Παρασκευή, 26 Σεπτεμβρίου, 2025
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΣαφές “όχι” στη μεταφορά των Κούρων λέει ο Σύλλογος Μελάνων “Κούρος ο...

Σαφές “όχι” στη μεταφορά των Κούρων λέει ο Σύλλογος Μελάνων “Κούρος ο Έλληνας”

|

Σε μια χρονική συγκυρία όπου ο δημόσιος διάλογος για την προστασία και διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αποκτά κρίσιμη σημασία, οι πρόσφατες δηλώσεις της Υπουργού Πολιτισμού κας Λίνας Μενδώνη περί μεταφοράς των περίφημων Κούρων του Φλεριού Νάξου στο υπό σχεδιασμό Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας έχουν προκαλέσει βαθύτατο προβληματισμό και έντονες αντιδράσεις σε τοπικό και όχι μόνο επίπεδο.

Ένας από τους πρώτους φορείς που αντέδρασαν δημόσια και με σαφήνεια είναι ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μελάνων Νάξου “Κούρος ο Έλληνας”, με πολυετή και ουσιαστική παρουσία στον τομέα της διατήρησης της τοπικής πολιτιστικής ταυτότητας. Με μία αναλυτική και τεκμηριωμένη ανακοίνωση, ο Σύλλογος εστιάζει σε βασικά ζητήματα που ανακύπτουν από την πρόθεση μετακίνησης των αρχαίων γλυπτών: την ανάγκη για in situ προστασία των μνημείων, την έλλειψη επιστημονικής διαφάνειας, την επιλεκτική επίκληση κινδύνων, αλλά και τις πολιτιστικές και ηθικές προεκτάσεις μιας τέτοιας ενέργειας.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ιδιαιτερότητα του τοπίου του Φλεριού ως ενιαίου αρχαιολογικού και γεωλογικού χώρου, στον οποίο οι Κούροι δεν στέκουν απλώς ως γλυπτά, αλλά ως αναπόσπαστα τεκμήρια της αρχαίας διαδικασίας εξόρυξης και καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Παράλληλα, η ανακοίνωση ασκεί δριμεία κριτική στο Υπουργείο για έλλειψη μελετών επιτόπιας προστασίας, αλλά και για προβληματικές προτεραιότητες στον τομέα της πολιτιστικής διαχείρισης, φέρνοντας στο προσκήνιο και το παραμελημένο μοναστηριακό συγκρότημα των Καλαμιτσίων, για το οποίο υπήρχαν ρητές δεσμεύσεις.

Μενδώνη για Κούρους Μελάνων: “Θα γίνει πιλοτική μεταφορά του ενός κούρου”

Σε μια εποχή όπου η έννοια της πολιτιστικής προστασίας επαναπροσδιορίζεται με βάση διεθνή πρότυπα και την ανάγκη συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών, η φωνή του Συλλόγου Μελάνων αποκτά βαρύνουσα σημασία – όχι μόνο για τη Νάξο, αλλά και για τον ευρύτερο δημόσιο διάλογο για το τι σημαίνει πραγματική φροντίδα και σεβασμός προς τα μνημεία μας.

Ακολουθεί αυτούσια η ανακοίνωση:

“Με έκπληξη και έντονο προβληματισμό πληροφορηθήκαμε τις πρόσφατες δηλώσεις της Υπουργού Πολιτισμού κας Λίνας Μενδώνη σχετικά με τη μεταφορά των Κούρων από το αρχαίο λατομείο του Φλεριού στο νέο Μουσείο που προγραμματίζεται στη Χώρα της Νάξου.

Ως Πολιτιστικός Σύλλογος που επί δεκαετίες υπηρετεί την πολιτιστική μας κληρονομιά και προστατεύει την ιστορική μνήμη του τόπου μας, εκφράζουμε την πλήρη και τεκμηριωμένη αντίθεσή μας σε μια τέτοια προοπτική.

1. Οι Κούροι βρίσκονται στο φυσικό τους περιβάλλον – όχι τυχαία
Η περιοχή του Φλεριού αποτελεί ενιαίο αρχαιολογικό και γεωλογικό τοπίο, με έντονα χαρακτηριστικά αρχαίου λατομείου. Οι Κούροι δεν είναι “τυχαία τοποθετημένοι λίθοι”, όπως αφήνεται να εννοηθεί. Βρίσκονται σε σημείο άμεσης σχέσης με το σημείο λατόμευσης και μαρτυρούν τη διαδικασία της αρχαίας γλυπτικής και την αλληλεπίδραση ανθρώπου και τοπίου.
Η Χάρτα της Βενετίας (1964), θεμέλιος λίθος της παγκόσμιας πολιτιστικής προστασίας, ορίζει ρητά την αρχή της in situ διατήρησης των μνημείων. Δεν μπορεί αυτή η διεθνής αρχή να ακυρώνεται “για λίγα μέτρα”. Είτε ισχύει για όλα τα μνημεία, είτε δεν ισχύει καθόλου.

2. Πού είναι η επιστημονική τεκμηρίωση;
Η επικαλούμενη μελέτη για τη μεταφορά δεν έχει δημοσιοποιηθεί, ούτε έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Αντίθετα, εδώ και δεκαετίες δεν έχει εκπονηθεί καμία μελέτη επιτόπιας προστασίας των Κούρων, γεγονός που προκαλεί εύλογα ερωτήματα για τις προτεραιότητες του Υπουργείου.
Επιπλέον, η απόφαση του ΚΑΣ δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, γεγονός που εγείρει ζητήματα διαφάνειας. Λαμβάνει αυτή η απόφαση υπόψη τα ψηφίσματα όλων σχεδόν των τοπικών φορέων, τη συλλογή χιλιάδων υπογραφών και τη ρητή αντίθεση της κοινωνίας της Νάξου;

3. Επιλεκτική επίκληση κινδύνων
Η Υπουργός επικαλείται βλάβες από καιρικά φαινόμενα, πυρκαγιές, τουριστικές ροές και ανθρώπινη επαφή. Από πότε οι οργανωμένοι αρχαιολογικοί χώροι δεν προστατεύονται από πυρκαγιά; Από πότε δεν λαμβάνονται προληπτικά μέτρα όπως αποψίλωση και καθαρισμός κάθε καλοκαίρι; Από πότε το ημιορεινό φαράγγι του Φλεριού, σε υψόμετρο άνω των 180 μέτρων και 20 χλμ. από τη θάλασσα, θεωρείται «παράκτιο περιβάλλον» με αυξημένο κίνδυνο;
Η επίκληση της «κακής ποιότητας» του ναξιακού μαρμάρου, που έχει αντέξει 2700 χρόνια, ακούγεται τουλάχιστον αντιφατική.

4. Οι Κούροι δεν είναι “κινητά γλυπτά”
Η προσπάθεια υποβάθμισης των Κούρων σε “κινητά” αντικείμενα, μόνο και μόνο για να επιτραπεί η μεταφορά τους, συγκρούεται με την ίδια την ουσία της αρχαιολογικής δεοντολογίας. Οι Κούροι είναι αναπόσπαστα στοιχεία ενός αρχαιολογικού τοπίου και μαρτυρίες της διαδικασίας παραγωγής, όχι μουσειακά εκθέματα αποκομμένα από το περιβάλλον τους.
Η δε πρόθεση μεταφοράς «δοκιμαστικά» του ενός Κούρου και μετά αξιολόγησης του αποτελέσματος, σημαίνει ότι ούτε το Υπουργείο δεν είναι βέβαιο για την ασφάλεια της διαδικασίας. Δηλαδή υπάρχει ρίσκο φθοράς ή καταστροφής κατά τη μεταφορά μέσα από δύσβατα σοκάκια και απόσταση 20 χιλιομέτρων, και αν κάτι πάει στραβά… τότε «θα το ξανασκεφτούμε»;

5. Πού είναι τα Καλαμίτσια;
Η ίδια Υπουργός που επιχειρεί τη μεταφορά των Κούρων δεσμεύτηκε δημοσίως για την αναστήλωση των Καλαμιτσίων, του εξαιρετικής σημασίας μοναστηριακού συγκροτήματος των Ιησουιτών, εμβληματικού μνημείου της νεότερης ιστορίας της περιοχής. Τα Καλαμίτσια καταρρέουν μέρα με τη μέρα, χωρίς να έχει γίνει το παραμικρό.
Πώς δικαιολογείται η επιλεκτική κινητοποίηση για τη μεταφορά μνημείων και όχι για την επιτόπια σωτηρία όσων κινδυνεύουν;

6. Οικονομικά και προτεραιότητες
Έχει υπολογιστεί το κόστος μεταφοράς και το κόστος δημιουργίας αντίγραφων; Πώς συγκρίνεται αυτό το ποσό με το κόστος επιτόπιας προστασίας και συντήρησης; Μήπως η επιλογή της μεταφοράς εξυπηρετεί άλλες σκοπιμότητες και όχι την ουσία της πολιτιστικής διαχείρισης;

Συμπερασματικά: Οι Κούροι δεν είναι απλώς μνημεία. Είναι η ίδια η ψυχή του τόπου μας, ριζωμένοι στον βράχο, στη μνήμη, στην ταυτότητά μας. Η αποκοπή τους από το περιβάλλον τους δεν είναι «προστασία». Είναι αποξένωση και ιστορική ασέβεια.

Ζητούμε:
Την άμεση ακύρωση κάθε σχεδίου μεταφοράς των Κούρων.
Την εκπόνηση μελέτης επιτόπιας συντήρησης και ανάδειξης.
Την αναστήλωση των Καλαμιτσίων, όπως είχε δεσμευτεί η Υπουργός.
Την ουσιαστική συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στις αποφάσεις για την πολιτιστική μας κληρονομιά. 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Πανθηραϊκός: Στηρίζει έμπρακτα την Τράπεζα Αίματος Σαντορίνης — το λογότυπο στη φανέλα όλη τη σεζόν

Ο σύλλογος της Σαντορίνης αναδεικνύει το κοινωνικό του πρόσωπο, προβάλλοντας σε όλες τις επίσημες εμφανίσεις το έργο της Τράπεζας Αίματος Σαντορίνης.

Όγκοι του Θύμου Αδένα: Σπάνιοι αλλά Αντιμετωπίσιμοι με Σύγχρονη Θωρακοχειρουργική

Θύμωμα και θυμικό καρκίνωμα στο πρόσθιο μεσοθωράκιο: ποιοι κινδυνεύουν, ποια συμπτώματα να προσέξετε, πώς γίνεται η διάγνωση και ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές.

Το δικό μου Καστράκι: εκεί όπου η μνήμη γίνεται θάλασσα

Ενα προσωπικό οδοιπορικό στο Καστράκι∙ το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, τα καλοκαίρια, οι άνθρωποι και οι δεσμοί που ριζώνουν.

Check Up στο Naxos Medical: άμεσες εξετάσεις με αξιόπιστα αποτελέσματα (ΕΟΠΥΥ)

Ο Στρατιωτικός Ιατρός Βιοπαθολόγος Ευαγγελόπουλος Πολυζώης σε καθημερινή βάση στο Πολυιατρείο, με σύγχρονο εξοπλισμό για γρήγορα αποτελέσματα και τεκμηριωμένο πόρισμα.

Blue Star Naxos: Νυχτερινή αναχώρηση από Πειραιά και χωρίς προσέγγιση στην Αστυπάλαια

Λόγω της σημερινής 24ωρης απεργίας ναυτεργατικών σωματείων, το πλοίο αναχωρεί 23:30 από Πειραιά (αντί 17:30) και ακολουθεί τροποποιημένο δρομολόγιο στις Κυκλάδες· δεν θα προσεγγίσει Αστυπάλαια.

Ονοματοθεσία ανώνυμων οδών στη Νάξο: Κάλεσμα για συμμετοχή των πολιτών

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων προχωρά στη διαδικασία ονοματοθεσίας και αρίθμησης οδών στη Χώρα και τα Αγγίδια, με στόχο τη διευκόλυνση κατοίκων και επισκεπτών.

Μήλος: Συναγερμός στο Κλέφτικο, τουριστικό σκάφος με 6 Αμερικανούς εμφάνισε βλάβη

Η Λιμενική Αρχή Μήλου τέθηκε σε επιφυλακή μετά από ηλεκτρολογική βλάβη κατά την άπαρση άγκυρας. Το σκάφος κατέπλευσε αυτοδύναμα στον Αδάμαντα· όλοι καλά στην υγεία τους.

Ρεκόρ αφίξεων: Πάνω από 1,6 εκατ. επιβάτες στα αεροδρόμια των Κυκλάδων το καλοκαίρι του 2025

Σαντορίνη και Μύκονος στην κορυφή, με την Πάρο και τη Νάξο να ακολουθούν – Η αντιστοιχία αφίξεων και επιχειρήσεων δείχνει το «βάρος» του κάθε νησιού.

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Περιμετρικά Αγγιδίων αύριο (26/09) πρωινή διακοπή ρεύματος

Αγγίδια (είσοδος) έως οδό Φιλίας & Άγ. Πολύκαρπο Χώρας – εργασίες ΔΕΔΔΗΕ, προσοχή στην επανατροφοδότηση

Νάξος – Σαγκρί: Επενδυτικό οικόπεδο 10 στρ. με πανοραμική θέα στο Αιγαίο

Κορυφή «Πλατιά Ράχη», τοπωνύμιο «Αγριλιές» — ισόπεδη έκταση, απεριόριστη θέα σε Πάρο & ηλιοβασίλεμα • Ιδανικό για τουριστική ανάπτυξη

Blue Star Naxos: από 19/9 αναχώρηση 11:05 από Νάξο για Πειραιά — αρχίζει το χειμερινό πρόγραμμα

Σύμφωνα με το Naxos Blue Travel, το νέο ωράριο θα ισχύει όλο τον χειμώνα. Δείτε αναλυτικά τη διαδρομή Αστυπάλαια–Κατάπολα της επόμενης ημέρας.

Σκοπελίτης: Αλλαγές δρομολογίων 19–21/09/2025 λόγω κακοκαιρίας

Το ταξιδιωτικό πρακτορείο Zas Travel Νάξου ενημερώνει: το δρομολόγιο της Παρασκευής μεταφέρεται για Σάββατο και του Σαββάτου για Κυριακή — δείτε αναλυτικά τις ώρες.

ΔΕΔΔΗΕ: Τρίωρη διακοπή ρεύματος αύριο (22/09) στα χωριά της πεδινής Νάξου

Νάξος: Προσωρινή διακοπή ρεύματος τη Δευτέρα 22/09 (09:00–12:00) σε Γλινάδο, Άγιο Αρσένιο, Μύλους & Αργάνι Τριπόδων

Μελάνες Νάξου: Κάτοικοι διαμαρτύρονται για τις αυξήσεις στο νερό και πάνε σε .. δημοψήφισμα

Κάτοικοι ζητούν επιστροφή στις παλιές τιμές και δίκαιη τιμολόγηση· ετοιμάζεται ηλεκτρονική ψηφοφορία για συλλογική στάση

Κουφονήσι: Αμερικανοί άφησαν 500€ φιλοδώρημα — «Δεν θα κλείσω μάτι!» λέει ο σερβιτόρος (video)

Παρέα 8 ατόμων κατέπλευσε με σκάφος, έφαγε αστακό και φρέσκα ψάρια· λογαριασμός 750€ και tip 500€ που θα μοιραστεί σε 22 εργαζομένους.

Απαγορευτικό απόπλου: Ποια πλοία και σε ποια λιμάνια είναι “δεμένα”

Δυσμενείς άνεμοι στο Αιγαίο φέρνουν ακυρώσεις και αλλαγές. Δείτε αναλυτικά ποιες γραμμές δεν εκτελούνται σήμερα Παρασκευή 19/09/2025 και τι ισχύει ανά εταιρεία.

Νάξος: Θεατρικά εργαστήρια για παιδιά & ενήλικες — 3η χρονιά το Δημοτικό Εργαστήρι

Μαθήματα υποκριτικής, ορθοφωνίας & αυτοσχεδιασμού με τον σκηνοθέτη Θανάση Αντωνίου. Δύο τμήματα: 13–15 & 16+ με δωρεάν συμμετοχή.

Κυκλάδες: Ένα έμφραγμα, τρία νησιά, μία σωτηρία στο Ιπποκράτειο (video)

Σίφνος → Σύρος (4–5 μέρες) → Μύκονος → Αθήνα: καταγγελίες της οικογένειας για χαοτικές διακομιδές και κενά στο σύστημα υγείας των νησιών.

Νάξος: Θραύση κάβου σε φορτηγό οχηματαγωγό κατά τον κατάπλου — χωρίς τραυματισμούς

Παρασκευή 19/09/2025, μεσημβρινές ώρες: έσπασε ο δεξιός πρυμναίος κάβος στην 3η προσπάθεια πρόσδεσης στο λιμάνι της Νάξου· το πλοίο συνέχισε για Ίο.

Κυκλάδες: Το νερό έγινε «υγρός χρυσός» — λογαριασμοί-σοκ και SOS από τα Κουφονήσια (video)

Ο αντ/ρχος Νάξου Βαγγ. Κατσάρας μιλά για «πικρό ποτήρι»· ανομβρία, τουριστική ζήτηση και κόστος αφαλάτωσης πιέζουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.