Έντονη συζήτηση έχει προκαλέσει τις τελευταίες ημέρες η τοποθέτηση μεταλλικού συρματοπλέγματος γύρω από την Πορτάρα, το κορυφαίο μνημείο της Νάξου και ένα από τα πιο εμβληματικά τοπόσημα του Αιγαίου. Η συγκεκριμένη ενέργεια αποτέλεσε απόφαση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων ύστερα από επαναλαμβανόμενα περιστατικά βανδαλισμού και δημοσίευση φωτογραφιών τουριστών να χειρίζονται αρχαία μάρμαρα με ασέβεια.
Ένα μνημείο υπό πίεση
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν η φωτογραφία που κυκλοφόρησε ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και έδειχνε επισκέπτη να σηκώνει μαρμάρινο τμήμα χιλιάδων ετών, μέσα στον αρχαιολογικό χώρο. Η Εφορεία υπέβαλε μήνυση κατά αγνώστου, ενώ ο προϊστάμενός της Δημήτρης Αθανασούλης προχώρησε σε αυτοψία, τονίζοντας πως δεν υπήρξε φθορά, αλλά καταγράφηκε προσβολή της ιερότητας του χώρου.
Ακολούθησαν άμεσα έκτακτα μέτρα:
-
Τοποθέτηση εργοταξιακής μεταλλικής περίφραξης
-
Ενίσχυση της φύλαξης με παρουσία προσωπικού καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας
-
Επανεξέταση του καθεστώτος ελεύθερης πρόσβασης στη νησίδα Παλάτια
Αντιδράσεις: «Ασφάλεια ναι, αλλά όχι με τίμημα την αισθητική»
Η αντίδραση της τοπικής κοινωνίας και πολλών επισκεπτών δεν άργησε να εκδηλωθεί. Κάτοικοι και επαγγελματίες του τουρισμού επισημαίνουν ότι η τοποθέτηση συρματοπλέγματος αλλοιώνει τον χαρακτήρα του μνημείου, δημιουργώντας εικόνα που δεν συνάδει με την υψηλή αισθητική του χώρου και τη φυσική του ένταξη στο κυκλαδίτικο τοπίο.
Πολλοί κάνουν λόγο για «λύση ανάγκης» που «παραπέμπει σε εργοτάξιο», ζητώντας να αναζητηθούν εναλλακτικοί τρόποι προστασίας, που να μην θίγουν την εικόνα της Πορτάρας, ενός σημείου-ορόσημο για τη Νάξο, που καλωσορίζει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.
Προστασία και Πολιτισμός: Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος
Η Πορτάρα αποτελεί το πιο αναγνωρίσιμο σύμβολο της Νάξου – είσοδος ναού του Απόλλωνα από τον 6ο π.Χ. αιώνα, ορατή από κάθε πλοίο που φτάνει στο λιμάνι. Μέχρι πρότινος, ο αρχαιολογικός χώρος ήταν ελεύθερα προσβάσιμος, χωρίς εισιτήριο, με μοναδικά μέτρα την περισχοίνιση και τις ενημερωτικές πινακίδες.
Τα νέα δεδομένα φέρνουν στο τραπέζι μια κρίσιμη συζήτηση: Μπορεί ένα μνημείο παγκόσμιας αναγνωρισιμότητας να προστατευτεί επαρκώς χωρίς να περιοριστεί η ελεύθερη πρόσβαση ή να θιγεί η εικόνα του;
Το επόμενο βήμα
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων δηλώνει πως τα μέτρα είναι προσωρινά, έως ότου σχεδιαστεί ολοκληρωμένο πλάνο φύλαξης και διαχείρισης επισκεψιμότητας. Η πρόθεση είναι η αντικατάσταση της περίφραξης με αισθητικά αναβαθμισμένες λύσεις, με σεβασμό στο μνημείο και στους επισκέπτες του.
Ο Δημήτρης Αθανασούλης (διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων), σε δημόσια δήλωσή του, σημείωσε:
«Η ανάγκη προστασίας δεν είναι αντίθετη της αισθητικής. Είναι μια διαδικασία που θέλει χρόνο, συνεργασία και ενσυναίσθηση. Θέλουμε να διαφυλάξουμε την Πορτάρα, όχι να την αποξενώσουμε από τους ανθρώπους.»
#Πορτάρα #Νάξος #ΠολιτιστικήΚληρονομιά #ΕφορείαΑρχαιοτήτων #ΑρχαιολογικοίΧώροι #Νάξος2025 #Απόλλωνας #Παλάτια #ΠροστασίαΜνημείων #naxospress
