Πέμπτη, 5 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΚόρωνος: Οι Κουδουνάτοι σε δράση και η ... ηχομόνωση

Κόρωνος: Οι Κουδουνάτοι σε δράση και η … ηχομόνωση

|

Οι “κουδουνάτοι” είναι ένα πανελλαδικό έθιμο της αποκριάς που συναντάτε κυρίως σε ορεινές περιοχές της Ελλάδας όπου υπάρχει κτηνοτροφία . Στη Νάξο υπήρχε και υπάρχει σαν έθιμο στα χωριά Απείρανθο, Φιλώτι και Κόρωνο . Παρόλο που η εικόνα των “κουδουνάτων” των τριών χωριών της Νάξου είναι διαφορετική, το νόημα και ο λόγος ύπαρξης τους είναι ο ίδιος .

Οι “κουδουνάτοι” εξυπηρετούσαν την πανάρχαια ανάγκη των βοσκών να διώξουν τα κακά πνεύματα , μια κληρονομιά δεισιδαιμονιών που μας ταξιδεύει τόσο στα διονυσιακά μυστήρια και τους ακολούθους του Διονύσου όσο και στην εξήγηση κάθε αρρώστιας σε μορφή κακού πνεύματος .

Υπήρχαν δύο μορφές “κουδουνάτων” στη Κόρωνο . Η πρώτη αφορά όλους σχεδόν τους βοσκούς οι οποίοι τη περίοδο αυτή είχαν ξεκουδουνώσει τα κοπάδια τους και τα κουδούνια τα είχαν στο χωριό. Όλοι αυτοί οι βοσκοί τα ξημερώματα της Καθαράς Δευτέρας και με την ανατολή του ήλιου έδεναν το σύνολο των κουδουνιών μαζί και τα χτυπούσαν στις αυλές των σπιτιών τους. Ο ήχος εμφαντικότατος άλλαζε σύμφωνα με τις δυνάμεις τους και αυτό συνεχιζόταν μέχρι τις 8 το πρωί οπότε τη σκυτάλη έπαιρνε η δεύτερη μορφή των “κουδουνάτων”.

Οι ‘’κουδουνάτοι’’ αυτοί ήταν νεαροί βοσκοί , καπάτσοι και δυνατοί (για να αντέχουν ) . Στην Κόρωνο (ίσως και σε όλα τα χωριά παλαιότερα και άσχετα με το τι βλέπουμε σήμερα) φορούσαν τα ίδια ρούχα που φορούσαν στη μάντρα τους , τα ξώραφα για παπούτσια αλλά γύρω από τη μέση και τη κοιλιά τους ζωνόταν με προβιά κατσίκας . Η προβιά δενόταν καλά και πάνω σε αυτή προσαρμοζόταν σχοινί σε μορφή στρατιωτικής εξάρτησης όπου ο κάθε “κουδουνάτος” έδενε όσα κουδούνια μπορούσε να σηκώσει . Απαραίτητο για κάθε κουδουνάτο , όπως και για κάθε βοσκό , ήταν το ραβδί του , εργαλείο και μέσο εκφοβισμού ταυτόχρονα .

Το βάρος των κουδουνιών συνολικά ήταν από 10 έως 20 κιλά και δενόταν χωρίς τις κουδουνίστρες (σ.σ. κουδουνίστρες ήταν τα λουριά που έδεναν το κουδούνι στο λαιμό του ζώου, στο Φιλώτι οι  “κουδουνάτοι” δε βγάζουν τις κουδουνίστρες). Το βάρος όμως των κουδουνιών αυξανόταν γεωμετρικά με τη κίνηση και το χοροπήδημα.

Εδώ προέκυπταν δύο προβλήματα που έκαναν άκρως απαραίτητη τη προβιά της κατσίκας (ή του “αμπαδελιού” – κάπας που χρησιμοποιούν οι Απεραθίτες ): 1ον το βάρος των κουδουνιών και η δύναμη που χτυπούσαν το σώμα του κουδουνάτου και 2ον ο τυχόν συντονισμός του χτυπήματος των κουδουνιών με τους παλμούς της καρδιάς κάτι που θα προκαλούσε ακαριαίο θάνατο .

Ο 2ος λόγος όσο απίθανος και αν ακούγεται είναι πραγματικός, τα κουδούνια κάθε βοσκού δεν είναι απλά μέταλλα που χτυπάνε, κουρδίζονται σαν μουσικά όργανα και ο καλός παλιός βοσκός ήξερε να τα συντονίζει, να τα βάζει σε σειρά και το κοπάδι να μετατρέπεται σε ορχήστρα πραγματική. Το ίδιο μπορούσε να πετύχει και πάνω στον “κουδουνάτο”, αλλά μπορούσε να γίνει και τυχαία. Εδώ ερχόταν η προβιά να εξυπηρετήσει το ρόλο της ηχομόνωσης για την καρδιά του “κουδουνάτου”

Το πρόσωπο το έκρυβαν σπάνια και σαν καπέλο είχαν τη τραγιάσκα. Ο ρόλος τους ήταν να γυρνάνε όλο το χωριό από νωρίς το πρωί, να κάνουν φασαρία ώστε να φύγουν τα κακά πνεύματα και οι αρρώστιες, αλλά και να πειράξουν και να συμμετέχουν στο γλέντι που στηνόταν τη Καθαρά Δευτέρα στη Κόρωνο .

Μπορεί σήμερα, φαινομενικά, να μην έχουμε ανάγκη να διώξουμε τα κακά πνεύματα, αλλά καλού κακού ας ντυθούν σε όλα τα χωριά της Ορεινής Νάξου πολλοί “κουδουνάτοι” αυτές τις μέρες, ποτέ δε ξέρεις τι γίνεται, όλο και κάτι θα γλιτώσουμε από τα κακά πνεύματα των ιθυνόντων .

Με πληροφορίες από τον ΟΡΕΙΝΟΣ ΑΞΩΤΗΣ


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Πάρος – Παροικιά: Οι επιχειρηματίες Εστίασης κατεβάζουν ρολά αύριο Πέμπτη (05/06)

"Κλείνουμε γιατί αλλιώς θα μας κλείσουν" – Η απεργία ως κραυγή αγωνίας για τη νομιμοποίηση των παραλιακών χώρων και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων

Cine Naxos Open: Το καλοκαίρι ξεκινά με… “Επικίνδυνες Αποστολές”

Η θερινή σεζόν στη Νάξο ανοίγει επίσημα την Πέμπτη 5 Ιουνίου με την ταινία περιπέτειας "Mission: Impossible – The Final Reckoning"!

Επιστροφή στη δράση για τους τελικούς της Basket League

Ολοκληρώθηκαν οι κρίσιμες συναντήσεις στο γραφείο του Αν. Υπουργού Αθλητισμού Γιάννη Βρούτση – Στόχος η ομαλή ολοκλήρωση του πρωταθλήματος

Μύκονος: Ο Γιάννης Βρούτσης παρουσιάζει την αναβάθμιση του γηπέδου στον Κόρφο

Με την παρουσία Ολυμπιονικών και σπουδαίων αθλητών, η Μύκονος σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τις αθλητικές της υποδομές

Συγκροτήθηκε σε σώμα το νέο Δ.Σ. του Εμποροεπαγγελματικού Συλλόγου Νάξου

Συγκροτήθηκε σε σώμα η νέα διοίκηση – Πρόεδρος ο Κωνσταντίνος Μαστρογιαννόπουλος

Γιάννης Πολυχρονάκος: «Η κυβέρνηση εγκατέλειψε τη δημόσια υγεία στα νησιά»

‘’ Μια κυβέρνηση που διαλύει τη δημόσια υγεία στα νησιά και προκαλεί τους πολίτες - Η αλήθεια για το νοσοκομείο της Ρόδου.’’

Από το παρελθόν στο μέλλον: Το Ιστορικό Αρχείο Θήρας & Θηρασιάς στη διάθεση του κοινού

Μια σημαντική πολιτιστική πρωτοβουλία εγκαινιάζεται στις 9 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Αρχείων – Έκθεση τεκμηρίων και παρουσίαση ηλεκτρονικού καταλόγου

Φίλιππος Φόρτωμας: «Η Ελλάδα έχει ανάγκη τα παιδιά της»

Σημαντική κοινή συνεδρίαση για την επιστροφή των Ελλήνων του εξωτερικού με πρωτοβουλία του βουλευτή Κυκλάδων και προέδρου της Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς

Η Ηρακλειά αποκτά το δικό της «ψηφιακό σπίτι»

Ο Φάνης Γαβαλάς παρουσιάζει την επίσημη πλατφόρμα προβολής του νησιού – Ένα εγχείρημα για τους επαγγελματίες και τους επισκέπτες της Ηρακλειάς

Νάξος: Πυρκαγιά σε ενοικιαζόμενο αυτοκίνητο καθοδόν προς τη Χώρα

Με ψυχραιμία και συνεργασία πολιτών και Πυροσβεστικής αποφεύχθηκε σοβαρό περιστατικό στο δρόμο Γλυνάδου – Χώρας

Νάξος – Μέλανες: Δύο (από τους τρείς) Κούρους αναμένεται να πάρουν το δρόμο για την υπό κατασκευή Νησίδα Μουσείων

Η απόφαση για τη μεταφορά δύο εκ των τριών ημίεργων Κούρων της Νάξου σε μουσειακό χώρο ανοίγει τον δρόμο για την προστασία και ανάδειξη μοναδικών μνημείων του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Πάρος: «Κλείνουμε πριν μας κλείσουν», η εστίαση σε απεργία στις 5 Ιουνίου

Σε συμβολικό λουκέτο προχωρούν οι παραλιακές επιχειρήσεις του νησιού – Αντίδραση απέναντι σε τιμωρητικές πολιτικές και κρατική απουσία - Το σχόλιο του Γιάννη Παπαδόπουλου

Νάξος: Έτοιμος ο νέος δρόμος που ενώνει Αγιο Προκόπιο με Κάπαρες (Πλάκα – Αγία Αννα)

Παραδόθηκε στην κυκλοφορία ο νέος οδικός άξονας που συνδέει τον Άγιο Προκόπιο με τις Κάπαρες, μειώνοντας τον χρόνο διαδρομής και αυξάνοντας την οδική ασφάλεια – Ευχαριστίες από τον πρόεδρο της κοινότητας Αγίου Αρσενίου

Κυκλάδες – Blue Star Ferries: Ξεκινούν τα θερινά δρομολόγια του “Blue Star 1”, πρωινό το “Blue Star Naxos”

Από την Κυριακή 1 Ιουνίου, το "Blue Star 1" αναλαμβάνει τη βραδινή αναχώρηση από Πειραιά, ενώ από Δευτέρα 2 Ιουνίου, το "Blue Star Naxos" ξεκινάει τα καθημερινά πρωινά του δρομολόγια προς Πάρο, Νάξο, Μικρές Κυκλάδες, Αμοργό και Αστυπάλαια.

“Να βουίξει το Αιγαίο”: Το νέο τραγούδι του Γιάννη Βιτζηλαίου γεμίζει νησιώτικο ρυθμό το καλοκαίρι μας (video)

Θάλασσα, μελωδία και χορός ενώνονται στο νέο τραγούδι του Γιάννη Βιτζηλαίου που υπόσχεται να μας ταξιδέψει στα γαλανά νερά του Αιγαίου.

«Αχ πανάθεμά σε Αθήνα»: Ο Βαγγέλης Κονιτόπουλος τραγουδά για τα νησιά και τη νοσταλγία (video)

Μια νέα νησιώτικη μελωδία-ύμνος από τον μετρ του Αιγαίου, με τη συμμετοχή της οικογένειας Κονιτοπούλου (video)

Νάξος – Αεροδρόμιο: Πραγματοποιήθηκε νυχτερινή αεροδιακομιδή με τα νέα φορητά φώτα

Ένα 24ωρο μετά την τοποθέτηση του προσωρινού φωτισμού, το νησί απέκτησε ξανά τη δυνατότητα νυχτερινής αερομεταφοράς ασθενών με ελικόπτερα AW-109

Κυκλάδες – “Μαριέττα Γιαννάκου”: Ξεκινά η ανακαίνιση 17 σχολείων μέσω του προγράμματος (πίνακας)

Υπογράφηκε η σύμβαση για την υλοποίηση σημαντικών παρεμβάσεων σε 426 σχολικές μονάδες πανελλαδικά – Εργασίες και σε σχολεία Πάρου, Νάξου, Μυκόνου, Σύρου, Τήνου, Θήρας και Ίου

«Wellness Talk» με την Ελένη Πετρουλάκη στη Νάξο

Το Σάββατο 31 Μαΐου στις 19:00, στον πολυχώρο του ξενοδοχείου Green Village Naxos, η κορυφαία Ελληνίδα wellness coach Ελένη Πετρουλάκη παρουσιάζει τους στόχους του Central Studio Pilates & Fitlab

Νάξος: Δυναμική παρέμβαση εργαζομένων και αναβολή της συζήτησης για απαγόρευση οικοδομικών εργασιών το καλοκαίρι

Μετά από κινητοποίηση της Επιτροπής Εργαζομένων στις Κατασκευές, η Δημοτική Αρχή Νάξου υποχρεώθηκε να αποσύρει το θέμα από το Δημοτικό Συμβούλιο