Τετάρτη, 2 Απριλίου, 2025
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΚόρωνος: Οι Κουδουνάτοι σε δράση και η ... ηχομόνωση

Κόρωνος: Οι Κουδουνάτοι σε δράση και η … ηχομόνωση

|

Οι “κουδουνάτοι” είναι ένα πανελλαδικό έθιμο της αποκριάς που συναντάτε κυρίως σε ορεινές περιοχές της Ελλάδας όπου υπάρχει κτηνοτροφία . Στη Νάξο υπήρχε και υπάρχει σαν έθιμο στα χωριά Απείρανθο, Φιλώτι και Κόρωνο . Παρόλο που η εικόνα των “κουδουνάτων” των τριών χωριών της Νάξου είναι διαφορετική, το νόημα και ο λόγος ύπαρξης τους είναι ο ίδιος .

Οι “κουδουνάτοι” εξυπηρετούσαν την πανάρχαια ανάγκη των βοσκών να διώξουν τα κακά πνεύματα , μια κληρονομιά δεισιδαιμονιών που μας ταξιδεύει τόσο στα διονυσιακά μυστήρια και τους ακολούθους του Διονύσου όσο και στην εξήγηση κάθε αρρώστιας σε μορφή κακού πνεύματος .

Υπήρχαν δύο μορφές “κουδουνάτων” στη Κόρωνο . Η πρώτη αφορά όλους σχεδόν τους βοσκούς οι οποίοι τη περίοδο αυτή είχαν ξεκουδουνώσει τα κοπάδια τους και τα κουδούνια τα είχαν στο χωριό. Όλοι αυτοί οι βοσκοί τα ξημερώματα της Καθαράς Δευτέρας και με την ανατολή του ήλιου έδεναν το σύνολο των κουδουνιών μαζί και τα χτυπούσαν στις αυλές των σπιτιών τους. Ο ήχος εμφαντικότατος άλλαζε σύμφωνα με τις δυνάμεις τους και αυτό συνεχιζόταν μέχρι τις 8 το πρωί οπότε τη σκυτάλη έπαιρνε η δεύτερη μορφή των “κουδουνάτων”.

Οι ‘’κουδουνάτοι’’ αυτοί ήταν νεαροί βοσκοί , καπάτσοι και δυνατοί (για να αντέχουν ) . Στην Κόρωνο (ίσως και σε όλα τα χωριά παλαιότερα και άσχετα με το τι βλέπουμε σήμερα) φορούσαν τα ίδια ρούχα που φορούσαν στη μάντρα τους , τα ξώραφα για παπούτσια αλλά γύρω από τη μέση και τη κοιλιά τους ζωνόταν με προβιά κατσίκας . Η προβιά δενόταν καλά και πάνω σε αυτή προσαρμοζόταν σχοινί σε μορφή στρατιωτικής εξάρτησης όπου ο κάθε “κουδουνάτος” έδενε όσα κουδούνια μπορούσε να σηκώσει . Απαραίτητο για κάθε κουδουνάτο , όπως και για κάθε βοσκό , ήταν το ραβδί του , εργαλείο και μέσο εκφοβισμού ταυτόχρονα .

Το βάρος των κουδουνιών συνολικά ήταν από 10 έως 20 κιλά και δενόταν χωρίς τις κουδουνίστρες (σ.σ. κουδουνίστρες ήταν τα λουριά που έδεναν το κουδούνι στο λαιμό του ζώου, στο Φιλώτι οι  “κουδουνάτοι” δε βγάζουν τις κουδουνίστρες). Το βάρος όμως των κουδουνιών αυξανόταν γεωμετρικά με τη κίνηση και το χοροπήδημα.

Εδώ προέκυπταν δύο προβλήματα που έκαναν άκρως απαραίτητη τη προβιά της κατσίκας (ή του “αμπαδελιού” – κάπας που χρησιμοποιούν οι Απεραθίτες ): 1ον το βάρος των κουδουνιών και η δύναμη που χτυπούσαν το σώμα του κουδουνάτου και 2ον ο τυχόν συντονισμός του χτυπήματος των κουδουνιών με τους παλμούς της καρδιάς κάτι που θα προκαλούσε ακαριαίο θάνατο .

Ο 2ος λόγος όσο απίθανος και αν ακούγεται είναι πραγματικός, τα κουδούνια κάθε βοσκού δεν είναι απλά μέταλλα που χτυπάνε, κουρδίζονται σαν μουσικά όργανα και ο καλός παλιός βοσκός ήξερε να τα συντονίζει, να τα βάζει σε σειρά και το κοπάδι να μετατρέπεται σε ορχήστρα πραγματική. Το ίδιο μπορούσε να πετύχει και πάνω στον “κουδουνάτο”, αλλά μπορούσε να γίνει και τυχαία. Εδώ ερχόταν η προβιά να εξυπηρετήσει το ρόλο της ηχομόνωσης για την καρδιά του “κουδουνάτου”

Το πρόσωπο το έκρυβαν σπάνια και σαν καπέλο είχαν τη τραγιάσκα. Ο ρόλος τους ήταν να γυρνάνε όλο το χωριό από νωρίς το πρωί, να κάνουν φασαρία ώστε να φύγουν τα κακά πνεύματα και οι αρρώστιες, αλλά και να πειράξουν και να συμμετέχουν στο γλέντι που στηνόταν τη Καθαρά Δευτέρα στη Κόρωνο .

Μπορεί σήμερα, φαινομενικά, να μην έχουμε ανάγκη να διώξουμε τα κακά πνεύματα, αλλά καλού κακού ας ντυθούν σε όλα τα χωριά της Ορεινής Νάξου πολλοί “κουδουνάτοι” αυτές τις μέρες, ποτέ δε ξέρεις τι γίνεται, όλο και κάτι θα γλιτώσουμε από τα κακά πνεύματα των ιθυνόντων .

Με πληροφορίες από τον ΟΡΕΙΝΟΣ ΑΞΩΤΗΣ


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Αμερική: Εφυγε από τη ζωή ο ηθοποιός Βαλ Κίλμερ

Πέθανε ο ηθοποιός Βαλ Κίλμερ σε ηλικία 65 ετών - Φόρεσε τη πανοπλία του Μπάτμαν και τραγούδησε ως άλλος Μόρισον

“Express Skopelitis”: Παράταση ακινησίας για μερικές ακόμη ημέρες

Μικρές Κυκλάδες – “Express Skopelitis”: Παράταση ακινησίας για μερικές ακόμη ημέρες

Ο Ντιν Σπανός φέρνει τo NFL στην Ελλάδα   

Η Ελλάδα προστέθηκε στο πρόγραμμα το 2025, με τους Los Angeles Chargers να είναι η πρώτη ομάδα που αποκτά τέτοια δικαιώματα στη χώρα.

Μετάθεση της έναρξης του ψηφιακού δελτίου αποστολής

Παρατείνονται οι προθεσμίες για την ψηφιακή αποστολή δελτίων αποστολής στο myDATA – Αναλυτικά οι ημερομηνίες για Α' και Β' Φάση ανά κατηγορία επιχείρησης.

Υπεγράφη η ΚΥΑ για την ασθένεια του λογιστή

Υπεγράφη η ΚΥΑ για την προστασία λογιστών-φοροτεχνικών λόγω ασθένειας – Ανακοίνωση Πιερρακάκη σε συνάντηση με το ΟΕΕ

Η Πορτάρα… Viral σε Ghibli style

Η Πορτάρα «ντύνεται» με τα χρώματα της φαντασίας και μεταμορφώνεται σε σκηνή βγαλμένη από ταινία του Studio Ghibli, μαγεύοντας το ελληνικό και διεθνές κοινό.

Κακοκαιρία – Μύκονος: Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης το “νησί των Ανέμων”

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και η Μύκονος μετά τις καταστροφικές πλημμύρες

Νάξος – Προστασία Αγριας Ζωής: Εβδομήντα φοινικόπτερα απολαμβάνουν την ηρεμία τους στην Αλυκή (video)

Απρόσμενη επίσκεψη φοινικόπτερων (Φλαμίγκ) στην Αλυκή της Νάξου - Δείτε το σχετικό video από τον Σύλλογο Προστασίας Αγριας Ζωής Νάξου

Ανάφη: Πρόβλημα στις ακτοπλοϊκές συνδέσεις και το 2ο ενδοκυκλαδικό που αγνοείται

Προβλήματα και λύσεις στις ακτοπλοϊκές συνδέσεις της Ανάφης - Τι συμβαίνει με τα δρομολόγια και οι υποσχέσεις που πήρε ο Δήμαρχος κος Ρούσσος

Γ. Πολυχρονάκος: Η κυβέρνηση της «ατομικής ευθύνης» κρύβεται πίσω από τη λάσπη”

Γ. Πολυχρονάκος: “Πάρος και Μύκονος στο έλεος των πλημμυρών – Η κυβέρνηση της «ατομικής ευθύνης» κρύβεται πίσω από τη λάσπη”

Νάξος: Εφυγε από τη ζωή ο Στέλιος Δεγαϊτας

Ενας νέος άνθρωπος - ο Στέλιος Δεγαίτας - έφυγε από τη ζωή το πρωί της Παρασκευής σε ηλικία μόλις 63 ετών

Νάξος: Εφυγε από τη ζωή ο Μιχάλης Βαλέτας

Ο αγαπημένος φούρναρης των παλιών χωραϊτών, ο Μιχάλης Βαλέτας έφυγε από τη ζωή - Τι αναφέρει στην ανάρτησή του ο Στράτος Φουτάκογλου

Νάξος – Σκαδό: Πένθος με την απώλεια του Νίκου Φάρκωνα

Φτωχότερη από σήμερα η τοπική κοινωνία του Σκαδού Νάξου - Πότε θα γίνει η εξόδιος ακολουθία του Νίκου Φάρκωνα

Νάξος – Αεροδρόμιο: Ανανεωμένο ανοίγει …πύλες την Δευτέρα 31 Μαρτίου (Photos)

Το Αεροδρόμιο "Απόλλων" της Νάξου ανοίγει τις.. πόρτες από την Δευτέρα 31 Μαρτίου - Τα έργα που γίνονται κι έρχονται (Photos)

Πάρος – Νάουσα: Καταστροφικό πέρασμα βροχής, ήχησε και το 112 (video)

Μεγάλες ζημιές από την κακοκαιρία στην Πάρο: Ορμητικοί χείμαρροι οι δρόμοι, μήνυμα του 112 για απαγόρευση κυκλοφορίας των οχημάτων

Πάρος: Η έντονη βροχόπτωση στη περιοχή της Νάουσας παρασύρει αυτοκίνητα (video)

Η έντονη βροχόπτωση παρασύρει αυτοκίνητα στην Νάουσα της Πάρου - Προσοχή (video)

Νάξος – Λιμενικό Σώμα: Η ανακοίνωση για τον θάνατο του Στέλιου Δεγαϊτα

Η επίσημη ανακοίνωση του Λιμενικού Σώματος για τον αιφνίδιο θάνατο του Στέλιου Δεγαϊτα...

Εκτακτο – Αμοργός: Ισχυρός σεισμός 4.5 R με μικρό εστιακό βάθος

Σεισμός 4,5 Ρίχτερ στο γνωστό ρήγμα Ανύδρου πιο κοντά όμως στην Σαντορίνη - Το εστιακό βάθος του σεισμού εντοπίζεται στα 5,6 χιλιόμετρα

Τζώρτζια Αργυροπούλου: “Εφυγε” από τη ζωή η σύντροφος του Μανώλη Γλέζου

Σε ηλικία 79 ετών έφυγε πριν από λίγο από τη ζωή η "Τζώρτζια", το στήριγμα του Μανώλη Γλέζου...

Κυκλάδες – Δόμηση 2024: Πρωταθλήτρια η Πάρος, εντυπωσιακή αύξηση σε Μήλο, Τήνο και Σύρο

Εντυπωσιακή πτώση παρατηρήθηκε στη Μύκονο, όπου εκδόθηκαν μόλις 23 άδειες, πιθανότατα λόγω του κορεσμού της αγοράς ακινήτων και των πολύ υψηλών αξιών της γης.