Δευτέρα, 22 Σεπτεμβρίου, 2025
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΝάξος - Κεδροδάσος: Σκληρή η μάχη για την επιβίωσή του απέναντι στα...

Νάξος – Κεδροδάσος: Σκληρή η μάχη για την επιβίωσή του απέναντι στα έντομα (photos)

|

Η Νάξος έχει την τύχη να διαθέτει ένα από τα 8 δάση Κέδρων που απαντώνται στην Ελλάδα.

Κείμενο – Φωτογραφίες: Νίκη Κεφαλά (γεωπόνος – Green Fox)

Το σπάνιας ομορφιάς μεσογειακό τοπίο που εκτείνεται στη Νοτιοδυτική ακτή του νησιού, από την Αγ. Άννα ως το Αλυκό, συνθέτουν αμμοθίνες, ρείκια, παγκράτια (κρίνοι της θάλασσας), αγρωστώδη, θυμάρια, ελίχρυσοι και φυσικά Άρκευθοι (Juniperus macrocarpa) ή Κέδροι ή Θαλασσόκεδροι όπως συνηθίζουμε να τους αποκαλούμε.

Οι Άρκευθοι (κέδροι) αναπτύσσονται με αργούς ρυθμούς, ζουν 200-300 χρόνια και οι ρίζες τους εκτείνονται στο διπλάσιο του ύψους τους, σχηματίζοντας γύρω τους ένα πυκνό πλέγμα που συγκρατεί την άμμο και δημιουργεί τους αμμόλοφους που τους περιβάλλουν.

Τα δάση της Άρκευθου φιλοξενούν αρκετά είδη πτηνών, ερπετών και μικρών θηλαστικών που συμπληρώνουν ένα μοναδικό οικοσύστημα άξιο της προσοχής, της φροντίδας, της προστασίας και της διαφύλαξης του από τον άνθρωπο του σήμερα για τον άνθρωπο του αύριο!

Τα τελευταία χρόνια, η εικόνα της ξήρανσης των δένδρων έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στην τοπική κοινωνία και όχι μόνο!

Ιστορικό 

Το καλοκαίρι του 2020 άρχισαν να γίνονται εμφανή τα συμπτώματα προσβολής στα δένδρα, με τον αρχικό μεταχρωματισμό τους από πράσινα σε κόκκινο-καφέ ως την τελική ξήρανση.

Υπεύθυνος της ζημιάς αρχικά θεωρήθηκε ο μύκητας phomopsis juniperovora, που είχε ταυτοποιηθεί νωρίτερα στις Άρκευθους της ανατολικής ακτής της Πάρου. Λήψη δειγμάτων και εργαστηριακοί έλεγχοι όμως, κατέδειξαν ως υπαίτιο της προσβολής, το ξυλοφάγο έντομο Semanotus russicus (Coleoptera, Cerambycidae).

Από τότε ως σήμερα, τα Κεδροδάση έχουν δεχθεί δύο επεμβάσεις κοπής, απομάκρυνσης των υπολειμμάτων κοπής και άμεση καύση αυτών, σύμφωνα με τις οδηγίες της Επιστημονικής κοινότητας και της Διεύθυνσης Δασών Σύρου.

Σε αυτό το σημείο να τονίσουμε, πως οποιαδήποτε χρήση χημικών φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων, αφενός, είναι απαγορευμένη από την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία σε παραθαλάσσιες περιοχές και δη σε περιοχές δικτύου NATURA και αφετέρου, η χρήση χημικών δεν αναμένεται να έχει αποτέλεσμα σε έναν οργανισμό που αφού ανοίξει οπές στο φλοιό, στη συνέχεια ζει στην «καρδιά» του ξύλου.

Τον Μάρτιο του 2022, διενεργήθηκε νέα αυτοψία στις επίμαχες περιοχές, από Επιστήμονες του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, αξιολογήθηκε η σημερινή κατάσταση και ελήφθησαν δείγματα προς εργαστηριακό έλεγχο.

Κατά την επίσκεψη, παρατηρήθηκαν σποραδικές νεκρώσεις Αρκεύθων με εντονότερο το φαινόμενο στο Πάρκο Αγίου Νικολάου στην Αγία Άννα, κυρίως σε σημεία κοντά σε δρόμους και περάσματα.

Στην περιοχή του Αλυκού παρατηρήθηκε έντονη καταπόνηση από βοσκή και σκηνίτες του καλοκαιριού.

Θετικό συμπέρασμα μετά τις επεμβάσεις του 2020 και του 2021, ήταν η φυσική αναγέννηση του δάσους με νεαρά δενδρύλλια διαφόρων ηλικιών!

Βασικό αρνητικό συμπέρασμα παρέμεινε η ανθρώπινη όχληση που οδηγεί το δάσος σε συρρίκνωση.

Η νέα εργαστηριακή εξέταση του 2022, επιβεβαίωσε την ύπαρξη τόσο του ξυλοφάγου εντόμουSemanotus russicus (Coleoptera, Cerambycidae), όσο και την συνεργασία του με το φλοιοφάγο έντομο Phloeosinus thujae (Coleoptera,Curculionidae,Scolytinae).

Και τα δύο είδη εντόμων, δημιουργούν προβλήματα κυρίως σε δένδρα με διαταραγμένη φυσιολογία, συνεπεία κλιματολογικών συνθηκών (παρατεταμένη ανομβρία, υψηλές θερμοκρασίες) και ανθρώπινης παρουσίας (συμπίεση εδάφους, καταστροφή τμήματος των ριζών, απορρίμματα, οικοδομικά υλικά, νεκρά ζώα κ.λπ.)

Οι επιστήμονες επισήμαναν την ανάγκη της άμεσης εκπόνησης ενός ολοκληρωμένου επιχειρησιακού σχεδιασμού αντιμετώπισης της προσβολής και την ανάγκη διαρκούς παρακολούθησης του φαινομένου.

Προς αυτή τη κατεύθυνση δε, πρότειναν την συνεργασία του  αρμόδιου Δασονομείου Νάξου με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και παρείχαν την συνδρομή των Ερευνητικών Ινστιτούτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.

Επιπλέον, συνέστησαν:

  • Την άμεση απομάκρυνση των προσβεβλημένων δένδρων ώστε να υπάρχουν καλύτερες συνθήκες για τα υγιή και να μειωθεί ο πληθυσμός των εντόμων και η διαθέσιμη τροφή τους
  • Την τοποθέτηση παγίδων εφοδιασμένων με γενικές προσελκυστικές ουσίες ώστε να παρακολουθούνται σε μόνιμη βάση οι πληθυσμοί των εντόμων
  • Την οριοθέτηση περιοχών κίνησης πεζών και τροχοφόρων, δημιουργία θέσεων στάθμευσης, την κατασκευή ξύλινων υπερυψωμένων διαδρόμων και την απαγόρευση της κυκλοφορίας πέραν αυτών
  • Την προστασία της φυσικής αναγέννησης με κατάλληλη σηματοδότηση
  • Την απαγόρευση της βοσκής
  • Την παρακολούθηση των μετεωρολογικών δεδομένων
  • Την ενημέρωση των πολιτών του νησιού, των δασκάλων και μαθητών, των αγροτών, των τουριστικών μονάδων και των επισκεπτών με πολύγλωσσα φυλλάδια.

Που βρισκόμαστε σήμερα

Δυόμισι χρόνια μετά την τελευταία κοπή και καύση των προσβεβλημένων δένδρων, η εικόνα στα ευαίσθητα Κεδροδάση έχει αλλάξει προς το χειρότερο, η προσβολή είναι εκτεταμένη και ως μόνη- και επαρκής- λύση στη παρούσα φάση, κρίθηκε και πάλι η υλοτόμηση τμήματος ή και ολόκληρων δένδρων, όπου κρίνεται απαραίτητο, με σκοπό τη μείωση του πληθυσμού του εντόμου.

Οι εργασίες που ξεκίνησαν  φέτος στις 15 Ιανουαρίου  θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί ως το τέλος Μαρτίου που ξεκινάει η κινητικότητα του εντόμου.

Τα υπολείμματα κοπής οδηγούνται σε συγκεκριμένο χώρο και η καύση εκτελείται σύμφωνα με τους κανονισμούς της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.

Οι εργασίες εκτελούνται με εντολή της Διεύθυνσης Δασών Σύρου, από την Εταιρεία «GreenFox Έργα Πρασίνου» και υπεύθυνη γεωπόνο των συνεργείων τη Νίκη Κεφαλά, υπό την επίβλεψη του Δασονομείου Νάξου και με την αρωγή του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. 

Ενήμεροι για το έργο είναι η Αστυνομική Διεύθυνση Νάξου και ο Σύλλογος Προστασίας Άγριας Ζωής Νάξου.

Το έργο είναι ιδιαίτερα επίπονο, ψυχή τε και σώματι, η χρήση οποιουδήποτε μηχανήματος, πλην των εργαλείων χειρός, είναι απαγορευμένη στη περιοχή Natura και στο τέλος της διαδικασίας εκτιμάται ότι  ένα αρκετά μεγάλο ποσοστότων ατόμων της Άρκευθου θα έχει χαθεί…

Αν θέλουμε να μιλάμε για διάσωση των Κεδροδασών της Νάξου, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι απέναντι μας έχουμε έναν πολύ δύσκολο εχθρό που μόνο με συνέπεια και συνέχεια θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε και σε αυτό είναι απαραίτητη η συνδρομή όλων! 

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Η μουσική γεμίζει τη Σύρο: Το 3ο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής επιστρέφει με διεθνείς καλλιτέχνες και τοπικές συνεργασίες

Μια εβδομάδα συναυλιών, εκπαιδευτικών δράσεων και πολιτιστικών συναντήσεων που φέρνουν πιο κοντά την κλασική μουσική στο κοινό του νησιού

Τα νησιά «σηκώνουν» το ταμείο: +11,3% στα σούπερ μάρκετ – Κρήτη στο +9,7%

Τζίρος 10,445 δισ. ευρώ στο 8μηνο (+7,8%), με 1,69 δισ. να έρχονται από νησιά & Κρήτη. Τουρισμός, μικρά καταστήματα και private label δίνουν ρυθμό.

Επιμελητήριο Κυκλάδων – ANIMASYROS: Η καρδιά του animation στις Κυκλάδες

ANIMASYROS 2025, 22–28/9 | Ερμούπολη, Άνδρος, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σαντορίνη, Τήνος

«Συναίνεση ναι… αλλά είμαι απαισιόδοξος»: Ο Στράτος Φουτάκογλου για τις ομόφωνες αποφάσεις της Δ.Κ. Νάξου

Τέσσερα «ναι» για Χώρα Νάξου (Αεροπορία, πεζοδρόμια, αφαλατώσεις, Μετεωρολογικός Σταθμός) – ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης μιλά για καλό κλίμα, αλλά αμφιβάλλει αν θα υλοποιηθούν: «Ο δήμος κινείται αργά και αναποτελεσματικά».

Σαντορίνη – (Σ.Α.Ε.Κ. & Ε.Σ.Κ.): Ξεκίνησε η Β΄ φάση αιτήσεων & οι δηλώσεις μαθημάτων

Β΄ φάση αιτήσεων για σπουδαστές και πρόσκληση δήλωσης μαθημάτων εκπαιδευτών με καταληκτικές ημερομηνίες 23/9 & 24/9

Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: «Το Ευ Ζην στα άτομα 60+»

Πρόγραμμα πολιτιστικής συνταγογράφησης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης για ψυχική ευεξία, κάθε Πέμπτη 17:30–20:00

Η επιστήμονας «που μας ηρέμησε»: Η Εύη Νομικού και όσα μας έμαθε ο βυθός της Σαντορίνης

Από τις 28.000 δονήσεις του Κολούμπου μέχρι το διεθνές Βραβείο Fisher και τη συμμετοχή στην παγκόσμια χαρτογράφηση του θαλάσσιου βυθού – γιατί ζητά ελληνικό ωκεανογραφικό πλοίο και συνέχιση του SANTORY.

Μίλγουολ – Γουότφορντ: «σφιχτό» ραντεβού στο The Den – τα σενάρια του διπλασιασμού

Η Μίλγουολ ψάχνει restart μετά τον αποκλεισμό στο Λιγκ Καπ, η Γουότφορντ κουβαλά αρνητικό σερί εκτός. Το στοίχημα που καλύπτει τα περισσότερα σκορ.

Βράβευση Ανταλένας Τσατσοπούλου από τον «Ευαγγελισμό» για την προσφορά στις μυοκαρδιοπάθειες

Τιμητική διάκριση στην παιδίατρο για τη διακεκριμένη επιστημονική πορεία της· αφιέρωση στη μνήμη του Νίκου Πρωτονοτάριου, του γιατρού που πρώτος στη χώρα μελέτησε το 1989 την «αρρυθμιογόνο μυοκαρδιοπάθεια» και οδήγησε στη διεθνή αναγνώριση της «Νόσου Νάξος».

Λύγισε από… λάθος: η Ελλάς Σύρου άγγιξε την ισοφάριση, αλλά έμεινε με άδεια χέρια (0–1 από Ολυμπιακό Β’)

Πέναλτι-απόκρουση Γκίνη στο 3’, αυτογκόλ στο 24’ και δοκάρι Νίνο: σε ουδέτερο έδαφος (Ηλιούπολη) η Ελλάς Σύρου πάλεψε, όμως το πρώτο «τρίποντο» θα περιμένει.

Blue Star Naxos: από 19/9 αναχώρηση 11:05 από Νάξο για Πειραιά — αρχίζει το χειμερινό πρόγραμμα

Σύμφωνα με το Naxos Blue Travel, το νέο ωράριο θα ισχύει όλο τον χειμώνα. Δείτε αναλυτικά τη διαδρομή Αστυπάλαια–Κατάπολα της επόμενης ημέρας.

Κουφονήσια: «Νερό από χρυσάφι», λογαριασμοί έως 10€/m³, τι απαντά ο Βαγγέλης Κατσαράς (video)

Εστίαση, διαμονή και μικρά καταστήματα μιλούν για ασφυξία – Ο Δήμος Νάξου κάνει λόγο για «εξορθολογισμό» βάσει κόστους αφαλάτωσης και αποτροπή υπερκατανάλωσης (video)

Σκοπελίτης: Αλλαγές δρομολογίων 19–21/09/2025 λόγω κακοκαιρίας

Το ταξιδιωτικό πρακτορείο Zas Travel Νάξου ενημερώνει: το δρομολόγιο της Παρασκευής μεταφέρεται για Σάββατο και του Σαββάτου για Κυριακή — δείτε αναλυτικά τις ώρες.

Υπόθεση …Νερό: Ο Σύλλογος Επαγγελματιών Δονούσας ζητά επανεξέταση της τιμολογιακής πολιτικής και δίκαιες χρεώσεις

Μετά την Ηρακλειά και τα Κουφονήσια, διαμαρτύρεται και η Δονούσα για τις αυξήσεις - Τι ζητούν οι επαγγελματίες

Νάξος – Αύγουστος 2025: περισσότερες αφίξεις, Ισχυρότερο το σύνολο του καλοκαιριού (πίνακες)

Στο λιμάνι της Νάξου οι επιβάτες αυξήθηκαν 5,2% τον Αύγουστο σε σχέση με πέρυσι, ενώ το τρίμηνο Ιουνίου–Αυγούστου έκλεισε με +6,5% συνολικά. Τι δείχνει η δεκαετία.

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Σε ποιες περιοχές θα έχει αύριο το πρωί (20/09) διακοπή ρεύματος

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση «Προσωρινή Διακοπή», θα επηρεαστούν Μπαούζι Δαμαριώνα, Αυλωνίτσα, Άγιος Δημήτριος και Αγ. Ανάργυροι Σαγκρί.

Απαγορευτικό: Στις 9.30 το βράδυ απόψε αναχωρεί το “Blue Star Naxos” (Πίνακας)

Λόγω κακοκαιρίας αλλάζουν αναχωρήσεις/ακυρώνονται δρομολόγια. Τι ισχύει ανά πλοίο, πότε χρειάζεται αλλαγή εισιτηρίων και ποιες μεταφορές επιβατών έγιναν.

Ανεκτέλεστα δρομολόγια για Supercat Jet, Superjet και Superjet 2 λόγω κακοκαιρίας

Η κακοκαιρία που πλήττει το Αιγαίο φέρνει σημαντικές ακυρώσεις στην ακτοπλοΐα – Αναλυτικά ποιες γραμμές επηρεάζονται

Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων: Ο Νίκος Σιδερής ορίστηκε πρόεδρος της Κοινότητας Κεραμωτής

Σιδερής Νίκος η επιλογή του Δημάρχου – Αποχές και ενστάσεις από Κορρέ και Χατζηανδρέου

Αναφορά στο Ευρωκοινοβούλιο για την Αμοργό: Αντίδραση σε λιμενικά και οδικά έργα με χρηματοδότηση της Ε.Ε.

Ο Νικόλαος Γαβαλάς, εκ μέρους περιβαλλοντικών συλλόγων και εκατοντάδων πολιτών, καταγγέλλει την καταστροφική επίδραση αναπτυξιακών έργων στην Αμοργό και ζητά παρέμβαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.