Η χρονιά δεν είναι καλή όσον αφορά το υδρολογικό έτος… Η μείωση των βροχοπτώσεων σημαντική σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια για τη Νάξο και ο φόβος της ανομβρίας πιο έντονος από ποτέ.
Βέβαια, αυτό δεν είναι πρωτόγνωρο γεγονός. Το έχουμε δει και τις προηγούμενες δεκαετίες. Πάντα υπήρχε μία ή δύο σερί χρονιές με μείωση βροχοπτώσεων. Παλαιότερα βέβαια και δη πριν από έναν αιώνα, η Νάξος βρέθηκε μπροστά σε ένα γεγονός που οι παλαιότεροι δεν μπορούν να ξεχάσουν. Αρκετές συνεχόμενες χρονιές χωρίς βροχή…
Πως αντέδρασαν; Μέσα από τον “Ορεινό Αξώτη” και τη σελίδα του έχουμε αναφορά στη παράδοση και πως αντέδρασαν στην Τραγαία της Νάξου για να λυθεί το πρόγραμμα της βροχόπτωσης..
“Η έλλειψη νερού ήταν και είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα για τα νησιά και ιδιαίτερα τις Κυκλάδες . Στη Νάξο το πρόβλημα ήταν μικρότερο , όμως ήταν πολλές οι εποχές της ανομβρίας και της λειψυδρίας και όπως ήταν επόμενο οι άνθρωποι κατά εποχές απευθύνονταν στο θείο στοιχείο .
Μια τέτοια εικόνα μας περιγράφει μια παράδοση από τη Τραγαία Νάξου που εκτός της λιτανείας φέρει και το έθιμο , μοιάζει με τα Θεοφάνεια, της ρίψης μιας εικόνας στη θάλασσα και τον συναγωνισμός για το ποιος θα την πιάσει .
’’Είναι μια εικόνα ο Ταξιάρχης που τον είχανε βρει σε μια εξοχή κοντά στη θάλασσα που λέγεται Ορκός. Όταν είναι ανομβρία αν δεν πάνε να τονε ρίζουνε στο μέρος που βρέθηκενε να βραχεί δε βρέχει. Πηγαίνανε λοιπόν όταν ήτανε ανομβρία ο κόσμος , οι παπάδες , εικόνες , ψάλτες , ξεφτέρια. Σε όλο το δρόμο ψάλλανε και θυμιάζανε. Μπροστά πήγαινε ο Ταξιάρχης και τονε συνοδεύανε όλες οι άλλες εικόνες.
Οι πιο πολλοί άνθρωποι ήταν νηστικοί για να παρακαλέσουνε. Από όποια χωριά περνούσανε ο κόσμος ακολουθούσε με θυμιατά. Όταν φτάνανε εκεί οι παπάδες κάνανε παράκληση και ρίχνανε πρώτα τον Ταξιάρχη στη θάλασσα. Το είχανε σε καλό να πιάσουνε την εικόνα επειδή εκεί βρέθηκε και γι αυτό μπλεκόυντανε ποιος θα την πιάσει την εικόνα.
Μετά πηγαίνανε πάλι όλοι μαζί μια μια εικόνα στη θέση της. Από κάθε εκκλησία παίρνανε τις πιο θαυματουργές εικόνες. Κάθε φορά μόλις γυρίζανε άρχιζενε δυνατή βροχή ‘’
Αφηγήτρια Καλλιόπη Βλησίδου ετών 85
Από τη Συλλογή Λαογραφικής ύλης από τη περιοχή Τραγαίας Νάξου (χωριά Καλόξυλος , Δαμαριώνας , Κουτσοχεράδο ) της φοιτήτριας (τότε) Σοφίας Ν. Μαράκη που παρέδωσε το 1967 στο πανεπιστήμιο Αθηνών και έχει δημοσιευθεί από την ψηφιακή βιβλιοθήκη “Πέργαμος”.