Σάββατο, 30 Σεπτεμβρίου, 2023
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΝάξος - Εφορεία Αρχαιοτήτων: Βρέθηκε κεφάλι κούρου εντός του κάστρου (!!!)

Νάξος – Εφορεία Αρχαιοτήτων: Βρέθηκε κεφάλι κούρου εντός του κάστρου (!!!)

|

Eντοπίστηκε πριν από μερικούς μήνες, κατά τη διάρκεια εργασιών καθαρισμού που πραγματοποιούνταν σε κτίριο του μεσαιωνικού Κάστρου της Χώρας της Νάξου. Ηταν ένα εύρημα ανέλπιστο, που αποκαλύφθηκε σε μια επίσης τυχαία θέση, μέσα σε νεότερες επιχώσεις.

Και όμως, η αρχαϊκή κεφαλή κούρου που έφερε πρόσφατα στο φως η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, έχει, παρά τις φθορές της, ιδιαίτερη σημασία: πρόκειται για τον πρώτο κούρο που εντοπίζεται στην ακρόπολη της αρχαίας πόλης της Νάξου, στα ερείπια της οποίας χτίστηκε το Κάστρο της Χώρας του νησιού. Μία άλλη κεφαλή κούρου, που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάξου, ανασκάφηκε εκτός της ακρόπολης, στη περιοχή Γρόττα.

«Παρά τις φθορές του, η σημασία του ευρήματος είναι μεγάλη, γιατί η Νάξος, ενώ ήταν κέντρο παραγωγής κουροπλαστικής, για διάφορους λόγους έχει ελάχιστο αριθμό σωζόμενων γλυπτών από την αρχαϊκή περίοδο», λέει στην «Καθημερινή» ο προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Δημήτρης Αθανασούλης. «Τα περισσότερα ευρήματα που έχουμε από την αρχαϊκή γλυπτική της Νάξου», συνεχίζει ο αρχαιολόγος, «βρίσκονται εκτός του νησιού. Πρόκειται κυρίως για εκείνα που είναι σήμερα στη Δήλο και στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, καθώς και στους Δελφούς, όπως η Σφίγγα των Ναξίων κ.ά. Το συγκεκριμένο λοιπόν είναι σημαντικό, γιατί βρέθηκε σε ένα χώρο παραγωγής από τον οποίο υπάρχουν ελάχιστα σωζόμενα αρχαϊκά γλυπτά».

Χρονολογημένη περίπου στο 590-580 π.Χ. και κατασκευασμένη από χονδρόκοκκο ναξιακό μάρμαρο, η κεφαλή μπορεί να θεωρηθεί λίγο πρωιμότερη στυλιστικά από μια άλλη ναξιακή κεφαλή κούρου, του 580 π.Χ., που βρίσκεται στη Γλυπτοθήκη Ny Carlsberg της Κοπεγχάγης.

Σε αυτό συνηγορούν τα ειδικά χαρακτηριστικά της, που συνοψίζονται ως εξής: η κορυφή του κρανίου είναι σχετικά επίπεδη, το μέτωπο χαμηλό, οι παρειές ευρείες και τα μάτια έχουν τοποθετηθεί ψηλά, χωρίς έντονη καμπύλη στα άνω βλέφαρα· αρκετά φθαρμένη στο μέτωπο, η κόμμωση σχηματίζεται σε παράλληλες σειρές «ψηφωτών» βοστρύχων (στρωμένων με ψηφίδες), που συγκρατούνται ψηλά, πάνω από τα αυτιά, με μια απλή, επίπεδη ταινία· μπροστά από τα αυτιά (που αποδίδονται σχηματοποιημένα) και κατά μήκος των παρειών, διακρίνονται οι ευθείες απολήξεις των βοστρύχων, οι οποίοι κατευθύνονται μπροστά από τους ώμους – το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό αποτελεί στοιχείο πρωιμότητας· και όσον αφορά το μέγεθος της κεφαλής, με ύψος 29 εκατοστά, πλάτος 33 και βάθος 28, δεν το λες και μικρό: οι ειδικοί υποθέτουν ότι θα ανήκε σε άγαλμα που θα ξεπερνούσε το ύψος ενός ψηλόκορμου άνδρα.

«Το Κάστρο ερευνάται για πρώτη φορά στο εσωτερικό του. Μπορεί λοιπόν η κεφαλή του κούρου να μας οδηγήσει και σε άλλα γλυπτά».

Αραγε είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι το άγαλμα θα βρίσκεται επίσης κάπου στον ευρύτερο χώρο που εντοπίστηκε η κεφαλή; «Δεν είναι πιθανό, γιατί η αποκοπή της κεφαλής από το σώμα φαίνεται παλιά», αποκρίνεται ο Δημήτρης Αθανασούλης και συμπληρώνει: «Η τομή στον λαιμό είναι φθαρμένη, επομένως το κεφάλι ίσως να είχε κοπεί από τον κορμό του στην αρχαιότητα».

Εξάλλου, συνεχίζει ο αρχαιολόγος, το εύρημα εντοπίστηκε σε νεότερες επιχώσεις, στοιχείο που έχει την αξία του: «σημαίνει ότι είχε υποστεί πολλές μετακινήσεις», λέει ο κ. Αθανασούλης, «και προφανώς πιο πριν ήταν εντοιχισμένο σε κάποιο σημείο, εξ ου και η φθορά στο πρόσωπο. Ολα αυτά δείχνουν μεγάλη χρήση του ως spolio, ως συλήματος δηλαδή. Το οποίο μάλιστα χρησιμοποιήθηκε ξανά και ξανά».

Μια τέτοια χρήση, τόσης έκτασης, ίσως οφείλεται ακριβώς στο γεγονός ότι πρόκειται για κεφάλι, που έχει συμβολικό χαρακτήρα. Ισως όμως η χρήση του να ήταν και ένα τυχαίο γεγονός: αυτό βρήκαν, αυτό χρησιμοποίησαν οι χρήστες και «εντοιχιστές» της κεφαλής, που μπορεί απλώς να είχε καταστραφεί στον μεσαίωνα ή και παλαιότερα. Και αν η ενδιάμεση χρήση της ως στοιχείο μεταγενέστερης κατασκευής είναι μόνο αντικείμενο εικασιών (αφού εντοπίστηκε σε μια τρίτη χρήση και συγκεκριμένα σε επίχωση, σε «μπάζωμα»), την ίδια στιγμή, η συγκεκριμένη αρχαϊκή κεφαλή δημιουργεί μερικές προσδοκίες.

«Δημιουργεί ελπίδες ότι οι έρευνες που γίνονται τώρα στη Νάξο και οι ανασκαφές που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του έργου της “νησίδας των μουσείων” (σ.σ.: πρόκειται για τρία νέα μουσεία μέσα στο Κάστρο, που θα αναδεικνύουν τον κυκλαδικό πολιτισμό από την προϊστορία ώς τον μεσαίωνα) ενδεχομένως να μας αποδώσουν κι άλλα γλυπτά από τη ναξιακή αρχαϊκή περίοδο», καταλήγει ο Δημήτρης Αθανασούλης.

«Το Κάστρο της Νάξου, το οποίο ήταν η αρχαία ακρόπολη του νησιού, ερευνάται για πρώτη φορά στο εσωτερικό του. Μπορεί λοιπόν η κεφαλή του κούρου να είναι ένα γλυπτό που θα μας οδηγήσει και σε άλλα».

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος – Βίβλος: Τελετή αποκαλυπτηρίων στη μνήμη Αργύρη Σοφικίτη

Τελετή αποκαλυπτηρίων στη Βίβλο Νάξου - Πότε και στη μνήμη ποιου η όλη δράση από τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων

SEAJETS – Διαγωνισμός:Ταξίδεψε και κάνε δικό σου ένα ολοκαίνουριο αυτοκίνητο!

Μεγάλος διαγωνισμός: Ταξίδεψε με τη SEAJETS και κάνε δικό σου ένα ολοκαίνουριο αυτοκίνητο!

Παρμενίων 2023: Συμμετοχή και της Νάξου, “απόβαση” στρατιωτικών οχημάτων

Μεσημέρι Παρασκευής (29/09) και στο λιμάνι της Νάξου είχαμε .. απόβαση στρατιωτικών οχημάτων. Ποιος ο λόγος; (photo)

Πέντε επενδύσεις σε Σαντορίνη, Μύκονο και Αμοργό που δίνουν ώθηση στον τουρισμό

Τα μεγάλα deals και οι επενδύσεις που αλλάζουν τον τουρισμό χάρτη. Τι γίνεται στις Κυκλάδες και την Ρόδο

Εύβοια – Πτώση ελικοπτέρου: Αναγνωρίστηκε η σορός του πιλότου

Εύβοια - Ολοκλήρωση ερευνών - Δεν αποκλείεται να επιχειρηθεί η ανέλκυση του ελικοπτέρου τις επόμενες ημέρες (video)

Γλυκά Νερά: Ισόβια και 11,5 χρόνια στον Μπάμπη Αναγνωστόπουλο

Ισόβια και 11,5 χρόνια στον Μπάμπη Αναγνωστόπουλο η ποινή του Εφετείου - Πρόκειται για την ίδια ποινή που του είχε επιβληθεί και πρωτοδίκως

Πρόστιμο σε εταιρεία γιατί πουλούσε σχολικά είδη με υψηλότερο περιθώριο κέρδους

Πρόστιμο 230.000 ευρώ στη BIC – Πουλούσε σχολικά είδη με υψηλότερο περιθώριο κέρδους

Εκλογές 2023 – Μ. Καπίρης: Περί σμύριδας και σωστής διαχείρισης

Ο Υποψήφιος Περιφερειακός Σύμβουλος Μιχάλης Καπίρης κάνει αναφορά στο σμυριδικό… Τι αναφέρει:

Ιερά Μητρόπολη Παροναξίας – Δικηγόροι: Ημέρα Αγιασμού για τη νέα …σεζόν

Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Παροναξίας κκ Καλλίνικος, προς Δικαστικούς Λειτουργούς: Η υψηλή σας αποστολή στηρίζεται από την συμπαράσταση της Αγίας μας Εκκλησία

Κλιματική κρίση: Το πράσινο Κοινωνικό Σχέδιο Δράσης για τη Σίφνο

To ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ για τη Σίφνο διαμορφώθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος GRAPE – COSME στο οποίο συμμετέχουν ο ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ και ο Δήμος Σίφνου

Πειραιάς: Ελεύθεροι οι τρεις συλληφθέντες για το πρόσφατο ατύχημα σε ταχύπλοο

Ελεύθεροι οι τρεις συλληφθέντες για το ατύχημα με την πτώση δύο ναυτικών στη θάλασσα - Τι γίνεται με τους δύο τραυματίες

Πάρος – Travel+Leisure: Ιδανικός προορισμός για τον γαμήλιο τουρισμό

Προβολή της Πάρου ως γαμήλιου προορισμού από το Travel+Leisure

Κλιματική κρίση: Το πράσινο Κοινωνικό Σχέδιο Δράσης για τη Σίφνο

To ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ για τη Σίφνο διαμορφώθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος GRAPE – COSME στο οποίο συμμετέχουν ο ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ και ο Δήμος Σίφνου

Εκλογές 2023 – “Δύναμη Αλλαγής”: Πρόταση για δημόσιο διάλογο, θα έχει απάντηση;

Ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης "Δύναμη Αλλαγής" Λεονάρδος Χατζηανδρέου μεκάθε επισημότητα ζητάει δημόσιο διάλογο...

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος & Σχοινούσα: Πρωινή (27/09) δίωρη διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος

Διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος αύριο Τετάρτη (27/09) - Για πόση ώρα και σε ποιες περιοχές Νάξου και Μικρών Κυκλάδων

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο: Καθηγήτρια η Ναξιώτισσα Ελένη Στάη

Η Ναξιώτισσα Έλενα Στάη καθηγήτρια στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Σαντορίνη: Ξεκινούν οι εγγραφές στο «Dappos Sunday League 2023-2024»

Οι αγώνες του πρωταθλήματος θα διεξάγονται και φέτος στο γήπεδο ποδοσφαίρου στον Αγ. Γεώργιο

Σαντορίνη – Νοσοκομείο: Διαμαρτυρία κατοίκων, τι ζητούν

Πορεία διαμαρτυρίας με τη συμμετοχή εκατοντάδων πολιτών για τη σοβαρή υποστελέχωση πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή

Κακοκαιρία Elias: Εφτασε από χθες (27/09) το απόγευμα και στη Νάξο

Εντονη βροχόπτωση χθες το απόγευμα στην Ορεινή Νάξο - Από νωρίς το πρωί σήμερα βροχή και τα πεδινά

ONEX: Το εγχείρημα για αναβάθμιση του Νεωρίου και περιβαλλοντική προστασία της περιοχής

Η πρωτοβουλία της ΟΝΕΧ προς απομάκρυνση πετρελαιοειδών αποβλήτων που για χρόνια παρέμεναν συγκεντρωμένα σε δεξαμενή στο Νεώριο Σύρου, είναι περιβαλλοντικά ασφαλής