Παρασκευή, 27 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΝάξος & Μικρές ΚυκλάδεςΚόρωνος: Οι Κουδουνάτοι σε δράση και η ... ηχομόνωση

Κόρωνος: Οι Κουδουνάτοι σε δράση και η … ηχομόνωση

|

Οι “κουδουνάτοι” είναι ένα πανελλαδικό έθιμο της αποκριάς που συναντάτε κυρίως σε ορεινές περιοχές της Ελλάδας όπου υπάρχει κτηνοτροφία . Στη Νάξο υπήρχε και υπάρχει σαν έθιμο στα χωριά Απείρανθο, Φιλώτι και Κόρωνο . Παρόλο που η εικόνα των “κουδουνάτων” των τριών χωριών της Νάξου είναι διαφορετική, το νόημα και ο λόγος ύπαρξης τους είναι ο ίδιος .

Οι “κουδουνάτοι” εξυπηρετούσαν την πανάρχαια ανάγκη των βοσκών να διώξουν τα κακά πνεύματα , μια κληρονομιά δεισιδαιμονιών που μας ταξιδεύει τόσο στα διονυσιακά μυστήρια και τους ακολούθους του Διονύσου όσο και στην εξήγηση κάθε αρρώστιας σε μορφή κακού πνεύματος .

Υπήρχαν δύο μορφές “κουδουνάτων” στη Κόρωνο . Η πρώτη αφορά όλους σχεδόν τους βοσκούς οι οποίοι τη περίοδο αυτή είχαν ξεκουδουνώσει τα κοπάδια τους και τα κουδούνια τα είχαν στο χωριό. Όλοι αυτοί οι βοσκοί τα ξημερώματα της Καθαράς Δευτέρας και με την ανατολή του ήλιου έδεναν το σύνολο των κουδουνιών μαζί και τα χτυπούσαν στις αυλές των σπιτιών τους. Ο ήχος εμφαντικότατος άλλαζε σύμφωνα με τις δυνάμεις τους και αυτό συνεχιζόταν μέχρι τις 8 το πρωί οπότε τη σκυτάλη έπαιρνε η δεύτερη μορφή των “κουδουνάτων”.

Οι ‘’κουδουνάτοι’’ αυτοί ήταν νεαροί βοσκοί , καπάτσοι και δυνατοί (για να αντέχουν ) . Στην Κόρωνο (ίσως και σε όλα τα χωριά παλαιότερα και άσχετα με το τι βλέπουμε σήμερα) φορούσαν τα ίδια ρούχα που φορούσαν στη μάντρα τους , τα ξώραφα για παπούτσια αλλά γύρω από τη μέση και τη κοιλιά τους ζωνόταν με προβιά κατσίκας . Η προβιά δενόταν καλά και πάνω σε αυτή προσαρμοζόταν σχοινί σε μορφή στρατιωτικής εξάρτησης όπου ο κάθε “κουδουνάτος” έδενε όσα κουδούνια μπορούσε να σηκώσει . Απαραίτητο για κάθε κουδουνάτο , όπως και για κάθε βοσκό , ήταν το ραβδί του , εργαλείο και μέσο εκφοβισμού ταυτόχρονα .

Το βάρος των κουδουνιών συνολικά ήταν από 10 έως 20 κιλά και δενόταν χωρίς τις κουδουνίστρες (σ.σ. κουδουνίστρες ήταν τα λουριά που έδεναν το κουδούνι στο λαιμό του ζώου, στο Φιλώτι οι  “κουδουνάτοι” δε βγάζουν τις κουδουνίστρες). Το βάρος όμως των κουδουνιών αυξανόταν γεωμετρικά με τη κίνηση και το χοροπήδημα.

Εδώ προέκυπταν δύο προβλήματα που έκαναν άκρως απαραίτητη τη προβιά της κατσίκας (ή του “αμπαδελιού” – κάπας που χρησιμοποιούν οι Απεραθίτες ): 1ον το βάρος των κουδουνιών και η δύναμη που χτυπούσαν το σώμα του κουδουνάτου και 2ον ο τυχόν συντονισμός του χτυπήματος των κουδουνιών με τους παλμούς της καρδιάς κάτι που θα προκαλούσε ακαριαίο θάνατο .

Ο 2ος λόγος όσο απίθανος και αν ακούγεται είναι πραγματικός, τα κουδούνια κάθε βοσκού δεν είναι απλά μέταλλα που χτυπάνε, κουρδίζονται σαν μουσικά όργανα και ο καλός παλιός βοσκός ήξερε να τα συντονίζει, να τα βάζει σε σειρά και το κοπάδι να μετατρέπεται σε ορχήστρα πραγματική. Το ίδιο μπορούσε να πετύχει και πάνω στον “κουδουνάτο”, αλλά μπορούσε να γίνει και τυχαία. Εδώ ερχόταν η προβιά να εξυπηρετήσει το ρόλο της ηχομόνωσης για την καρδιά του “κουδουνάτου”

Το πρόσωπο το έκρυβαν σπάνια και σαν καπέλο είχαν τη τραγιάσκα. Ο ρόλος τους ήταν να γυρνάνε όλο το χωριό από νωρίς το πρωί, να κάνουν φασαρία ώστε να φύγουν τα κακά πνεύματα και οι αρρώστιες, αλλά και να πειράξουν και να συμμετέχουν στο γλέντι που στηνόταν τη Καθαρά Δευτέρα στη Κόρωνο .

Μπορεί σήμερα, φαινομενικά, να μην έχουμε ανάγκη να διώξουμε τα κακά πνεύματα, αλλά καλού κακού ας ντυθούν σε όλα τα χωριά της Ορεινής Νάξου πολλοί “κουδουνάτοι” αυτές τις μέρες, ποτέ δε ξέρεις τι γίνεται, όλο και κάτι θα γλιτώσουμε από τα κακά πνεύματα των ιθυνόντων .

Με πληροφορίες από τον ΟΡΕΙΝΟΣ ΑΞΩΤΗΣ


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Κουφονήσια – 31η Cyclades Regatta: Μια γιορτή ιστιοπλοΐας, συνεργασίας και φιλοξενίας

Ο Αντιδήμαρχος Αντώνης Κωβαίος και η Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας καλωσόρισαν τους ιστιοπλόους και τίμησαν τον ΝΟΤΚ με μια λαμπρή εκδήλωση, με την υποστήριξη φορέων, εθελοντών και επιχειρήσεων

Πάρος: Το Δημοτικό Ωδείο μετονομάστηκε σε «Νίκος Σαρρής» με συγκίνηση και σεβασμό (Photos)

Σε μια συγκινητική τελετή στην Παροικία, ο Δήμος Πάρου τίμησε τον Νίκο Σαρρή για τη σπουδαία προσφορά του στη μουσική παιδεία και τον πολιτισμό του νησιού

Ρεμπέτικο… το πολυμορφικό: Η Σύρος τιμά ξανά τη λαϊκή μουσική κληρονομιά

Το Φεστιβάλ «Η Σύρα του Μάρκου Βαμβακάρη» επιστρέφει με αφιερώματα, συναυλίες, εκθέσεις και μουσικά εργαστήρια – Από 28 έως 31 Αυγούστου σε Κίνι και Ερμούπολη

ΠΝΑΙ – Ζαννετίδης: Συνάντηση εργασίας για τον πρωτογενή τομέα στη Νάξο

Ο Αντιπεριφερειάρχης Φιλήμονας Ζαννετίδης σε διάλογο με τον Δήμαρχο Νάξου Δημήτρη Λιανό και τον Έπαρχο Γιάννη Μαργαρίτη

Σαντορίνη: Διήμερο εργαστήρι καλαθοπλεκτικής στο Βιομηχανικό Μουσείο Τομάτας «Δ. Νομικός»

Παραδοσιακή τέχνη με λυγαριά, στο πλαίσιο της έκθεσης «Ίχνη Θηραϊκής Λαογραφίας» – Σάββατο 12 & Κυριακή 13 Ιουλίου με περιορισμένες συμμετοχές

Στη Σύρο για το Stoiximan AegeanBall Festival 2025 ο Γιάννης Βρούτσης

Ανακοινώσεις για τις αθλητικές υποδομές στις Κυκλάδες από τον Αν. Υπουργό Αθλητισμού

Η Κέα στο προσκήνιο: Τα έργα, οι προκλήσεις και το όραμα της Δημάρχου Ειρήνης Βελισσαροπούλου

Από την τουριστική ανάπτυξη και την ύδρευση έως την κοινωνική πολιτική και τις υποδομές – Όσα παρουσίασε η Δήμαρχος Κέας στο Κανάλι της Βουλής

Υπουργείο Παιδείας: 30 εκατ. ευρώ για τα σχολεία, δυναμική ενίσχυση σε Θήρα, Νάξο, Σύρο και Πάρο

Όλη η κατανομή για τις Κυκλάδες – Πόσα παίρνει ο κάθε Δήμος για επισκευές και συντηρήσεις σχολείων

Νάξος: Ο Νέστορας Νέστορας, ο νέος MasterChef 2025, ξεκινά μαγειρικό ταξίδι στο “Avaton 1739”

Ο μεγάλος νικητής του φετινού διαγωνισμού μαγειρικής ξεκινά συνεργασία με το εστιατόριο "Avaton 1739" στο εμβληματικό Κάστρο της Νάξου.

Νάξος – Πανηγύρι Αγίων Αποστόλων Μελάνων: Μουσική, χορός και προσφορά στην καρδιά της Νάξου

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Κούρος ο Έλληνας» προσκαλεί ντόπιους και επισκέπτες σε μια παραδοσιακή βραδιά με νησιώτικους σκοπούς και ιερό σκοπό.

«Μπαμπά, τι φαΐ θα φάμε σήμερα;». Το νέο σπιτικό στέκι στη Χώρα Νάξου με καρδιά και ουσία

Όταν η καθημερινή ερώτηση του παιδιού γίνεται γευστική απάντηση για όλη την οικογένεια.

Νάξος – ΕΠΑΛ: Ο Ιορδάνης Κυριακίδης και ο Νικήτας Θεολογίτης αφήνουν πίσω τους μία τεράστια παρακαταθήκη

Μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες αφοσίωσης στην Τεχνική Εκπαίδευση, οι δύο διευθυντές συνταξιοδοτούνται, αφήνοντας πίσω τους ένα σχολείο ανοιχτό στη γνώση, στην καινοτομία και στις αξίες της τοπικής κοινωνίας.

Νάξος – Τρίποδες: “Sea Breeze”, μια νέα επιχείρηση με άρωμα καθαριότητας

Στηρίζουμε τη νέα προσπάθεια στο χωριό μας – Ένα καθαριστήριο με επαγγελματισμό, αγάπη και ρίζες στον τόπο

Λυσιστράτη στη Νάξο: Όταν το θέατρο γίνεται υπόθεση όλων (video)

Ο σκηνοθέτης Θανάσης Αντωνίου μιλά για την τέχνη, την ελευθερία και το κοινό όραμα του θεάτρου.

Πάρος: Αποχαιρετισμός με δάκρυα για την Πρεσβυτέρα Ευαγγελία Βιώνη – Ανουσάκη

Σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα η εξόδιος ακολουθία στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Νάουσα – Συγκλονιστικά λόγια από τον Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως

Naxos Meat: Μια νέα επιχειρηματική σελίδα για τη Νάξο, στήριγμα στην τοπική παραγωγή

Η οικογένεια Βασαλάκη επενδύει στον πρωτογενή τομέα, ενισχύοντας το ντόπιο προϊόν με ποιότητα και όραμα

Η Τοσοδούλα χορεύει στη Νάξο – Μια παραμυθένια παράσταση από καρδιάς

Η μαθητική παράσταση του AlteR riTmo «Η Τοσοδούλα» ζωντανεύει στο Δημοτικό Θέατρο Ι. Καμπανέλλη στις 24 & 25 Ιουνίου, με παιδιά και εφήβους της Νάξου να χορεύουν τη φύση, τη φαντασία και τη δύναμη του παραμυθιού

Όταν τα Raptor συνάντησαν τη Νάξο – Μια τριήμερη εξόρμηση γεμάτη περιπέτεια και Κυκλαδίτικη ψυχή

Με 18 οχήματα και 70 μέλη, το Raptor Club Greece εξερεύνησε τις ομορφιές της Νάξου σε ένα μοναδικό Summer Tour γεμάτο εικόνες, προκλήσεις και φιλοξενία

Μικρές Κυκλάδες χωρίς αυτοκίνητο: Τέσσερα νησιά για αυθεντικές, ήσυχες διακοπές (video)

Δονούσα, Κουφονήσια, Σχοινούσα και Ηρακλειά προσφέρουν παραλίες με κρυστάλλινα νερά, γραφικά σοκάκια και χαλαρούς ρυθμούς – όλα χωρίς την ανάγκη μετακίνησης με αυτοκίνητο.

Νάξος: Έφυγε ο “Κρινακογιώργης”, η Κωμιακή αποχαιρετά έναν δικό της άνθρωπο

Ο Γιώργος Χωριανόπουλος, ο άνθρωπος του ταξί, του κυνηγιού και της καθημερινότητας του χωριού, φεύγει πλήρης ημερών, αφήνοντας πίσω του αναμνήσεις, χαμόγελα και μια σιωπηλή απουσία.