια υπόσχεση που μου έδωσαν και δεν την ξεχνώ… Αυτές τις μέρες θα βρεθούμε ξανά με τους αρμόδιους και θα τα συζητήσουμε.
5. Μια μέρα για την μέλισσα & οι Μύλοι, το χωριό των μελισσών. Το 2021, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα της μέλισσας, έγινε για πρώτη φορά στους Μύλους μια πολύ όμορφη και σημαντική εκδήλωση. Είχαμε καλεσμένους από εργαστήρια, πανεπιστήμια, θεραπευτές, μελισσοκόμους και πολλούς και σημαντικούς ανθρώπους.
Εκείνη η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Δήμου Νάξου & μικρών Κυκλάδων και με την πολύ σημαντική βοήθεια που πρόσφεραν ο Αποστόλης Ευαγ. Καραμανής (Naxos paint), ο Δημήτρης Βάρσος (γεωπονικό κέντρο Νάξου), ο Αποστόλης Ι. Ρουφάνης, φίλοι, συγγενείς, οικογένεια και οι άνθρωποι του χωριού μας και τους ευχαριστώ πάρα πάρα πολύ για την βοήθεια που μας πρόσφεραν!
Αυτήν την ημέρα θέλαμε να την καθιερώσουμε αλλά οι συγκυρίες δεν μας το επέτρεψαν. Το ίδιο δυστυχώς συνέβηκε και με την γιορτή του μελιού που θέλαμε να κάνουμε το Σεπτέμβρη στη χώρα αλλά δεν πειράζει… Ποτέ δεν είναι αργά. Όλα θα γίνουν.
Θα τα καταφέρουμε όμως να την κάνουμε και φέτος αυτήν την σπουδαία μέρα για την μέλισσα! Η μέρα αυτή θα γίνει και πάλι φέτος!
Οποιαδήποτε βοήθεια από όποιον επιθυμεί να προσφέρει, είναι καλοδεχούμενη! Αυτά ήταν τα νέα μας λοιπόν!