Σε τροχιά αναθεώρησης του καθεστώτος πρόσβασης στον αρχαιολογικό χώρο της Πορτάρας στη Νάξο εισέρχεται η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, έπειτα από νέο περιστατικό προσβλητικής συμπεριφοράς επισκέπτη που αποτυπώθηκε φωτογραφικά και προκάλεσε έντονη κατακραυγή.
Η φωτογραφία, η οποία κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο και προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων, απεικονίζει έναν άγνωστο άνδρα να σηκώνει στα χέρια του λίθο από τον περιβάλλοντα χώρο του μνημείου, γεγονός που οδήγησε την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στην κατάθεση μήνυσης κατά αγνώστων.
Ο προϊστάμενος της Εφορείας, κ. Δημήτρης Αθανασούλης, δήλωσε στην εφημερίδα “Καθημερινή” ότι πραγματοποιήθηκε αυτοψία στον χώρο, από την οποία δεν διαπιστώθηκαν φθορές στο ίδιο το μνημείο. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι ακόμη και χωρίς υλική ζημιά, το περιστατικό συνιστά καθαρή προσβολή ενός αρχαιολογικού χώρου υψηλού συμβολισμού και σημασίας:
«Ο χώρος δεν είναι περιφραγμένος, αλλά υπάρχει σαφής σήμανση που ενημερώνει τον επισκέπτη πως πρόκειται για αρχαιολογικό χώρο και απαιτείται σεβασμός. Δεν μπορούμε να ανεχθούμε τέτοιες συμπεριφορές.»
Ο ναός του Δήλιου Απόλλωνα, γνωστός κυρίως για τη μαρμάρινη πύλη της Πορτάρας, αποτελεί σήμα κατατεθέν της Νάξου και σημείο παγκόσμιου πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Ωστόσο, το γεγονός ότι πρόκειται για μη οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο, χωρίς εισιτήριο ή μόνιμη φύλαξη, έχει δημιουργήσει προβλήματα τα τελευταία χρόνια, λόγω της αυξανόμενης τουριστικής πίεσης.
Ο κ. Αθανασούλης ανέφερε ότι η Εφορεία θα προχωρήσει σε διαβούλευση με το Υπουργείο Πολιτισμού για ενδεχόμενη μεταβολή του καθεστώτος, ώστε να διασφαλιστεί η προστασία του μνημείου:
«Η αύξηση των επισκεπτών και η υποβάθμιση της συμπεριφοράς ορισμένων εξ αυτών, ενδέχεται να μας οδηγήσει στην ανάγκη εισόδου με εισιτήριο και την εγκατάσταση μόνιμης φύλαξης.»
Η πρώτη πρακτική ενέργεια ήταν η τοποθέτηση φύλακα για ώρες αιχμής, κυρίως το ηλιοβασίλεμα – όταν ο χώρος κατακλύζεται από επισκέπτες. Εξετάζεται το ενδεχόμενο επέκτασης της φύλαξης σε 24ωρη βάση, καθώς και άλλες παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν την εποπτεία και τον σεβασμό προς τον χώρο.
Δεν είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται ανάρμοστη ή επικίνδυνη συμπεριφορά από επισκέπτες αρχαιολογικών χώρων στη Νάξο, όπως οι αναβάσεις σε κούρους ή οι selfies σε απαγορευμένα σημεία. Αυτή τη φορά, όμως, η δημόσια κατακραυγή και η αντίδραση των αρχών φαίνεται να οδηγούν σε ουσιαστικά μέτρα για την προστασία ενός από τα σημαντικότερα σύμβολα του Κυκλαδικού πολιτισμού.
Η συζήτηση για τη δωρεάν πρόσβαση σε αρχαιολογικά μνημεία που βρίσκονται σε ανοιχτούς χώρους παραμένει ενεργή. Όπως δήλωσε ο κ. Αθανασούλης:
«Δωρεάν πρόσβαση σημαίνει και ευθύνη από πλευράς του επισκέπτη. Όταν αυτή δεν υπάρχει, η Πολιτεία καλείται να αναθεωρήσει τη στάση της».
#Πορτάρα #Νάξος #ΕφορείαΑρχαιοτήτων #ΥπουργείοΠολιτισμού #ΑρχαιολογικοίΧώροι #ΠολιτιστικήΚληρονομιά #ΑρχαιολογικάΜνημεία #ΔήλιοςΑπόλλων #ΝάξοςPress