Πέμπτη, 28 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΜέλανες - Κορδελάδες: Βγήκε το μπαϊράκι, ξεκινούν οι επισκέψεις στα γύρω χωριά

Μέλανες – Κορδελάδες: Βγήκε το μπαϊράκι, ξεκινούν οι επισκέψεις στα γύρω χωριά

|

Δευτέρα 11 Μαρτίου και η εβδομάδα της Τυρινής μόλις ξεκίνησε….  Τι ξέρετε αλήθεια για τους Κορδελάδες, το μπαϊράκι; Για την Μοσκαράδα αλλά και την … ανεγρία;

Οπότε; Μέλανες και οι απαντήσεις από τους Β. Ανεβλαβή (Αρχαιολόγος) και Εμ. Ανεβλαβή (Μουσειολόγος) μέσα από τη σελίδα melanesnaxos.gr

“Κάθε χρόνο, την Τυρινή Δευτέρα (η Δευτέρα της τελευταίας εβδομάδας της αποκριάς) αναβιώνεται το έθιμο της μοσκαράδας. Το έθιμο αυτό χρονολογείται μετά από την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία για το αν επικρατούσε το έθιμο και κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας.

Οι κορδελάδες προετοιμάζονταν από την Τσικνοπέμπτη, μαζεύοντας τα ρούχα και τα στολίδια για την ιδιαίτερη φορεσιά τους. Τον προηγούμενο αιώνα, η προετοιμασία της στολής ήτα χρονοβόρα, καθώς τα διάδορα τμήμαμα συλλέγονταν από πολλά νοικοκυρλια, ενώ η ενδυμασία σε ολοκληρωμένη μορφή (ραμμένη και σιδερωμένη) θα έπρεπε να είναι έτοιμη μέχρι και την τυρινή Δευτέρα. Στις μέρες μας, η στολή είναι εξαρχής έτοιμη.

Το μπαϊράκι ή αλλιώς μοσκαράδα αποτελείται από τον αρχηγό του, τον μπαϊρακτάρη, τους λεβέντες, νέους με στολή τσολιά που στην πλάτη τους κρέμονται πολύχρωμες κορδέλες και μαντήλια (κατ΄αναλογία ίσως με το γαϊτανάκι), τους ληστές και τέλος τα όργανα, μαζί με τη σημαία, το μπαϊράκι.

Την Κυριακή έβγαζαν σε ένα συγκεκριμένο σπίτι το μπαϊράκι δηλαδή την σημαία που συνόδευε τους κορδελάδες, το οποίο απεικονίζει τον Μάρκο Μπότσαρη και στην οποία αναγράφεται η «τυρινή Δευτέρα». Πάνω στο κοντάρι είναι δεμένο ένα μπουκέτο με λουλούδια. Στην συνέχεια, τουφεκιοφόροι μαζί με το μπαϊράκι γύριζαν όλο το χωριό σαν κάλεσμα – ανακοίνωση της συμμετοχής τους στην μοσκαράδα, η οποία λέγεται αλλιώς και ανεγρία.

Η στολή του κορδελά ή κορδελάτου ή φουστανελά αποτελείται από το φέσι, το οποίο έφερε μεγάλη φούντα και ήταν στολισμένο με πολλές καρφίτσες, το γιλέκο, ένα απλό γιλέκο, στο οποίο ράβονταν πάνω πολύχρωμες μακριές κορδέλες και κάποια μαντίλια. Κάτω από το γιλέκο φορούσαν ένα λευκό πουκάμισο με μία πολύχρωμη γραβάτα και πολλούς κολλιέδες. Στους ώμους και στην πλάτη φορούσαν μεγάλα μαντήλια με πολλά χρώματα. Στα μπράτσα έχουν δεμένες δύο λεπτές κορδέλες. Στο κάτω μέρος του σώματος φορούσαν τον «γύρο», κεντημένη φουστανέλα (τμήμα του κρεβατιού/σεντονιών γύρω από τα κρεβάτια τους.

Στον γύρο επίσης, είναι κεντημένο και το όνομα (τα αρχικά) κάθε κορδελά. Κάθε φουστανέλα έχει διαφορετικό κέντημα. Κάτω από τον γύρο φορούσαν τα νυφικά βρακιά των γιαγιάδων ή των μανάδων τους. Στο κάτω μέρος του βρακιού (το οποίο φτάνει μέχρι και το γόνατο), υπάρχουν κεντήματα. Τέλος, οι κορδελάδες φοράν άσπρο χοντρό καλσόν και πλεκτές πολύχρωμες, με σχέδια, κάλτσες, τις οποίες τις έπλεκαν οι γυναίκες του χωριού.

Οι ανταλλαγές επισκέψεων μεταξύ των χωριών, ξεκινούν την Τυρινή Δευτέρα και συνεχίζονται μέχρι και το Σάββατο. Ενώ την την Κυριακή ολοκληρώνονται οι εορτασμοί σε χορό για τους κατοίκους του χωριού και άλλους επισκέπτες.

Σε περίπτωση πένθους κάποιου από τα συμμετέχοντα χωριά, το έθιμο αναβάλλεται.

Οι κάτοικοι του χωριού που συμμετέχουν στο δρώμενο διατηρούν την παράδοσή τους, ενισχύουν τη συναδέλφωση των χωριών, καθώς και τις γαμήλιες ανταλλαγές.

Οι συμμετέχοντες ανταλλάσσουν ευχές και οι Κορδελάδες φωνάζουν «Ζήτω των Μελανιτών», ενώ ακολουθούν αντίστοιχα επιφωνήματα από όλη την ομάδα προς το χωριό που τους φιλοξενεί, τα οποία ανταποδίδουν με όμοια επιφωνήματα και ευχές.

Δείτε το φετινό πρόγραμμα των εκδηλώσεων 

 

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος: Παρουσίαση του βιβλίου «Αριάδνη», μουσικό αφιέρωμα σε Χατζιδάκι & Θεοδωράκη από το φωνητικό σύνολο «Αντίλαλος»

Μια βραδιά γεμάτη μύθο, μουσική και πολιτισμό στο 1ο Γυμνάσιο Νάξου – Είσοδος ελεύθερη.

ΑΣΟ Νάξου: Επίσημη έγκριση IPSC για τον μεγάλο αγώνα του Οκτωβρίου 2025

Η Νάξος γίνεται κέντρο της σκοπευτικής δράσης με αγώνα IPSC διεθνών προδιαγραφών – Δωρεάν διαμονή και εκπτώσεις για τους αθλητές.

Νάξος: Συμμετοχή του ΓΝ-ΚΥ Νάξου στην 4η Πανελλήνια Εθελοντική Δράση Δωρεάς Μυελού των Οστών

Η Νοσηλευτική Υπηρεσία του ΓΝ-ΚΥ Νάξου ενώνει τις δυνάμεις της με την Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, δίνοντας «Όραμα Ελπίδας».

Νάξος – “Στου Βασιλαρακιού”: 3 γενιές, dry-aging κρέατα και «ωραιότερο επιδόρπιο του γαλαξία»

Στην καρδιά του ορεινού Κυνίδαρου, μια χασαποταβέρνα από το 1931 συνεχίζει να μαγεύει γαστρονομικά τους επισκέπτες.

Νάξος: Ελενα Καρούση και Ντορίτα Χωραφά τραγουδούν απόψε (28/08) στην Αγιασσό

Καλοκαιρινές μελωδίες με την Έλενα Καρούση και τη Ντορίτα Χωραφά στη Νάξο - Που θα εμφανιστούν απόψε...

Ουκρανία: 14 νεκροί στην αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο Κίεβο από ρωσικούς βομβαρδισμούς

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Αντόνιο Κόστα καταδίκασαν την επίθεση – «Η ΕΕ δεν θα εκφοβιστεί» το μήνυμα των Βρυξελλών.

ΑΕΚ – Άντερλεχτ: «Τελικός» πρόκρισης με πολλά γκολ στη Νέα Φιλαδέλφεια

Η ΑΕΚ θα αναζητήσει από νωρίς το γκολ που θα της δώσει προβάδισμα, ενώ η Άντερλεχτ διαθέτει ποιότητα στην επίθεση και δεν θα μείνει αμέτοχη.

Ψέριμος: Γιατρό αποκτά ξανά το νησί, με σκοπό να λειτουργήσει χωρίς πρόβλημα το σχολείο

Η απόφαση του υφυπουργού Εθνικής Άμυνας Θανάση Δαβάκη καλύπτει ένα πάγιο αίτημα των κατοίκων του ακριτικού νησιού.

Νάξος: Τραυματισμός καβοδέτη στο λιμάνι, εξήλθε αυθημερόν από το Κέντρο Υγείας

εργατικό ατύχημα σημειώθηκε το βράδυ της Τετάρτης κατά την πρόσδεση πλοίου στο λιμάνι της Νάξου, με 30χρονο καβοδέτη να τραυματίζεται ελαφρά.

ΑΑΔΕ: Πρόστιμα και 48ωρο «λουκέτο» σε επιχειρήσεις νησιών (Πάρος) για φοροδιαφυγή

Εντατικοί έλεγχοι σε Ρόδο, Πάρο, Χανιά, Ύδρα, Κέρκυρα και Πειραιά αποκάλυψαν περισσότερες από 400 παραβάσεις για μη έκδοση αποδείξεων.

Εκτακτο: Τροχαίο στο δρόμο προς το αεροδρόμιο της Νάξου

Αυτοκίνητο κατέληξε σε τάφρο στον δρόμο Χώρας – Αεροδρομίου. Σώα η οδηγός, νέα ερωτήματα για το οδικό δίκτυο της Νάξου.

Νάξος: Συμμορία διαρρηκτών με λεία άνω των 120.000 ευρώ – Συνελήφθη 33χρονος

Αστυνομικοί του Α.Τ. Νάξου και Μικρών Κυκλάδων εξάρθρωσαν κύκλωμα που «χτυπούσε» σπίτια και τουριστικά καταλύματα – Δώδεκα οι εξιχνιασμένες κλοπές.

Ασφυξία στο λιμάνι της Νάξου – Μαζική επιστροφή εκδρομέων και το διαχρονικό ζήτημα των υποδομών

Με χιλιάδες ταξιδιώτες να επιστρέφουν, η Νάξος βρέθηκε ξανά αντιμέτωπη με το αδιαχώρητο στο λιμάνι και την ανάγκη για νέο σύγχρονο λιμενικό έργο.

Ψήφισμα της Τοπικής Οργάνωσης ΝΔ Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για τον θάνατο του Ιωάννη Σκάρκου

Η Τοπική Οργάνωση της Νέας Δημοκρατίας αποχαιρετά με συγκίνηση τον πρώην πρόεδρο και ενεργό μέλος της, Ιωάννη Σκάρκο πότε και που θα γίνει η εξόδιος ακολουθία

Νάξος – “Σώστε τις παραλίες”: Μετά από μισό αιώνα κατεδαφίζεται το αυθαίρετο ξενοδοχείο στο Αλυκό Νάξου

Ένα εμβληματικό έργο αποκατάστασης ξεκινά: η φύση παίρνει πίσω τον χώρο που της ανήκει

Ρωγμές στο ελληνικό τουριστικό θαύμα: Η Σαντορίνη χάνει έδαφος, η κλιματική κρίση πιέζει

Μετά τα 21,7 δισ. ευρώ που απέφερε ο τουρισμός το 2024, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με υπερφόρτωση υποδομών, λειψυδρία, στεγαστικό χάος και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Νάξος: Συλλήψεις για παράνομη θήρα – Θανάτωσαν 5 άγρια ζώα εκτός κυνηγετικής περιόδου

Δύο άτομα, 26 και 59 ετών, συνελήφθησαν για θήρευση χωρίς άδεια και κατοχή παράνομου εξοπλισμού.

Διάψευση από τον Δήμο Κέας για φημολογούμενα κρούσματα γαστρεντερίτιδας

«Ανυπόστατες οι αναφορές για εκατοντάδες περιστατικά και θάνατο – Σταθερά μειούμενα τα κρούσματα μετά τον Δεκαπενταύγουστο»

Νάξος: Νέα προγραμματισμένη διακοπή ρεύματος τη Δευτέρα 25 Αυγούστου

Από τις 05:00 έως τις 07:00 το πρωί – Δεύτερη συνεχόμενη ημέρα με διακοπές ηλεκτροδότησης στο νησί

Νάξος – Δαμαριώνας: “Γιώργος Μπίλης: Ο καλλιτέχνης που τραγούδησε τη ζωή” (video)

Μια βραδιά μνήμης και αγάπης στον Δαμαριώνα για τον άνθρωπο της παρέας και της μουσικής. (video)