Δευτέρα, 4 Νοεμβρίου, 2024
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΚόρωνος: Οι Κουδουνάτοι σε δράση και η ... ηχομόνωση

Κόρωνος: Οι Κουδουνάτοι σε δράση και η … ηχομόνωση

|

Οι “κουδουνάτοι” είναι ένα πανελλαδικό έθιμο της αποκριάς που συναντάτε κυρίως σε ορεινές περιοχές της Ελλάδας όπου υπάρχει κτηνοτροφία . Στη Νάξο υπήρχε και υπάρχει σαν έθιμο στα χωριά Απείρανθο, Φιλώτι και Κόρωνο . Παρόλο που η εικόνα των “κουδουνάτων” των τριών χωριών της Νάξου είναι διαφορετική, το νόημα και ο λόγος ύπαρξης τους είναι ο ίδιος .

Οι “κουδουνάτοι” εξυπηρετούσαν την πανάρχαια ανάγκη των βοσκών να διώξουν τα κακά πνεύματα , μια κληρονομιά δεισιδαιμονιών που μας ταξιδεύει τόσο στα διονυσιακά μυστήρια και τους ακολούθους του Διονύσου όσο και στην εξήγηση κάθε αρρώστιας σε μορφή κακού πνεύματος .

Υπήρχαν δύο μορφές “κουδουνάτων” στη Κόρωνο . Η πρώτη αφορά όλους σχεδόν τους βοσκούς οι οποίοι τη περίοδο αυτή είχαν ξεκουδουνώσει τα κοπάδια τους και τα κουδούνια τα είχαν στο χωριό. Όλοι αυτοί οι βοσκοί τα ξημερώματα της Καθαράς Δευτέρας και με την ανατολή του ήλιου έδεναν το σύνολο των κουδουνιών μαζί και τα χτυπούσαν στις αυλές των σπιτιών τους. Ο ήχος εμφαντικότατος άλλαζε σύμφωνα με τις δυνάμεις τους και αυτό συνεχιζόταν μέχρι τις 8 το πρωί οπότε τη σκυτάλη έπαιρνε η δεύτερη μορφή των “κουδουνάτων”.

Οι ‘’κουδουνάτοι’’ αυτοί ήταν νεαροί βοσκοί , καπάτσοι και δυνατοί (για να αντέχουν ) . Στην Κόρωνο (ίσως και σε όλα τα χωριά παλαιότερα και άσχετα με το τι βλέπουμε σήμερα) φορούσαν τα ίδια ρούχα που φορούσαν στη μάντρα τους , τα ξώραφα για παπούτσια αλλά γύρω από τη μέση και τη κοιλιά τους ζωνόταν με προβιά κατσίκας . Η προβιά δενόταν καλά και πάνω σε αυτή προσαρμοζόταν σχοινί σε μορφή στρατιωτικής εξάρτησης όπου ο κάθε “κουδουνάτος” έδενε όσα κουδούνια μπορούσε να σηκώσει . Απαραίτητο για κάθε κουδουνάτο , όπως και για κάθε βοσκό , ήταν το ραβδί του , εργαλείο και μέσο εκφοβισμού ταυτόχρονα .

Το βάρος των κουδουνιών συνολικά ήταν από 10 έως 20 κιλά και δενόταν χωρίς τις κουδουνίστρες (σ.σ. κουδουνίστρες ήταν τα λουριά που έδεναν το κουδούνι στο λαιμό του ζώου, στο Φιλώτι οι  “κουδουνάτοι” δε βγάζουν τις κουδουνίστρες). Το βάρος όμως των κουδουνιών αυξανόταν γεωμετρικά με τη κίνηση και το χοροπήδημα.

Εδώ προέκυπταν δύο προβλήματα που έκαναν άκρως απαραίτητη τη προβιά της κατσίκας (ή του “αμπαδελιού” – κάπας που χρησιμοποιούν οι Απεραθίτες ): 1ον το βάρος των κουδουνιών και η δύναμη που χτυπούσαν το σώμα του κουδουνάτου και 2ον ο τυχόν συντονισμός του χτυπήματος των κουδουνιών με τους παλμούς της καρδιάς κάτι που θα προκαλούσε ακαριαίο θάνατο .

Ο 2ος λόγος όσο απίθανος και αν ακούγεται είναι πραγματικός, τα κουδούνια κάθε βοσκού δεν είναι απλά μέταλλα που χτυπάνε, κουρδίζονται σαν μουσικά όργανα και ο καλός παλιός βοσκός ήξερε να τα συντονίζει, να τα βάζει σε σειρά και το κοπάδι να μετατρέπεται σε ορχήστρα πραγματική. Το ίδιο μπορούσε να πετύχει και πάνω στον “κουδουνάτο”, αλλά μπορούσε να γίνει και τυχαία. Εδώ ερχόταν η προβιά να εξυπηρετήσει το ρόλο της ηχομόνωσης για την καρδιά του “κουδουνάτου”

Το πρόσωπο το έκρυβαν σπάνια και σαν καπέλο είχαν τη τραγιάσκα. Ο ρόλος τους ήταν να γυρνάνε όλο το χωριό από νωρίς το πρωί, να κάνουν φασαρία ώστε να φύγουν τα κακά πνεύματα και οι αρρώστιες, αλλά και να πειράξουν και να συμμετέχουν στο γλέντι που στηνόταν τη Καθαρά Δευτέρα στη Κόρωνο .

Μπορεί σήμερα, φαινομενικά, να μην έχουμε ανάγκη να διώξουμε τα κακά πνεύματα, αλλά καλού κακού ας ντυθούν σε όλα τα χωριά της Ορεινής Νάξου πολλοί “κουδουνάτοι” αυτές τις μέρες, ποτέ δε ξέρεις τι γίνεται, όλο και κάτι θα γλιτώσουμε από τα κακά πνεύματα των ιθυνόντων .

Με πληροφορίες από τον ΟΡΕΙΝΟΣ ΑΞΩΤΗΣ


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Διαδικτυακά εργαστήρια για γονείς με θέμα την εφηβεία από τον “Θησέα Κυκλάδων”

Οι ενδιαφερόμενοι γονείς μπορούν να συμμετέχουν σε ένα ή/και περισσότερα από τα αυτοτελή πρωινά ή/και απογευματινά εργαστήρια.

Πανεπιστήμια: Περίπου 300.000 οι αιώνιοι φοιτητές που αναμένεται να διαγραφούν

Πιερρακάκης: Περίπου 300.000 οι επικείμενες διαγραφές αιώνιων φοιτητών

Σέριφος: Εγκρίθηκε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “CERV L Democracy”

Επιτυχής συνεργασία του Δήμου Σερίφου με τη σύμβουλο ευρωπαϊκών προγραμμάτων Έφη Αναστασοπούλου

Seajets: Έφτασε στην Ελλάδα το νέο ταχύπλοο MAX

Έφτασε στην Ελλάδα το νέο ταχύπλοο MAX της Seajets - Βρίσκεται στη Σαλαμίνα, ποιοι το έφεραν

Μύκονος – Λιμενικό Ταμείο: Διαγωνισμός συντήρησης κρηπιδώματος του Παλιού Λιμένα

Διαγωνισμός συντήρησης κρηπιδώματος του Παλιού Λιμένα Μυκόνου από το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο

Γ. Χατζημάρκος: “Η πριμοδότηση της εντοπιότητας στις προσλήψεις του δημόσιου τομέα, ήταν αίτημα μας για πολλά χρόνια”

Ο Περιφερειάρχης αναλύει τους λόγους για τους οποίους αυτή η απόφαση είναι εξαιρετικά σημαντική

Αμερική: Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 91 ετών ο μουσικός Quincy Jones

Ο Jones έγινε ευρύτερα γνωστός για τα άλμπουμ Off the Wall, Thriller και Bad του Μάικλ Τζάκσον

Νέα Υόρκη: Ο Σύλλογος Αμοργού τίμησε τον π. Θωμά Συνοδινό

Ο π. Θωμάς Συνοδινός κατέχει θέση συμβούλου στο Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ενώ έχει τιμηθεί από την Εκκλησία της Ελλάδος, και την Πολιτεία σε μια αναγνώριση της προσφοράς, των ικανοτήτων αλλά και της ακούραστης διακονίας του.

Νάξος – Σύλλογος Προστασία Άγριας Ζωής: Ανέλαβε την περίθαλψη τραυματισμένης Λασποσκαλίδρας

Η ανακοίνωση του Συλλόγου Προστασίας Αγριας Ζωής για την τραυματισμένη Λασποσκαλίδρα αλλά και για τα παρυδάτια πτηνά (english)

Τι κάνει ο Άκης Πετρετζίκης στη Νάξο;

Το "Akis’ Food Tour" ξεκινά το πιο γευστικό ταξίδι του από τη Νάξο

Εκτακτο: Νεκρός σε τροχαίο ο μουσικός Φίλιππος Ρούσσος

Νεκρός σε τροχαίο στο Κορωπί ο μουσικός Φίλιππος Ρούσσος

Ιος: “Πράσινο” φως για νέο ξενοδοχείο

Εγκρίθηκε έργο για νέο ξενοδοχείο στην Ίο

Ακτοπλοϊα – Σεπτέμβριος: Σαντορίνη και Μύκονος έκλεψαν την παράσταση (στατιστικά)

Ο Σεπτέμβριος αποδείχτηκε ιδιαίτερα .. καυτός για τα νησιά των Κυκλάδων

ZanteFerries: Το μεσημέρι της Τετάρτης αναχωρεί από Πειραιά το “Σολωμός”

Διαμόρφωση δρομολογίου για το "Σολωμός" (πίνακας)

Νάξος – Δ. Λιανός: “Εργα που θα συμβάλουν καθοριστικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων”

Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων: Ένα βήμα μπροστά στον αθλητισμό - Τι δηλώνει ο Δήμαρχος Δημήτρης Λιανός

Μ. Χατζόπουλος (Naxos Vibe): «Θέλουμε ο ιδιοκτήτης να αισθάνεται ότι το ακίνητό του είναι στα καλύτερα χέρια»

Συνέντευξη με τον Μιχάλη Χατζόπουλο, ιδιοκτήτη του Naxos Vibe, που ασχολείται με τη διαχείριση πολυτελών ακινήτων και βιλών στη Νάξο

Blue Star Chios: “Ανοιχτά” τα χειμερινά δρομολόγια για Ανάφη, γνωστά και τα καλοκαιρινά δρομολόγια του …Delos

Διαθέσιμα τα χειμερινά δρομολόγια του Blue Star Chios και του Blue Star Delos για το καλοκαίρι με προορισμό την Ανάφη

Κρήτη: Δύο πλοία που έγραψαν ιστορία, το Kriti I και το Kriti II ετοιμάζονται για διάλυση (video)

Γράφεται αυτές τις ημέρες ο επίλογος για δύο πλοία που έγραψαν ιστορία στο Αιγαίο (video)

Νάξος – Καιρικές Συνθήκες: Δεύτερη σερί χρονιά χωρίς ίχνος βροχόπτωσης ο Οκτώβριος

Το ...χειρότερο ξεκίνημα υδρολογικού έτους από το 2018 για τη Νάξο - Αλλάζει ο Νοέμβριος; Η εικόνα των στοιχείων μέσα από τους .. αριθμούς